Στην τελευταία σκηνή της ταινίας Underground του Εμίρ Κουστουρίτσα, οι ήρωες, βαλκάνιοι άντρες και γυναίκες, γλεντάνε πυροβολώντας περήφανα στον αέρα, ενώ το μικρό νησί όπου έχουν στήσει το γλέντι τους αποκόπτεται σιγά-σιγά από την υπόλοιπη ήπειρο και αρμενίζει μόνο του στο πέλαγος. Εμπνεόμενος από αυτή τη σκηνή ο καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Παγουλάτος εξέδωσε το νέο του βιβλίο με τον τίτλο «Το νησί που φεύγει 121+1 κείμενα για την ελληνική κρίση», το οποίο παρουσιάστηκε απόψε στο κατάμεστο αμφιθέατρο του «Αθήνα 9,84», στο Γκάζι.

Το βιβλίο περιλαμβάνει τα σημαντικότερα άρθρα του Γιώργου Παγουλάτου, ο οποίος διετέλεσε διευθυντής στρατηγικού σχεδιασμού και σύμβουλος των πρώην πρωθυπουργών Λουκά Παπαδήμου και Παναγιώτη Πικραμμένου, που δημοσιεύθηκαν μεταξύ του 2007 και του 2015. Ο συγγραφέας που είναι από κορυφαίους αναλυτές της ελληνικής κρίσης, αναδεικνύει στα κείμενά του τις παθογένειες του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας και παράλληλα κριτικάρει τις ελληνικές κυβερνήσεις αλλά και την ευρωζώνη.

Το βιβλίο παρουσίασαν ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και καθηγητής Ευάγγελος Βενιζέλος και ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης.

Όπως είπε ο πρόεδρος της ΝΔ «επάνω στην αλήθεια θα στηριχθεί ο νέος πατριωτισμός τον οποίο εμείς υπηρετούμε και υψώνουμε ως αντίπαλο δέος στον λαϊκίστικο εθνικισμό, που μας καταστρέφει.» Ο νέος πατριωτισμός της αλήθειας θα εκφράσει μια πανστρατιά πολιτική και κοινωνική, που θα υπερβαίνει παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές. Θα βρεθεί απέναντι στις πολιτικές του θυμού και της οργής. Με θετικό λόγο. Για να γιατρέψουμε τις πληγές μας. Τώρα είναι η ώρα να δουλέψουμε. Δεν υπάρχει χρόνος για απογοήτευση, δεν υπάρχει χώρος για μιζέρια και μισαλλοδοξία. Δεν υπάρχει περιθώριο για σιωπή και απάθεια. Γιατί έτσι προχωρούν οι λαοί, έτσι ωριμάζουν οι κοινωνίες» είπε ο κ. Μητσοτάκης τονίζοντας πως στη ΝΔ έτυχε ο κλήρος να ηγηθεί αυτής της πανστρατιάς.

