Στις επιπτώσεις του προσφυγικού στα νησιά του Αιγαίου αλλά και γενικότερα στις συνέπειες που έχει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες επικεντρώθηκε η ομιλία – χαιρετισμός του Σταύρου Θεοδωράκη στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, στη Σάμο.
Ο επικεφαλής του Ποταμιού ανέφερε μεταξύ άλλων:«Η κυβέρνηση έδωσε λάθος μηνύματα. Έκλεισε το μάτι στους πρόσφυγες λέγοντας «Ελάτε να σας μεταφέρουμε στην Ευρώπη». Πίστευε ότι το προσφυγικό θα ήταν μέσο πίεσης για την περήφανη -δήθεν- διαπραγμάτευση….όλα κατέρρευσαν με ένα φράχτη που έφτιαξαν οι Σκοπιανοί. Και σήμερα μιλάμε για 50.000 χιλιάδες εγκλωβισμένους ανθρώπους. Και όλο το μέλλον εξαρτάται από την καλή διάθεση του Ερντογάν».
Ασκώντας κριτική στη κυβέρνηση ο κ. Θεοδωράκης υποστήριξε πως «εάν ο κ.Τσίπρας είχε συνάψει συμφωνία με τους εταίρους μας έναν χρόνο πριν, η Ελλάδα δεν θα ζούσε αυτό το δράμα που ζει σήμερα. Δυστυχώς, η προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα μας στοιχίζει και σε χρόνο και σε χρήμα. Ξοδέψαμε μήνες για να συζητάμε τα αυτονόητα».
Επανέλαβε τις καταγγελίες που είχε κάνει για χορό εκατομμυρίων ζητώντας διαφάνεια και απαντήσεις από την κυβέρνηση.
Ειδική αναφορά έκανε στην άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη εξ αιτίας του προσφυγικού επισημαίνοντας ότι «η φτώχεια δεν σε κάνει ακροδεξιό. Η απουσία πολιτικής, η απουσία αποφάσεων, η απουσία σχεδιασμού είναι αυτές που δημιουργούν φόβο στην κοινωνία. Και μετά έρχεται ο λαϊκισμός που είναι παντού στην πολιτική, στο ίντερνετ, στα κοινωνικά δίκτυα και θρέφει την ξενοφοβία και το ρατσισμό.
Οι τοπικοί πληθυσμοί πρέπει να νιώσουν ασφάλεια σε μια ενωμένη και δυνατή Ευρώπη και αυτό θα τους επιτρέψει να παρέχουν φροντίδα στους πρόσφυγες και στους μετανάστες. Οι δήμοι μπορούν, καλύτερα από κάθε άλλον, να καταγράψουν τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας αλλά και την ικανότητά της να δεχθεί και να αφομοιώσει μετανάστες και πρόσφυγες».
Αναλυτικά η ομιλία του:
“Δεν μου αρέσει να μιλάω αντιπολιτευτικά επειδή απλά και μόνο βρίσκομαι στην αντιπολίτευση. Δεν πιστεύω σ αυτές τις παλαιοκομματικές πρακτικές. Πάντα προσπαθούμε να μιλάμε με επιχειρήματα. Η πρώτη μου επίσκεψη στα νησιά στην γραμμή των συνόρων ήταν τον Απρίλιο του ’15. Καταθέσαμε συγκεκριμένες προτάσεις: Για τον έλεγχο των ροών και την διαχείριση των πληθυσμών. Η κυβέρνηση όμως ήταν αλλού. Η κυβέρνηση έδωσε λάθος μηνύματα. Έκλεισε το μάτι στους πρόσφυγες λέγοντας «Ελάτε να σας μεταφέρουμε στην Ευρώπη». Πίστευε ότι το προσφυγικό θα ήταν μέσο πίεσης για την περήφανη -δήθεν- διαπραγμάτευση.
Φώναζαν στα νησιά ότι η εικόνα των πνιγμένων δεν αντέχεται. Ότι δεν είναι δυνατή ούτε καν η πρόχειρη περίθαλψη τόσων χιλιάδων ανθρώπων. “Μην ανησυχείτε” έλεγαν από την κυβέρνηση “θα αυξήσουμε τους ρυθμούς μεταφοράς στα βόρεια σύνορα”. Και όλα κατέρρευσαν με ένα φράχτη που έφτιαξαν οι Σκοπιανοί. Και σήμερα μιλάμε για 50.000 χιλιάδες εγκλωβισμένους ανθρώπους. Και όλο το μέλλον εξαρτάται από την καλή διάθεση του Ερντογάν.
Εάν ο κ.Τσίπρας είχε συνάψει συμφωνία με τους εταίρους μας έναν χρόνο πριν, η Ελλάδα δεν θα ζούσε αυτό το δράμα που ζει σήμερα. Δυστυχώς, η προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα μας στοιχίζει και σε χρόνο και σε χρήμα. Ξοδέψαμε μήνες για να συζητάμε τα αυτονόητα.
Για πολλούς στην κυβέρνηση, ελπίζω όχι για τον κ. Μουζάλα, το προσφυγικό είναι η τελευταία κόκκινη γραμμή αριστεροσύνης. Χάθηκε χρόνος περιμένοντας να «ωριμάσουν οι συνθήκες», έκρυβαν την αστυνομία από τους καταυλισμούς την ώρα που κάθε είδους μαφία έχει αποκτήσει πρόσβαση σ αυτούς, και ήλπιζαν οι φιλόξενοι νησιώτες και οι ακρίτες στα σύνορα να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά. Το κενό εξουσίας που άφησε το κράτος κάλυψαν πλήθος οργανώσεων (ΜΚΟ και διεθνείς οργανισμοί) που δραστηριοποιούνται στο χώρο αλλά δεν εποπτεύονται και δεν συντονίζονται.
Με αφορμή τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στήθηκε ένας χορός εκατομμυρίων. Είναι συνταρακτικά τα στοιχεία που αποκαλύψαμε. Ζητάμε διαφάνεια και δεν την έχουμε. Οι φαντάροι ιδρώνουν για να κερδίζουν κάποιοι εργολάβοι. Οι άνθρωποι της κυβέρνησης πρέπει να δώσουν απαντήσεις.
Σήμερα οι ροές έχουν περιοριστεί αλλά ήδη η Σάμος και τα άλλα νησιά έχουν πληρώσει μεγάλο τίμημα. Εμείς θέσαμε έναν απαραίτητο όρο για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών: Τη συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες. Δεν υπάρχει λύση όσο οι τοπικές κοινωνίες καλούνται να αναλάβουν βάρος χωρίς ισοδύναμα. Τους προτείναμε να κάνουν διαφημιστικές καμπάνιες για τα νησιά. Το πρότεινα στη Βουλή αλλά δε με άκουσαν.
Υπάρχει ένα ερώτημα που απασχολεί αυτές τις μέρες την Ευρώπη: Γιατί ανεβαίνει η ακροδεξιά; Μήπως φταίνε οι πρόσφυγες και οι μετανάστες σε συνδυασμό με την κρίση και τη λιτότητα; Η φτώχεια δεν σε κάνει ακροδεξιό. Η απουσία πολιτικής, η απουσία αποφάσεων, η απουσία σχεδιασμού είναι αυτές που δημιουργούν φόβο στην κοινωνία. Και μετά έρχεται ο λαϊκισμός που είναι παντού στην πολιτική, στο ίντερνετ, στα κοινωνικά δίκτυα και θρέφει την ξενοφοβία και το ρατσισμό.
Οι τοπικοί πληθυσμοί πρέπει να νιώσουν ασφάλεια σε μια ενωμένη και δυνατή Ευρώπη και αυτό θα τους επιτρέψει να παρέχουν φροντίδα στους πρόσφυγες και στους μετανάστες. Οι δήμοι μπορούν, καλύτερα από κάθε άλλον, να καταγράψουν τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας αλλά και την ικανότητά της να δεχθεί και να αφομοιώσει μετανάστες και πρόσφυγες.
Οι Δήμοι ξέρουν καλύτερα πότε πάει να δημιουργηθεί γκέτο, πότε οι γειτονιές δεν αντέχουν άλλο. Υπάρχουν τοπικές κοινωνίες που επιβαρύνονται ασύμμετρα από τη λειτουργία των προσφυγικών καταυλισμών. Δεν μπορεί ένας οικισμός 400 – 500 κατοίκων να γειτνιάζει με ένα ανοιχτό κέντρο φιλοξενίας 1.000 προσφύγων και μεταναστών.
Οι ευρωπαϊκοί λαοί δε θα πρέπει να μείνουν στα λόγια. Θα πρέπει να δείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες και να απορροφήσουν όσους τους αναλογούν. Το κοινό μας σπίτι δεν είναι μόνο μια νομισματική ένωση. Η φροντίδα των προσφύγων είναι χρέος της Ευρώπης, πόσο μάλλον των ισχυρών κρατών που ευθύνονται για τη συνέχιση των αναταραχών στην Μέση Ανατολή.
Κάποιος σοφός έλεγε πως ένα βουνό δεν μπορείς να το μετακινήσεις αλλά αν το σπάσεις σε μικρά κομμάτια, μπορείς. Να μοιραστούμε λοιπόν την ευθύνη. Τα νησιά – η Ελλάδα – η Ευρώπη”