Αν και συχνά προκαλεί ειρωνικά χαμόγελα η «αδυναμία» ενός ατόμου να χάσει βάρος, είναι πλέον επιβεβαιωμένο πως σύνθετοι γενετικοί, περιβαλλοντικοί, κοινωνικοοικονομικοί και ψυχολογικοί παράγοντες ενέχονται δραματικά στην παθοφυσιολογία της παχυσαρκίας. Ως εκ τούτου, ο αφορισμός «κλείσε το στόμα σου για να χάσεις βάρος», απέχει δραματικά από την ορθή προσέγγιση στην αντιμετώπιση της νόσου.

Το πρόβλημα επιδεινώθηκε με τα lockdown της πανδημίας

Η παχυσαρκία εξελίσσεται πλέον σε παγκόσμιο πρόβλημα εφόσον, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO) το 39% των ατόμων άνω των 18 ετών είναι υπέρβαρα και το 13% παχύσαρκα. Αυτό οφείλεται στην αυξημένη πρόσληψη  υπερθερμιδικών τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη και σε αυξημένη κατανάλωση θερμίδων μέσω ενός καθιστικού τρόπου ζωής και εργασίας. Τα δεδομένα επιδείνωσε δραματικά η πανδημία COVID-19 με τον κατ’ οίκον περιορισμό, την τηλεργασία και τηλεκπαίδευση.

Χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Η βαριατρική / μεταβολική χειρουργική αποτελεί αποδεδειγμένα τη μοναδική μακροπρόθεσμα αποτελεσματική μέθοδο αντιμετώπισης της παχυσαρκίας. Ακόμη κι αν είναι η «τελευταία» επιλογή στην πολυπαραγοντική αντιμετώπιση της νόσου, αποτελεί αναμφίβολα το πιο ισχυρό γρανάζι στο μηχανισμό απώλειας βάρους.

Γιατί όμως η χειρουργική της παχυσαρκίας αντιμετωπίζεται σκωπτικά από πολλούς παχύσαρκους και μη ασθενείς; Τρεις είναι οι κυρίες αιτίες:

• Θεωρείται ακριβή διαδικασία
• Θεωρείται υπερβολικά παρεμβατική σε έναν θεωρούμενο «φυσιολογικό» οργανισμό
• Θεωρείται επικίνδυνη

Ας προσεγγίσουμε την κάθε περίπτωση ξεχωριστά:

• Κόστος. Όλες οι μελέτες έχουν καταδείξει πως η χειρουργική της παχυσαρκίας κοστίζει το 1/100 του ποσού που ένας ασθενής και οι φορείς υγείας θα δαπανήσουν για τα σχετιζόμενα με την παχυσαρκία προβλήματα στο μέσο ενήλικα ασθενή
• Υπερβολικά παρεμβατική. Ο νοσογόνα παχύσαρκος άνθρωπος είναι ένας πάσχων οργανισμός με προσβολή σχεδόν όλων των συστημάτων και οργάνων του. Η μόνη διαφορά είναι πως πρόκειται για μία βραδυφλεγή βόμβα, τα καταστρεπτικά αποτελέσματα της οποίας θα εμφανιστούν απώτερα με μαθηματική ακρίβεια.
• Επικίνδυνη. Το προφίλ ασφαλείας των επεμβάσεων παχυσαρκίας είναι άριστο και σαφώς καλύτερο από μία σειρά εξαιρετικά συνηθισμένων επεμβάσεων (ορθοπεδικών, καρδιοχειρουργικών, ουρολογικών). Οι προϋποθέσεις όμως είναι σαφείς και συγκεκριμένες:
  • Η εμπειρία του εξειδικευμένου χειρουργού και η άρτια οργάνωση του κέντρου όπου διενεργείται το σύνολο των πιστοποιημένων επεμβάσεων
  • Η χρήση του πιο σύγχρονου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού

Διαθέσιμες χειρουργικές επιλογές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Η βαριατρική χειρουργική προτείνει μια γκάμα από βαριατρικές επεμβάσεις, κάθε μία εκ των οποίων  έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή της μίας έναντι της άλλης επέμβασης λαμβάνουν υπόψη τον κάθε ασθενή ξεχωριστά,  τα ποσοστά μετεγχειρητικών επιπλοκών,  το κόστος κάθε μίας από αυτές και φυσικά την προτίμηση του ασθενούς. Σημαντικό ρόλο έχει ο Δείκτης Μάζας Σώματος του ασθενούς (ΒΜΙ= βάρος kg/ ύψος cm²) ως δείκτης του επιπλέον βάρους από το οποίο πρέπει να απαλλαγεί ο ασθενής, όπως και η προσωπικότητα του ασθενούς  και η ικανότητα του να πειθαρχεί σε αυστηρές διατροφικές οδηγίες και σε ριζικές αλλαγές του τρόπου ζωής του.

Οι διαθέσιμες χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας είναι:

• Γαστρικό μανίκι (sleeve)
• Γαστρική παράκαμψη (bypass)
• Γαστρική παράκαμψη μίας αναστόμωσης
• Γαστρική πτύχωση
• Χολοπαγκρεατική εκτροπή

Οφέλη της ρομποτικής χειρουργικής μεθόδου στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Η ρομποτική τεχνολογία δεν αποτελεί απλώς μία βελτιωμένη έκδοση της λαπαροσκοπικής χειρουργικής . Αποτελεί ένα μοναδικά καινοτόμο χειρουργικό εργαλείο που προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες τόσο στο χειρουργό της παχυσαρκίας όσο και στον ασθενή που υποβάλλεται στην επέμβαση απώλειας βάρους. Προσφέρει μοναδική τρισδιάστατη όραση, μοναδικά εργαλεία αιμόστασης και συρραφής και κυρίως τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης (AI) στη διαδικασία διατομής και συρραφής, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών που παλαιότερα φόβιζαν τους ασθενείς (αιμορραγία, διαφυγές).

Μικρότερη φλεγμονή, μικρότερες βλάβες στους ιστούς

Τα οφέλη όμως της ρομποτικής τεχνολογίας δεν είναι μόνο τεχνικά. Υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις πως η σαφής υπεροχή της ρομποτικής χειρουργικής μπορεί να οφείλεται και σε πλεονεκτήματα που αυτή προσφέρει σε μοριακό επίπεδο (μικρότερη ιστική βλάβη, μικρότερη φλεγμονώδης απάντηση του χειρουργικού ασθενούς).

Η ανασφάλεια λοιπόν στην απόφαση για τη χειρουργική απώλεια βάρους μπορεί εύκολα να αντικατασταθεί από την πεποίθηση της οριστικής θεραπείας της νόσου. Αρκεί να σταθμιστούν σωστά και να απαντηθούν τα ακόλουθα:

• Πώς μετράται το κόστος που αφορά την υγεία και την ευζωία μας;
• Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις επιπλοκές της παχυσαρκίας ή να νικήσουμε τα προβλήματα που συνεπάγεται εν τη γενέσει τους;
• Γιατί να μην εκμεταλλευτούμε, όπως στην καθημερινότητά μας, ό,τι πιο ασφαλές, σύγχρονο και αποτελεσματικό προσφέρει η ιατρική βιοτεχνολογία;