«Είμαστε έτοιμοι να γίνουμε καταλύτες της. Γιατί και εμείς αλλάζουμε και μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Είναι όμως απαραίτητη και η συστράτευση όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, που στέκονται απέναντι στην ανευθυνότητα και τον τυχοδιωκτισμό της σημερινής κυβέρνησης. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια ουδέτερης στάσης και πολιτικής ίσων αποστάσεων. Διότι ένα είναι βέβαιο: Το διακύβευμα υπερβαίνει τον καθένα από εμάς ατομικά και το ζητούμενο είναι να μη μας υπερβεί και συλλογικά» τόνισε ξεκαθαρίζοντας πως δεν θα υπάρχουν ακόμα πολλές ευκαιρίες για υπέρβαση και ανάκαμψη. Πάντως εμφανίστηκε σίγουρος για νίκη της ΝΔ στις εκλογές. «Η στιγμή μας θα έρθει σύντομα. Και, αυτήν τη φορά, είμαι βέβαιος ότι θα φανούμε αντάξιοι της στιγμής και της ιστορίας. Και τότε θα φανεί ποιοι μένουν στα εύκολα λόγια και ποιοι θα είναι διατεθειμένοι να μπουν για τα καλά στο δύσκολο καμίνι της πολιτικής δράσης. Ποιοι θα περιοριστούν στο ρόλο να βλέπουν την ιστορία να περνά από μπροστά τους και ποιοι θα επιλέξουν να γίνουν μέρος της και να τη διαμορφώσουν» είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στη ζημιά που επέφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τις ευκαιρίες που έχασε υπογραμμίζοντας πως «η ζημιά που επέφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στους Έλληνες πολίτες αποτιμάται οικονομικά με πολλούς διαφορετικούς τρόπους”. ¨Οπως είπε όμως ένα είναι βέβαιο.Πως η χώρα βρίσκεται στο τέλος του 2016 και πως υπάρχει ακόμα μακρύς δρόμος για να φτάσει η Ελλάδα εκεί που ήταν στο τέλος του 2014. Οπως είπε η διέξοδος από την κρίση είχε ήδη διαφανεί όταν ανέλαβε η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου. “Πλέον έχει καταστεί προφανές ότι πράγματι από ιδεοληψία και τυχοδιωκτισμό χάθηκαν δύο μεγάλες ευκαιρίες στις αρχές του 2015:Πρώτον η ευκαιρία μιας προνομιακής μεταχείρισης από τους δανειστές μας. Όπως γράφει ο Παγουλάτος, ‘’Η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015 είχε απέναντί της ένα ευρύτατο κεφάλαιο συμπάθειας και κατανόησης από την ευρωπαϊκή και διεθνή κοινή γνώμη, που καταλάβαινε την ανάγκη χαλάρωσης της λιτότητας. Οι εταίροι ήταν έτοιμοι για παραχωρήσεις – δεν ήταν όμως έτοιμοι να φανούν ότι υποκύπτουν σε εκβιασμό’’. Και η δεύτερη μεγάλη χαμένη ευκαιρία ήταν μια σταθερή πορεία ανάπτυξης, καθώς στην αρχή του 2015, για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια η συγκυρία στην Ευρώπη ήταν ευνοϊκή. Ο Ντράγκι έβγαζε την Ευρώπη από την παγίδα του μηδενικού πληθωρισμού. Ανακουφίζονταν οι οικονομίες του Νότου και διευκολύνονταν οι προσπάθειες προσαρμογής τους. Το 2015 ήταν το πρώτο έτος με μηδενικό κόστος χρήματος στην Ευρώπη. Το ευρώ είχε σταματήσει να ανατιμάται δίνοντας ώθηση σε εξαγωγές. Το πετρέλαιο ήταν φθηνό. Και, αντί η χώρα μας να αδράξει αυτήν την μοναδική ευκαιρία, η Ελλάδα παρέμεινε μόνη της, κλεισμένη έξω από την ευρωπαϊκή ανάκαμψη» τόνισε ο πρόεδρος της ΝΔ.

Για μια ακόμη φορά, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι επιβάλλεται πολιτική αλλαγή το ταχύτερο δυνατό, προκειμένου η χώρα να περάσει σε ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο, σε ένα νέο πολιτικό πρότυπο, σε μια «πολιτική του Μετα-Λαϊκισμού». Ανέφερε συγκεκριμένα: «Η Ελλάδα παραμένει μεταρρυθμιστικά δυσκίνητη, δημοσιονομικά αμφίθυμη και αναπτυξιακά χωρίς προσανατολισμό, ενώ ο χρόνος περνά αμείλικτα και η κλεψύδρα των ευκαιριών αδειάζει σταθερά σε βάρος μας. Για αυτό είναι επιβεβλημένη η πολιτική αλλαγή το συντομότερο δυνατό. Η χώρα δεν χρειάζεται απλά και μόνο ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο. Χρειάζεται και ένα νέο πολιτικό πρότυπο. Χρειάζεται να εφεύρουμε μια “πολιτική του Μετα-Λαϊκισμού”. Δεν αρκεί να βασιστούμε αυτάρεσκα στην ιδεολογική ανωτερότητα των ιδεών μας. Ούτε να πιστεύουμε ότι, επειδή όλοι συμφωνούμε μεταξύ μας σε αυτή την εκδήλωση, έχουμε κερδίσει και την εμπιστοσύνη της σιωπηλής πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας. Πρέπει να διαβάσουμε το “πνεύμα” πίσω από το “γράμμα” της λαϊκιστικής ψήφου, χωρίς να γίνουμε οι ίδιοι λαϊκιστές. Πρέπει να διδαχτούμε από τη μαζική απόρριψη των πολιτικών, οικονομικών, μιντιακών και ακαδημαϊκών ελίτ. Είναι αλήθεια ότι διαμορφώνεται σήμερα στην ελληνική κοινωνία ένα ισχυρό ρεύμα αλλαγής. Ένα ρεύμα που οφείλουμε όμως να αξιοποιήσουμε θετικά και παραγωγικά. Όχι μόνο ως ένα πρόσκαιρο σύμπτωμα αντίδρασης στην πιο αποτυχημένη Κυβέρνηση από τη Μεταπολίτευση και μετά. Αλλά ως ένα θετικό ρεύμα δημιουργικής επανάστασης. Ο στόχος δεν μπορεί να είναι μόνο να είμαστε καλύτεροι από τους προηγούμενους. Πρέπει να βάλουμε τον πήχη πολύ πιο ψηλά. Πρέπει να είναι να ξαναχτίσουμε τη χώρα σε γερά θεμέλια μέσα σε ένα κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Με μία εύρωστη δημοκρατία, μια ανταγωνιστική οικονομία και ένα αποτελεσματικό Κράτος».

«Για να το πετύχουμε αυτό», πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης, «χρειάζεται μια γενναία και δημιουργική ρήξη με το παρελθόν μας. Ένα είναι βέβαιο: δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε το αύριο με τα εργαλεία και το λεξιλόγιο του χθες. Γνωρίζω καλά πως σε κάποιους δεν θα μπορέσουμε να απευθυνθούμε. Γιατί δεν θα αντιμετωπίσουμε το λαϊκισμό στρογγυλεύοντας τον πολιτικό μας λόγο. Πρέπει όμως να απευθυνθούμε στον “ξεχασμένο άνθρωπο”. Στην μέση ελληνική οικογένεια που, μακριά από ιδεολογικές κορώνες, βλέπει κάθε μέρα το μέλλον της πιο ζοφερό. Πρέπει να απευθυνθούμε στους χαμένους της παγκοσμιοποίησης. Πρέπει να απευθυνθούμε στους ακραία φτωχούς, που είναι κατά βάση νέοι και ακουμπούν το 15% της ελληνικής κοινωνίας. Πρέπει να απευθυνθούμε σε όσους αισθάνονται ότι η Ελλάδα δεν τους δίνει προοπτική και επιλέγουν “να ψηφίσουν με τα πόδια τους”, επιλέγοντας τη φυγή. Πρέπει να απευθυνθούμε στη μέση ελληνική οικογένεια και να αντιστρέψουμε την τεράστια δημογραφική κρίση που απειλεί τη χώρα μας. Πρέπει να απευθυνθούμε στις εργατικές συνοικίες της χώρας και να τους πείσουμε για το “τι πρέπει να γίνει” και το πως αυτό περιλαμβάνει και σέβεται την προοπτική των ίδιων και των οικογενειών τους.

Με αλλά λόγια πρέπει να ακούσουμε το βουβό πόνο μιας τραυματισμένης κοινωνίας και να χτίσουμε βήμα βήμα, λιθαράκι λιθαράκι, σχέσεις εμπιστοσύνης. Και αυτό δεν θα γίνει μόνο στα αμφιθέατρα των παρουσιάσεων βιβλίων ή σε συνάξεις ανθρώπων που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Θα γίνει εκεί που ζυμώνεται η κοινωνία. Στους χώρους δουλειάς, στις σχολικές επιτροπές, στους νέους αγροτικούς συνεταιρισμούς, στις συνάξεις των startuppers, αλλά και στους χώρους των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που ασχολούνται με αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Και όλα αυτά θα πρέπει να τα πράξουμε μέσα από μια συμφωνία αλήθειας και ταυτόχρονα εμπεριστατωμένης ελπίδας. Αλήθειας και ελπίδας μαζί, διότι ο κόσμος βίωσε την ελπίδα βασισμένη στην εξαπάτηση και τον λαϊκισμό. Και εύλογα την αμφισβητεί».

Ο Σταύρος Θεοδωράκης ξεκίνησε την ομιλία αναφερόμενος στον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο τονίζοντας ότι «ήταν αυτός που τόλμησε ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας να υποστηρίξει το δικαίωμα των παιδιών να σηκώνουν την ελληνική σημαία ανεξαρτήτως της καταγωγής τους. «Έλληνες είναι όσοι μετέχουν της ελληνικής παιδείας» είπε και νομίζω ότι μόνο γι’ αυτό θα τον θυμόμαστε πάντα και θα τον θεωρούμε ένα μεγάλο της πολιτικής». Αναφερόμενος στο λαϊκισμό σημείωσε ότι «το τέρας του λαϊκισμού δεν είναι μόνο σε ένα στρατόπεδο. Το έχουν εκθρέψει κατά καιρούς και στη ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ και το κληροδότησαν στη συνέχεια, μεγάλο τέρας πια, στους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ».

«Το μεγάλο πρόβλημα της χώρας είναι δευτερογενώς οικονομικό, το μεγάλο πρόβλημα της χώρας είναι πρωτογενώς κοινωνικό και πολιτικό. Έχουμε μια κοινωνία που ανθίσταται, μια κοινωνία που ζητάει την αλήθεια και μετά ψηφίζει με άνεση και κατ’ επανάληψη το πιο ωμό και απλοϊκό ψέμα. Μια κοινωνία που καταλαβαίνει ότι χωρίς ριζικές αλλαγές δεν μπορεί να βρει τις ευκαιρίες που έχει ανάγκη αλλά δεν υιοθετεί το μεταρρυθμιστικό πρόταγμα, διότι περιμένει να της εγγυηθείς κάτι παραπάνω από το αυτονόητο και να το εγγυηθείς αυτό σε ατομική βάση» υποστήριξε ο πρώην υπουργός Βαγγέλης Βενιζέλος.

Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης μίλησε για την ανάγκη συστράτευσης του μεταρρυθμιστικού χώρου και ερμήνευσε την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ ως ευκαιρία για την Ευρώπη τονίζοντας ότι «μπορεί η Ευρώπη να πάψει να έχει τον εφησυχασμό και την επανάπαυση της γηραιάς και συμπαθούς και σεβάσμιας αδελφής της Αμερικής και να καταλάβει ότι αν δεν σταθεί η ίδια στα πόδια της, αν δεν χαράξει η ίδια πολιτικές, που προϋποθέτουν τη δική της ενοποίηση, θα υπόκειται σε τεράστιους κινδύνους χωρίς την προστατευτική ομπρέλα, made in USA».

Τέλος ο συγγραφέας Γιώργος Παγουλάτος τόνισε ότι «o εθνικολαϊκισμός και η δημαγωγία κανενός αδύναμου τη θέση δεν βελτίωσε. Αντίθετα οδήγησαν πάντοτε σε οικονομική οπισθοδρόμηση και το λογαριασμό της στασιμότητας, της ύφεσης και της ανεργίας τον πληρώνουν κατεξοχήν οι αδύναμοι, οι εργαζόμενοι που κάνουν τη δουλειά τους, οι άνεργοι που δεν θα βρουν δουλειές, οι μικρές επιχειρήσεις που δεν αντέχουν άλλο και καταρρέουν. Ποιοι ήταν τα θύματα της περίφημης ηρωικής διαπραγμάτευσης του 2015, της κορυφαίας στιγμής της εθνικολαϊκιστικής δημαγωγίας των capital controls; Όπως οι λευκοί εργάτες που ψήφισαν τον Τραμπ στην Αμερική είναι ακριβώς εκείνοι που θα μείνουν τέσσερα χρόνια αργότερα χωρίς κοινωνικές υπηρεσίες, όταν η χώρα θα πληρώνει τα ελλείμματα που θα αφήσουν πίσω τους οι τεράστιες μειώσεις φόρων για τους πλουσιότερους αμερικανούς που σκοπεύει να εφαρμόσει ο νέος Πρόεδρος».

Στην παρουσία του βιβλίου παραβρέθηκαν ο πρώην πρωθυπουργός Παναγιώτης Πικραμμένος, οι βουλευτές Κωστής Χατζηδάκης, Νίκη Κεραμέως, Γιώργος Κουμουτσάκος, Βασίλης Κικίλιας, Χάρης Θεοχάρης, Γρηγόρης Ψαριανός, Δημήτρης Σταμάτης, Κωνσταντίνος Μπαργιώτας, Γιώργος Μαυρωτάς, ο ευρωβουλευτής Μίλτος Κύρκος, οι πρώην υπουργοί Γιάννης Βαρβιτσιώτης, Βασίλης Κοντογιαννόπουλος, Τάσος Γιαννίτσης, Φίλιππος Σαχινίδης, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Λεωνίδας Γρηγοράκος, Δημήτρης Κούρκουλας, οι πρώην βουλευτές Αντιγόνη Λυμπεράκη, Μιλένα Αποστολάκη και πολλά στελέχη της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού. Την παρουσίαση συντόνισε η δημοσιογράφος Νίκη Λυμπεράκη.