Οι φλεγμονές που συνοδεύουν αυτού του είδους τις λοιμώξεις αφορούν τόσο στο ανώτερο όσο και στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα. Με βάση την περιοχή που φλεγμαίνει, προσδιορίζεται η λοίμωξη της πάσχουσας περιοχής – ρινοφαρυγγίτιδα, βρογχίτιδα, τραχειίτιδα κτλ.

5 διαφορετικές αιτίες λοιμώξεων

Οι αιτιολογικοί παράγοντες των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σε:

• Ιογενείς λοιμώξεις
• Βακτηριακές λοιμώξεις
• Μυκητισιακές λοιμώξεις
• Παρασιτικές λοιμώξεις
• Ειδικές λοιμώξεις από αλλεργιογόνα

Και φέτος επικρατούν οι ιογενείς λοιμώξεις

Στο ανώτερο αναπνευστικό, οι συχνότερες λοιμώξεις – και φέτος – οφείλονται σε ιούς, με πιο συχνή λοίμωξη αυτή του κοινού κρυολογήματος, κυρίως από ρινοϊούς και αδενοϊούς. Οι υπόλοιποι πιο συχνοί ιοί είναι οι ιοί της γρίπης τύπου Α H1N1 (χοίρων) και τύπου Β influenzae virus, ο ιός του αναπνευστικού συγκιτίου RSV, κορονοϊοί, paramyxovirous, ο ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, coxakie και άλλοι.

Είναι εξαιρετικά χρήσιμο να γνωρίζουμε το είδος των βασικών ιών που έχουν προκαλέσει τη λοίμωξη, διότι υπάρχουν ιοί αθώοι και ιοί πολύ πιο σοβαροί, με πολύ πιο εύκολη μετάδοση από άτομο σε άτομο, αλλά κυρίως με πολύ συχνότερη εμφάνιση επιπλοκών.

Ο κίνδυνος των επιπλοκών

Η βασικότερη επιπλοκή και των φετινών ιογενών λοιμώξεων είναι η δευτερογενής βακτηριακή λοίμωξη που εκδηλώνεται ως μέση πυώδης ωτίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία και πολύ πιο σπάνια μηνιγγίτιδα.

Πολύ σημαντική – ως εκ τούτου – είναι η ταυτοποίηση του είδους του βακτηρίου που προκάλεσε τη φλεγμονή, ώστε να προληφθούν επιπλοκές όπως είναι ο ρευματικός πυρετός και η μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα, καθώς και η πιθανότητα διασποράς της βακτηριακής λοίμωξης από το ανώτερο στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, με βρογχίτιδα και πνευμονία, πράγμα που απαιτεί ισχυρότερη και για περισσότερες μέρες αντιβιοτική αγωγή. Σπανιότερα καταγράφονται λοιμώξεις από παράσιτα και μύκητες του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.

Τα «δύσκολα»…φωλιάζουν στο κατώτερο αναπνευστικό

Οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος που βλέπουμε και τον φετινό χειμώνα, αφορούν τα ίδια είδη ιών που αναφέρθηκαν στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα και οποιοδήποτε βακτήριο. Δηλαδή τον πνευμονιόκοκκο, τον πυογόνο στρεπτόκοκκο, τον εντερόκοκκο, τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο και άλλους.

Λοιμώξεις που είναι λιγότερο συχνές από τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, είναι οι τραχειίτιδες, βρογχίτιδες και κυρίως η πνευμονία – σοβαρότατη λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος από τα βακτήρια που προαναφέρθηκαν – αλλά και πολλά gram αρνητικά βακτήρια, όπως είναι η Klepsiella pneumoniae και η πολύ ανθεκτική στα αντιβιοτικά Pseudomonas spp.

Η σημασία του εργαστηριακού ελέγχου για τη διάγνωση

Εξαιρετικής σημασίας είναι η συμβολή και συνεργασία του θεράποντος ιατρού με τον ιατρό βιοπαθολόγο και το κλινικό εργαστήριο, ώστε να γίνει εφικτός ο διαχωρισμός της ιογενούς από τη βακτηριακή λοίμωξη, να εκτιμηθεί το μέγεθος της λοίμωξης, να ταυτοποιηθούν οι πιο συχνοί ιοί και τα βακτήρια και τελικώς να γίνει η σωστή διάγνωση και να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία. Κάτι που, δυστυχώς, δεν συμβαίνει πάντα, διότι ως λαός έχουμε την τάση να θεωρούμε κάθε βήχα και κάθε συνάχι ως…απλό κρυολόγημα.

Ποιες εξετάσεις θα μας οδηγήσουν στην ορθή διάγνωση

Γενική αίματος, ταχύτητα καθίζησης και CRP (δείκτης φλεγμονής). Με τις εξετάσεις αυτές αντιλαμβανόμαστε αν έχουμε βακτηριακή ή ιογενή φλεγμονή. Η πτώση ή αύξηση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων, καθώς επίσης και οι τιμές της CRP και της ταχύτητας καθίζησης μας δίνουν το μέγεθος της φλεγμονής.

Rapid test, ώστε να γίνει ταχεία διάγνωση του είδους των σημαντικότερων ιών και να γίνει διαχωρισμός των λιγότερων επιθετικών ιών, όπως είναι αυτοί του κοινού κρυολογήματος, από τους πιο επιθετικούς ιούς. Ήδη, στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ διατίθεται πολυδύναμο rapid τεστ ταυτόχρονης ανίχνευσης πολλαπλών ιών, adenovirus, γρίπη τύπου Α και τύπου Β, RSV, Covid-19.

Rapid test για τον ιό της λοιμώδους μονοπυρήνωσης

Rapid test για Streptococcus pyogenes

Καλλιέργεια υγρού από την περιοχή που πάσχει είναι απαραίτητη στις βακτηριακές φλεγμονές, ώστε να ταυτοποιηθεί το βακτήριο και να γίνει η ευαισθησία στα αντιβιοτικά.

PCR για ανίχνευση ορισμένων τύπων μικροβίων και ιών

Ανοσολογικός έλεγχος για ανίχνευση αντισωμάτων, ιών ή βακτηρίων

Απεικονιστικές μέθοδοι (εφόσον ζητηθούν από το θεράποντα ιατρό για περαιτέρω διερεύνηση)

Τα όπλα μας ενάντια στις λοιμώξεις 

   Η σοβαρότητα των αναπνευστικών λοιμώξεων ποικίλλει και σχετίζεται με τον αριθμό και τη λοιμογόνο δύναμη των μικροβίων, αλλά και την αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών. Τα όπλα μας εναντίον αυτών είναι η συμβολή και συνεργασία του θεράποντος ιατρού και του κλινικού εργαστηρίου με τον ιατρό βιοπαθολόγο, ώστε να επιτευχθεί η σωστή διάγνωση που θα οδηγήσει στη χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας και στην ίαση.