«Αυτό που δεν μπορώ και εκνευρίζομαι είναι το ψέμα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος γκεμπελισμός από αυτό το πράγμα, λέγε, λέγε, στο τέλος κάτι θα μείνει», τονίζει, απαντώντας ουσιαστικά σε όσα καταλογίζονται στο υπουργείο Υγείας, αλλά και για το δημοσίευμα του Guardian. «Βρήκαμε το σύστημα υγείας σε κατάρρευση και καταφέραμε με πολύ μεγάλο αγώνα να το ισορροπήσουμε, καθώς πολιτική επιλογή μας είναι η στήριξη του Δημόσιου Συστήματος Υγείας», υπογραμμίζει και προαναγγέλλει παρεμβάσεις σε πολλά μέτωπα, με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Ο κ. Πολάκης σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μιλάει για όλα, ακόμη και για τη διαφθορά και το «μαύρο χρήμα» στην υγεία, χωρίς να διστάζει να αναφερθεί σε αυτό με αριθμούς. Δηλώνει ότι θα συνεχίσει να συγκρούεται με τα συμφέροντα και ας δέχεται «πόλεμο. Ένα δισ. να εξοικονομήσουμε σε πρώτη φάση, σου δίνει μια τεράστια δυνατότητα αναδιανομής σε επίπεδο νέων προσλήψεων και αυξήσεων αμοιβών, πραγματικών νόμιμων και φορολογημένων», λέει χαρακτηριστικά.

Ερ.: Ποια είναι η πραγματική κατάσταση στο ΕΣΥ σήμερα;
Απ.: «Φυσικά και υπάρχουν προβλήματα στον χώρο της Υγείας, η εμπιστοσύνη όμως των πολιτών δεν έχει κλονιστεί απέναντι στο ΕΣΥ. Είναι προφανές ότι δεν είμαστε ικανοποιημένοι από το σύνολο, είμαστε όμως ικανοποιημένοι από το ότι ισορροπήσαμε ένα σύστημα που κινδύνευε να καταρρεύσει. Η εικόνα του ΕΣΥ σήμερα, είναι ενός συστήματος που αρχίζει να ορθοποδεί, μετά από πολλά χρόνια υποστελέχωσης, υποχρηματοδότησης και συνειδητής διάλυσης».

«Από τον Οκτώβριο του 2015, που πρακτικά αρχίσαμε να κυβερνάμε, παραλάβαμε ένα σύστημα σε στάδιο αρχόμενης λειτουργικής κατάρρευσης. Τα προηγούμενα χρόνια υπήρξε οριζόντια περικοπή δαπανών βάσει των μνημονιακών συμφωνιών, η οποία βέβαια δεν ακούμπησε ούτε μία τρίχα απ΄ όλο το σύστημα, που γέννησε υπερτιμολόγηση, διαπλοκή και διαφθορά στον χώρο της Υγείας, και οδήγησε σε ακραίες καταστάσεις. Στην έλλειψη φαρμάκων, βασικών υλικών, στη δυσλειτουργία υπηρεσιών και όλου του συστήματος της δημόσιας περίθαλψης. Επίσης, υπήρξε μαζική έξοδος ανθρώπινου δυναμικού, λόγω των αλλαγών στο συνταξιοδοτικό και ταυτόχρονα η -πρακτικά- απόλυση 2.500 γιατρών από την πρωτοβάθμια περίθαλψη, επί Αδ. Γεωργιάδη, που ουσιαστικά οδήγησε σε κατάρρευση του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας. Την ίδια στιγμή υπήρχε μια κατάσταση εκτίναξης δαπανών, και εδώ είναι το παράλογο, σε όλες τις υποστηρικτικές υπηρεσίες των νοσοκομείων.

Η διαφορά της δαπάνης με ό,τι είχε υπογράψει η ΝΔ με αυτό που εμείς διαπραγματευθήκαμε είναι κοντά στο ένα δισ. ευρώ παραπάνω χρήματα στα δημόσια νοσοκομεία. Εάν δεν κάνεις την πολιτική επιλογή να δώσεις χρήματα σε ένα σύστημα που καταρρέει δεν κάνεις τίποτα. Πρώτα ανατάσσεις και μετά αρχίζεις να ελέγχεις για να κάνεις τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων που υπάρχουν.

