Ίχνη από 23 ναυάγια στους Φούρνους Ικαρίας εντοπίστηκαν και τεκμηριώθηκαν, κατά την ενάλια αρχαιολογική έρευνα της αρμόδιας Εφορείας, την περίοδο από 8 Ιουνίου έως 2 Ιουλίου 2016.

O συνολικός αριθμός των εντοπισμένων και τεκμηριωμένων ναυαγίων, μαζί με τα 22 ήδη διερευνημένα ναυάγια που καταγράφηκαν το 2015, ανέρχεται στα 45, καθιστώντας το αρχιπέλαγος των Φούρνων «την πλουσιότερη σε αρχαία ναυάγια θάλασσα της ελληνικής επικράτειας και μία από τις πλουσιότερες θάλασσας της Μεσογείου» τονίζει σε σχετική ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού.

Ενημερώνει επίσης ότι εκτός των ναυαγίων, καταγράφηκαν εκατοντάδες μεμονωμένα ευρήματα, κυρίως απορρίψεις κεραμικής και άγκυρες, αψευδείς μάρτυρες της έντασης και έκτασης της ναυσιπλοΐας και εμπορευματικής διακίνησης στο καίριο αυτό ναυτικό σταυροδρόμι του ανατολικού Αιγαίου.

Τα ναυάγια χρονολογούνται από το τέλος της αρχαϊκής περιόδου έως και τον 19ο αιώνα και στα πλέον αξιόλογα ευρήματα της έρευνας του 2016, συμπεριλαμβάνονται ένα ναυάγιο με κώους αμφορείς, χρονολογούμενο στα μέσα της ελληνιστικής περιόδου, ένα ναυάγιο ύστερης αρχαϊκής / πρώιμης κλασικής περιόδου, με φορτίο αμφορέων από το ανατολικό Αιγαίο, ένα ναυάγιο ρωμαϊκών χρόνων με φορτίο αμφορέων από τη Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας, ένα ναυάγιο με αμφορείς από τις ρωμαϊκές κτήσεις της βόρειας Αφρικής, χρονολογούμενο από τον 3ο – 4ο αιώνα μ Χ και ένα ναυάγιο με φορτίο επιτραπέζιας κεραμικής παλαιοχριστιανικών χρόνων, προερχόμενο επίσης από την βόρεια Αφρική.

Επίσης δύο λίθινοι στύποι (αντίβαρα) αρχαϊκών αγκυρών, οι μεγαλύτεροι του είδους τους που έχουν βρεθεί έως σήμερα στο Αιγαίο.

Επισημαίνεται μάλιστα ότι «η εκτενής ποικιλομορφία των φορτίων και η εύρεση πολλών ναυαγίων με επείσακτα, εκτός Αιγαίου, φορτία, φαίνεται να επιβεβαιώνει τα πρώτα συμπεράσματα της έρευνας του 2015: οι Φούρνοι, ένα άσημο νησί, λησμονημένο από τις αρχαίες πηγές, αποτέλεσαν λόγω της γεωγραφικής τους θέσης και του πολυσχιδούς των ακτών τους, που διευκολύνουν την προσόρμιση πλοίων, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, έναν θαλάσσιο κόμβο υπερ-τοπικής σημασίας, που συνδέεται με ένα ευρύτερο δίκτυο θαλασσίων διαδρομών κατά την αρχαιότητα.

Η επιφανειακή διερεύνηση πραγματοποιήθηκε με χρήση αναπνευστικών συσκευών και επικεντρώθηκε κυρίως στην παράκτια ζώνη και σε βάθη έως και 65 μέτρα. Τη γενική διεύθυνση της έρευνας είχε ο αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων δρ Γιώργος Κουτσουφλάκης, ενώ επικεφαλής του Ιδρύματος R.P.M. Nautical Foundation ήταν ο αρχαιολόγος Peter Campbell. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η έρευνα για τον εντοπισμό ναυαγίων θα ολοκληρωθεί το 2018.

Στην ανακοίνωση του το υπουργείο Πολιτισμού τονίζει τη σημασία της ευαισθητοποίησης του τοπικού πληθυσμού για την επιτυχία της έρευνας, με εκτενή συλλογή πληροφοριών από την κοινότητα των αλιέων και δυτών των Φούρνων και σπογγαλιέων από την Κάλυμνο, οι οποίοι παρείχαν αφειδώς πληροφορίες για την ύπαρξη αρχαιοτήτων στο βυθό και οδήγησαν στον γρήγορο εντοπισμό τους. Σημαντική επίσης ήταν η συμβολή του Δήμου Φούρνων – Κορσεών, του δημάρχου Γ. Μαρούση, με τη συνεχή παροχή υπηρεσιών και διευκολύνσεων στο έργο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων.