Στο αεροδρόμιο τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα υποδέχθηκαν ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Φουάτ Οκτάι και η υπουργός Εμπορίου Ρουχσάρ Πεκτζάν.

Στην ελληνική αποστολή, εκτός του πρωθυπουργού, συμμετέχουν ο αν. υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας. Τον Αλέξη Τσίπρα συνοδεύει η σύντροφός του, Περιστέρα Μπαζιάνα.

#CANLI Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras Türkiye’de https://t.co/IdHYBhtggt

— Demirören Haber Ajansı (@dhainternet) 5 Φεβρουαρίου 2019

Ο πρωθυπουργός στο λογαριασμό του στο twitter ανέβασε  μία φωτογραφία από την άφιξή του μαζί κι ένα μήνυμα για την επίσκεψή του στην Τουρκία: «Άφιξη στην Άγκυρα για τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Έχουμε τη δυνατότητα να πιάσουμε ξανά το νήμα ενός ειλικρινούς διαλόγου για την επανεκκίνηση της θετικής μας ατζέντα, προς όφελος των λαών μας και της ευρύτερης περιοχής».

Άφιξη στην Άγκυρα για τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Έχουμε τη δυνατότητα να πιάσουμε ξανά το νήμα ενός ειλικρινούς διαλόγου για την επανεκκίνηση της θετικής μας ατζέντα, προς όφελος των λαών μας και της ευρύτερης περιοχής. pic.twitter.com/spbVWWhETZ

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) 5 Φεβρουαρίου 2019

Λίγα λεπτά μετά τις 16:00 το μεσημέρι της Τρίτης ο Αλέξης Τσίπρας έφτασε στο Λευκό Παλάτι της Άγκυρας όπου και έγινε δεκτός από τον αντιπρόεδρο της τουρκικής κυβέρνησης Fuat Oktay.

Η κρίσιμη ατζέντα των συζητήσεων

«Mε την Ελλάδα έχουμε πυκνή ατζέντα. Αύριο θα έχουμε μια πυκνή ατζέντα, όπως διμερείς εμπορικές σχέσεις, εξελίξεις στο Αιγαίο, ενεργειακά, τον TAP, τον Turkısh Stream, την τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη, τη μειονότητα των Ρωμιών που ζουν στην Τουρκία και τα θέματά τους. Το Αιγαίο, η Μεσόγειος, η υφαλοκρηπίδα, τα νησιά. Οι δηλώσεις που έκανε ο κύριος Τσίπρας στο πρακτορείο Ανατολή πριν έρθει μας χαροποιούν. Αυτό δείχνει πως έχουν καλή και θετική πρόθεση. Πιστεύουμε πως θα μιλήσουμε σε αυτά τα πλαίσια», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Καλίν.

Όμως, ανέφερε παράλληλα πως «η Τουρκία στο Αιγαίο, στην Κύπρο, στη Μαύρη Θάλασσα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα με την ίδια αποφασιστικότητα» και επανέλαβε την θέση της Αγκυρας πως «δεν θα επιτρέψει κανένα τετελεσμένο στην Ανατολική Μεσόγειο από όποιον και να γίνει». Ο ίδιος υποστήριξε πως, για να γίνει η Μεσόγειος μια θάλασσα ειρήνης, πρέπει οι φυσικοί πόροι να ανακαλυφθούν και να γίνει η εκμετάλλευσή τους ισότιμα.

Ο Καλίν -για τον οποίο ο Ερντογάν έχει πει πως, όταν δεν μιλάει ο ίδιος, θα πρέπει να ακούν τον εκπρόσωπό του- τόνισε πως η Τουρκία δεν θα εγκλωβιστεί στη Μεσόγειο. «Η Τουρκία σήμερα στην περιοχή της Κύπρου πραγματοποιεί έρευνες στις περιοχές που της έχουν παραχωρηθεί, προβλέπουμε πως θα ξεκινήσουν και γεωτρήσεις. Δεν θα δεχθούμε καμία ενέργεια που έχει στόχο να εγκλωβίσει την Τουρκία στον Κόλπο της Αττάλειας».

