Τα κακόβουλα λογισμικά της οικογένειας crypto-malware μπορούν να επηρεάσουν όλες τις εκδόσεις λειτουργικών συστημάτων και εξαπλώνονται κυρίως, μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Τις τελευταίες ημέρες το φαινόμενο βρίσκεται σε έξαρση με πολλές αναφορές για περιστατικά μολύνσεων εταιρικών δικτύων.

Το λογισμικό μολύνει έναν υπολογιστή με δύο κυρίως τρόπους: μέσω μολυσμένων μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που εμπεριέχουν κακόβουλα επισυναπτόμενα αρχεία και μέσω επισφαλών ή μολυσμένων ιστοσελίδων.

Πιο συγκεκριμένα, μετά την εγκατάστασή του στο λειτουργικό σύστημα, χρησιμοποιώντας ένα εξελιγμένο σύστημα κρυπτογράφησης, κρυπτογραφεί – κλειδώνει όλα τα ψηφιακά αρχεία και τα δεδομένα (διαφόρων τύπων αρχείων, ενδεικτικά: *.doc, *.docx, *.xls, *.ppt, *.psd, *.pdf, *.eps, *.ai, *.cdr, *.jpg, κ.λπ.) που είναι αποθηκευμένα στον ηλεκτρονικό υπολογιστή του χρήστη που έχει μολυνθεί από τον ιό, ενώ για να ξεκλειδωθούν τα αρχεία του, πρέπει να καταβληθεί χρηματικό ποσό (ransom), σε διαφορετική περίπτωση καθίστανται απροσπέλαστα για το χρήστη τους.

Το λογισμικό κυκλοφορεί στην 3η έκδοσή του από τον Ιανουάριο του 2015 παγκοσμίως και σημειώνεται ότι τόσο για την τρέχουσα όσο και για την προηγούμενη έκδοση του – ενώ υπάρχουν διαθέσιμες λύσεις για την απομάκρυνση του – δεν καθίσταται εφικτή η αποκρυπτογράφηση των αρχείων, λόγω της πολύ ισχυρής κρυπτογράφησης (2048-bit / 4096-bitRSAkey) που χρησιμοποιείται.

Το συγκεκριμένο κακόβουλο λογισμικό έχει επιπλέον τη δυνατότητα να αυτοδιαδίδεται μέσω του τοπικού δικτύου και να κρυπτογραφεί τα αρχεία κάθε συστήματος στο οποίο αποκτά πρόσβαση. Η δυνατότητα αυτή το καθιστά εξαιρετικά επικίνδυνο σε εταιρικά δίκτυα όπου η διάδοση μπορεί να είναι ραγδαία.

Η καταβολή του χρηματικού ποσού γίνεται, μέσω ανώνυμου προγράμματος περιήγησης, με τη χρήση του ψηφιακού νομίσματος τύπου bitcoin (BTC), κατόπιν μηνύματος που εμφανίζεται στον χρήστη, με υποδείξεις και οδηγίες για την πληρωμή.

Η Αστυνομία καλεί τους χρήστες του διαδικτύου και κυρίως τους διαχειριστές των εταιρικών δικτύων να μην πληρώνουν τα χρήματα που ζητούνται ενώ θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να λαμβάνουν μέτρα ψηφιακής προστασίας και ασφάλειας για την αποφυγή προσβολής από το κακόβουλο λογισμικό.

Συμβουλές της ΕΛ.ΑΣ:

Οι χρήστες που λαμβάνουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από άγνωστους αποστολείς ή άγνωστη προέλευση, καλούνται να μην ανοίγουν τους συνδέσμους (links) και να μην κατεβάζουν τα συνημμένα αρχεία, που περιέχονται σε αυτά, για τα οποία δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα τον αποστολέα και το περιεχόμενο του συνημμένου αρχείου.
Επιπλέον, οι χρήστες πρέπει να είναι εξαιρετικά καχύποπτοι στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που ως αποστολέας φαίνεται να είναι κάποια υπηρεσία ή εταιρεία η οποία δεν είναι γνωστή σε αυτούς,
Συστήνεται να πληκτρολογούνται οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων (URL) στον περιηγητή (browser), αντί να χρησιμοποιούνται υπερ- σύνδεσμοι (links),
Να χρησιμοποιούνται γνήσια λογισμικά προγράμματα και να ενημερώνονται τακτικά (updates), ενώ θα πρέπει να υπάρχει πάντα ενημερωμένο πρόγραμμα προστασίας (αντι-ικό) του Η/Υ,
Να ελέγχουν και να έχουν πάντοτε ενημερωμένη την έκδοση του λειτουργικού τους συστήματος,
Να δημιουργούνται αντίγραφα ασφαλείας των αρχείων (backup) σε τακτά χρονικά διαστήματα, σε εξωτερικό μέσο αποθήκευσης, έτσι ώστε σε περίπτωση «προσβολής» από το κακόβουλο λογισμικό, να είναι δυνατή η αποκατάσταση τους,
Ιδιαίτερη προσοχή στην τακτική και ασφαλή τήρηση αντιγράφων ασφαλείας συστήνεται στους διαχειριστές των εταιρικών δικτύων καθότι τα αντίγραφα αποτελούν το μόνο τρόπο επαναφοράς των αρχείων στο σύνολό τους.
Οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με την Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας:

Τηλεφωνικά στο: 11188
Στέλνοντας e-mail στο: [email protected]
Μέσω της εφαρμογής (application) για έξυπνα κινητά (smartphones): CYBERKID
Twitter:@CyberAlertGr