Στην Κοινή Δήλωση που εξέδωσαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο αμέσως μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, διαμηνύεται πως «η ΕΕ καταδικάζει την κλιμάκωση των παραβιάσεων της Τουρκίας στον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο, συμπεριλαμβανομένων των υπερπτήσεων πάνω από κατοικημένες περιοχές, και στα χωρικά ύδατα, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου». Οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ προτρέπουν μάλιστα την Τουρκία «να αποφεύγει να εξαπολύει απειλές και να προχωρά σε ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας».
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ στέλνουν ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία ότι πρέπει «να σέβεται το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας, και ιδίως την κυριαρχία όλων των κρατών-μελών της ΕΕ πάνω στα χωρικά ύδατά τους, καθώς και όλα τα κυριαρχικά δικαιώματά τους στις θαλάσσιες ζώνες τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δημιουργούνται από τα νησιά, καθώς και να μην παραβιάζουν την κυριαρχία των κρατών-μελών της ΕΕ στον εναέριο χώρο τους». Περαιτέρω καθιστούν σαφές ότι όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας πρέπει να τηρούν αυτές τις αρχές και πρέπει να απέχουν από ενέργειες που υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.
Εξάλλου, στην κοινή δήλωση επισημαίνεται ότι η ΕΕ και η Τουρκία έχουν ισχυρό συμφέρον για τη βελτίωση των σχέσεών τους μέσω ενός διαλόγου που αποσκοπεί στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος εμπιστοσύνης και ξεκαθαρίζεται ότι η αποχή από μονομερείς ενέργειες είναι ένα βασικό στοιχείο που επιτρέπει την πρόοδο του διαλόγου.
Παράλληλα, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ εκφράζουν την πλήρη αλληλεγγύη τους στην Κύπρο και επισημαίνουν πως μετά την τελευταία απόφαση της Τουρκίας να αποστείλει ένα γεωτρητικό πλοίο για μια νέα επιχείρηση γεώτρησης εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, η ΕΕ υπενθυμίζει και επανεπιβεβαιώνει τη θέση της όπως ορίζεται σαφώς από προηγούμενα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ιδίως εκείνα του Ιουνίου του 2019 και του Οκτωβρίου του 2019 για τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα ό,τι αφορά αφορά θέματα που σχετίζονται με την οριοθέτηση αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της υφαλοκρηπίδας, οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναφέρουν πως πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με καλή πίστη, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και επιδίωξη της αρχής των σχέσεων καλής γειτονίας. Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζουν εκ νέου την πρόσκληση που απηύθυνε η κυπριακή κυβέρνηση στην Τουρκία να διαπραγματευτεί καλή τη πίστει τη θαλάσσια οριοθέτηση μεταξύ των σχετικών ακτών τους, ενώ επισημαίνουν πως οι πιο πρόσφατες κλιμακούμενες ενέργειες της Τουρκίας δυστυχώς πηγαίνουν στην αντίθετη κατεύθυνση.
Επίσης, αποδοκιμάζουν το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες και επαναλαμβάνουν το κάλεσμα τους προς την Τουρκία, να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να απέχει από τέτοιες ενέργειες και να σεβαστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, σύμμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Στην ακτροτελεύτια πρόταση της Κοινής Δήλωσης οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ επαναλαμβάνουν σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο και την Ελλάδα, «τον σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε όλο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τι θα πει στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Δένδιας: «Σαφές μήνυμα» η ρητή καταδίκη Τουρκίας από ΕΕ
Σε γραπτή του δήλωση μετά το πέρας της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Νίκος Δένδιας υπογράμμισε ότι η Κοινή Δήλωση εκτός από αυτονόητη πράξη αλληλεγγύης, αποτελεί αναμφίβολα ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα αντίθεσης στη συνεχιζόμενη κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδος και Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Με τη σημερινή Κοινή Δήλωση των Υπουργών Εξωτερικών των 27 κρατών-μελών της, η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδίκασε ρητά και κατηγορηματικά την κλιμακούμενη παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου μας» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Σε γραπτή του δήλωση μετά το πέρας της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Νίκος Δένδιας υπογράμμισε ότι η Κοινή Δήλωση εκτός από αυτονόητη πράξη αλληλεγγύης, αποτελεί αναμφίβολα ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα αντίθεσης στη συνεχιζόμενη κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδος και Κυπριακής Δημοκρατίας. Σημείωσε περαιτέρω πως έρχεται δε να προστεθεί στην Κοινή Διακήρυξη που υιοθετήθηκε από τη Γαλλία, την Αίγυπτο, την Κύπρο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη χώρα μας προ λίγων ημερών.
Αναδεικνύοντας τη σημασία της σημερινής Κοινής Δήλωσης, ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε πως η ΕΕ έρχεται να επαναλάβει ότι ο σεβασμός της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών στις θαλάσσιες ζώνες τους στην ανατολική Μεσόγειο, επί τη βάσει των επιταγών του Διεθνούς Δικαίου και των προνοιών της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, είναι δεσμευτικός για όλα τα κράτη μηδενός εξαιρουμένου.
Εκτός από τη ρητή και κατηγορηματική καταδίκη της παράνομης συμπεριφοράς της Τουρκίας, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αντάλλαξαν απόψεις για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή υπό το φως των γνωστών θέσεων της ΕΕ καθώς και των τελευταίων εξελίξεων στην περιοχή. Όπως ανέφερε ο Νίκος Δένδιας, τόνισαν τη σημασία της συνεργασίας ΕΕ-Ισραήλ και ότι προσβλέπουν στη συνέχιση της εποικοδομητικής αυτής σχέσης και με τη νέα κυβέρνηση της χώρας, η οποία αναμένεται να αναλάβει τις επόμενες ημέρες τα καθήκοντά της.
Πέραν των ανωτέρω, στη σημερινή τηλεδιάσκεψη οι υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν για τις πρωτοβουλίες της Ένωσης στην ευρύτερη γειτονία της προς αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού, καθώς και τα αποτελέσματα της πρόσφατης τηλεδιάσκεψης Κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων. «Η απόφαση των αρχηγών κυβερνήσεων για οικονομική ενίσχυση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων προς αντιμετώπιση της πανδημίας ανέδειξε, πέραν της έμπρακτης αλληλεγγύης της ΕΕ, τη στρατηγική σημασία και την προνομιακή σχέση της περιοχής αυτής με την Ένωση» σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών.
Επισήμανε μάλιστα ότι την επόμενη εβδομάδα θα διεξαχθεί, κατόπιν κοινής πρωτοβουλίας Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, μια νέα τηλεδιάσκεψη με ομολόγους του των Βαλκανίων και γειτονικών ευρωπαϊκών χωρών, με αντικείμενο τον καλύτερο συντονισμό για την ταχύτερη δυνατή επιστροφή στην κοινωνικο-οικονομική κανονικότητα, με τη συνδρομή βέβαια της ΕΕ, μετά την πρωτοφανή περίοδο αυστηρών περιοριστικών μέτρων λόγω πανδημίας.
Προσέτι, κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ αξιολογήθηκε η συνεισφορά μέσω του προγράμματος «Team Europe», η συνδρομή της ΕΕ σε συναφείς διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως η αερομεταφορά επείγουσας ευρωπαϊκής ανθρωπιστικής βοήθειας προς τις πιο ευάλωτες χώρες, αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αλλά και σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους η ΕΕ θα ενισχύσει τις στρατηγικές σχέσεις της με τις χώρες της Νοτίου Γειτονίας.
Τέλος, ο κ. Δένδιας δεν παράλειψε να αναφερθεί στην ανάγκη αποτελεσματικής δράσης της επιχείρησης IRINI για την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, «που αποτελεί μείζονα συνδρομή στη δημιουργία απαραίτητων συνθηκών για την ειρήνευση στη Λιβύη και τη σταθερότητα στην περιοχή μας, στη νότια δηλαδή ευρωπαϊκή γειτονία».
Νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών συμμετείχε στην προπαρασκευαστική σύνοδο, μέσω τηλεδιάσκεψης, των υπουργών Εξωτερικών που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ).