Βασίζεται στη χρήση ισχυρού μαγνητικού πεδίου και ραδιοκυμάτων για τη σύνθεση εικόνων της καρδιάς και του θώρακα, ενώ η επεξεργασία των εικόνων που λαμβάνονται γίνεται με τη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού, εγκατεστημένου σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Τις περισσότερες φορές, κατά τη διάρκεια της εξέτασης, χορηγείται ενδοφλεβίως μια σκιαγραφική ουσία (γαδολίνιο) για την λήψη επιπλέον πληροφοριών από τις εικόνες.
Τα πλεονεκτήματα της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς
Σύμφωνα με την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, η μαγνητική τομογραφία καρδιάς είναι μια μη επεμβατική, αναίμακτη απεικονιστική εξέταση η οποία δεν εκθέτει τον ασθενή σε ιονίζουσα ακτινοβολία, συνεπώς μπορεί να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια στην πλειονότητα των ασθενών, ακόμα και σε παιδιά ή έγκυες γυναίκες. Προσφέρει υψηλής ευκρίνειας εικόνες και επιτρέπει την τρισδιάστατη απεικόνιση των καρδιακών κοιλοτήτων και των αγγείων του θώρακα. Το σκιαστικό φάρμακο που χρησιμοποιείται κατά την εξέταση έχει χαμηλότερο κίνδυνο να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση σε σχέση με τα σκιαγραφικά μέσα που χρησιμοποιούνται σε άλλες απεικονιστικές εξετάσεις (π.χ. αξονική τομογραφία ή στεφανιογραφία).
Πώς πραγματοποιείται η εξέταση;
Αφού ο ασθενής αφαιρέσει τυχόν μεταλλικά αντικείμενα (ρολόι, κοσμήματα, κέρματα κλπ), ξαπλώνει ανάσκελα στο ειδικό τραπέζι-κρεβάτι του τομογράφου. Τοποθετούνται 3 αυτοκόλλητα στο στήθος για τη συνεχή παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού. Σε περίπτωση που απαιτείται η χρήση σκιαγραφικής ουσίας, τοποθετείται φλεβοκαθετήρας από το νοσηλευτή ώστε να γίνει η ενδοφλέβια χορήγηση του φαρμάκου περίπου στη μέση της εξέτασης. Η εξέταση διαρκεί συνολικά περίπου 30-45 λεπτά ανάλογα με την ένδειξη και τα ευρήματα. Κατά τη λειτουργία του μαγνητικού τομογράφου μπορεί να ακούγονται κάποιοι θόρυβοι μέτριας έντασης οι οποίοι ωστόσο δεν ανησυχούν τον ασθενή καθώς τα αυτιά του προστατεύονται από ακουστικά. Μετά την εξέταση δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός, ο εξεταζόμενος μπορεί να φάει ή να πιει ελεύθερα και δεν τίθεται θέμα αποφυγής συναναστροφής με παιδιά καθώς δεν έχει χορηγηθεί σκεύασμα που να εκπέμπει ακτινοβολία.
Ποιοι είναι οι περιορισμοί της εξέτασης;
Είναι σημαντική η συνεργασία του ασθενούς για τη λήψη εικόνων υψηλής ποιότητας. Συγκεκριμένα, ο ασθενής πρέπει να παραμένει σχετικά ακίνητος σε ό,τι αφορά το θώρακα και να ακολουθεί τις αναπνευστικές οδηγίες που του δίνονται. Επιπλέον, η ποιότητα των εικόνων επηρεάζεται από την παρουσία αρρυθμιών όπως οι πολλές έκτακτες συστολές και η κολπική μαρμαρυγή αλλά, με τους κατάλληλους χειρισμούς από τη πλευρά του χειριστή, η ποιότητα της απεικόνισης παραμένει διαγνωστική ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις.
Ποιες είναι οι ενδείξεις της εξέτασης;
Οι κυριότερες ενδείξεις της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς είναι:
- Η διερεύνηση της υποκείμενης αιτίας καρδιακής ανεπάρκειας – δυσλειτουργίας
- Η μυοκαρδίτιδα και οι μυοκαρδιοπάθειες
- Η στεφανιαία νόσος: διαπίστωση διαταραχών στην αιμάτωση του μυοκαρδίου και ανίχνευση ουλής μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου
- Οι παθήσεις των καρδιακών βαλβίδων
- Οι παθήσεις του περικαρδίου
- Οι όγκοι της καρδιάς και η αντιδιαστολή τους από τη παρουσία θρόμβου στις καρδιακές κοιλότητες
- Οι συγγενείς καρδιοπάθειες
- Η διάγνωση και παρακολούθηση ανευρυσμάτων και διαχωρισμού της αορτής
- Η διερεύνηση της αιτίας καρδιακών αρρυθμιών, και η εκτίμηση της ανατομίας των πνευμονικών φλεβών πριν από επέμβαση κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής
- Η εκτίμηση της καρδιακής δομής και λειτουργίας
Ποιες είναι οι αντενδείξεις της εξέτασης
Η μαγνητική τομογραφία καρδιάς αντενδείκνυται σε λίγες περιπτώσεις, όπως:
- Παρουσία καρδιακού βηματοδότη/απινιδωτή (με εξαίρεση τις νεότερης τεχνολογίας συσκευές, που είναι συμβατές με το περιβάλλον του μαγνήτη και το αναφέρει ρητά ο κατασκευαστής)
- Άλλες ηλεκτρονικές συσκευές, όπως αντλίες ινσουλίνης και κάποιες κατηγορίες κοχλιακών εμφυτευμάτων
- Κάποιες κατηγορίες αγγειακών κλιπ κυρίως στον εγκέφαλο
- Μεταλλικά ξένα σώματα μέσα στο σώμα, όπως μεταλλικά θραύσματα
- Σοβαρού βαθμού νεφρική δυσλειτουργία, που αποτελεί σχετική αντένδειξη μόνο στη χορήγηση του σκιαγραφικού παράγοντα (γαδολίνιο)
- Κλειστοφοβία, που αποτελεί σχετική αντένδειξη.
Σημειώνεται ότι όλες οι προσθετικές καρδιακές βαλβίδες (βιολογικές ή μεταλλικές) και τα stent στα στεφανιαία αγγεία ΔΕΝ αποτελούν αντένδειξη για τη μαγνητική τομογραφία. Οι έγκυες γυναίκες αν χρειαστεί μπορούν να υποβληθούν σε μαγνητική τομογραφία καρδιάς, δεν πρέπει όμως να χορηγείται γαδολίνιο.