Το νομοσχέδιο συγκεντρώνει όλες τις διάσπαρτες διατάξεις των τελευταίων 40 ετών για την οργάνωση της κυβέρνησης και της κεντρικής διοίκησης, ενώ δημιουργούνται με αυτό νέοι θεσμοί, τίθενται νέοι κανόνες για τη λειτουργία του κράτους και γίνονται ουσιαστικά βήματα και στην κατεύθυνση αντιμετώπισης της κακονομίας και της πολυνομίας.

Κυβερνητικοί παράγοντες κάνουν λόγο για «θεσμική τομή για το ελληνικό κράτος και θεμέλιο για την επόμενη μέρα της Ελλάδας» και δεν κρύβουν ότι στόχος της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι να δημιουργήσει ισχυρές προϋποθέσεις για «την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους κρατικούς θεσμούς, αλλά και τη βελτίωση της επαφής τους με το κράτος, έτσι ώστε όλοι οι πολίτες να εξυπηρετούνται με ταχύτητα, διαφάνεια και χωρίς να ταλαιπωρούνται από τη γραφειοκρατία».

Με το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος επέρχεται μείωση των θέσεων γενικών γραμματέων από 93 σε 58 με εξοικονόμηση 1,8 εκατ. ευρώ ετησίως.

Στο πλαίσιο της αποκομματικοποίησης που συνιστά βασική επιδίωξη της νέας κυβέρνησης, διατηρούνται οι γενικοί διευθυντές που τοποθετήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση.

Η αποκομματικοποίηση αποτελεί βασικό στόχο και σε ό,τι αφορά τις Ειδικές Γραμματείες ΣΔΟΕ, ΣΕΠΕ και Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, όπου καταργείται η θέση του γενικού γραμματέα και την ευθύνη/αρμοδιότητα αναλαμβάνει ο γενικός διευθυντής. Πρόκειται για επιλογή που σκοπό έχει παράλληλα να καταδείξει την εμπιστοσύνη της νέας κυβέρνησης στους δημόσιους υπαλλήλους.

Στο πλαίσιο τόσο της προσπάθειας καταπολέμησης της κομματικοποίησης στο Δημόσιο, αλλά και της έμπρακτης εμπιστοσύνης στη Διοίκηση, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη καθιερώνει και υπηρεσιακό γενικό γραμματέα σε κάθε υπουργείο, ο οποίος θα επιλέγεται αποκλειστικά με διαδικασίες ΑΣΕΠ, χωρίς καμία εμπλοκή της πολιτικής ηγεσίας. Θα προέρχεται από τα στελέχη του Δημοσίου και θα διαχειρίζεται όλες τις δαπάνες και το προσωπικό του υπουργείου, ενώ θα έχει και το συντονισμό των δημοσίων πολιτικών. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο υποψήφιος θα απαγορεύεται να έχει αποσπαστεί σε κόμμα ή να έχει διατελέσει κομματικός γενικός γραμματέας πέντε χρόνια πριν από την αίτηση.

Το νομοσχέδιο προβλέπει εξάλλου ότι όλες οι ατομικές διοικητικές πράξεις θα εκδίδονται πλέον όχι από τον υπουργό ή τον γενικό γραμματέα, αλλά από τον αρμόδιο γενικό διευθυντή, ώστε πλέον να απαιτούνται πολύ λιγότερες υπογραφές και χρόνος διεκπεραίωσης. Πρόκειται για αλλαγή που εκτιμάται ότι θα συμβάλει ουσιαστικά στον δραστικό περιορισμό της γραφειοκρατίας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει και τη θεσμοθέτηση Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, η οποία θα ενσωματώνει τις διάσπαρτες σήμερα δομές ελέγχου για την αντιμετώπιση της δημόσιας και ιδιωτικής διαφθοράς, όπως το Σώμα Επιθεωρητών – Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, τους Επιθεωρητές Υγείας και τους Επιθεωρητές Δημοσίων Εργων.

Εισάγει επίσης για πρώτη φορά στην Ελλάδα κανόνες αμεροληψίας σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης -υπουργούς, υφυπουργούς, γραμματείς και διοικητές ΔΕΚΟ- με κωλύματα και ασυμβίβαστα που αφορούν όχι μόνο την περίοδο που κάποιος υπηρετεί σε δημόσια θέση αλλά και μετά την αποχώρησή του.

Φιλοδοξεί ταυτόχρονα να δημιουργήσει και προϋποθέσεις για να γίνουν σημαντικά βήματα για την αντιμετώπιση της κακονομίας και της πολυνομίας σε δύο επίπεδα: άμεσα με ένα γενναίο πρόγραμμα απλοποίησης και κωδικοποίησης της υφιστάμενης νομοθεσίας και για τη μελλοντική νομοθεσία, με την εισαγωγή ενός πλέγματος κανόνων καλής νομοθέτησης, που θα ελέγχουν τη μέχρι σήμερα ανεξέλεγκτη παραγωγή νόμων.

Με το νέο νομοσχέδιο αλλάζει επί της ουσίας και ολόκληρο το μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας. Το Υπουργικό Συμβούλιο, που σήμερα το απόγευμα θα συνεδριάσει για πρώτη φορά στο Μέγαρο Μαξίμου υπό την προεδρία του Κυριάκου Μητσοτάκη, επιδιώκεται να μην είναι πλέον ένα συλλογικό όργανο που θα νομιμοποιεί ειλημμένες αποφάσεις, αλλά να συνέρχεται τακτικά και να παράγει ένα συνεκτικό επιχειρησιακό κυβερνητικό σχέδιο το οποίο θα υλοποιούν τα αρμόδια υπουργεία.

Η πορεία μάλιστα του κυβερνητικού έργου θα παρακολουθείται από κεντρική δομή της Προεδρίας της Κυβέρνησης, κάτι που, όπως επισημαίνουν στο Μέγαρο Μαξίμου, συμβαίνει σε όλα τα προηγμένα διοικητικά συστήματα. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργείται το ηλεκτρονικό σύστημα «Μαζί» που θα συμβάλει ώστε αφενός να καταπολεμώνται τα προβλήματα που προκαλούν οι πολλαπλές συναρμοδιότητες και αφετέρου να αντιμετωπίζονται άμεσα και ριζικά οι καθυστερήσεις στις κυβερνητικές δράσεις. Παράλληλα, προβλέπονται και Επιτροπές Εργασίας, κάτω από το επίπεδο του Υπουργικού Συμβουλίου, οι οποίες θα προετοιμάζουν τα θέματα της ατζέντας.

Από την έντυπη έκδοση