Διαφορετικά, μπορεί να οδηγηθεί σε ρήξη, μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση, η οποία εάν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως χειρουργικά, οδηγεί τον ασθενή σε θάνατο μέσα σε ελάχιστο χρόνο.

Η αορτή είναι το αγγείο που εκτείνεται από την αορτική βαλβίδα της καρδιάς σε όλο το σώμα, μέχρι την κοιλιακή χώρα. Ανάλογα με την περιοχή, μπορεί να ονομάζεται ανιούσα αορτή, αορτικό τόξο, κατιούσα αορτή (και τα τρία μαζί συνιστούν τη θωρακική αορτή) και στη συνέχεια μεταφέρεται στην κοιλιακή αορτή, όπου στο τέλος διακλαδίζεται σε επιμέρους αγγεία.

Πώς δημιουργείται το ανεύρυσμα

Το ανεύρυσμα δημιουργείται όταν διατείνεται εσωτερικά το μέγεθος της αορτής και μπορεί να εμφανιστεί σε όλη την έκτασή της. Το πιο συχνά είναι το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη, αφορά το 8% του γενικού πληθυσμού άνω των 65 ετών.

Σε αυτές τις ηλικίες συστήνεται να γίνεται τουλάχιστον μία φορά στα 2-3 χρόνια ένας υπέρηχος, ο οποίος εξασφαλίζει τη διάγνωση του ανευρύσματος σε αρχόμενο στάδιο, όπου μπορεί να προληφθεί η αύξηση του μεγέθους του και να αντιμετωπιστεί εάν αποκτήσει επικίνδυνες για ρήξη διαστάσεις.

Τα συμπτώματα που προειδοποιούν για τον επερχόμενο κίνδυνο

Ένα συνεχές άλγος στην κοιλιακή χώρα μπορεί να είναι μία ένδειξη ανευρύσματος στην κοιλιακή αορτή, καθώς επίσης και όταν διακρίνονται έντονοι παλμοί στην περιοχή. Ειδικά όσοι εμφανίζουν το τελευταίο σύμπτωμα, θα πρέπει να υποβάλλονται σε υπέρηχο κοιλιακής αορτής. Δυστυχώς, στις άλλες περιπτώσεις δεν υπάρχουν συμπτώματα και το μόνο που μπορεί να αποκαλύψει ένα ανεύρυσμα είναι οι ενδεδειγμένες εξετάσεις.

Η αντιμετώπιση του ανευρύσματος μετά τον εντοπισμό του

Από τη στιγμή που το ανεύρυσμα θα διαγνωστεί, συνιστάται η παρακολούθησή του με υπερηχογράφημα τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Σε περίπτωση που το μέγεθός του αυξάνεται, ο έλεγχος μπορεί να συμπληρωθεί με αξονική τομογραφία.

Παράλληλα, σε όλα τα ανευρύσματα δίνονται από το θεράποντα ιατρό ορισμένες οδηγίες, οι οποίες  περιλαμβάνουν τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, καθώς και την αποφυγή της έντονης άσκησης και της άρσης βαρέων αντικειμένων, καθώς στην περίπτωση αυτή, η πίεση που ασκείται στον οργανισμό μπορεί να επιφέρει αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του μεγέθους του ανευρύσματος.

Όταν η χειρουργική επέμβαση κρίνεται επιτακτική

Στόχος των οδηγιών αυτών είναι να περιοριστεί η αύξηση του μεγέθους του ανευρύσματος και να προληφθεί η ρήξη του. Σε όποιο σημείο και να σπάσει ένα ανεύρυσμα εάν δεν χειρουργηθεί άμεσα, είναι θανατηφόρο μέσα σε λίγα λεπτά.

Η χειρουργική επέμβαση έχει ένδειξη και σε περίπτωση που οι διαστάσεις του ανευρύσματος ξεπεράσουν συγκεκριμένα όρια.

Όσον αφορά στην κοιλιακή αορτή, χειρουργείο ενδείκνυται σε ανευρύσματα περίπου 40 χιλιοστών και άνω. Εντούτοις, σε αυτήν την περίπτωση, η διόρθωση μπορεί να γίνει πλέον και αναίμακτα, με καθετηριασμό.

Στην ανιούσα αορτή, όπου το ανεύρυσμα είναι ένα από τα συχνά ευρήματα, ένδειξη για χειρουργείο αποτελεί το μέγεθος άνω των 50 χιλιοστών.

Όταν «σκίζονται» τα τοιχώματα της αορτής. 

Υπάρχει και ένας ιδιαίτερος τύπος ανευρύσματος, το διαχωριστικό ανεύρυσμα της ανιούσας αορτής, το οποίο προκαλείται όταν τα τοιχώματά της σκίζονται μεταξύ τους. Το «σκίσιμο» αυτό δημιουργεί ένα κενό, στο οποίο εισέρχεται το αίμα, το οποίο φυσιολογικά ρέει εντός του αυλού της. Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση, η οποία εκδηλώνεται με έντονο προκάρδιο άλγος και απαιτεί άμεσα χειρουργείο. Διαφορετικά, ο ασθενής καταλήγει.

Ο πόνος στο στήθος, σε συνδυασμό με την αίσθηση «σχισίματος» και ο πόνος στο άνω μέρος της πλάτης είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της πάθησης. Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά και γίνεται αισθητός σα να κινείται. Μερικοί άνθρωποι έχουν πιο ήπιο πόνο, ο οποίος μερικές φορές να εκλαμβάνεται ως μυϊκή καταπόνηση, αλλά αυτή η περίπτωση είναι λιγότερο συχνή.  Άλλα σημεία και συμπτώματα περιλαμβάνουν δύσπνοια, λιποθυμία, εφίδρωση, αδυναμία, ή παράλυση στη μία πλευρά του σώματος, προβλήματα στην ομιλία, ζάλη ή  σύγχυση. Η χειρουργική επέμβαση είναι αρκετά σοβαρή και διενεργείται από εξειδικευμένη ιατρική ομάδα.

Άμεση διακομιδή στο νοσοκομείο, χωρίς καθυστέρηση

Προσοχή! Τόσο στη ρήξη ανευρύσματος όσο και στο διαχωριστικό ανεύρυσμα της ανιούσας αορτής, δυστυχώς δεν υπάρχουν αποτελεσματικές πρώτες βοήθειες, γι’ αυτό χρειάζεται άμεση διακομιδή στο νοσοκομείο. Οποιαδήποτε άλλη παροχή, όχι μόνο δεν έχει να προσφέρει κάτι, αλλά μπορεί να αποβεί και μοιραία.

Πρόληψη με τακτικές εξετάσεις

Τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο είναι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Για την ακρίβεια, όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία, τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ανεύρυσμα.  Επίσης, στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν όσοι έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση καθώς και αυτοί που παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης.  Τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες αυτές συνιστάται να υποβάλλονται σε υπερηχογράφημα κάθε δύο χρόνια για την ανιούσα αορτή μαζί με το υπερηχογράφημα καρδιάς, ενώ όσον αφορά στην κοιλιακή αορτή, αυτό πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά στην πενταετία ή και συχνότερα, ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου.