Ο σκοπός της μελέτης, σύμφωνα με τον ΙΟΒΕ, είναι η ανάδειξη του δημογραφικού ζητήματος και των συνολικών κοινωνικοοικονομικών επιδράσεών του στην Ελλάδα. Ειδικότερα, η μελέτη εξετάζει τις τάσεις, τις προοπτικές, τις προκλήσεις και τις επιπτώσεις στην οικονομία που προκύπτουν από τη γήρανση του πληθυσμού.
Επιπλέον, στη μελέτη διατυπώνονται προτάσεις πολιτικής με στόχο αφενός την αντιμετώπιση και προσαρμογή στη δυναμική που διαμορφώνεται και αφετέρου στην άμβλυνση και αντιστροφή της.
Την περίοδο 2011-2021 ο πληθυσμός της χώρας μειώθηκε κατά 441 χιλ. (-4,0%). Η μείωση και η γήρανση του πληθυσμού της χώρας προβλέπεται να συνεχιστούν τις επόμενες δεκαετίες. Στο σενάριο βάσης των δημογραφικών προβολών, ο πληθυσμός της Ελλάδας προβλέπεται να υποχωρήσει στα 8,1 εκατ. έως το 2100 – μια μείωση του πληθυσμού κατά 2,5 εκατ. άτομα ή 24% σε σχέση με το 2021.
Ως προς την ηλικιακή διάρθρωση, ο δείκτης εξάρτησης της τρίτης ηλικίας προβλέπεται να υπερβεί τις 0,60 μονάδες μετά το 2050, από 0,35 μονάδες το 2020 και 0,29 μονάδες το 2010. Το δημογραφικό ζήτημα επηρεάζει σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Η μείωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού επιδρά αρνητικά στην προσφορά εργασίας και τις δυνατότητες οικονομικής μεγέθυνσης, ο αυξανόμενος δείκτης εξάρτησης ασκεί πιέσεις στη δημοσιονομική βιωσιμότητα, ενώ η γήρανση του πληθυσμού επιβραδύνει την παραγωγικότητα της εργασίας.
Μέσα από μακροοικονομικές προσομοιώσεις, εκτιμάται ότι σε ένα βασικό σενάριο, όπου οι δημογραφικές τάσεις στην Ελλάδα συγκλίνουν μόνο ελαφρά με την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά η γήρανση και η πτωτική τάση του πληθυσμού παραμένουν, το 2100 αναμένεται το πραγματικό ΑΕΠ να έχει μειωθεί κατά €58 δισ. (ή 31%) σε σχέση με το 2019, η απασχόληση κατά 2,1 εκατομμύρια άτομα (ή 48%), τα δημοσιονομικά έσοδα κατά €14 δισ. (ή 19%) και το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά περίπου €1.740 (ή 10%).
Οι δημογραφικές εξελίξεις δημιουργούν πολύ σοβαρές προκλήσεις και για μια σειρά από τομείς κοινωνικής πολιτικής, όπως η υγεία, οι συντάξεις, η εκπαίδευση και η αγορά εργασίας. Απαιτούνται στοχευμένες πολιτικές για να διορθωθούν χρόνιες αδυναμίες αυτών των τομέων και να τους θωρακίσουν από τις επερχόμενες δημογραφικές εξελίξεις. Ταυτόχρονα, πολύ σημαντικό ρόλο για μετριασμό των δημογραφικών εξελίξεων σε βάθος χρόνου έχουν οικογενειακές και μεταναστευτικές πολιτικές, οι οποίες επηρεάζουν την πληθυσμιακή δομή της χώρας και δομικούς δημογραφικούς δείκτες όπως τη γεννητικότητα. Η κοινωνία θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη σε πολλαπλά επίπεδα (όπως σε νοοτροπία και υποδομές) για να ανταπεξέλθει στις αναδυόμενες ανάγκες και προκλήσεις της δημογραφικής γήρανσης.
Μητσοτάκης για δημογραφικό: Προτεραιότητα η εξασφάλιση προσιτής στέγης για τους νέους – Έως τις 18:00 η λειτουργία δημοτικών και παιδικών σταθμών
Την εξασφάλιση προσιτής στέγης για τους νέους ανθρώπους, έθεσε ως μεσοπρόθεσμό στόχο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Μιλώντας σε συνέδριο για το δημογραφικό, τόνισε ότι πρόκειται για εθνικό υπαρξιακό ζήτημα, για την αντιμετώπιση του οποίου απαιτείται στήριξη από όλα τα κόμματα.
Προανήγγειλε την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των δημοτικών σχολείων και των παιδικών σταθμών έως τις 6 το απόγευμα προανήγγειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα συνεδρίου με αντικείμενο το δημογραφικό ζήτημα.
Επίσης μίλησε για συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων στην Αθήνα, προκειμένου να μετατραπούν σε στέγη για νέα ζευγάρια και να αντιμετωπιστεί το μείζον θέμα των ακριβών ενοικίων.
«Θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και ειλικρινείς», είπε ο πρωθυπουργός κατά την έναρξη της ομιλίας του, καθώς είναι δύσκολο μέσα σε ένα μικρό διάστημα, να λυθούν προβλήματα δεκαετιών, με τις προτεινόμενες δράσεις, όπως είπε, να μην συναντούν συχνά τη συναίνεση των υπόλοιπων κομμάτων.
«Αυτές οι δυσκολίες όμως, δεν αλλάζουν τις κεντρικές μας επιλογές», είπε ο κ. Μητσοτάκης, προαναγγέλλοντας τη σύσταση Εθνικού Συμβουλίου, που θα αναλάβει τον συντονισμό των πρωτοβουλιών, που διατρέχουν οριζόντια πολλά υπουργεία και περιουσίες.
Πρόκειται, όπως είπε, για ένα «εθνικό, υπαρξιακό ζήτημα, που απαιτεί την παραίτηση από κάθε κομματική πολιτική και τη συστράτευση όλων των δυνάμεων της χώρας».
Προτεραιότητα είναι, κατά τον πρωθυπουργό, η εξασφάλιση προσιτής στέγης για τους νέους ανθρώπους. Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε, πως το κόστος για την αγορά νέου σπιτιού, όπως και τα ενοίκια, έχουν ανέβει σημαντικά, κάτι που συχνά αποτρέπει τα νέα ζευγάρια, από το να κατοικήσουν σε μεγαλύτερο σπίτι και να ξεκινήσουν δική τους οικογένεια.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στο σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του προβλήματος, που προβλέπει την εξάντληση κάθε διαθέσιμου μέσου, συμπεριλαμβανομένης της περιουσίας του δημοσίου, την εφαρμογή αντικινήτρων και συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, για την ανακαίνιση των παλαιών κατοικιών. Στα μεγάλα αστικά κέντρα, σημείωσε, υπάρχει μεγάλο κτηριακό απόθεμα, που είναι αναξιοποίητο.
Ακόμη, ο πρωθυπουργός προανήγγειλε δύο πρωτοβουλίες άμεσης εφαρμογής, που βρίσκονται σε τελική ευθεία:
«Σε τελική ευθεία προετοιμασίας βρίσκονται και μερικές πρωτοβουλίες άμεσης εφαρμογής, η επέκταση για παράδειγμα των παιδικών σταθμών και των δημοτικών ως τις 6 το απόγευμα, ώστε να περιλαμβάνουν και τη μελέτη των παιδιών ανακουφίζοντας με αυτό τον τρόπο τους γονείς στο σπίτι»
Τη στελέχωση των μονάδων υγείας, κυρίως των νησιών, από γυναικολόγους και παιδιάτρους.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε επιγραμματικά στην «πρόκληση» προετοιμασίας του συστήματος υγείας, «για έναν πληθυσμό που σταδιακά γερνά», όπως είπε, ενώ έκανε μία σύντομη νύξη «για ένα θέμα που πρέπει να ανοίξει και στη χώρα μας και είναι η ένταξη στην ελληνική κοινωνία των νόμιμων μεταναστών».
Κλείνοντας, ο κ. Μητσοτάκης, σημείωσε, πως προτιμά να προσανατολίσει την αισιοδοξία του πρώτα από όλα στη συνειδητοποίηση του προβλήματος και μετά στην αναγνώριση, ότι η πολιτεία εργάζεται ήδη για την επίλυσή του.
Ειδήσεις σήμερα
Καιρός: Νέες καταιγίδες και κεραυνική δραστηριότητα στα ηπειρωτικά
Βούλα: Ληστεία στα γραφεία μεγάλης δισκογραφικής εταιρείας – Διέφυγαν οι δράστες
Ροή Ειδήσεων 
