Σήμερα   αποτελεί  τεκμηριωμένη  γνώση ότι οι εμβολιασμοί παρέχουν στα παιδιά έγκαιρη,  αποτελεσματική και μακράς διάρκειας προστασία από πολλές παιδιατρικές λοιμώξεις. Ιδιαίτερα επιρρεπή στις λοιμώξεις είναι τα βρέφη και τα μικρά παιδιά. Για τον λόγο αυτόν, τα εμβόλια ξεκινούν να χορηγούνται νωρίς, από το δεύτερο κιόλας μήνα της ζωής του παιδιού, έτσι ώστε,  ξεκινώντας το σχολείο, να είναι πλήρως εμβολιασμένο. Κι αυτό διότι στο σχολείο ευνοείται η μετάδοση πολλών παθογόνων μικροοργανισμών, λόγω της στενής καθημερινής επαφής πολλών παιδιών.

Τι έχουμε πετύχει με τα εμβόλια στον παιδικό πληθυσμό

Η ενεργητική ανοσοποίηση αποτελεί το σημαντικότερο επίτευγμα της ιατρικής για την πρόληψη της νόσησης και των επιπλοκών από σοβαρά λοιμώδη νοσήματα. Ο συστηματικός εμβολιασμός παιδιών και εφήβων:

• Έχει εξαφανίσει νοσήματα απειλητικά για τη ζωή των παιδιών όπως η ευλογιά, η διφθερίτιδα, η πολιομυελίτιδα.
• Έχει επιτύχει να μειώσει κατακόρυφα την επίπτωση σοβαρών παιδιατρικών λοιμώξεων (σηψαιμία, μηνιγγίτιδα, πνευμονία, επιγλωττίτιδα) που προκαλούνται από μικρόβια όπως ο πνευμονιόκοκκος, ο μηνιγγιτιδόκοκκος και ο αιμόφιλος ινφλουέντζας τύπου b.

Μάλιστα, με τον μαζικό εμβολιασμό, οι λοιμώξεις που προκαλούνται από τον αιμόφιλο ινφλουέντσας τύπου b έχουν σχεδόν εξαφανιστεί και έχει μειωθεί σημαντικά η θνητότητα από άλλα λοιμώδη νοσήματα όπως η ιλαρά και ο κοκίτης.

Βελτιωτικές κινήσεις για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των εμβολίων

Το πρόγραμμα της κάθε χώρας αναπροσαρμόζεται ανά διαστήματα με σκοπό την καλύτερη και ευρύτερη προστασία των παιδιών από λοιμώδη νοσήματα.  Με βάση πάντα τις μελέτες αποτελεσματικότητας των εμβολίων, μπορεί να τροποποιηθούν οι δόσεις τους, όπως έγινε για το συζευγμένο – 13δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο όπου μειώθηκαν οι δόσεις τον πρώτο χρόνο (με εξαίρεση τα πρόωρα) ή και ο χρόνος χορήγησης των δόσεων, όπως για το εμβόλιο ιλαράς ερυθράς παρωτίτιδας (MMR). Παράλληλα συνεχίζεται και η προσπάθεια παραγωγής και κυκλοφορίας νέων εμβολίων.

Το πρόγραμμα των εμβολιασμών αναγράφεται στο βιβλιάριο Υγείας του παιδιού.

Ο παιδίατρος είναι εκείνος που θα προγραμματίσει τους εμβολιασμούς και θα καθορίσει το χρονοδιάγραμμα (ηλικία χορήγησης, δόσεις, μεσοδιαστήματα δόσεων) σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών της χώρας.

Σημαντικός είναι όμως ο ρόλος του παιδιάτρου και για τη σωστή ενημέρωση των γονέων όσον αφορά την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, έτσι ώστε κανένα παιδί να μη μένει ανεμβολίαστο. Οι γονείς θέλουν και οφείλουν να έχουν κάποιες επιστημονικά τεκμηριωμένες γνώσεις για τα εμβόλια. Ιδιαίτερα σήμερα που έχει αναπτυχθεί όχι μόνο στη χώρα μας αλλά παγκόσμια ένα αντιεμβολιαστικό κίνημα, ευτυχώς μικρής έκτασης.

