Στην ατζέντα των συζητήσεων των Ευρωπαίων ηγετών θα κυριαρχήσουν η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα, το μεταναστευτικό, το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, η ανταγωνιστικότητα, αλλά και οι εξελίξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.

Ο κ. Μητσοτάκης στις 09:30 ώρα Ελλάδος της Πέμπτης, θα λάβει μέρος στη Σύνοδο των ηγετών του ΕΛΚ και στη συνέχεια στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (11:30-12:00 ώρα Ελλάδος).

Πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ως προς τη Λευκή Βίβλο για την Άμυνα που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή – παρόλο που δεν αναμένεται εκτενής συζήτηση για την Άμυνα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι προτάσεις κινούνται στη σωστή κατεύθυνση. Οι ίδιες πηγές αξιολογούν ως «ιδιαίτερα θετική» την αναφορά σε αμυντικά προγράμματα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, όπως μια ευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας, πρόταση που ο Πρωθυπουργός έχει καταθέσει από κοινού με τον Πρωθυπουργό της Πολωνίας στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τον περασμένο Μάιο.

Επίσης, σημαντικό θεωρείται το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ύψους 150 δισ. να χρησιμοποιηθεί ως μέσο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και όχι ως μέσο χρηματοδότησης αμυντικών βιομηχανιών τρίτων χωρών, ελληνική θέση που αποτυπώνεται στη Λευκή Βίβλο.

Σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις για την άμυνα οφείλουν να λαμβάνουν υπόψιν τους προβληματισμούς για την ασφάλεια και τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας του συνόλου των κρατών-μελών της Ε.Ε, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αναφορά που επίσης υπάρχει στο κείμενο.

Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, όπως αναφέρεται στην «Λευκή Βίβλο», «η Ε.Ε. θα συνεχίσει να συμμετέχει εποικοδομητικά ως προς την ανάπτυξη μιας αμοιβαία επωφελούς εταιρικής σχέσης σε όλους τους τομείς κοινού ενδιαφέροντος με βάση την ισότιμη δέσμευση της Τουρκίας να προχωρήσει σε μια πορεία συνεργασίας σε όλα τα θέματα που έχουν σημασία για την Ε.Ε., σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου 2024» (στα συμπεράσματα του Απριλίου 2024 τονίζεται η ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης Ε.Ε- Τουρκίας, «με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο.», ενώ αναφέρεται ότι «η εποικοδομητική συμμετοχή της ίδιας της Τουρκίας θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση των διαφόρων τομέων συνεργασίας».

Ως προς το Μεταναστευτικό, η Ελλάδα έχει επαναλάβει ότι προτεραιότητα έχει η εφαρμογή του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και κυρίως η αύξηση και επιτάχυνση των επιστροφών όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας, καθώς και η εξωτερική διάσταση του Μεταναστευτικού και οι συνεργασίες με τρίτες χώρες. Ο Πρωθυπουργός θα μετάσχει την Πέμπτη σε Σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών για το Μεταναστευτικό, η οποία θα πραγματοποιηθεί λίγο πριν την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Σε σχέση με τις εξελίξεις στη Συρία, η Ελλάδα έχει καταδικάσει τις επιθέσεις σε βάρος χριστιανικών και άλλων πληθυσμών με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο. Θα επιμείνει σε απόφαση για την ανάγκη ειρηνικής και συμπεριληπτικής μετάβασης στη Συρία που θα προστατεύει τα δικαιώματα όλων των εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις. Η Ελλάδα υποστηρίζει, όπως έχει κάνει από την αρχή της συζήτησης, ότι η άρση των κυρώσεων έναντι της μεταβατικής κυβέρνησης πρέπει να γίνει με τρόπο σταδιακό και αναστρέψιμο και υπό προϋποθέσεις.

Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, η χώρα μας υποστηρίζει την ανάγκη σημαντικής ενίσχυσής της. Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη η αύξηση αυτή να συνδυαστεί και υποστηριχθεί από παραγωγικές επενδύσεις σε όλες τις οικονομίες της ΕΕ, κάτι που θα ενισχύσει την συνοχή και την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας στο σύνολό της.

Τέλος, για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, η ελληνική θέση είναι ότι χρειάζονται τολμηρές κινήσεις και τομές, αν η Ε.Ε. θέλει να πετύχει τις διευρυμένες (υπάρχουσες και νέες) φιλοδοξίες της, σε τομείς όπως η ανταγωνιστικότητα, η συνοχή, η αγροτική πολιτική και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα δεν είναι σύμφωνη με περικοπή πόρων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.