Οι παρενέργειες που τρομάζουν

Η χημειοθεραπεία, στις κλασσικές οδούς χορήγησής της, ενδοφλέβια ή από το στόμα, σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύεται από ορισμένες παρενέργειες, όπως απώλεια μαλλιών, εμετοί και διάρροιες, πόνοι στο κεφάλι, στους μύες και στις αρθρώσεις, μαζί με γενικευμένη κακουχία.

Παρά την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας στην ογκολογία, παρά την χρήση και νέων στοχευμένων καινοτόμων θεραπειών και ανοσοθεραπειών, η χημειοθεραπεία εξακολουθεί να αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της ογκολογικής αντιμετώπισης.

Λιγότερες, πλέον, οι παρενέργειες, χάρη στις περιοχικές χημειοθεραπείες

Η θεραπεία κατά του καρκίνου έχει εξελιχθεί σημαντικά, συμπεριλαμβάνοντας εκτεταμένες και εξειδικευμένες χειρουργικές επεμβάσεις σε συνδυασμό με την τοπική χορήγηση χημειοθεραπείας σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος.    Αναφερόμαστε στις λεγόμενες «περιοχικές χημειοθεραπείες», που μεταξύ άλλων εφαρμόζονται:

• στην περιοχή της κοιλιάς (για μεταστατικούς στην περιτοναϊκή κοιλότητα καρκίνους των ωοθηκών, του παχέος εντέρου, της σκωληκοειδούς απόφυσης, του στομάχου, του λεπτού εντέρου ή για άλλους τύπους καρκίνου) και
• στα άκρα (άνω και κάτω άκρο), για συγκεκριμένους τύπους καρκίνου όπως είναι τα μελανώματα και τα σαρκώματα μαλακών μορίων των άκρων.

Η χορήγηση της περιοχικής χημειοθεραπείας προσφέρει τη δυνατότητα χορήγησης υψηλών δόσεων φαρμάκων, κάτι που οδηγεί σε υψηλή τοπική αποτελεσματικότητα με παράλληλη μείωσή της επιβάρυνσης της συστηματικής κυκλοφορίας και, άρα με λιγότερες παρενέργειες.

3 πρωτοποριακές περιοχικές χημειοθεραπείες

Η εφαρμογή των περιοχικών χημειοθεραπειών αποτελεί σημαντική προσθήκη στο οπλοστάσιο της Χειρουργικής Ογκολογίας, με στόχο τον απόλυτο έλεγχο της νόσου στα σημεία του σώματος που εφαρμόζεται, την βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ενώ συνοδεύεται από λιγότερες παρενέργειες και αύξηση της συνολικής επιβίωσης. Ας σταθούμε σε τρία είδη περιοχικών χημειοθεραπειών…

• Χημειοθεραπεία που βασίζεται στη θερμότητα. Η πρώτη, χρονολογικά, μέθοδος περιοχικής χημειοθεραπείας που αναπτύχθηκε και αφορά σε καρκίνους στην περιοχή της κοιλιάς, γίνεται με την χρήση της ενδοκοιλιακής χημειοθεραπείας, μετά από την εφαρμογή θερμότητας (41- 43°C) για βελτίωση της ικανότητας διείσδυσης στους ιστούς. Ενδείκνυται σε μια ποικιλία καρκίνων που εμφανίζονται στην κοιλιά και που έχουν προχωρήσει και καταλάβει με μεταστάσεις το εσωτερικό τμήμα της (μεσοθηλίωμα μεταστατικούς καρκίνους του παχέος εντέρου, της σκωληκοειδούς απόφυσης, των ωοθηκών, του στομάχου και του λεπτού εντέρου).
• Χημειοθεραπεία σε μορφή aerosol. Η εφαρμογή της περιοχικής ενδοκοιλιακής χημειοθεραπείας κατά την τελευταία δεκαετία επεκτάθηκε και με την χορήγησή της, υπό μορφή αερολύματος (aerosol), κάτω από συνθήκες υψηλής πίεσης. Πρόκειται για ένα καινοτόμο σύστημα χορήγησης των φαρμάκων της χημειοθεραπείας, που συνδυάζει το πλεονέκτημα της μεγάλης τοπικής αποτελεσματικότητας, με την μείωση των συστηματικών επιπλοκών. Ενδείκνυται για συμπτωματική χρήση στους πλέον προχωρημένους καρκίνους της περιτοναϊκής κοιλότητας, οι οποίοι εκτιμώνται ως ανεγχείρητοι και παράλληλα δεν ανταποκρίνονται στις συστηματικές χημειοθεραπείες. Αφορά σε μεταστατικούς καρκίνους του παχέος εντέρου, της σκωληκοειδούς απόφυσης, των ωοθηκών, του στομάχου, του λεπτού εντέρου, αλλά και του παγκρέατος, του ήπατος και των χοληφόρων. Η μέθοδος αυτή προσφέρει στους ασθενείς τον καλύτερο δυνατό έλεγχο των συμπτωμάτων από την κοιλιά, βελτιώνοντας παράλληλα την ποιότητας ζωής τους. Η εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνικής δεν απαιτεί περίπλοκους χειρουργικούς χειρισμούς, πέραν της απλής λαπαροσκόπησης, της λήψης βιοψιών – όπου χρειάζεται από το περιτόναιο – και της χορήγησης της χημειοθεραπείας. Ως εκ τούτου οι επιπλοκές είναι σπάνιες και ηπιότατες, ενώ η αποτελεσματικότητα στον έλεγχο των συμπτωμάτων των ασθενών υψηλότατη.
• Χημειοθεραπεία «κλειστού κυκλώματος», για τα άκρα. Στηριζόμενη σε παρόμοιες ογκολογικές αρχές είναι και η θεραπευτική μέθοδος που ονομάζεται «απομονωμένη υπερθερμική διάχυση άκρων». Η χρήση της ενδείκνυται σε περιπτώσεις μελανώματος και σαρκώματος, όταν η νόσος είναι ανεγχείρητη ή υποτροπιάζουσα, και εντοπίζεται αποκλειστικά στα άνω ή κάτω άκρα. Γίνεται απομόνωση της κυκλοφορίας του άκρου και μέσω σύνδεσης στα αιμοφόρα αγγεία χορηγείται η θεραπεία σε υψηλές δόσεις, στα πλαίσια κλειστού κυκλώματος. Με την μέθοδο αυτή επιτυγχάνονται υψηλά ποσοστά μερικής και πλήρους ανταπόκρισης της νόσου στα άκρα, χωρίς συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Τεχνικές που απαιτούν υψηλή εξειδίκευση

Όλες οι προαναφερθείσες μέθοδοι επιτελούνται κάτω από γενική αναισθησία. Για την εφαρμογή της κάθε μεθόδου υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια, ενδείξεις και αντενδείξεις. Η ογκολογική αξία των θεραπειών αυτών τις καθιστά αναπόσπαστα συστατικά της σύγχρονης μάχης ενάντια στον καρκίνο, όταν αυτές επιτελούνται από έμπειρο και άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό.

Στο νοσοκομείο μας αναπτύχθηκε πρόσφατα η «Κλινική Χειρουργικής Ογκολογίας και κέντρο εφαρμογής Περιοχικών Θεραπειών», με κύρια, αλλά όχι και μοναδική, δραστηριότητα, τις προαναφερθείσες τεχνικές. Στην Κλινική μας εκτελούνται όλες οι χειρουργικές ογκολογικές επεμβάσεις για διάφορους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, του παχέος εντέρου και του ορθού, γυναικολογικοί καρκίνοι, μελανώματα και σαρκώματα μαλακών μορίων.

Από το ένθετο Υγείας που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο