Ο κ. Φίλης αποφεύγει μεν να επιτεθεί μετωπικά στον κ. Ιερώνυμο, απορρίπτει όμως τα όσα ισχυρίζεται στην ουσία ο αρχιεπίσκοπος περί δικαίωσης της εκκλησίας στη διαμάχη για τα Θρησκευτικά. Επικαλούμενος μάλιστα την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή, λίγο μετά από εκείνη τη συνάντηση, ο κ. Φίλης υποστηρίζει ότι «ουδέποτε η κυβέρνηση υποσχέθηκε στην Ιεραρχία λύση από μηδενική βάση, ούτε, βέβαια, δέχτηκε, ο αναγκαίος διάλογος να έχει ως προϋπόθεση τη ματαίωση των αλλαγών ή να οδηγεί σε συνδιαχείριση». Και επισημαίνει ότι «οι αλλαγές στο μάθημα των Θρησκευτικών, οι οποίες, παρά τη δική μου απομάκρυνση, υλοποιούνται κανονικά στα σχολεία όλης της χώρας από τη σημερινή πολιτική ηγεσία του Υπουργείου».

Η δήλωση του Νίκου Φίλη:

Για το ιστορικό της σύγκρουσης του Αρχιεπισκόπου με το Υπουργείο Παιδείας για το μάθημα των Θρησκευτικών και τις αιτίες που την προκάλεσαν, έχω αναφερθεί αναλυτικά στην ομιλία μου κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής του Υπουργείου στις 7 Νοεμβρίου 2016 και δεν προτίθεμαι να επανέλθω. Τα γεγονότα είναι γνωστά και καμιά εκ των υστέρων παραποίησή τους δεν μπορεί να τα αναιρέσει ή να τα διαστρεβλώσει. Όμως, επειδή, ο κύριος Ιερώνυμος, επικαλούμενος κατά τη σημερινή του ομιλία στα μέλη της Ιεραρχίας, κάποια πρακτικά δικής του συγγραφής και εμπνεύσεως, βάζει στο στόμα του πρωθυπουργού και άλλων, λόγια τα οποία ουδέποτε ειπώθηκαν κατά την συνάντηση τής 5ης Οκτωβρίου 2016, παραθέτω από τα επίσημα πρακτικά της Βουλής το σχετικό με το μάθημα των Θρησκευτικών απόσπασμα από την ομιλία του πρωθυπουργού κατά την προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για την Παιδεία στις 28 Σεπτεμβρίου 2016:

Αλέξης Τσίπρας: «…Επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι φέτος τα προγράμματα, στα οποία έχει καταλήξει το Ινστιτούτο, στο οποίο συμμετείχαν διακεκριμένοι θεολόγοι – και έγινε πολύ σοβαρή, κατά την άποψή μου, δουλειά – θα πάνε στα σχολεία. Είναι δοκιμαστική η φετινή χρονιά. Εάν δεν αρκούσε η μία συνεδρία με την παρουσία της Επιτροπής της Εκκλησίας, θα υπάρξουν και άλλες. Θα ακούσουμε τις απόψεις. Ούτως ή άλλως, στο τέλος της χρονιάς θα αξιολογηθεί το μάθημα. Και πιστεύω ότι θα έχουν τη δυνατότητα οι επιστήμονες του Ινστιτούτου, του ΙΕΠ, να καταγράψουν και να ενσωματώσουν τις παρατηρήσεις – γόνιμες παρατηρήσεις, ουσιαστικές παρατηρήσεις – και από την πλευρά της Εκκλησίας. Και σύγγραμμα θα έρθει την επόμενη χρονιά…»

Στο απόσπασμα αυτό, αποτυπώνεται η επίσημη κυβερνητική θέση για τις αλλαγές στο μάθημα των Θρησκευτικών, οι οποίες, παρά τη δική μου απομάκρυνση, υλοποιούνται κανονικά στα σχολεία όλης της χώρας από τη σημερινή πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, με βάση τα νέα αναλυτικά προγράμματα του ΙΕΠ. Από τα παραπάνω, καθίσταται σαφές, ότι, ουδέποτε η κυβέρνηση υποσχέθηκε στην Ιεραρχία λύση από μηδενική βάση, ούτε, βέβαια, δέχτηκε, ο αναγκαίος διάλογος να έχει ως προϋπόθεση τη ματαίωση των αλλαγών ή να οδηγεί σε συνδιαχείριση. Συζήτηση ναι, με σεβασμό στους διακριτούς ρόλους Πολιτείας-Εκκλησίας, αλλά, για τα μαθήματα η τελική απόφαση είναι της Πολιτείας. Αυτή την ξεκάθαρη θέση της κυβέρνησης, διατύπωσα προς τους εκπροσώπους των Μ.Μ.Ε., ως υπουργός Παιδείας, κατ` εντολήν του Πρωθυπουργού, έξω από το Μέγαρο Μαξίμου, αμέσως μετά τη λήξη της προαναφερθείσας συνάντησής μας με τον κύριο Ιερώνυμο και τους άλλους τρεις εκπροσώπους της Εκκλησίας.

Ιερώνυμος: Τι έγινε στην συνάντηση με Τσίπρα-Καμμένο-Φίλη για τα Θρησκευτικά

Λεπτομέρειες για την προ μηνών συνάντηση με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και μέλη της κυβέρνησης γνωστοποίησε σήμερα, ημέρα έναρξης των εργασιών της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, κατά την εισήγησή του. Αναλυτικότερα, ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος ανέφερε ότι «Πολλή σύγχυση δημιούργησε στον χώρο της Παιδείας το θέμα της διδασκαλίας στα σχολεία του μαθήματος των Θρησκευτικών. Κομβικό σημείο στην επίλυση του προβλήματος έδωσε και δίνει η συνάντηση παραγόντων που προκάλεσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο κ. Αλέξης Τσίπρας, στο Μέγαρο Μαξίμου στις 5 Οκτωβρίου 2016».

Όπως αναφέρει, της συναντήσεως μετείχαν από πλευράς Πολιτείας, εκτός του πρωθυπουργού, ο κυβερνητικός εταίρος και υπουργός Εθνικής Αμύνης Πάνος Καμμένος, ο τότε υπουργός Παιδείας Νικόλαος Φίλης και η Όλγα Γεροβασίλη, κυβερνητικός εκπρόσωπος, και από πλευράς Εκκλησίας τρεις μητροπολίτες, ήτοι οι Μονεμβασίας και Σπάρτης Ευστάθιος, Φθιώτιδος Νικόλαος, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος, ο αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου επίσκοπος Μεθώνης Κλήμης, ο νομικός σύμβουλος της ΔΙΣ Θεόδωρος Παπαγεωργίου «και η μετριότης μου». Σε αυτό το σημείο, κάνει αναφορά στα πρακτικά, σύμφωνα με τα οποία στη συνάντηση αυτή ο Αρχιεπίσκοπος ενημέρωσε τους συνομιλητές για όσα διημείφθησαν στις συνεδρίες της Ιεραρχίας ως προς τη διδασκαλία των Θρησκευτικών, τονίζοντας ιδιαιτέρως το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός έχει δώσει το θάρρος της συνεργασίας στον Μακαριώτατο, λέγοντας ότι σε συνεργασία μας θα γίνει ό,τι καλό είναι να γίνει για τον λαό μας και τις καλές σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας.

Μετά πολλή συζήτηση, όπως επισημαίνει, ο κ. Πρωθυπουργός έκανε την πρότασή του, που έχει ως εξής: «Ο διάλογος αρχίζει εκ του μηδενός, από μηδενική βάση μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας με θέμα τον εμπλουτισμό του βιβλίου και από πλευράς Πολιτείας και από πλευράς Εκκλησίας αυτά τα αποτελέσματα θα αξιολογηθούν στο τέλος του διαλόγου, έως το τέλος του παρόντος χρόνου, θα ληφθούν υπ’ όψιν οι θέσεις της Εκκλησίας και θα βγει το καινούριο βιβλίο. Ως τότε θα δοθεί η εντολή να χρησιμοποιείται το υπάρχον βιβλίο για να βοηθηθούν οι καθηγητές».

Μάλιστα, όπως έχει καταγραφεί στα πρακτικά, όταν τελείωσε η συνάντηση, πήρε ο Αρχιεπίσκοπος τον πρωθυπουργό κατά μέρος και του είπε: «Κύριε πρόεδρε, το αδύνατο σημείο μας είναι μήπως φεύγοντας αύριο δούμε να γίνεται το αντίθετο». Ο πρωθυπουργός απάντησε: «Ή έχουμε λόγο και τον τηρούμε ή δεν αξίζει η συζήτηση που κάνουμε!». Όταν ρωτήθηκε ο κ. Φίλης πώς βλέπει τα πράγματα και ποια είναι η θέση του, η απάντησή του ήταν «Τι με ρωτάτε; Εγώ είμαι υπουργός, εργάζομαι κάτω από τον πρωθυπουργό, η εντολή, η άποψη και η θέληση του πρωθυπουργού είναι για μένα γραμμή και υποχρέωση».

Όπως ανέφερε στον λόγο του ο Αρχιεπίσκοπος, εξαιτίας των διαφορετικών δημοσίων δηλώσεων του υπουργού, μετά τη λήξη της συναντήσεως, το βράδυ της Τετάρτης 5.10.2016, ο Μακαριότατος ανέφερε στο σεπτό σώμα της Ιεραρχίας ότι, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε νωρίς το πρωί της Πέμπτης 6.10.2016 το Γραφείο Τύπου της Ι. Συνόδου με την κυβερνητική εκπρόσωπο Όλγα Γεροβασίλη, εδόθη η διαβεβαίωση ότι για το μάθημα των Θρησκευτικών ισχύουν όσα ειπώθηκαν στη χθεσινή συνάντηση με τον πρωθυπουργό και γι’ αυτό κάθε άλλη ενέργεια είναι προσωπικές ερμηνείες του καθενός.

Συγκροτήθηκαν, προσθέτει ο Αρχιεπίσκοπος, ως συνεφωνήθη, οι δύο επιτροπές και άρχισαν τις εργασίες τους. Πρόεδρος της επιτροπής από πλευράς Εκκλησίας ήταν και είναι ο μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης Εφραίμ, ο οποίος, σήμερα, με την εισήγησή του θα μας ενημερώσει λεπτομερώς και θα πάρει οδηγίες από το σώμα της Ιεραρχίας για την πορεία του διαλόγου που θα αρχίσει τις επόμενες ημέρες.

Σε αυτό το σημείο του λόγου του, εξέφρασε την επιθυμία να ευχαριστήσει όσους εργάστηκαν τόσο από πλευράς Εκκλησίας όσο και από πλευράς Πολιτείας για το θέμα της διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών. Ιδιαίτερα, μάλιστα, τόνισε ότι «Θα ήταν, όμως, παράλειψις αν δεν απηύθυνα και ένα ευχαριστώ προς τον υπουργόν Παιδείας, Ερεύνης και Θρησκευμάτων Κωνσταντίνον Γαβρόγλου, ο οποίος με τη σύνεση, τη φρόνηση και το πνεύμα συναινέσεως που τον διακρίνει, συνετέλεσε τα μέγιστα στην πρόοδο της απαραίτητης αυτής συνεργασίας».