Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Συνεπώς όλα είναι ανοικτά για κάποιες διπλωματικές επαφές σε αβέβαιο περιβάλλον, ενώ δεν μπορεί να αποκλειστεί η υποτροπή της κατάστασης, τη στιγμή που η Αγκυρα προετοιμάζεται για νέες ερευνητικές δραστηριότητες.

Ως βήμα ενίσχυσης της διπλωματικής προσπάθειας χαρακτηρίζεται η νέα επίσκεψη express αύριο και μεθαύριο στις πρωτεύουσες των δύο κρατών του προεδρεύοντα του συμβουλίου υπουργών εξωτερικών της Ε.Ε. Γερμανού Χάικο Μάας λίγο πριν από το άτυπο συμβούλιο των ΥΠΕΞ των κρατών-μελών της Ε.Ε,, όπου αναμένεται ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας της Ενωσης Ισπανός Ζοσέπ Μπορέλ να παρουσιάσει μία συγκεκριμένη εικόνα σχετικά με ενδεχόμενες κυρώσεις στην Τουρκία, λόγω του κρεσέντο των παραβατικών ενεργειών της στην ανατολική Μεσόγειο.

Κρίσιμη ημερομηνία
 Η κατάσταση είναι πολύπλοκη, αφού υπολογίσιμος αριθμός χωρών είναι «αρνητικές» στο να επιβληθούν κυρώσεις στην Αγκυρα, με την οποία έχουν πολύ μεγάλα οικονομικά, εμπορικά και στρατιωτικά συμφέροντα. Πάντως οι οποιεσδήποτε αποφάσεις αναμένονται να συγκεκριμενοποιηθούν (και αν) μόνο στο Συμβούλιο Κορυφής της Ε.Ε. που αναμένεται να συγκληθεί 24-25 Σεπτεμβρίου. Ο Γερμανός υπουργός πέραν των Ελληνοτουρκικών θα συζητήσει με το Νίκο Δένδια και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου τις σχέσεις Ε.Ε.-Ρωσίας, την κατάσταση στη Λιβύη, και τις έκνομες, αντιδημοκρατικές και απαράδεκτες ενέργειες του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο.

Ολα ανοιχτά

Αξίζει να επισημανθεί ότι αν προχωρήσουν τα κατευθυνόμενα από το Βερολίνο βήματα διαλόγου των δύο χωρών (η Αθήνα διά στόματος του πρωθυπουργού έχει ξεκαθαρίσει τις θέσεις της), τότε προφανώς οι όποιες κυρώσεις στην Αγκυρα θα παγώσουν. Επίσης είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη η στάση της Κύπρου, αφού το μεν γεωτρητικό πλοίο «Γιαβούζ» παράνομα εξακολουθεί να ενεργεί μέσα στην Κυπριακή ΑΟΖ στο θαλασσοτεμάχιο 6 νδ της Πάφου (τουλάχιστον μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου) ενώ το ερευνητικό-σεισμογραφικό πλοίο «Μπαρμπαρός Χαϊρεντίν Πασά» κινείται στην ευρύτερη περιοχή του κόλπου της Αμμοχώστου (κατεχόμενη περιοχή) και διεξάγει έρευνες στα οικόπεδα 2 κα 3 της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Υψηλοί τόνοι

Από την άλλη πλευρά η Αγκυρα διατήρησε τις τελευταίες εβδομάδες υψηλούς τόνους παρουσίας και ενεργειών μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, με το «μέσα-έξω» του ερευνητικού-υδρογραφικού πλοίου «Ορουτς Ρέις», ενίσχυσε ακόμα πιο πολύ στρατιωτικά την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη, προχώρησε στην τεμενοποίηση της ιστορικής «Μονής της Χώρας» στην Κωνσταντινούπολη, ενώ παράλληλα προσπάθησε να «κεφαλαιοποιήσει» διεθνώς και οικονομικά την ανακάλυψη του κοιτάσματος των 320 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στην περιοχή «TUNA-1»/ΔOYNABHΣ στη Μαύρη Θάλασσα. Επιπλέον στην αναφορά του ο Ερντογάν επέμενε ότι θα συνεχιστούν κανονικά οι τουρκικές κινήσεις στην ανατολική Μεσόγειο για την εξεύρεση περαιτέρω φυσικών πόρων. Στα πλαίσια των γενικότερων ψυχολογικών επιχειρήσεων της Αγκυρας, το τελευταίο διήμερο τονιζόταν ότι η Τουρκία δέχθηκε πολλά συγχαρητήρια από διάφορα κράτη για την ανακάλυψη του κοιτάσματος «SAKARIA», μεταξύ των οποίων το Πακιστάν το Κατάρ, η Ουκρανία, το Αζερμπαϊτζάν, η Μαλαισία, η Παλαιστινιακή Αρχή αλλά και από την Ε.Ε.

[fwduvp preset_id=”test” playlist_id=”Test”]

Προκλήσεων συνέχεια

Απτόητη η Αγκυρα συνέχισε τις προκλήσεις μέσω ρηματικής διακοίνωσης που κατέθεσε στα Ηνωμένα Εθνη ο μόνιμος αντιπρόσωπός της Φ. Σινιριόγλου επαναφέροντας στο προσκήνιο το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, θεωρώντας ως «άκυρη» τη συμφωνία για τη θαλάσσια ζώνη μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου και για πολλοστή φορά εξαφάνισε τα νησιά Ρόδο-Κάρπαθο-Κάσο και Κρήτη ισχυριζόμενη ότι «δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ». Επίσης ότι τα εθνικά χωρικά ύδατα είναι στα 6 ναυτικά μίλια, προσθέτοντας εκ νέου ζήτημα αναλογικότητας αναφερόμενη στο εύρος της συνολικής ακτογραμμής υπολογιζόμενης από βάση ηπειρωτική και θέτοντας εκτός τα νησιά.

Ειδικότερα η ρηματική διακοίνωση Α/74/990 αναφέρει μεταξύ άλλων τα κάτωθι:

«Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Δημοκρατίας της Τουρκίας στα Ηνωμένα Εθνη έχει την τιμή να γνωστοποιήσει τα ακόλουθα: Η Τουρκία ενημερώθηκε για συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου και της Δημοκρατίας της Ελλάδας στις 6 Αυγούστου 2020 σχετικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Μετά από ενδελεχή εξέταση της συμφωνίας, η Τουρκία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως δηλώθηκε στα Ηνωμένα Εθνη στις 18 Μαρτίου 2020 (βλέπε A/74/757), τμήμα της οποίας οριοθετείται μέσω του Μνημονίου μεταξύ της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο της 27ης Νοεμβρίου 2019, το οποίο επικυρώθηκε και από τις δύο χώρες και τέθηκε στη συνέχεια σε ισχύ από τις 8 Δεκεμβρίου 2019.

Η τουρκική θέση σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας, μετά το προηγούμενο διαφόρων αποφάσεων διεθνών οργανισμών διαιτησίας, βασίζεται στις αρχές ότι τα νησιά δεν μπορούν να έχουν αποτέλεσμα αποκοπής στην προβολή των ακτών.

Η Δημοκρατία της Τουρκίας είναι της άποψης ότι η αποκαλούμενη συμφωνία έρχεται σαφώς σε αντίθεση με αυτές τις αρχές. Η Τουρκική Δημοκρατία, βάσει των αρχών που ορίζονται παραπάνω, δεν αναγνωρίζει την εν λόγω συμφωνία, καθώς παραβιάζει τα δικαιώματα της Τουρκίας στην περιοχή. Η Τουρκία ασκεί ipso facto και ab initio νόμιμα και κυριαρχικά δικαιώματα στον βορρά του υποτιθέμενου θαλάσσιου συνόρου μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου. Επιπλέον, τα λεγόμενα θαλάσσια σύνορα που είναι υπό αμφισβήτηση είναι το αντικείμενο μελλοντικής συμφωνίας οριοθέτησης μεταξύ της τουρκικής και της αιγυπτιακής ηπειρωτικής ακτής. Ως εκ τούτου, η Δημοκρατία της Τουρκίας διαμαρτύρεται έντονα για την υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας και τη θεωρεί άκυρη. Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Τουρκικής Δημοκρατίας θα ήταν ευγνώμων αν η παρούσα ρηματική διακοίνωση μπορούσε να διανεμηθεί ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, στο σημείο 74 της ημερήσιας διάταξης, και να δημοσιευθεί στον δικτυακό τόπο του Division for Ocean καθώς και στην επόμενη έκδοση του Law of the Sea Bulletin».

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση  

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr