Με το πέρασμα των χρόνων, εδώ και μισό περίπου αιώνα, καλλιεργητές και έμποροι έχουν ασκήσει εξελικτικές πιέσεις στις ντομάτες για να γίνουν πιο μεγάλες και πιο ανθεκτικές, ώστε να αντέχουν περισσότερο κατά την μεταφορά τους και στα ράφια των καταστημάτων. Όμως το τίμημα γι’ αυτό ήταν να χαθεί ένα μέρος από την παλιά γεύση τους, που είχαν πριν περίπου 100 χρόνια.

Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, με επικεφαλής τον καθηγητή Χάρι Κλέε του Ινστιτούτου Διατροφικών και Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Science”, «διάβασαν» (αλληλούχισαν) το γονιδίωμα σχεδόν 400 αρχαίων και σύγχρονων ποικιλιών ντοματών από διάφορα μέρη του κόσμου. Παράλληλα, ένα πάνελ καταναλωτών κλήθηκαν να βαθμολογήσουν τις ποικίλες ντομάτες για τη γεύση τους και άλλα χαρακτηριστικά.

Τελικά, οι επιστήμονες εντόπισαν 13 χημικές ουσίες που παίζουν σημαντικό ρόλο στη γεύση και οι οποίες έχουν ατονήσει στις σύγχρονες ντομάτες, καθώς έχουν σταδιακά χαθεί τα αντίστοιχα γονίδια. Μεταξύ άλλων, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι οι μικρότερες ντομάτες είναι πιο γλυκές και γευστικές, ενώ αντίθετα η σύγχρονη τάση ευνοεί τις μεγαλύτερες ντομάτες, που όμως είναι λιγότερο νόστιμες.

Η ντομάτα εξελίχθηκε στη φύση πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια κοντά στην Ανταρκτική και αρχικά ήταν ένα μικρού μεγέθους φρούτο. Οι πρώτες καλλιέργειές της εκτιμάται ότι υπήρξαν πριν από 2.500 χρόνια στην Κεντρική και Νότια Αμερική, από όπου, μετά την ισπανική κατάκτηση του 16ου αιώνα, εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο.

Σήμερα πια έχουν δημιουργηθεί εκατοντάδες ποικιλίες διεθνώς και η ντομάτα είναι μία από τις καλλιέργειες με την μεγαλύτερη σημασία παγκοσμίως, μεταξύ άλλων χάρη στη θρεπτική αξία της, καθώς είναι σημαντική πηγή βιταμινών A και C. Η Κίνα και οι ΗΠΑ είναι οι δύο χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ντοματών στον κόσμο.
«Στόχος μας είναι να κάνουμε τη ντομάτα του σούπερ-μάρκετ αισθητά πιο νόστιμη, όπως ήταν πριν από έναν αιώνα», δήλωσε ο Κλέε. Εκτίμησε ότι για να συμβεί αυτό, θα χρειασθούν τρία έως τέσσερα χρόνια. Για μια πραγματικά καλή ντομάτα, αξίζει να περιμένουμε να δούμε αν όντως έχει δίκιο!