Η επιστολή της κ. Σβίγκου απεστάλη, στο πλαίσιο της διαδικασίας της διαβούλευσης μεταξύ Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και κομμάτων για τον διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών, τον οποίο θα διεξάγει το ΕΣΡ.
Σε ότι αφορά την καταλληλότερη διαδικασία χορήγησης των αδειών στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας, η κ. Σβίγκου στην επιστολή της προτείνει ως καταλληλότερη διαδικασία, “την δημοπρασία των αδειών (σειριακή -η μία μετά την άλλη), όπως αυτή διενεργήθηκε την 30.8.2016, με ενδεχόμενες επιμέρους τεχνικές βελτιώσεις”.
“Η επιτυχής διενέργεια της δημοπρασίας την 30.8.2016, είχε ως αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση του δημοσιονομικού οφέλους, εξασφαλίζοντας το ποσό των 250 εκατομμυρίων ευρώ για τα δημόσια ταμεία” σημειώνει η κ. Σβίγκου και προσθέτει ότι, “ο διαγωνισμός, όπως έγινε, διασφάλισε τους όρους της αντικειμενικότητας, της διαφάνειας και της θωράκισης της ισότιμης συμμετοχής των υποψηφίων εταιριών”.
Σε ότι αφορά τον αριθμό των αδειών, η κ. Σβίγκου τονίζει, ότι “ο ΣΥΡΙΖΑ, κατά τη συζήτηση στη Βουλή, τάχθηκε υπέρ της χορήγησης τεσσάρων αδειών, διότι θεωρούμε ότι με αυτό τον τρόπο διασφαλίζονται τα κριτήρια της οικονομικής βιωσιμότητας των τηλεοπτικών επιχειρήσεων και της ορθής κατανομής του διαθέσιμου φάσματος. Ταυτόχρονα”, προσθέτει, “όπως υποστηρίξαμε και στις διεργασίες της Διάσκεψης των Προέδρων, θα μπορούσαμε να είμαστε ευνοϊκά διακείμενοι σε ενδεχόμενη διαφορετική πρόταση, για έναν οριακά μεγαλύτερο αριθμό χορηγούμενων αδειών, από την αρχική μας τοποθέτηση”, ενώ σημειώνει, ότι “σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, οι συχνότητες αποτελούν σπάνιο δημόσιο πόρο, και άρα δεν μπορούν να είναι απεριόριστες, όπως κατά το παρελθόν υποστήριξαν στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης”.
Σχετικά με τα κριτήρια με τα οποία θα γίνει η διαγωνιστική διαδικασία, για τη χορήγηση των τηλεοπτικών αδειών, η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρει, ότι σύμφωνα με το νόμο 4339/2015, “πρέπει να στηρίζεται σε κριτήρια οικονομικά, αρτιότητας τεχνολογικού εξοπλισμού και κτηριακών υποδομών, εξασφάλισης ελάχιστου αριθμού απασχολούμενου προσωπικού και ποιοτικών χαρακτηριστικών του προγράμματος, όπως άλλωστε επιτάσσει το άρθρο 15 του Συντάγματος”.
“Θεωρούμε ότι, η διασφάλιση όσο το δυνατόν περισσότερων θέσεων εργασίας, με παράλληλη απαρέγκλιτη τήρηση της κείμενης εργατικής νομοθεσίας και των εργασιακών δικαιωμάτων είναι κρίσιμο κριτήριο επιλογής, όχι μόνο διότι με αυτό τον τρόπο διασφαλίζονται θέσεις εργασίας σε έναν κλάδο ο οποίος έχει πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση αλλά και από την κακοδιαχείριση πολλών ιδιοκτητών ΜΜΕ, αλλά και, διότι, η εργασιακή επισφάλεια στον συγκεκριμένο τομέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν, για τον εκβιασμό και την έμμεση χειραγώγηση των εργαζομένων, η οποία, τελικά, πλήττει την αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών” σημειώνει η κ. Σβίγκου και καταλήγει.
“Θεωρούμε ότι στην εποχή μας, οι τηλεοπτικές εκπομπές έχουν καίριο ρόλο, όχι μόνο στην αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών, τον πλουραλισμό, την αμεροληψία και την ισότιμη προβολή όλων των απόψεων, αλλά και έναν παιδευτικό ρόλο, από τη στιγμή που συμβάλλουν πολύπλευρα στη διαμόρφωση κοινωνικών προτύπων, προτύπων ζωής και συμπεριφοράς, στην πολιτισμική διάπλαση του κοινού. Θεωρούμε ότι η απαρέγκλιτη τήρηση των κανόνων δεοντολογίας, αλλά και ο έλεγχος της ποιοτικής στάθμης του εκπεμπόμενου προγράμματος είναι αποφασιστικά κριτήρια για την χορήγηση τηλεοπτικών αδειών. Οι συγκεκριμένες παράμετροι, όμως, δεν μπορούν ούτε να πάψουν να γίνονται σεβαστές, μετά την χορήγηση άδειας, ούτε είναι δυνατόν να μην γίνονται αντικείμενο ελέγχου από την αρμόδια Αρχή, από σήμερα κιόλας, κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου, μέχρι το τέλος της διαδικασίας αδειοδότησης.