Φέτος, για πρώτη φορά, πολλά νοσοκομεία θα κλείσουν τη χρονιά χωρίς να δημιουργήσουν καινούργια χρέη. Εκτός από την ομαλή και αυξημένη χρηματοδότηση το 2016, ο ΕΟΠΥΥ έδωσε στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, 410 εκατ. ευρώ και άλλα 170 σε στρατιωτικά, πανεπιστημιακά, Ωνάσειο και «Παπαγεωργίου», κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ. Στις εποχές των παχιών αγελάδων όλα μαζί τα ασφαλιστικά ταμεία ποτέ δεν ξεπέρασαν τα 120 εκατ. ευρώ ετησίως. Αυτό επετεύχθη, διότι ο ΕΟΠΥΥ έλαβε φέτος από τα ασφαλιστικά ταμεία 4,130 δισ. ευρώ, από 3,480, πέρυσι. Έχει μπει σε άλλη πορεία, κάνει συνολική εκκαθάριση των υποβολών των παρόχων, πληρώνει ληξιπρόθεσμες οφειλές προηγούμενων χρόνων και δεν δημιουργεί νέες. Επιπλέον, καταργεί την προπληρωμή του ασφαλισμένου για την προμήθεια προϊόντων (ταινίες σακχάρου, γυαλιά, ορθοπεδικά είδη, συσκευές αναπνευστικής υποστήριξης, κλπ). Ο πάροχος που έχει υπογράψει σύμβαση θα αποζημιώνεται απευθείας από τον Οργανισμό.

Έχουμε κάνει μια συνειδητή επιλογή, μέσα στην κρίση το μεγαλύτερο κοινωνικό αντιστάθμισμα είναι να μπορείς να προσφέρεις στον άλλο δημόσια δωρεάν, ισότιμη, έγκαιρη και αποτελεσματική περίθαλψη. Και αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορούσαμε να αφήσουμε 2,5 εκατ. ανασφάλιστους χωρίς την παροχή φροντίδας. Αυτό είναι και μια ιδεολογικού χαρακτήρα αλλαγή, βαθιά αριστερή και βαθιά ταξική. Το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα του δημόσιου συστήματος είναι η ελευθερία της πρόσβασης στην ώρα της ανάγκης, δεν έχεις κλειστές πόρτες, κάτι που πήγε να γίνει, τα προηγούμενα χρόνια, ειδικά με τους ανασφάλιστους. Βρήκαμε χρέη 30 εκατ. ευρώ, ανθρώπων που νοσηλευτήκαν τα προηγούμενα χρόνια και αυτά έχουν πάει στις εφορείες και προσπαθούμε να βρούμε τρόπο να τα καλύψουμε, αυτό κάνανε οι προηγούμενοι.

Ερ.: Η έλλειψη προσωπικού είναι από τα κυριότερα προβλήματα του συστήματος. Σας καταλογίζουν ότι εξαγγέλλετε προσλήψεις, αλλά οι διαδικασίες δεν κινούνται με ταχύτητα.

Απ.: «Η διαδικασία του ΑΣΕΠ είναι αργή. Δεν είναι απλά γραφειοκρατική, το σύστημα είναι στημένο έτσι για να ελέγχεται, για να καθυστερεί, ουσιαστικά είναι άχρηστα βήματα που δικαιολογούν την ύπαρξη ενός μηχανισμού. Όταν παίρνεις πράξη υπουργικού συμβουλίου ότι έχεις τις πιστώσεις γιατί πρέπει να ξαναπάρεις έγκριση, όταν βγάζεις τα αποτελέσματα, γιατί πρέπει να περάσουν 2,5 μήνες να πάει κάποιος τα χαρτιά του για να ξεκινήσει η διαδικασία έκδοσης απόφασης και ΦΕΚ για να αναλάβει υπηρεσία; Βρισκόμαστε σε φάση αλλαγών.
Τώρα όσον αφορά τις προσλήψεις, από τον Οκτώβριο του 2015, όταν για πρώτη φορά μετά από επτά χρόνια, βγήκε στον αέρα η πρώτη προκήρυξη για 900 άτομα μόνιμο προσωπικό στα Νοσοκομεία και ξεκίνησε μια τεράστια προσπάθεια ενίσχυσης του συστήματος με ανθρώπινο δυναμικό έως και σήμερα, έχουν αναλάβει υπηρεσία 3.830 άτομα. Σε εξέλιξη να αναλάβουν υπηρεσία είναι άλλα 3.100 άτομα και επιπλέον μέσα στον μήνα αναμένονται τα αποτελέσματα του διαγωνισμού μέσω ΟΑΕΔ για την πρόσληψη 4.000 ανέργων, 12μηνης διάρκειας με πλήρεις αποδοχές. Τέλη Δεκεμβρίου, προκηρύχθηκαν, 1.766 θέσεις μόνιμο προσωπικό και αναμένεται αρχές Φεβρουαρίου προκήρυξη 2.000 θέσεων μόνιμων γιατρών για όλα τα Νοσοκομεία. Επίσης, με χρηματοδότηση 140 εκατ. ευρώ, μέσω ΕΣΠΑ θα προσληφθούν 3.200 άτομα (γενικοί γιατροί, παθολόγοι, παιδίατροι και λοιπό προσωπικό) για να ξεκινήσει το πρόγραμμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με 270 δομές σε 65 πόλεις που θα καλύπτει 2,3 εκατ. πολίτες. Μιλάμε για μια τεράστια ένεση προσωπικού στο σύστημα υγείας.

Επίσης, θα προχωρήσουμε και σε ανακατανομή προσωπικού, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι στα Νοσοκομεία του Λεκανοπεδίου και της Θεσσαλονίκης λείπουν νοσηλεύτριες, ενώ στην περιφέρεια λείπουν γιατροί. Υπάρχει Νοσοκομείο στην περιφέρεια που έχει 100 οργανικές θέσεις νοσηλευτριών και υπηρετούν 130. Άλλο που έχει στον οργανισμό 210 κλίνες έχει αναπτυγμένες 200 και υπηρετούν 220 νοσηλεύτριες. Δεν είναι δυνατό να υπάρχουν νοσοκομεία στην Αθήνα που έχουν 40 κρεβάτια καλυμμένα και 10 ράντζα και το βράδυ να υπάρχει μία νοσηλεύτρια και την ίδια στιγμή να υπάρχουν Κέντρα Υγείας με 10 νοσηλεύτριες. Αυτό είναι το πελατειακό κράτος του παρελθόντος. Εμείς πάμε για άλλο κοινωνικό συμβόλαιο».

Αλλαγή στις εφημερίες

Προαναγγέλλει αλλαγές στο σύστημα εφημεριών, το οποίο όπως λέει «εξοντώνει τα Νοσοκομεία και δυσκολεύει τον πολίτη. Έχεις κάθε μέρα ένα μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας και ένα στον Πειραιά, τα οποία δέχονται 2.000 κόσμο. Με την ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών που προγραμματίζουμε και τη λειτουργία τους σε καθημερινή βάση, θα εφημερεύουν 8- 10 μεγάλα Νοσοκομεία του λεκανοπεδίου και τα υπόλοιπα θα λειτουργούν υποστηρικτικά. Επίσης υπάρχουν κάποιες Μονάδες ΠΕΔΥ που μπορούν να μπουν σε 24ωρη λειτουργία και μάλιστα κατευθύνονται και προς τα εκεί νέες προσλήψεις».

Ερ.: Όταν αναλάβατε μιλήσατε για πάταξη της διαφθοράς και πόλεμο με τα συμφέροντα που λυμαίνονται τον χώρο της Υγείας. Πριν από εσάς κάποιοι άλλοι μίλησαν για πιράνχας. Εσείς γιατί πιστεύετε ότι θα πετύχετε;
Απ.: «Η διαφορά με τους προηγούμενους είναι ότι τώρα υπάρχει η πολιτική απόφαση για πάταξη της διαφθοράς. Δεν υπάρχει μία πέτρα πάνω στην άλλη, ό,τι και να σηκώσεις από κάτω έχει σκορπιό παραοικονομίας, ή φίδι πελατειακής σχέσης. Φτάσαμε να έχουμε 20 δισ. ευρώ δημόσια δαπάνη από τα οποία τα 6 έπρεπε να μπουν σε μαύρες τσέπες, με την έννοια των υπερτιμολογήσεων υλικών, προϊόντων, αντιδραστηρίων και υπηρεσιών. Περίπου 84 δισ. ευρώ είναι συνολικά το “μαύρο” χρήμα που διακινήθηκε στον χώρο της Υγείας τα προηγούμενα χρόνια.
Συνεχίζει να υπάρχει “μαύρο” χρήμα και υπολογίζεται περίπου σε 2 με 2,5 δισ. ευρώ. Σαφώς υπάρχει μείωση, καθώς ελήφθησαν μέτρα που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας, ωστόσο η χαριστική βολή στη διαφθορά θα δοθεί με το νομοσχέδιο των προμηθειών, το οποίο είναι έτοιμο, συμφωνημένο με τους θεσμούς και αναμένεται η ψήφισή του περί τα τέλη Φεβρουαρίου».

Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, αναφέρεται και στην υπόθεση της φαρμακευτικής εταιρίας Novartis, κάνοντας λόγο για «σκάνδαλο αντίστοιχο με αυτό της Siemens. Μιλάμε για πάνω από 4 δισ. ευρώ “μαύρο” χρήμα. Ευθύνες ποινικές, πολιτικές, διαχειριστικές θα βγουν και από αυτή την υπόθεση, σε σχέση με το πώς διαχειρίστηκε και η πολιτική ηγεσία και ο διοικητικός μηχανισμός και γιατροί ένα συγκεκριμένο τμήμα φαρμακευτικής δαπάνης και πώς κατάφερε μία εταιρεία να διαδώσει φάρμακα, παραβαίνοντας και πρωτόκολλα και καλές πρακτικές. Υπάρχουν άνθρωποι που έχωσαν βαθιά τα χέρια τους στο μέλι».

Ερ.: Ο έλεγχος στο ΚΕΕΛΠΝΟ έχει ολοκληρωθεί;

Απ.: «Η υπόθεση του ΚΕΕΛΠΝΟ βρίσκεται υπό δικαστική διερεύνηση, δυστυχώς πάει με τους ρυθμούς της ελληνικής Δικαιοσύνης. Βέβαια έχουν ανακαλυφθεί πολλά πράγματα και έχουν βγει στη φόρα και αυτός είναι ένας λόγος που δεχόμαστε επίθεση, καθώς, κόψαμε μία δαπάνη που κυμαινόταν από 6 έως 20 εκατ. ευρώ τον χρόνο για διαφημίσεις. Βέβαια αν τη διατηρούσαμε θα μας λιβάνιζαν. Οι προηγούμενοι ξέσκιζαν την κοινωνία και τους λιβανίζουν, εμείς φτιάχνουμε τα πράγματα και μας βρίζουν. Ποιοι λιβανίζουν όμως και ποιοι μας βρίζουν, είναι οι ίδιοι άνθρωποι, οι οποίοι μόνο από το ΚΕΕΛΠΝΟ έπαιρναν, από 6 έως 20 εκατ. Είναι και άλλα, μιλάω για το 2014 που δόθηκαν 6,5 εκατ. με βάση την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου. Η έρευνα είναι σε εξέλιξη και τα έγγραφα που πρέπει να ελεγχθούν είναι δύο κοντέινερ».

Ερ.: Έχουμε ήδη μπει σε φάση έξαρσης της γρίπης. Είμαστε προετοιμασμένοι όσον αφορά τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας;

Απ.: «Φέτος είμαστε πιο έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το κύμα της εποχικής γρίπης. Πέρυσι οι αναπτυγμένες κλίνες στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ήταν 438, φέτος αγγίζουν τις 554 στα δημόσια Νοσοκομεία και επιπλέον υπάρχει η δυνατότητα για περίπου 100 κλίνες ΜΕΘ από τον ιδιωτικό τομέα, που συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ. Αναμένεται προκήρυξη θέσεων από το ΚΕΕΛΠΝΟ (185 νοσηλεύτριες και 45 γιατροί) ώστε να ανοίξουν ακόμη 40- 45 κλίνες».