Τα τελευταία 15 χρόνια, υπολογίζεται πως ο αριθμός των κύκλων εξωσωματικής γονιμοποίησης που πραγματοποιούνται σε γυναίκες ηλικίας μεταξύ 40 και 45 έχει αυξηθεί πάνω από δέκα φορές. Οι γυναίκες, όμως, που βρίσκονται στην αρχή της τέταρτης δεκαετίας της ζωής τους έχουν μόλις 14% πιθανότητες επίτευξης εγκυμοσύνης ανά κύκλο θεραπείας για την υπογονιμότητα.

Εξωσωματική σε «φυσιολογικό κύκλο»

Η πρώτη προσέγγιση στις γυναίκες άνω των 40 είναι η εξωσωματική σε «φυσιολογικό κύκλο», δηλαδή χωρίς φάρμακα ή με ελάχιστα φάρμακα (mini IVF). Αυτού του είδους η  εξωσωματική έχει ένδειξη στις περιπτώσεις που έχει προηγηθεί εξωσωματική στην οποία η γυναίκα δεν είχε καλή ανταπόκριση στα φάρμακα και δεν παρήχθησαν περισσότερα από 2 ώριμα ωάρια. Πρόκειται για γυναίκες με ωοθηκική ανεπάρκεια ή γυναίκες με χαμηλή αντιμυλλέριο ορμόνη (ΑΜΗ). Επίσης, η εξωσωματική χωρίς φάρμακα ενδείκνυται και σε μεγαλύτερες ηλικιακά γυναίκες που – για διάφορους λόγους – απαγορεύεται να πάρουν φάρμακα.

Ποσοστά επιτυχίας εξωσωματικής αντίστοιχα των 30χρονων

Ωστόσο, μια νέα προσέγγιση ανάλυσης των εμβρύων δίνει στις 40χρονες πιθανότητα 65% να γίνουν μητέρες σε έναν μόνο κύκλο εμβρυομεταφοράς εξωσωματικής γονιμοποίησης  (ποσοστό αντίστοιχο αυτού γυναίκας 32 ετών). Πρόκειται για τη νέα τεχνική του προεμφυτετικού γενετικού ελέγχου (pre genetic embryo screening – PGS) κατά τον οποίο γίνεται πλήρης χρωμοσωμικός έλεγχος των εμβρύων που προκύπτουν στην εξωσωματική γονιμοποίηση πριν την εμφύτευσή τους στη μήτρα.

«Κλειδί» ο αριθμός των χρωμοσωμάτων

Μέχρι σήμερα οι τεχνικές εξωσωματικής γονιμοποίησης βασίζονται στην επιλογή των καλύτερων εμβρύων μέσω της ανάλυσής του στο μικροσκόπιο. Καθώς η γυναίκα μεγαλώνει σε ηλικία, η ποιότητα των ωαρίων της εμφανίζει ταχεία πτώση. Η αποτυχία στη σύλληψη ή οι αποβολές στις μεγαλύτερες ηλικίες οφείλονται κυρίως στα λάθη στον αριθμό των χρωμοσωμάτων. Χαρακτηριστικά, στην ηλικία των 40 ετών το 75% των εμβρύων είναι μη φυσιολογικό, ενώ στα 42 έτη το ποσοστό ανεβαίνει έως 90%.

Με τη νέα τεχνική γίνεται βιοψία εμβρύων με πλήρη χρωμοσωμικό έλεγχο (Complete Genome Screening, CGS) και στη συνέχεια καταψύχονται χωρίς αυτά να εμφυτευθούν στη μήτρα. Η γυναίκα υποβάλλεται σε κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης μέχρις ότου ανευρεθούν 1-2 υγιή έμβρυα τα οποία αποψύχονται και εμφυτεύονται.

   Με την τεχνική αυτή, γυναίκα ηλικίας 38 ως 45 ετών που έχει ένα έμβρυο με φυσιολογικό αριθμό χρωμοσωμάτων, οι πιθανότητες επιτυχούς κύησης είναι ανεξάρτητες της ηλικίας της και ανέρχονται στο 65%.

Και αν όλα αποτύχουν;

Αν και μετά από επαναλαμβανόμενους κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης δεν προκύπτει κανένα υγιές έμβρυο, τότε μόνη λύση είναι η δωρεά ωαρίων, με την οποία οι μεγαλύτερες ηλικιακά γυναίκες έχουν ποσοστό επιτυχίας 65%.