Δεν τίθεται ζήτημα ασφάλειας των εμβολίων

Οι γονείς θα πρέπει να ξέρουν ότι μακροχρόνιες μελέτες ασφάλειας, προηγούνται της κυκλοφορίας του εμβολίου και υπάρχει ταυτόχρονα  διαρκής επαγρύπνηση για τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες. Έτσι, τα εμβόλια είναι απολύτως ασφαλή. Όλες οι προσπάθειες απόδοσης διαφόρων νοσημάτων στα εμβόλια έχουν αποτύχει. Η συσχέτιση λ.χ. του εμβολίου της Ιλαράς με τον αυτισμό ή του εμβολίου της Ηπατίτιδας Β με την κατά πλάκας σκλήρυνση δεν τεκμηριώθηκαν ποτέ επιστημονικά. Συνεπώς, οι γονείς  δεν πρέπει να φοβούνται για τυχόν παρενέργειες. Οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις είναι συνήθως ήπιες και τοπικές (χαμηλός πυρετός, πόνος στο σημείο της ένεσης).

Πολυδύναμα εμβόλια για λιγότερα και πιο ασφαλή «τρυπήματα»

Όλα τα εμβόλια είναι ενέσιμα με εξαίρεση το εμβόλιο έναντι του Rota Ιού, που δίδεται από το στόμα. Τα τελευταία χρόνια, επειδή ο αριθμός των εμβολίων που πρέπει να κάνει ένα παιδί είναι μεγάλος, για να μειωθεί ο αριθμός των ενέσεων – εμπειρία όχι ευχάριστη για το παιδί – αλλά και των επισκέψεων, έχουν  παραχθεί και χρησιμοποιούνται ευρέως πολυδύναμα εμβόλια, πενταδύναμα και εξαδύναμα.

Τα πολυδύναμα εμβόλια είναι επίσης ασφαλή, δεν προκαλούν σημαντικές αντιδράσεις και περιέχουν ταυτόχρονη ανοσοποίηση για πολλές λοιμώξεις  (διφθερίτιδα, τέτανο, κοκίτη, πολιομυελίτιδα, ηπατίτιδα Β και  αιμόφιλο ινφλουέντσας τύπου b).

Ενισχύοντας την ασπίδα προστασίας των παιδιών

Τα επιπλέον εμβόλια που συστήνονται και γίνονται στα παιδιά είναι για τον πνευμονιόκοκκο, τον μηνιγγιτιδόκοκκο, την ηπατίτιδα Α, την ιλαρά-ερυθρά παρωτίτιδα (MMR), την ανεμοβλογιά, για τον Rota-ιό , για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και τη γρίπη. Αξίζει να σταθούμε στα εμβόλια κατά της γρίπης και  του μηνιγγιτιδόκοκκου Β:

Γρίπη.  Στη χώρα μας δεν συστήνεται ο καθολικός εμβολιασμός παιδιών, εφήβων και ενηλίκων με το αντιγριπικό εμβόλιο – όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ – αλλά δίδεται προτεραιότητα στον εμβολιασμό των ομάδων υψηλού κινδύνου. Η οδηγία αυτή δεν έχει αλλάξει προς το παρόν για τη φετινή χρονιά με την επιδημία Covid-19 σε ότι αφορά τα παιδιά.

Μηνιγγίτιδα Β. Το πρώτο πρωτεϊνικό εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδος Β (το εμβόλιο Bexsero) χορηγείται από την ηλικία των 2 μηνών, ενώ ένα δεύτερο πρωτεϊνικό εμβόλιο κατά της ίδιας οροομάδος Β του μηνιγγιτιδόκοκκου (το εμβόλιο Trumenba) χορηγείται σε μεγαλύτερα παιδιά από την ηλικία > 10 ετών.  Τα εμβόλια αυτά έχουν αποδειχθεί ότι προστατεύουν αποτελεσματικά και με ασφάλεια από την μηννιγγιτιδοκοκκική νόσο.

Από το ένθετο Υγεία που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο