Είναι μια ασθένεια συνδεδεμένη κατά 90% με τη συνήθεια του καπνίσματος. Στο πλαίσιο αυτό και στο πρότυπο των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου που έχουν ήδη ξεκινήσει στην Ελλάδα, αναμένεται το δεύτερο εξάμηνο του έτους πρόγραμμα προληπτικής εξέτασης για τον καρκίνο του πνεύμονα. Μαζί με την αυστηροποίηση της αντικαπνιστικής νομοθεσίας και την έναρξη δράσεων για πρόληψη, επιχειρείται η μείωση των ποσοστών του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου.

Το νέο πρόγραμμα πρόληψης, που παρουσιάζει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, θα περιλαμβάνει τη δωρεάν διενέργεια αξονικής τομογραφίας χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (Low Dose CT), εξέταση που αποτελεί ισχυρό «όπλο» διάγνωσης για τον καρκίνο του πνεύμονα. Η δράση δεν θα πραγματοποιηθεί οριζόντια, όπως γίνονται οι δωρεάν μαστογραφίες στις Ελληνίδες από 50 έως 69 ετών και όπως θα γίνει με τα υπόλοιπα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου.

Η συγκεκριμένη εξέταση έχει ακτινοβολία, επομένως ο πληθυσμός-στόχος θα είναι επιλεγμένος με προσοχή. Σύμφωνα με όσα αναφέρει η κ. Αγαπηδάκη, δεν θα απευθύνεται καν σε όλους τους καπνιστές, αλλά θα υπάρχουν κριτήρια με βάση το ιστορικό καπνίσματος, προσδιορισμένο με βάση τα «πακέτα-έτη» (pack-year). Πρόκειται για τον αριθμό των πακέτων των τσιγάρων που καπνίζονται ανά ημέρα, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό των ετών καπνίσματος. Πιο αναλυτικά, τη δωρεάν εξέταση θα μπορούν να κάνουν άτομα από 50 έως 80 ετών που καπνίζουν καθημερινά ένα πακέτο τσιγάρα για είκοσι χρόνια συνεχόμενα ή δύο πακέτα την ημέρα για σειρά δέκα ετών.

Κριτήρια

Υπό τα παραπάνω δεδομένα, το πρόγραμμα που ετοιμάζει το υπουργείο Υγείας δεν θα είναι με τη μορφή αποστολής μαζικών SMS. Οι γιατροί και, κυρίως, εκείνοι της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας θα αξιολογούν εάν θα συστήσουν τη δωρεάν εξέταση για κάποιον ασθενή υψηλού ρίσκου, με βάση τα «πακέτα-έτη». Ο αριθμός των Ελλήνων που θα μπορούν να επωφεληθούν από το νέο δωρεάν προληπτικό πρόγραμμα δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια, καθώς θα εκτιμηθεί μέσα από το δίκτυο των καπνιστών και αναλόγως πόσοι εμπίπτουν στις παραπάνω προϋποθέσεις. Το πρόγραμμα, πάντως, θα ξεκινήσει πιλοτικά σε τέσσερα νοσοκομεία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι καμία χώρα δεν έχει οριζόντια προγράμματα προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του πνεύμονα. Δράση που γίνεται με παρόμοιο τρόπο που θα γίνει και στην Ελλάδα ξεκίνησε πρόσφατα στην Κροατία. Εκτός από την εξέταση Low Dose CT, υπάρχει ακόμη μία εξέταση που μοιάζει με τη σπιρομέτρηση, αλλά δεν είναι γνωστό εάν θα χρησιμοποιηθεί στον προσυμπτωματικό έλεγχο. Ο σχεδιασμός του προγράμματος, άλλωστε, βρίσκεται στα αρχικά του στάδια. Είναι χαρακτηριστικό ότι αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης για πρώτη φορά στην Επιτροπή Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Υγείας μόλις τη Δευτέρα που πέρασε.

Δράσεις

Παράλληλα με το προληπτικό πρόγραμμα για τον καρκίνο του πνεύμονα, σχεδιάζεται μια σειρά από δράσεις που στοχεύουν στη βασική του αιτία, το κάπνισμα. Εχει ήδη προαναγγελθεί η αλλαγή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας. Το νέο θεσμικό πλαίσιο είναι υπό διαμόρφωση, με το υπουργείο Υγείας να επιχειρεί τον σαφή προσδιορισμό των χώρων καπνιστών στην εστίαση και τη διασκέδαση. Και αυτό γιατί σήμερα υπάρχουν… γκρίζες ζώνες σε σχέση με τους υπαίθριους χώρους. Επιπλέον, απαιτείται επικαιροποίηση των καπνικών προϊόντων, η χρήση των οποίων απαγορεύεται σε κλειστούς δημόσιους χώρους, καθώς κυκλοφορούν στην αγορά όλο και πιο συχνά νέα προϊόντα, εξελιγμένης τεχνολογίας.

Η οδός Αριστοτέλους προχωρά ένα συνολικό πλέγμα δράσεων, οι οποίες αναμένεται να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ. Μεταξύ αυτών είναι και η ενημέρωση στα σχολεία, για να μην εκτίθενται τα παιδιά στον καπνό, με ειδική στόχευση τους εφήβους και το άτμισμα. Το τελευταίο είναι… μόδα και πολλοί έφηβοι ξεκινούν τη βλαβερή συνήθεια με άτμισμα, θεωρώντας ότι δεν εντάσσεται στο κάπνισμα. Σκοπός μέσα από όλα τα παραπάνω είναι τα παιδιά που θα γεννηθούν το 2025 να αποτελέσουν την πρώτη «smoke-free» γενιά.

Τρία οριζόντια προγράμματα

Στο πεδίο της πρόληψης ήδη «τρέχει» το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά», που προβλέπει δωρεάν μαστογραφίες για γυναίκες από 50 έως 69 ετών. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν να αποστέλλονται SMS για το πρόγραμμα κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που απευθύνεται σε γυναίκες από 21 έως 65 ετών και περιλαμβάνει τη διενέργεια τεστ Παπανικολάου, HPV DNA τεστ και, εφόσον χρειαστεί, κολποσκόπηση και βιοψία.

Μέσα στον Μάρτιο αναμένεται να ξεκινήσει το πρόγραμμα για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, που θα προβλέπει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο για όλους. Μηνύματα για δωρεάν εξετάσεις αίματος (λιπιδαιμικό και μεταβολικό προφίλ) θα σταλούν στα άτομα από 30 έως 70 ετών. Θα ακολουθήσει το πρόγραμμα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και η… πρόσκληση για κολονοσκόπηση για γυναίκες και άνδρες από 50 έως 70 ετών.

ΕΙΡΗΝΗ ΑΓΑΠΗΔΑΚΗ Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας

«Για να ζούμε περισσότερο…»

 «Επενδύουμε στην πρόληψη όχι μόνο για να μειώσουμε τους πρόωρους θανάτους στη χώρα μας από τα κυριότερα χρόνια νοσήματα, αλλά για να καταφέρουμε, επιτέλους, να ζούμε περισσότερα χρόνια με υγεία».

Ειδήσεις σήμερα

Καινούργιου: Απολύθηκε ρεπόρτερ από το εκπομπή «Super Κατερίνα» – Παραιτείται η αρχισυντάκτρια[Βίντεο]

Συγκλονίζει ο Σωτήρης Ξενάκης: «Με πήγαν στην εντατική και μου έκαναν θρομβόλυση»[Βίντεο]

Survivor All Star spoiler 26/2: Οριστικό – Αυτή η ομάδα κερδίζει την πρώτη ασυλία