Στο σχετικό έγγραφο που κατατέθηκε προβλέπεται:
- Η ενίσχυση του ευρωπαϊκού χαρακτήρα των επιστροφών με τον επαυξημένο ρόλο της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και στόχο τη δημιουργία ευέλικτων και αποτελεσματικών διαδικασιών και το περιορισμό του διοικητικού κόστους μέσω του συντονισμού των επιστροφών.
- Η αξιοποίηση των μεταναστευτικών συνδέσμων (Immigration Liaison Officers) στις χώρες προέλευσης προκειμένου να υλοποιούνται απρόσκοπτα οι επιστροφές και να διευκολύνονται οι εκεί σχετικές διαδικασίες, υπερβαίνοντας τυχόν εμπόδια.
- Η παροχή κινήτρων και αντικινήτρων στις τρίτες χώρες για να επιτευχθεί συνεργασία ως προς τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών και την αποχή επιστροφών. Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορεί να αξιοποιηθούν οι εμπορικές πολιτικές με τις τρίτες χώρες, η αναπτυξιακή βοήθεια, η δημιουργία οδών νόμιμης μετανάστευσης ή το καθεστώς visa.
- Η ενίσχυση του νομικού πλαισίου (οδηγία επιστροφών, αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων επιστροφών, πληροφοριακό σύστημα Σένγκεν). Η αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων επιστροφών θα δίνει τη δυνατότητα οι αποφάσεις να εφαρμόζονται άμεσα από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα, ανεξάρτητα από το σε ποιο κράτος μέλος εκδόθηκε η απόφαση (έναντι του υφιστάμενου συστήματος που προβλέπει επιστροφή στη χώρα εισόδου και μετά στην χώρα προέλευσης). Η ταχεία ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την Οδηγία Επιστροφών θα διευκολύνει την επιτάχυνση των εσωτερικών διαδικασιών των κρατών μελών για τη διαχείριση υποθέσεων επιστροφών.
- Η ενίσχυση πολιτικών επανενσωμάτωσης πολιτών που επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα εκ νέου απόπειρας μετανάστευσης μέσω παράνομων οδών.
- Η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στη διαχείριση του μεταναστευτικού με τη δίκαιη κατανομή των βαρών.
Η ελληνική πρόταση απέσπασε θετικές αντιδράσεις των μελών του Συμβουλίου και οι σχετικές θέσεις θα συζητηθούν περαιτέρω.
Σε δήλωσή του από τις Βρυξέλλες ο κ. Κουμουτσάκος ανέφερε:
«Υλοποιώντας τη στρατηγική διεθνοποίησης του μεταναστευτικού/προσφυγικού που ξεκίνησε ο Πρωθυπουργός, καταθέσαμε μια ολοκληρωμένη πρόταση αντιμετώπισης του ζητήματος των κοινών ευρωπαϊκών επιστροφών που είναι κλειδί για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης.
Η ενεργός παρουσία της ελληνικής κυβέρνησης στην εν εξελίξει συζήτηση με συγκεκριμένες προτάσεις υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα της χώρας μας να αναλάβει τον ρόλο που της επιβάλει το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει. Χρειαζόμαστε έναν νέο τρόπο σκέψης που θα ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα και θα υπερβαίνει τα εμπόδια που μας έχουν οδηγήσει στην υφιστάμενη κατάσταση.
Οι προτάσεις αυτές είναι ρεαλιστικές και μπορούν να οδηγήσουν στη βελτίωση των επιστροφών τόσο προς την Τουρκία στο πλαίσιο της εφαρμογής της Κοινής Δήλωσης του Μαρτίου 2016, αλλά κυρίως προς τις χώρες καταγωγής των μεταναστών.
Το περιεχόμενο της ελληνικής πρωτοβουλίας θα έχουμε την ευκαιρία να το αναπτύξουμε και σε διμερές επίπεδο, σε μια σειρά συναντήσεων το επόμενο διάστημα και στην Επιτροπή η οποία διαμορφώνει αυτή την περίοδο την πρόταση για τη μεταναστευτική πολιτική».
Στο περιθώριο του Συμβουλίου ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Γιώργος Κουμουτσάκος, πραγματοποίησε διμερείς συναντήσεις με τον Υφυπουργό Εσωτερικών της Ελβετίας, κ. Mario Gattiker, και τον Υφυπουργό Εσωτερικών της Γαλλίας, κ. Laurent Nunez.
Στις συναντήσεις του, ο κ. Κουμουτσάκος συζήτησε την ανάγκη παροχής έμπρακτης αλληλεγγύης των Ευρωπαίων εταίρων στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος. Τόνισε πως είναι αναγκαία η έμπρακτη στήριξη της υπόλοιπης Ευρώπης προς τις χώρες-σύνορο, όπως η Ελλάδα, καθώς πρόκειται για την προστασία των συνόρων και την ασφάλεια όλης της Ευρώπης.
Ο κ. Κουμουτσάκος τόνισε ιδιαίτερα πως οι συνεχείς απειλητικές δηλώσεις της Τουρκίας περί «ανοίγματος των πυλών» αποτελούν παράγοντα προσέλκυσης (pull factor), καθώς η προοπτική ανοίγματος των συνόρων προκαλεί ομάδες προσφύγων και μεταναστών να μετακινούνται προς τα παράλια και προκαλούν, επίσης, τα κυκλώματα των διακινητών να εντείνουν τη δράση τους.
Επίσης ερωτηθείς σχετικά με τις συνεχείς απειλητικές δηλώσεις της σχετικά με τις μεταναστευτικές ροές, ο κ. Κουμουτσάκος σημείωσε ότι «η Τουρκία είναι τα τελευταία χρόνια σε μέθη ισχύος και μεγαλείου. Ήρθε η ώρα να γίνει νηφάλια».