Τέλος, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι, η ανάγκη να δρομολογηθούν άμεσα και τάχιστα οι διαδικασίες για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών δεν αποτελεί μόνο βούληση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αποτυπώνεται σαφέστατα και από την τελευταία απόφαση του ΣτΕ, ώστε να τερματιστεί, επιτέλους, ένα καθεστώς παρανομίας που διαρκεί ήδη 27 χρόνια. Ως εκ τούτου, θα σας παρακαλούσαμε να παρουσιάσετε άμεσα ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα των ενεργειών και των συγκεκριμένων κινήσεών σας, για την ικανοποίηση της συγκεκριμένης Συνταγματικής επιταγής”
Αναλυτικότερα η επιστολή της εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, προς τον πρόεδρο και τα μέλη του ΕΣΡ έχει ως εξής:
ΣΥΡΙΖΑ: Μικρή συμμετοχή, μεγαλύτερη φθορά
“Κύριε Πρόεδρε,
Σε συνέχεια της από 20.1.2017 Επιστολής σας, με Α.Π. 276, με την οποία ζητήσατε να σας γνωστοποιήσουμε τις αιτιολογημένες απόψεις του ΣΥΡΙΖΑ, επί τριών ερωτημάτων, σας αποστέλλουμε τις απαντήσεις μας, προκειμένου το Ε.Σ.Ρ. να διαμορφώσει τη γνώμη του σχετικά με τον καθορισμό του αριθμού των αδειών που θα χορηγηθούν σε τηλεοπτικούς σταθμούς επίγειας τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος.
1. Ποια είναι η καταλληλότερη διαδικασία χορήγησης των αδειών στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας.
Ο νόμος 4339/2015 καθορίζει το ρυθμιστικό πλαίσιο της διαδικασίας χορήγησης των τηλεοπτικών αδειών εθνικής εμβέλειας και προβλέπει ότι η αδειοδότηση θα προχωρήσει μέσω της διενέργειας ανοικτού διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού, ο οποίος θα διενεργηθεί σε δύο στάδια που το πρώτο θα περιλαμβάνει την προεπιλογή υποψηφίων και το δεύτερο τη διενέργεια της δημοπρασίας και την κατακύρωση των αδειών στους πλειοδότες.
Ως γνωστόν, τα άρθρα 7 (σχετικά με τον απαιτούμενο τεχνολογικό εξοπλισμό και τις κτιριακές υποδομές) και 11 (σχετικά με τους όρους χορήγησης των αδειών) του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ψηφίστηκαν, εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ, και από τη ΔΗΣΥ, το ΠΟΤΑΜΙ και την Ένωση Κεντρώων, τα 1 (σχετικά με την αδειοδότηση από το ΕΣΡ), 6 (σχετικά με τις αρνητικές προϋποθέσεις, τις ασυμβίβαστες ιδιότητες και το πόθεν έσχες των υποψηφίων) και 15 (σχετικά με τους λόγους ανάκλησης των αδειών) από τη ΔΗΣΥ και την Ένωση Κεντρώων, το 12 (σχετικά με την προεπιλογή των αιτήσεων συμμετοχής στον διαγωνισμό), το 14 (σχετικά με το περιεχόμενο και τους όρους των χορηγούμενων αδειών) και το 16 (σχετικά με τη σύσταση της ΕΡΤ net) και από τη ΔΗΣΥ και το ΠΟΤΑΜΙ, τα 2 (σχετικά με τους χάρτες συχνοτήτων), 5 (σχετικά με την υποχρέωση ονομαστικοποίησης μετοχών), 13 (σχετικά με το πλαίσιο διεξαγωγής της δημοπρασίας) και από την Ένωση Κεντρώων, το 10 (σχετικά με τους όρους συμμετοχής στην διαδικασία αδειοδότησης) και από τη ΔΗΣΥ.
Η επιτυχής διενέργεια της δημοπρασίας την 30.8.2016, είχε ως αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση του δημοσιονομικού οφέλους, εξασφαλίζοντας το ποσό των 250 εκατομμυρίων ευρώ για τα δημόσια ταμεία, σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία.
Θεωρούμε ότι ο διαγωνισμός, όπως έγινε, διασφάλισε τους όρους της αντικειμενικότητας, της διαφάνειας και της θωράκισης της ισότιμης συμμετοχής των υποψηφίων εταιριών, ενώ ελέγχθηκε διεξοδικά και η νομιμότητα των όρων της από το Συμβούλιο της Επικρατείας μέσω των πολλαπλών προσφυγών των υποψηφίων. Από την εμπειρία αυτή, κρίνουμε ως καταλληλότερη διαδικασία την δημοπρασία των αδειών (σειριακή -η μία μετά την άλλη), όπως αυτή διενεργήθηκε την 30.8.2016, με ενδεχόμενες επιμέρους τεχνικές βελτιώσεις
Επιπλέον, στον καθορισμό της τιμής εκκίνησης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα δεδομένα που προέκυψαν από τον ακυρωμένο διαγωνισμό: το ΕΣΡ έχει πλέον μια σαφή εκτίμηση του πώς αξιολογεί η αγορά και οι πιθανοί υποψήφιοι την πραγματική αξία των αδειών παροχής περιεχομένου εθνικής εμβέλειας.
2. Πόσες άδειες επίγειας τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος θα πρέπει να χορηγηθούν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, κατά τη συζήτηση στη Βουλή, τάχθηκε υπέρ της χορήγησης 4 αδειών, διότι θεωρούμε ότι με αυτό τον τρόπο διασφαλίζονται τα κριτήρια της οικονομικής βιωσιμότητας των τηλεοπτικών επιχειρήσεων και της ορθής κατανομής του διαθέσιμου φάσματος. Ταυτόχρονα, όπως υποστηρίξαμε και στις διεργασίες της Διάσκεψης των Προέδρων, θα μπορούσαμε να είμαστε ευνοϊκά διακείμενοι σε ενδεχόμενη διαφορετική πρόταση, για έναν οριακά μεγαλύτερο αριθμό χορηγούμενων αδειών, από την αρχική μας τοποθέτηση. Σημειώνουμε ότι, η ζήτηση τηλεοπτικών αδειών θα μπορούσε να ικανοποιηθεί, επίσης, είτε μέσω συγχωνεύσεων ήδη υπαρχόντων τηλεοπτικών σταθμών, είτε μέσω συνεργειών, ενώ η μελλοντική προκήρυξη θεματικών και περιφερειακών αδειών θα μπορούσε να αποτελέσει άλλο ένα έδαφος για τους ενδιαφερόμενους.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, υπενθυμίζουμε ότι, σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, οι συχνότητες αποτελούν σπάνιο δημόσιο πόρο, και άρα δεν μπορούν να είναι απεριόριστες, όπως κατά το παρελθόν υποστήριξαν στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης. ‘Αλλωστε, η ως τώρα εμπειρία αποδεικνύει ότι ο απεριόριστος αριθμός τηλεοπτικών καναλιών αποτέλεσε πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια της διαπλοκής, της ασυδοσίας και της παραπληροφόρησης, διότι μη βιώσιμες τηλεοπτικές επιχειρήσεις δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν παρά μόνο στηριζόμενες σε υπόγειες σχέσεις με το πολιτικό και οικονομικό σύστημα.
3. Ποια θα πρέπει να είναι τα κριτήρια της σχετικής επιλογής.
Η διενέργεια της διαγωνιστικής διαδικασίας για τη χορήγηση των τηλεοπτικών αδειών, όπως έχει περιγραφεί στο νόμο 4339/2015, στηρίζεται σε κριτήρια οικονομικά, αρτιότητας τεχνολογικού εξοπλισμού και κτηριακών υποδομών, εξασφάλισης ελάχιστου αριθμού απασχολούμενου προσωπικού και ποιοτικών χαρακτηριστικών του προγράμματος, όπως άλλωστε επιτάσσει το άρθρο 15 του Συντάγματος. Ειδικότερα:
Η μελέτη της οικονομικής βιωσιμότητας θα πρέπει κατ’ ελάχιστον να εξετάζει τα εξής:
α) την υπάρχουσα κατάσταση του κλάδου (μέγεθος διαφημιστικής αγοράς, υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, καθυστερήσεις μισθών σε εργαζομένους, κ.ο.κ.)
β) το προβλεπόμενο κόστος λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών, στη βάση των συγκεκριμένων όρων και προϋποθέσεων που θέτει η κείμενη νομοθεσία.
Ως προς τα παραπάνω, θεωρούμε ότι η Διαγωνιστική Αρχή μπορεί να στηριχθεί στις ήδη υπάρχουσες επιστημονικές μελέτες, οι οποίες έγιναν εν όψει του ακυρωμένου Διαγωνισμού, από τη στιγμή που, στον ελάχιστο χρόνο που έχει μεσολαβήσει, δεν έχει μεταβληθεί ριζικά η κατάσταση.
Επίσης:
Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο τεχνολογικός εξοπλισμός και η κτηριακή υποδομή που θα πρέπει να διαθέτουν οι υποψήφιοι προκειμένου να συμμετάσχουν στη διαδικασία της αδειοδότησης για να μπορέσει να εξασφαλιστεί η υψηλή τεχνική ποιότητα των μεταδιδόμενων προγραμμάτων τους. Η μετάδοση σε υψηλή ευκρίνεια (high definition) κρίνεται επιβεβλημένη.
Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο ελάχιστος αριθμός εργαζομένων που ανέρχεται σετετρακόσιους (400) κατά μέσο όρο ετησίως. Ο συγκεκριμένος αριθμός κρίνεται ως ο ελάχιστος επαρκής για τη διασφάλιση των ποιοτικών κριτηρίων παραγόμενου προγράμματος, κάτι το οποίο είναι απαραίτητος όρος, σύμφωνα και με τις επιταγές του Συντάγματος.
Θεωρούμε ότι, η διασφάλιση όσο το δυνατόν περισσότερων θέσεων εργασίας, με παράλληλη απαρέγκλιτη τήρηση της κείμενης εργατικής νομοθεσίας και των εργασιακών δικαιωμάτων είναι κρίσιμο κριτήριο επιλογής, όχι μόνο διότι με αυτό τον τρόπο διασφαλίζονται θέσεις εργασίας σε έναν κλάδο ο οποίος έχει πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση αλλά και από την κακοδιαχείριση πολλών ιδιοκτητών ΜΜΕ, αλλά και, διότι, η εργασιακή επισφάλεια στον συγκεκριμένο τομέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν, για τον εκβιασμό και την έμμεση χειραγώγηση των εργαζομένων, η οποία, τελικά, πλήττει την αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών.
Θα πρέπει να καθορίζονται ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του εκπεμπόμενου προγράμματος και ειδικότερα το ελάχιστο περιεχόμενο αυτού που θα πρέπει να περιλαμβάνει δελτία ειδήσεων, εκπομπές λόγου, τέχνης και πολιτισμού καθώς και εκπομπές ενημερωτικές, ποικίλης ύλης, ξένες και ελληνικές σειρές, ντοκιμαντέρ κλπ., ενώ προβλέπεται και υποχρέωση συμμόρφωσης με το Π.Δ. 109/2010.
Θεωρούμε ότι στην εποχή μας, οι τηλεοπτικές εκπομπές έχουν καίριο ρόλο, όχι μόνο στην αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών, τον πλουραλισμό, την αμεροληψία και την ισότιμη προβολή όλων των απόψεων, αλλά και έναν παιδευτικό ρόλο, από τη στιγμή που συμβάλλουν πολύπλευρα στη διαμόρφωση κοινωνικών προτύπων, προτύπων ζωής και συμπεριφοράς, στην πολιτισμική διάπλαση του κοινού. Θεωρούμε ότι η απαρέγκλιτη τήρηση των κανόνων δεοντολογίας, αλλά και ο έλεγχος της ποιοτικής στάθμης του εκπεμπόμενου προγράμματος είναι αποφασιστικά κριτήρια για την χορήγηση τηλεοπτικών αδειών. Οι συγκεκριμένες παράμετροι, όμως, δεν μπορούν ούτε να πάψουν να γίνονται σεβαστές, μετά την χορήγηση άδειας, ούτε είναι δυνατόν να μην γίνονται αντικείμενο ελέγχου από την αρμόδια Αρχή, από σήμερα κιόλας, κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου, μέχρι το τέλος της διαδικασίας αδειοδότησης.
Τέλος, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι, η ανάγκη να δρομολογηθούν άμεσα και τάχιστα οι διαδικασίες για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών δεν αποτελεί μόνο βούληση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αποτυπώνεται σαφέστατα και από την τελευταία απόφαση του ΣτΕ, ώστε να τερματιστεί, επιτέλους, ένα καθεστώς παρανομίας που διαρκεί ήδη 27 χρόνια. Ως εκ τούτου, θα σας παρακαλούσαμε να παρουσιάσετε άμεσα ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα των ενεργειών και των συγκεκριμένων κινήσεών σας, για την ικανοποίηση της συγκεκριμένης Συνταγματικής επιταγής