Ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλωσόρισε τον υπουργό Εξωτερικών στο σπίτι του στα Χανιά λέγοντας «Σας υποδέχομαι στο σπίτι μου. Το καλύτερο σημείο που συμβολίζει το βάθος της στρατηγικής μας συνεργασίας. Εδώ στην Κρήτη, στη Σούδα. Οι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται στο καλύτερο σημείο. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να στεκόμαστε ο ένας στο πλευρό του άλλου. Είναι μεγάλη η χαρά να σας καλωσορίζω εδώ.».
Τον λόγο πήρε ο Άντονι Μπλίνκεν λέγοντας «Είναι τιμή να με υποδέχεστε εδώ στο σπίτι σας. Έχω πολλούς Έλληνες φίλους. Θα ήθελα να συμφωνήσω πολύ με όσα είπατε για τις διμερείς σχέσεις. Κάνω αυτή τη δουλειά 30 χρόνια και είπα στον Πρέσβη κ. Τσούνη ότι δεν θυμάμαι οι σχέσεις μας να υπήρξαν πιο ισχυρές. Αντιμετωπίζουμε προβλήματα με την Ουκρανία, οικονομικά, πολέμους, κρίσεις αλλά αυτό μας προσφέρει περισσότερη δύναμη για το μέλλον. Η συμμαχία σας σημαίνει πολλά για τις ΗΠΑ.»
Μετά το τετ α τετ που θα έχει με τον Έλληνα πρωθυπουργό θα ακολουθήσει συνάντηση εργασίας στην οποία θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, πρέσβης ‘Αννα Μαρία Μπούρα και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.
Ο Αντονι Μπλίνκεν ήρθε στην Ελλάδα αμέσως μετά την Τουρκία, όπου συναντήθηκε νωρίτερα σήμερα με τον Τούρκο ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν και τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
.@SecBlinken had meetings in Istanbul today with Erdogan and Fidan. They talked about the Israel-Gaza war and Sweden’s bid to join NATO, which hinges on Turkey’s approval. Blinken has just arrived on the Greek island of Crete to meet with the prime minister of Greece. pic.twitter.com/7DvYz2hJrS
— Edward Wong (@ewong) January 6, 2024
Κρήτη: Η ατζέντα της συνάντησης των δύο ηγετών
Η κυβέρνηση, μέσω της επίσκεψης, θέλει να αναδείξει τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή και ως έναν αξιόπιστο εταίρο και σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο κ. Μπλίνκεν θα έχει αρχικά μία κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη, ενώ στη συνέχεια θα διευρυνθεί η σύνθεση με την παρουσία του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, της υφυπουργού Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και της διπλωματικής συμβούλου του πρωθυπουργού Άννας – Μαρίας Μπούρα.
Σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού στην ατζέντα της συνάντησης βρίσκονται διεθνή και περιφερειακά ζητήματα με επίκεντρο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, ζητήματα στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ. Το πέρασμα «λίγων ωρών» του κ. Μπλίνκεν από την Ελλάδα επιβεβαιώνει, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το υψηλό επίπεδο των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Τα μηνύματα που θα μεταφέρει ο Μπλίνκεν
Οι επαφές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Κωνσταντινούπολη με δεδομένη την πίεση της Ουάσιγκτον προς την Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και τα ανταλλάγματα που ζητά η Άγκυρα, τα οποία περιλαμβάνουν την αναβάθμιση και αγορά αεροσκαφών F-16 δημιουργεί εικασίες για τα μηνύματα που θα μεταφερθούν και στην Αθήνα.
Ειδικά, μετά την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων τους τελευταίους μήνες και τον εν εξελίξει διάλογο των δύο χωρών.
«Η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται», απαντούν κυβερνητικές πηγές, που σημειώνουν ότι «η Ελλάδα έχει ακολουθήσει και ακολουθεί μια συστηματική πολιτική ενίσχυσης και θωράκισης των ενόπλων δυνάμεών». Σημειώνουν, όμως, παράλληλα ότι «δεν μπορεί να υπαγορεύσει σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ την πολιτική αμυντικών προμηθειών έναντι άλλων χωρών».
Στο τραπέζι τα F-35 που έχει ζητήσει η Ελλάδα
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού «δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, ενός αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και συνεπούς συμμάχου με προσφορά στο ΝΑΤΟ με προγράμματα άλλων χωρών». Την ώρα που η Τουρκία δεν παίρνει το πράσινο φως για τα F16 που ζητά εναγωνίως, η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μιας μοίρας F35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης. Θέμα το οποίο αναμένεται να συζητηθεί στην συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον Άντονι Μπλίνκεν. Η αναπροσαρμογή των αμερικανικών προτεραιοτήτων και η επαναξιολόγηση των συμμαχιών τους την τελευταία τριετία, εν μέσω γενικότερων ανακατατάξεων στη περιοχή, έχει φέρει την ισχυροποίηση της θέσης της Ελλάδας, ενώ η τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ το 2022 αναγνώρισε την γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και ανέδειξε τον μακροχρόνιο χαρακτήρα της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, όπως τονίζουν κυβερνητικά στελέχη».
Τα ραντεβού Μπλίνκεν στην Τουρκία
Μία ώρα κράτησε η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν με τον Τπύρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη.
Νωρίτερα ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας είχε συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν σε ένα τετ α τετ που κράτησε δύο ώρες. Το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τα μαχητικά F-16 που ζητάει η Τουρκία από τις Ηνωμένες Πολιτείες και οι εξελίξεις γύρω από τον πόλεμο στη Γάζα, όπου ‘Αγκυρα και Ουάσινγκτον έχουν διαφορικές προσεγγίσεις, είναι τα βασικά θέματα στην ατζέντα του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία. Επί τάπητος τίθενται, επίσης, περιφερειακά θέματα και οι διμερείς σχέσεις.