Η τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ αναφορικά με τις λοιμώξεις του αναπνευστικού που εκδόθηκε προχθές, Πέμπτη, αποτυπώνει αύξηση στις γριπώδεις συνδρομές ανεξαρτήτως παθογόνου σε όλες τις ηλικίες. Ο αριθμός γριπωδών συνδρομών ανά 1.000 επισκέψεις ξεπέρασε τον αντίστοιχο αριθμό για την περίοδο 2019-2020, δηλαδή προ πανδημίας. Η γριπώδης συνδρομή ορίζεται σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) ως αιφνίδια έναρξη συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν τουλάχιστον ένα συστηματικό σύμπτωμα (πυρετό, καταβολή, κεφαλαλγία, μυαλγίες) και τουλάχιστον ένα σύμπτωμα από το αναπνευστικό σύστημα (βήχας, πονόλαιμος, δύσπνοια). Επιλεγμένοι γιατροί της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας καταγράφουν τον αριθμό κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής σε εβδομαδιαία βάση, μαζί με το σύνολο των επισκέψεων σε γιατρούς. Την εβδομάδα που πέρασε, οι επισκέψεις σε γιατρούς για κάθε αιτία στις 13.670.
Ενας στους δύο
Από τα δείγματα που ελήφθησαν σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας για εργαστηριακό έλεγχο, σχεδόν ένα στα δύο (το 48%) βρέθηκαν θετικά στη γρίπη. Η εποχική γρίπη φέτος έχει επανέλθει δυναμικά, μετά από δύο χειμώνες… αδράνειας, και οι ειδικοί εφιστούν την προσοχή για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο, καθώς έχουν γίνει προβλέψεις ακόμη και για εξαψήφιο αριθμό κρουσμάτων σε εβδομαδιαία βάση.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, την εβδομάδα που πέρασε καταγράφηκαν επιπλέον τρεις θάνατοι από γρίπη, με τον συνολικό αριθμό των θανάτων στη χώρα μας να ανέρχεται σε έξι μέχρι τώρα. Παράλληλα, καταγράφηκε ακόμη ένα σοβαρό περιστατικό που χρειάστηκε νοσηλεία σε ΜΕΘ. Από τις αρχές Οκτωβρίου, σε ΜΕΘ έχει χρειαστεί να νοσηλευτούν λόγω γρίπης 27 ασθενείς. Κυρίαρχο στέλεχος τη φετινή περίοδο είναι το Α(Η3Ν2).
Αύξηση εισαγωγών
Εκτός όμως από τη γρίπη, αυξητικές είναι οι τάσεις και όσον αφορά στην Covid-19. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ο αριθμός των εισαγωγών παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Συγκεκριμένα, στα νοσοκομεία εισήχθησαν 1.519 ασθενείς, έναντι 1.250 την περασμένη εβδομάδα.
Την ίδια στιγμή, αυξημένος είναι και ο αριθμός των διασωληνωμένων που ανέρχονται σε 119, όπως και των θανάτων (141 θάνατοι την τελευταία εβδομάδα με διάμεση ηλικία τα 84 έτη). Επιπλέον, η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε αύξηση της κυκλοφορίας του ιού SARSCoV2 σε τρεις από τις οκτώ περιοχές που ελέγχθηκαν (Πάτρα, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα).
Κυρίαρχο στην Ελλάδα παραμένει το στέλεχος ΒΑ.5. Η νέα υποπαραλλαγή που κερδίζει έδαφος στις ΗΠΑ και έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία (ΧΒΒ.1.5) δεν έχει εντοπιστεί ακόμη στην Ελλάδα. Ωστόσο, αναμένεται να γίνει αναδρομικός έλεγχος στα δείγματα του δικτύου γονιδιωματικής επιτήρησης του κορονοϊού, ώστε να δουν οι επιστήμονες εάν κάποιο δείγμα έχει τα χαρακτηριστικά της νέας υποπαραλλαγής.
Μέτρα για ταξιδιώτες από την Κίνα
Στον απόηχο της επιδημιολογικής κατάστασης στην Κίνα και σε συνέχεια των συστάσεων της αρμόδιας επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα προληπτικά μέτρα που προτείνει ο ΕΟΔΥ για τη χώρα μας είναι:
- Υποχρεωτική επίδειξη αρνητικού αποτελέσματος διαγνωστικού ελέγχου (αντιγονικό τεστ ταχείας ανίχνευσης, ή μοριακού ελέγχου) όλων των ταξιδιωτών των απευθείας πτήσεων από Κίνα, 48 ώρες πριν την αναχώρησή τους.
- Πραγματοποίηση γονιδιωματικής επιτήρησης του SARS-CoV-2 σε λύματα αεροπλάνων που αφορούν απευθείας πτήσεις από την Κίνα, καθώς και σε αστικά λύματα του αερολιμένα Αθηνών.
- Ενίσχυση της γονιδιωματικής επιτήρησης του SARS-CoV-2 στην κοινότητα για την επιτήρηση και έγκαιρη ανίχνευση τυχόν νέων παραλλαγών.
- Σύσταση για χρήση μάσκας υψηλής προστασίας N95/KN95/FFP2 σε επιβάτες διεθνών πτήσεων με προορισμό τη χώρα μας, από αρχικό προορισμό την Κίνα. Σύσταση για χρήση μάσκας γενικότερα σε χώρους αεροδρομίων για όλους τους ταξιδιώτες ανεξαρτήτως προορισμού, το προσωπικό αεροδρομίων και τους εργαζομένους σε αεροπορικές εταιρίες.
- Σύσταση για εμβολιασμό με έμφαση στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού για βασικό σχήμα και αναμνηστικές δόσεις εμβολιασμού έναντι του SARS-CoV-2 σύμφωνα με τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών.
Παγκόσμια ανησυχία για την «Κράκεν», που έχει «εισβάλει» και στην Ευρώπη
Στο «πόδι» βρίσκεται και πάλι η διεθνής επιστημονική κοινότητα για τη νέα υποπαραλλαγή του κορονοϊού, που φέρεται να είναι πιο μεταδοτική από όλες τις προηγούμενες. Παράλληλα με τις ανησυχίες για την κατάσταση που επικρατεί στην Κίνα, οι επιστήμονες παρατηρούν με προσοχή τη συμπεριφορά της υποπαραλλαγής «XBB.1.5» ή «Κράκεν», όπως την έχουν ονοματίσει τα κοινωνικά δίκτυα μεταφορικά, καθώς φέρεται να διαφεύγει από όλα τα τεστ με την ίδια ευκολία με το μυθικό τέρας από τη σκανδιναβική μυθολογία που τρόμαζε τον κόσμο και ενέπνευσε μεγάλους λογοτέχνες.
Η νέα παραλλαγή ανήκει στο στέλεχος «Ομικρον» (Omicron) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρακολουθεί την πορεία της τους τελευταίους τρεις μήνες. Οι υπεύθυνοι του ΠΟΥ για τη νόσο Covid έχουν ζητήσει από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ -όπου εντοπίστηκε η υποπαραλλαγή σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού- να υποβάλουν έκθεση σχετικά με τη μεταδοτικότητα της «XBB.1.5» και τη σοβαρότητα της νόσησης που προκαλεί. Η νέα παραλλαγή έχει ήδη μεταδοθεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και οι υπεύθυνοι Υγείας των χωρών αυτών τονίζουν ότι μέχρι στιγμής το στέλεχος προκαλεί ήπια συμπτώματα όπως τα προηγούμενα με τη διαφορά ότι μεταδίδεται πολύ πιο γρήγορα, γεγονός που δεν καθησυχάζει για την πρόκληση ενός νέου κύματος λοιμώξεων εν μέσω του χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο.
Στη Βρετανία ενδέχεται να επανέλθουν για ένα διάστημα οι οδηγίες για χρήση μάσκας, τηλεργασία και κοινωνική αποστασιοποίηση, προκειμένου να μην υπάρξει πίεση στο σύστημα Υγείας, που έχει ήδη αποδιοργανωθεί από τις απεργίες του νοσηλευτικού προσωπικού. Οι Γερμανοί ειδικοί επίσης ανησυχούν για την παραλλαγή της «Ομικρον», αν και δεν έχουν εντοπίσει μέχρι τώρα παρά μόνον ένα κρούσμα.
Η «Ομικρον» είναι ακόμη εδώ
Από πέρυσι το φθινόπωρο, που άρχισε να εξαπλώνεται η μετάλλαξη «Omicron» του κορονοϊού, διαπιστώθηκε πως δημιουργεί πολλές παραλλαγές ή συνδυασμούς στελεχών, που συχνά δεν εντοπίζονται εύκολα ή ξεφεύγουν από την ανοσία των εμβολίων. Η νέα παραλλαγή είναι συνδυασμός δύο προηγούμενων παραλλαγών, της BA.2.10.1 και της BA.2.75, οι οποίες εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο τον προηγούμενο χρόνο. Το επονομαζόμενο «Κράκεν» εντοπίζεται στα δύο τρίτα των κρουσμάτων που καταγράφονται στις βορειοανατολικές περιοχές των ΗΠΑ. Επίσης, σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες παρατηρείται αύξηση των μολύνσεων με τη νέα παραλλαγή – έχει εντοπιστεί μέχρι στιγμής σε τουλάχιστον 25 χώρες. Ενας χάρτης που δημοσίευσε η «Ντέιλι Μέιλ» έδειξε την ταχύτητα με την οποία κινήθηκε στις ΗΠΑ η νέα παραλλαγή. Οπως είχε εκτιμηθεί στις αρχές Δεκεμβρίου, η «XBB.1.5» θα εντοπιζόταν στο 1% των κρουσμάτων. Ενα μόλις μήνα αργότερα, έχει βρεθεί στο 40% των κρουσμάτων. Εκτιμάται επίσης πως η νέα εξάπλωση των κρουσμάτων κορονοϊού στην Κίνα οφείλεται σε αυτή τη συνδυαστική μετάλλαξη της «Ομικρον».
Από πού πήρε το όνομά της
Πρόκειται για το μυθικό τέρας -ένα κεφαλόποδο της θάλασσας- που σύμφωνα με τους σκανδιναβικούς θρύλους κατοικεί στις ακτές της Νορβηγίας και της Γροιλανδίας, και τρομοκρατεί όσους ναυτικούς περνούν από κοντά του. Το τέρας Kraken θυμίζει γιγάντιο καλαμάρι κι έτσι απεικονίζεται στα παραμύθια της Νορβηγίας. Στη σουηδική και τη νορβηγική γλώσσα σημαίνει «το άρρωστο ή στρεβλωμένο ζώο», ενώ στα γερμανικά η λέξη «Krake» σημαίνει «χταπόδι». Επίσης, το Κράκεν είχε εμπνεύσει και τον Ιούλιο Βερν να γράψει το περίφημο έργο του «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα».