Στη συζήτηση που είχαν υπογράμμισαν τις δυνατότητες ενεργειακής συνεργασίας, καθώς η Ελλάδα λόγω θέσης, υποδομών και δυνατότητας διασυνδέσεων, αναδεικνύεται σε χώρα-κόμβο μεταφοράς ενέργειας για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Ασχολήθηκαν ακόμη με τις οικονομικές συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία με αιχμή τις τιμές της ενέργειας και την επισιτιστική ασφάλεια. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την ετοιμότητα της ελληνικής πλευράς να συνδράμει με ελληνικά πλοία για την εξαγωγή σιτηρών από τα λιμάνια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Αντηλλάγησαν, επίσης, απόψεις για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και την Ανατολική Μεσόγειο. Οι δύο πρωθυπουργοί συμφώνησαν στην ανάγκη να δοθεί ώθηση στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, κατεύθυνση προς την οποία θα βρίσκονται σε συντονισμό.
Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τον Ρουμάνο ομόλογό του για την έμπρακτη στήριξη της Ρουμανίας στις περσινές πυρκαγιές, καθώς και για την αποστολή στη χώρα μας, στις αρχές Ιουλίου, 28 πυροσβεστών από τη Ρουμανία και οκτώ ειδικών οχημάτων. Ο κ. Τσούκα εξέφρασε μάλιστα την ετοιμότητα της Ρουμανίας να συνδράμει την Ελλάδα με περισσότερους πυροσβέστες, αν χρειαστεί.
Από την πλευρά του ο Ρουμάνος πρωθυπουργός ευχαρίστησε για τη φιλοξενία και τόνισε πως σε οποιαδήποτε δύσκολη στιγμή η χώρα μας μπορεί να βασίζεται στη βοήθεια της Ρουμανία γιατί η διάθεση συνδρομής είναι αμοιβαία. Ανέφερε πως στη συνάντηση τέθηκαν βραχυπρόθεσμοι αλλά και μακροπρόθεσμοι στόχοι. Επίσης ότι, συζητήθηκαν ζητήματα που συνδέονται με την ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία και γενικότερα ζητήματα ασφάλειας.
Αναλυτικά, οι δηλώσεις των δύο ηγετών μετά τη συνάντησή τους έχουν ως εξής:
Κυριάκος Μητσοτάκης: Υποδέχθηκα σήμερα στην Αθήνα τον πρωθυπουργό της Ρουμανίας, τον καλό μου φίλο Νικολάε, που ανταπέδωσε τη δική μου επίσκεψη στο Βουκουρέστι πριν από λίγο καιρό, για την ακρίβεια μία μέρα ακριβώς πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Όπως και τότε, έτσι και τώρα με τον φίλο μου Νικολάε επιβεβαιώσαμε τις εξαιρετικές διμερείς μας σχέσεις, αλλά και την κοινή μας πίστη στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, της δημοκρατίας, της ισονομίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ελλάδα και Ρουμανία, άλλωστε, εκτός από γείτονες στα Βαλκάνια είναι εταίροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, κάτι το οποίο αναδείχθηκε και στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης, όπου οι χώρες μας εμφανίστηκαν ως δύο από τους βασικούς πυλώνες σταθερότητας και ειρήνης στην ανατολική και νοτιοανατολική πτέρυγα του Ατλαντικού Συμφώνου.
Οι λαοί μας όμως, στέκονται δίπλα-δίπλα και απέναντι στις απειλές τής κλιματικής κρίσης που μας αφορούν όλους. Θυμόμαστε έτσι με ευγνωμοσύνη την προσφορά των Ρουμάνων πυροσβεστών το περσινό καλοκαίρι, όταν με επαγγελματισμό αλλά και με αυταπάρνηση βοήθησαν τη χώρα μου στην αντιμετώπιση πρωτοφανών δασικών πυρκαγιών.
Η εμπειρία εκείνη έγινε σχέδιο και σήμερα έγινε οργανωμένη συνεργασία. Ήδη οι πρώτοι πυροσβέστες με τα οχήματά τους από τη Ρουμανία βρίσκονται φέτος στο πλευρό μας, στο πλαίσιο ενός καινούριου ευρωπαϊκού προγράμματος που εγκαινιάσαμε, που είναι μία απόδειξη ότι ειδικά η πολιτική προστασία ενδείκνυται για τέτοιες γόνιμες διεθνείς δράσεις.
Και θέλω να ευχαριστήσω τον πρωθυπουργό Τσούκα που μάλιστα και ως πρώην στρατηγός ο ίδιος, σίγουρα κατανοεί τη σημασία της επιχειρησιακής ετοιμότητας απέναντι σε ασύμμετρους κινδύνους. Και να τον ευχαριστήσω, διότι με διαβεβαίωσε και σήμερα ότι στην περίπτωση που -απευχόμαστε να συμβεί- μπορεί να χρειαστούμε και άλλες ενισχύσεις από τη Ρουμανία, αυτές θα βρεθούν γρήγορα στη διάθεσή μας.
Συμφωνήσαμε επίσης να αναβαθμίσουμε τη συνεργασία μας στην ενέργεια, όπου η Ελλάδα πρωταγωνιστεί ως κόμβος εισόδου, αλλά και μεταφοράς φυσικού αερίου, καλύπτοντας προφανώς τις εθνικές ανάγκες, αλλά τροφοδοτώντας και την ευρύτερη περιοχή και ασφαλώς και τη Ρουμανία.
Θέλω να τονίσω ότι δεν πρόκειται μόνο για μία εμπορική επιλογή. Πρόκειται για μια πράξη ευθύνης, αλληλεγγύης με ευρύτερη εμβέλεια, που σηματοδοτεί και μια πιο μεσομακροπρόθεσμη συνεργασία μεταξύ των χωρών μας στον τομέα της ενέργειας, που ελπίζουμε σύντομα να επισημοποιηθεί και με την υπογραφή ενός σχετικού μνημονίου κατανόησης μεταξύ των δύο υπουργών Ενέργειας, οι οποίοι βρίσκονται σήμερα μαζί μας.
Αύριο εγκαινιάζουμε τον αγωγό IGB, κάνοντας ένα ακόμα βήμα στη δημιουργία νέων υποδομών και εναλλακτικών οδών. Ξέρω τη μεγάλη σημασία που και εσείς αποδίδετε στο έργο αυτό.
Σταϊκούρας: Ο απολογισμός του 2024 και οι προτεραιότητες για το 2025 σε υποδομές και μεταφορές
Κάναμε πολύ μεγάλη προσπάθεια, ώστε να τηρήσουμε τη δέσμευσή μας να είναι έτοιμο στα μέσα του χρόνου, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά σημαντικό και για τη Βουλγαρία αλλά και για τη Ρουμανία, διότι αναγνωρίζουμε τον ρόλο που αυτές οι υποδομές μπορούν να παίξουν στην απεξάρτηση, στη γρήγορη απεξάρτηση της Ευρώπης από την Ρωσία, που δυστυχώς εργαλειοποιεί γεωστρατηγικά τις ενεργειακές της πηγές. Συνοδεύοντας, μάλιστα, αυτήν την τακτική με την ένταση δυστυχώς του πολέμου, αυτής της παράνομης εισβολής η οποία παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα και επαναφέρει δυστυχώς στην παγκόσμια πραγματικότητα τον ωμό αναθεωρητισμό.
Συζητήσαμε αυτές τις εξελίξεις με το φίλο πρωθυπουργό, αναζητώντας πάντα τρόπους να στηρίξουμε την αμυνόμενη Ουκρανία. Και φυσικά ανάμεσά τους και τις δυνατότητες να βρεθούν εναλλακτικές οδοί εξαγωγής και μεταφοράς της μεγάλης αγροτικής παραγωγής της Ουκρανίας στις διεθνείς αγορές. Σημαντικό ρόλο σε αυτό έχει φυσικά να παίξει η Ρουμανία, λόγω της ιδιαίτερα σημαντικής γεωγραφικής της θέσης στο σύνορο με την Ουκρανία. Και χαίρομαι, διότι σε όλα αυτά τα ζητήματα διαπιστώσαμε σύγκλιση απόψεων, αλλά και σύμπνοια επιδιώξεων. Συντονίζουμε τις δράσεις μας, εξάλλου, σε όλα τα διεθνή fora, και στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ειδικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση, να πω ακόμα μία φορά ότι η Ελλάδα στηρίζει ανεπιφύλακτα την προσπάθεια της Ρουμανίας αλλά και της Βουλγαρίας για ένταξη στη Ζώνη του Σένγκεν και πιστεύω ότι βλέπουμε και μέσα από το ίδιο πρίσμα τις εξελίξεις στα Δυτικά Βαλκάνια, μοιραζόμαστε την ίδια ανησυχία να κρατήσουμε ζωντανή την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Είναι μία προοπτική ασφάλειας και οικονομικής προόδου για ολόκληρη τη χερσόνησό μας.
Τέλος, ενημέρωσα ακόμα μια φορά τον φίλο πρωθυπουργό για τη διαρκή τουρκική προκλητικότητα, την έντονη ρητορική, τις επιθετικές κινήσεις της Άγκυρας που αμφισβητούν διεθνείς συνθήκες και ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Επανέλαβα για ακόμα μία φορά ότι η χώρα μας είναι πιστή στο δρόμο της διπλής όσο και αποφασιστικής ετοιμότητας: να υπερασπιστεί από τη μία τα εθνικά της συμφέροντα χωρίς να κάνει καμία απολύτως έκπτωση, αλλά ταυτόχρονα να υποδεχθεί και έναν καλόπιστο διάλογο, στο πλαίσιο πάντα του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας που πάντα πρέπει να καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίον συνομιλούν οι γείτονες.
Κλείνω σημειώνοντας ότι το καλό κλίμα της σημερινής συνάντησης πλαισιώνεται από μία συμβολική πρωτοβουλία ξεχωριστής σημασίας: την Έκθεση «Ελλάδα – Ρουμανία, 140 χρόνια διπλωματικών σχέσεων», στο Βυζαντινό Μουσείο. Είναι το αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας μεταξύ της ρουμανικής πρεσβείας στην Αθήνα με το Ιστορικό και Διπλωματικό αρχείο του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.
Φίλε Νικολάε, σε ευχαριστώ που βρέθηκες σήμερα στην Αθήνα -έστω και για πολύ λίγο- και ανταπέδωσες αυτήν την επίσκεψη και προσβλέπω σε μία ακόμα στενότερη και πολύ πιο ουσιαστική συνεργασία, ειδικά στον τομέα της ενέργειας.
Βραχυπρόθεσμα -όπως είπα- εμείς θα βοηθήσουμε τη Ρουμανία στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών, αλλά πιστεύω ότι μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μπορούν αυτές οι ενεργειακές ροές να αντιστραφούν, καθώς και η χώρα σας επενδύει σημαντικά στην ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αλλά και στον τομέα, ενδεχομένως, της ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να υπάρχουν πολύ σημαντικά περιθώρια για νέα, γόνιμη συνεργασία.
Και πάλι, καλώς ορίσατε στην Αθήνα, είναι χαρά μου να σας υποδέχομαι εδώ.
Νικολάε Ίονελ Τσούκα: Σας ευχαριστώ κύριε πρωθυπουργέ, αγαπητέ Κυριάκο. Αξιοποιώ αυτή την ευκαιρία για να σου ευχηθώ και για την ονομαστική σου γιορτή. Είναι πάρα πολύ σημαντικό για όλους μας όταν γιορτάζουμε την ονομαστική μάς γιορτή, κάποιος να το θυμάται και να μας πει χρόνια πολλά.
Ξέρουμε ότι για την Ελλάδα, η Αγία Κυριακή είναι μια πολύ σημαντική Αγία και σε ευχαριστώ πάρα πολύ για τον χρόνο που διέθεσες σήμερα, για να έχουμε αυτή τη συνάντηση.
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για τη φιλία σου, ευχαριστώ πάρα πολύ για τη φιλοξενία, την ελληνική φιλοξενία, την οποία την ξέρουμε από παλιά. Πάρα πολλοί Ρουμάνοι ζουν εδώ και χαίρονται αυτή τη φιλοξενία, ως τουρίστες ή ως εργαζόμενοι, εδώ στην Ελλάδα.
Όπως είπατε κι εσείς προηγουμένως, η Ρουμανία ήταν πάντα δίπλα στην Ελλάδα και πέρυσι, ναι, πραγματικά ήμασταν δίπλα στην προσπάθεια της Ελληνικής Κυβέρνησης, δίπλα στον ελληνικό λαό, όταν είχαμε αυτές τις τρομερές πυρκαγιές.
Φέτος ήρθαμε πάλι να βοηθήσουμε και θα είμαστε πάλι δίπλα σας, με πολύ περισσότερη ένθερμη υποστήριξη και βοήθεια, όχι μόνο με τους 28 πυροσβέστες που είναι σήμερα εδώ και τα οκτώ οχήματα, αλλά και με άλλους αν χρειαστούν. Μπορείτε να βασιστείτε πάντα στη βοήθειά μας. Σε οποιαδήποτε κατάσταση, σε οποιαδήποτε δύσκολη στιγμή, μπορείτε να βασιστείτε στη βοήθειά μας, γιατί είμαστε σίγουροι ότι και εσείς θα πράξετε το ίδιο για μας.
Ευχαριστώ πάρα πολύ με την ευκαιρία αυτή τους Ρουμάνους πυροσβέστες, που πραγματικά έχουν δώσει δείγμα επαγγελματισμού και θα μπορούσαμε να πούμε, έχουν εκπροσωπήσει τη χώρα, τη Ρουμανία, στην Ελλάδα.
Είναι η δεύτερη συνάντηση που έχουμε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Πράγματι μία μέρα πριν ξεκινήσει η ένοπλη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία είχαμε την τύχη να έχουμε την επίσημη επίσκεψή σας στο Βουκουρέστι, όπου υπογράψαμε μία κοινή δήλωση για την ενίσχυση της εμπορικής συνεργασίας και σήμερα έχουμε μία συνέχεια των αποφάσεων που πήραμε τότε στο Βουκουρέστι.
Συγχρόνως, με τη σημερινή μου παρουσία εδώ, είχαμε στην αποστολή μας εκπροσώπους από το υπουργείο Ενέργειας της Ρουμανίας και το υπουργείο Ενέργειας της Ελλάδος, εκπροσώπους από τις διάφορες εταιρείες που εφαρμόζουν στην πράξη τις αποφάσεις που παίρνουμε εμείς σε πολιτικό επίπεδο και πράγματι ήταν μια πάρα πολύ ουσιαστική συνάντηση καθώς και πρακτική.
Αυτή η συνάντηση έθεσε βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Είμαι σίγουρος ότι πρέπει να συζητήσουν και οι υπουργοί Ενέργειας των δύο μερών και να υπογράψουν ένα καινούργιο μνημόνιο συνεργασίας, για να μπορούμε όλα μας τα project, τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, να εκπληρωθούν και να μπορούμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που μας φέρνει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Έχουμε συζητήσει όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Είναι τα προβλήματα που υπάρχουν στις ατζέντες όλων των κυβερνήσεων της Ευρώπης και αφορούν όχι μόνο την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και την ασφάλεια που αφορά την επάρκεια τροφίμων.
Συζητήσαμε πάρα πολύ για το πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τα διάφορα σχέδια, πριν από τέσσερις μήνες στο Βουκουρέστι αλλά και σήμερα. Και χαίρομαι πάρα πολύ που σήμερα στην Αθήνα είχα τη δυνατότητα να ευχαριστήσω τον φίλο μου τον Κυριάκο για όλη την προσπάθεια που έκανε όλον αυτό τον καιρό, έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε αυτή τη διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.
Δηλαδή ο καινούργιος αυτός αγωγός να μπορεί να λειτουργήσει, γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικό για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς την Ευρώπη. Πρακτικά αυτός ο αγωγός θα εξασφαλίσει τη σύνδεση με το δίκτυο που έρχεται από την Ανατολία, από την Τουρκία και μετά περνά από την Αδριατική προς την Ιταλία.
Αυτοί οι αγωγοί συνδέονται μεταξύ τους και με τον αγωγό BRUA που με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε την προμήθεια του φυσικού αερίου τόσο της Βουλγαρίας όσο και της Ρουμανίας αλλά και γενικά όλων των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βεβαίως της Μολδαβίας και της Ουκρανίας που είναι στα ανατολικά μας σύνορα. Σύμφωνα με το προσχέδιο αυτού του αγωγού, είμαι σίγουρος ότι θα καλυφθεί η ανάγκη φυσικού αερίου της Ευρώπης.
Έχουμε συζητήσει και άλλα ζητήματα. Έχουμε συζητήσει για το πώς μπορούμε να αυξήσουμε τα αποθέματα φυσικού αερίου και γενικότερα τα αποθέματα καυσίμων. Έχουμε μιλήσει για τα μελλοντικά σχέδιά μας, που θέλουμε να αναπτύξουμε από κοινού, έτσι ώστε να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε την ενεργειακή αυτονομία και στη χώρα μας, αλλά και με όλα τα κοιτάσματα για τα οποία γίνονται έρευνες τώρα στη Ρουμανία από διάφορες εταιρείες, offshore, να μπορέσουν πραγματικά να μας εξασφαλίσουν 100% αυτονομία από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Έχουμε αναφερθεί επίσης σε ζητήματα που αισθανόμαστε από κοινού ότι οφείλονται στην ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στη Ρωσία και στην Ουκρανία. Έχουμε πάρα πολλούς πρόσφυγες, έχουμε πάρα πολλούς φίλους από την Ουκρανία, πρόσφυγες που περνάνε στη Ρουμανία, γιατί -όπως ξέρετε- η Ρουμανία καθώς και η Μολδαβία είναι στα πολύ κοντινά σύνορα με την Ουκρανία, με τις εμπόλεμες περιοχές. Εμείς προσπαθούμε να διευκολύνουμε και το πέρασμα και τη μεταφορά όχι μόνο των προσφύγων αλλά και των τροφίμων, έτσι ώστε να μπορούμε να βοηθήσουμε στην εξαγωγή μιας πολύ μεγαλύτερης ποσότητας σιτηρών από την Ουκρανία προς άλλες χώρες.
Υπάρχουν και διάφορα άλλα ζητήματα, που αφορούν την ασφάλεια, για τα οποία έχουμε συζητήσει και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, όπου είχαμε βεβαίως κοινές θέσεις και ευτυχώς μπορέσαμε να εκπληρώσουμε όλους τους στόχους μας καθώς και τον ρόλο μας στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ, στην εξασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή μας. Και συνεισφέρουμε και οι δύο από κοινού και χαιρετίζουμε το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, γιατί όπως ξέρετε η Μεσόγειος και η Μαύρη Θάλασσα έχουν πολύ μεγάλη στρατηγική σημασία για όλα αυτά που συμβαίνουν στα ανατολικά μας σύνορα.
Μιλήσαμε επίσης -και ευχαριστώ πάρα πολύ γι’ αυτό- για την κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια, για την πορεία ένταξης αυτών των χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς επίσης συζητήσαμε για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Σε ό,τι αφορά τις διμερείς σχέσεις παρακάλεσα τον κύριο πρωθυπουργό, καθώς και την ομάδα του να μας βοηθήσει στην προσπάθειά μας να γίνουμε όσο γίνεται πιο σύντομα και εμείς μέλη της Συνθήκης Σένγκεν, γιατί είναι μια επιβεβαίωση και μια επιβράβευση -θα μπορούσαμε να πούμε- τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τον λαό της Ρουμανίας.
Έχουμε κάνει πολλές προσπάθειες. Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουμε εξασφαλίσει όλα τα στοιχεία, τα απαραίτητα στοιχεία για την υποδοχή προσφύγων, για τη μεταφορά των τροφίμων, των εμπορευμάτων, έτσι ώστε οι μεταφορές να μπορούν να γίνουν ομαλά, παρότι υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία.
Θέλουμε πραγματικά και νομίζουμε ότι είναι δικαίωμά μας και δικαίωμα του ρουμανικού λαού, να μπορεί η χώρα μας να αποκτήσει το καθεστώς χώρας της Συνθήκης Σένγκεν, γιατί με αυτόν τον τρόπο η διακίνηση εμπορευμάτων και τουριστών θα είναι πολύ πιο εύκολη. Θα μπορούν να περάσουν transit όλα τα εμπορεύματα, τα αγαθά, οι τουρίστες, θα μπορέσουν να περάσουν πολύ πιο εύκολα και ομαλά.
Σας ευχαριστώ για άλλη μία φορά για την ένθερμη υποδοχή, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την πολύ επαγγελματική συνεργασία που είχαμε με τους συνεργάτες σας. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ κι ελπίζω την επόμενη φορά να έρθετε ξανά στο Βουκουρέστι. Και πραγματικά λυπάμαι που δεν θα μπορέσω να είμαι αύριο παρών στα εγκαίνια του αγωγού στην Αλεξανδρούπολη. Ευχαριστώ πάρα πολύ».
Ειδήσεις σήμερα
Παραιτήθηκε ο Μπόρις Τζόνσον – «Λυπάμαι που εγκαταλείπω την καλύτερη δουλειά στον κόσμο»