Παρουσιάστηκε το πλαίσιο επιδοτήσεων για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, δίκυκλα και ποδήλατα (για τις οποίες έχει προβλεφθεί κονδύλι 100 εκατ. ευρώ έως το 2021), των φορολογικών κινήτρων για τη χρήση ηλεκτροκίνητων οχημάτων (με έμφαση στα ταξί και τους εταιρικούς στόλους), καθώς τα αναπτυξιακά κίνητρα για προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων στην «αλυσίδα της ηλεκτροκίνησης» (κατασκευή μπαταριών, φορτιστών κλπ.) στις λιγνιτικές περιοχές της Μεγαλόπολης και της Δυτικής Μακεδονίας.

Η συνέντευξη τύπου ακολούθησε την παρουσίαση από τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη του Σχεδίου Μετάβασης στην Ηλεκτροκίνηση το πρωί στην Τεχνόπολη και την υπογραφή της Πράσινης Συμφωνίας για την Ηλεκτροκίνηση από την κυβέρνηση και 18 ακόμα εμπλεκομένους φορείς.

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε συνοπτικά –με αφορμή και τον σημερινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος- στις πρωτοβουλίες που έχει προωθήσει το ΥΠΕΝ το τελευταίο δεκάμηνο:

• Ηλεκτροκίνηση
• Απλούστευση των αδειοδοτήσεων γενικά, με έμφαση στις ΑΠΕ
• Δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης με τον δεύτερο κύκλο του «Εξοικονομώ» και αυτόν που θα ακολουθήσει
• Προώθηση των υποθαλάσσιων διασυνδέσεων των νησιών για να καταπολεμηθεί η ρύπανση
• Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων
• Ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, με δημοπράτηση 17 μονάδων
• Απόσυρση των πλαστικών μίας χρήσης
• Νέος ευρωπαϊκός νόμος για τις περιοχές Natura με ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες, διαχειριστικά σχέδια και προεδρικά διατάγματα με τη σφραγίδα του Συμβουλίου της Επικρατείας
• Κατεδαφίσεις αυθαιρέτων
• Σχέδια για αστικές αναπλάσεις στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη
• Μείωση του ύψους των κτιρίων γύρω από την Ακρόπολη

Περνώντας στην ηλεκτροκίνηση, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε ότι «για εμάς δεν είναι απλά ένα πακέτο απόσυρσης παλαιών οχημάτων, αλλά ένας νέος τρόπος μετακινήσεων, για τον οποίο θα υπάρχει οικολογικό μπόνους, ένα «πακέτο» 100 εκατ. ευρώ  για την περίοδο 2020-2021 που δίνεται μέσω του Ταμείου Ρύπων. Αυτό είναι μόνο η αρχή . Θα ακολουθήσουν αντίστοιχα τέτοια πακέτα και τα επόμενα χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις πρόσφατες ανακοινώσεις της για το Ταμείο Ανάκαμψης αγκαλιάζει την ηλεκτροκίνηση και προβλέπει τη χρηματοδότηση 1 εκατ. φορτιστών σε ολόκληρη την  Ευρώπη. Επομένως προσδοκούμε βασίμως χρηματοδότηση και από ευρωπαϊκούς πόρους για την συνέχιση αυτής της προσπάθειας».

Όσον αφορά στις επιδοτήσεις, ο κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε κίνητρα για ΙΧ, ταξί, δίκυκλα και ηλεκτρικά ποδήλατα, αναδεικνύοντας την οριζόντια προσέγγιση της κυβέρνησης για το θέμα της ηλεκτροκίνησης. Συγκεκριμένα, όπως είπε, «Τα κίνητρα για τα Ι.Χ. είναι ένα ποσό που θα φτάνει μέχρι τις 5.500 ευρώ και θα είναι περίπου στο 15% της λιανικής τιμής του αυτοκινήτου προ φόρων. Προβλέπεται  χωριστή ενίσχυση έως 400 ευρώ  εάν κάποιος θέλει να αγοράσει φορτιστή, άρα 6.000 ευρώ αθροιστικά»

Για τα σκούτερ (δίκυκλα) η ενίσχυση θα φτάνει στο 20%  της λιανικής τιμής προ φόρων, με «πλαφόν» τα 800 ευρώ. Για τα ηλεκτρικά ποδήλατα η ενίσχυση είναι σημαντικότερη σηματοδοτώντας το ουσιαστικό άνοιγμα στους ποδηλάτες και τους ποδηλατοδρόμους. Θα φτάνει το 40%, με «οροφή» πάλι τα 800 ευρώ, μια σημαντική  στήριξη εάν ληφθεί υπόψη ότι ένα ηλεκτρικό ποδήλατο σήμερα κάνει 1.700-1.800 ευρώ. Προβλέπεται επίσης μπόνους απόσυρσης 1.000 ευρώ για την απόσυρση παλαιού συμβατικού αυτοκινήτου και 400 ευρώ για την απόσυρση δικύκλου.  

Για το θέμα των φορολογικών κινήτρων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεσήμανε ότι ήδη στο φορολογικό νόμο του υπουργείου του 2019 υπάρχει μια πρώτη δέσμη κινήτρων για την ηλεκτροκίνηση, που προφανώς εξακολουθούν να ισχύουν και εμπλουτίζονται με καινούρια, με έμφαση κυρίως στις εταιρείες, για να αγοράσουν αυτοκίνητα για τους υπαλλήλους τους. «Εκεί έχεις  μια κρίσιμη μάζα, καθώς όταν απευθύνεσαι σε εταιρίες οι οποίες θα πάρουν 10-20 εταιρικά αυτοκίνητα αμέσως δημιουργείς αγορά». Τόνισε επίσης ότι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν θα προστίθεται στα τεκμήρια του ιδιώτη και ότι «Με τον συνδυασμό του οικολογικού μπόνους και των φορολογικών κινήτρων θα έχουμε μια έκπτωση στην τιμή του ηλεκτρικού αυτοκινήτου της τάξεως του 25%.

Φορτιστές έως το τέλος του 2021 στις Εθνικές Οδούς

Πέραν των οικονομικών – φορολογικών κινήτρων ο υπουργός αναφέρθηκε στις προβλέψεις του νομοσχεδίου για την εγκατάσταση φορτιστών, δίνοντας το σχετικό χρονοδιάγραμμα τόσο για το Εθνικό οδικό δίκτυο, όσο και για τους Δήμους, ενώ αποσαφήνισε και τι θα ισχύει για τους «οικιακούς» φορτιστές σε νέες και παλαιές  κατοικίες.

«Δίνουμε προτεραιότητα στα κεντρικά σημεία, δηλαδή πλατείες, λιμάνια, αεροδρόμια. Μέχρι το τέλος του 2021 οι εθνικές οδοί, οι βασικοί οδικοί άξονες της χώρας θα έχουν καλυφθεί πλήρως από φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Μέχρι τον Μάρτιο του 2021 οι δήμοι υποχρεούνται να χωροθετήσουν εντός των ορίων της ευθύνης τους τα σημεία για τους φορτιστές. Οι εταιρίες εισαγωγής αυτοκίνητων δεσμεύονται να λειτουργήσουν άμεσα 1200 σημεία εξυπηρέτησης, δηλαδή φορτιστές. Και παράλληλα δεσμεύονται έως το τέλος του έτους να έχουν εκπαιδεύσει το προσωπικό τους στα εξουσιοδοτημένα συνεργεία από αυτές, έτσι ώστε το 70% των εξουσιοδοτημένων συνεργείων των εταιριών να έχει κάλυψη για αυτούς που θέλουν να πάνε το ηλεκτρικό τους αυτοκίνητο.

Παράλληλα, προβλέπουμε ότι στα νέα κτίρια τα οποία θα κατασκευάζονται θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για να εγκατασταθούν φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Για τα παλιά σπίτια θα ισχύσουν οι ρυθμίσεις που ισχύουν για το φυσικό αέριο, δηλαδή δεν θα χρειάζεται απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της πολυκατοικίας».

Αναπτυξιακά κίνητρα αποκλειστικά για τις λιγνιτικές περιοχές

Με στόχο την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας και δη στις περιοχές που θα απεξαρτηθούν από τον ρυπογόνο λιγνίτη, ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε στα αναπτυξιακά κίνητρα μέσω εκπτώσεων φόρου, επιδοτήσεων και μείωσης εργοδοτικών εισφορών για τις επιχειρήσεις που θα παράγουν φορτιστές και μπαταρίες για τα ηλεκτρικά οχήματα.

«Οι επιδοτήσεις αυτές, οι εκπτώσεις αυτές, τα κίνητρα που δίνουμε, για την εγκατάσταση τέτοιων εταιριών θα αφορούν αποκλειστικά τις λιγνιτικές περιοχές, δηλαδή τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Θα υπάρχει μειωμένος φορολογικός συντελεστής κατά 5% και για 5 κερδοφόρες χρήσεις, δηλαδή αντί για 24%, 19%. Θα υπάρχουν επίσης αυξημένοι συντελεστές απόσβεσης παγίων, δίνοντας τη δυνατότητα της απόσβεσης σε μόλις 3 χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας. Θα μειωθούν οι  εργοδοτικές εισφορές που θα καταβάλλονται για κάθε νέα θέση εργασίας που θα δημιουργείται.

Επιπλέον θα προβλέπεται και φορολογική απόσβεση δαπάνης κεφαλαίου επένδυσης, που σημαίνει ότι η κεφαλαιουχική δαπάνη και τα πάγια στοιχεία ενεργητικού της παραγωγικής μονάδας αφαιρείται από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης προσαυξημένη κατά 15%. Και έχουμε μείωση παράλληλα του φορολογητέου εισοδήματος με αυτό τον τρόπο. Και επίσης παρέχεται προτεραιότητα διεκπεραίωσης των διαδικασιών για την έκδοση των απαιτούμενων αδειών για τη λειτουργία της μονάδας, επιταχύνοντας έτσι την έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας. Άρα, έχουμε προστιθέμενη αξία και στην ελληνική οικονομία».

Απαγόρευση εισαγωγής για τα οχήματα Euro 1,2,3 – Περιβαλλοντικό Τέλος για τα Euro 4

Ο κ. Χατζηδάκης απέρριψε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αυξηθούν τα τέλη κυκλοφορίας στα πάρα πολύ παλαιά αυτοκίνητα και προανήγγειλε παράλληλα  την απαγόρευση εισαγωγής των πολύ παλαιών – και πολύ ρυπογόνων – μεταχειρισμένων οχημάτων.

«Η απαγόρευση θα είναι για την εισαγωγή στη χώρα των Euro 1, Euro 2 και Euro 3 αυτοκινήτων, δηλαδή για τα παμπάλαια αυτοκίνητα.  Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι νεκροταφείο αυτοκινήτων της Ευρώπης. Δεύτερον, θα επιβληθεί ένα περιβαλλοντικό τέλος στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα Euro 4, δηλαδή στα αυτοκίνητα που είναι δεκαετίας-δωδεκαετίας και πάνω της κλίμακας των 4.000 ευρώ. Για να ωθήσουμε τους πολίτες είτε σε πιο καινούρια μεταχειρισμένα είτε σε μη εισαγόμενα μεταχειρισμένα, τα οποία λόγω του αθέμιτου τρόπου με τον οποίο λειτουργούσε η αγορά «σκοτώνονταν» μέχρι σήμερα στις τιμές, με αποτέλεσμα και ο κάτοχος μέχρι σήμερα ενός σχετικά νέου μεταχειρισμένου να έχει απίστευτα χαμηλή πώλησης. Όλα αυτά τα μέτρα και για την απαγόρευση της εισαγωγής Euro 1, Euro 2, Euro 3 και για το περιβαλλοντικό τέλος για τα παλιά μεταχειρισμένα αυτοκίνητα προφανώς έχουν ένα περιβαλλοντικό πρόσημο. Θέλουμε να έχουμε καλύτερη ποιότητα ζωής και προστασία του περιβάλλοντος».

Προς επίρρωσιν της ανάγκης απαγόρευσης εισαγωγής των πολύ παλαιών οχημάτων, ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε στα στοιχεία ρύπανσης της ατμόσφαιρας πριν και μετά την καραντίνα λόγω κορωνοϊού. Είπε  χαρακτηριστικά ότι και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη τα στοιχεία για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και τα μικροσωματίδια, «έδειξαν» ότι με το lockdown ίσα που έφθασαν οι δύο μεγαλουπόλεις τα κοινοτικά όρια.

 «Χωρίς το lockdown είμαστε πάνω 100%, είμαστε στο διπλάσιο και ακόμα παραπάνω. Επομένως, αντιλαμβάνεστε ότι ως Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς απέναντι σε αυτό το φαινόμενο», κατέληξε.