Ο διεθνής Τύπος

Στην επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία αναφέρθηκε εκτενώς ο διεθνής Τύπος. Σύμφωνα με το AP, διήμερη επίσκεψη στην Τουρκία, σύμμαχο χώρα του ΝΑΤΟ, πραγματοποιεί ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας για συνομιλίες με τον Τούρκο Πρόεδρο R. T. Erdogan για σειρά θεμάτων, που έχουν οξύνει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Οι δύο ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν εδαφικές διαφορές στο Αιγαίο και έρευνες για φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το Πρακτορείο. Επίσης, αναμένεται να συμπεριληφθεί στην ατζέντα πιθανή νέα ειρηνευτική προσπάθεια για την Κύπρο. Επιπλέον, είναι πιθανό η Τουρκία να θέσει το ζήτημα των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που διέφυγαν στην Ελλάδα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016. Αύριο, ο Αλ. Τσίπρας θα επισκεφθεί την Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που είναι κλειστή από το 1971, παρά τις εκκλήσεις προς την τουρκική κυβέρνηση να λειτουργήσει.

Κατά το Jazeera, Οι εδαφικές διενέξεις είναι στην κορυφή της ατζέντας των συνομιλιών Ελλάδας-Τουρκίας. Τα δύο κράτη αντιπαρατίθενται για το πετρέλαιο και τα κοιτάσματα αερίου στις ακτές της Κύπρου, θέμα που αναμένεται να συμπεριληφθούν στην ατζέντα. Επιπλέον, το ακανθώδες ζήτημα του ασύλου που προσέφερε η Ελλάδα στους Τούρκους αξιωματικούς που διέφυγαν από την Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μεταβεί σήμερα στην Τουρκία για διήμερη επίσκεψη ενώ η ένταση μεταξύ των δύο χωρών παραμένει υψηλή. (Territorial disputes to top agenda of Greece-Turkey talks)

Αυτό που θέλει ο Ερντογάν, δεν θα του το δώσει ο Τσίπρας, γράφει η Handelsblatt. Πρόκειται για την τέταρτη επίσκεψη του Τσίπρα στην Τουρκία. «Ο κ Τσίπρας είναι ευπρόσδεκτος, θα τον καλωσορίσουμε με τουρκική υποδοχή», δήλωσε ο Μπιναλί Γιλντιρίμ ενόψει της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού. Το γεγονός ότι ο Γιλντιρίμ τόνισε κάτι το αυτονόητο, δείχνει ότι οι ελληνοτουρκικές κορυφαίες συναντήσεις δε συνιστούν ακόμα ρουτίνα. Πολλά σημεία τριβής, μικρή κινητικότητα – έτσι μπορεί να περιγραφεί η σχέση μεταξύ των δύο γειτόνων και μελών του ΝΑΤΟ. Κύπρος, Ανατολική Μεσόγειος, φυσικό αέριο, Αιγαίο, η υπόθεση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών… είναι κάποια από αυτά. Η σχέση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ερντογάν χαρακτηρίζεται από «σεβασμό, ειλικρίνεια και αμεσότητα», όπως ανέφερε ο ίδιος ο Τσίπρας σε συνέντευξή του στο Anadolu. Αν και υπήρχαν «προκλήσεις σε πολύ δύσκολες στιγμές», θα μπορούσε να μιλήσει για μια «θετική ατζέντα».

Στο μεταξύ, όλο και περισσότεροι Τούρκοι ζητούν πολιτικό άσυλο από τους γείτονές τους. Πέρυσι, 6.949 Τούρκοι πολίτες υπέβαλαν αίτηση ασύλου στην Ελλάδα -σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερο από το 2017. Σε σύγκριση με το 2016, ο αριθμός των αιτήσεων ασύλου 40πλασιάστηκε.

Ο Ερντογάν, αναφέρεται στους οκτώ ως τρομοκράτες και ζητάει από τον Τσίπρα την έκδοσή τους, αλλά δύσκολα θα συμβεί κάτι τέτοιο. Ο Τούρκος Πρόεδρος υπενθυμίζει με κάθε ευκαιρία την υπόσχεση του έλληνα πρωθυπουργού για παράδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών (σ.σ. όπως ισχυρίζεται η Άγκυρα), ενώ θα θέσει το ζήτημα και στη σημερινή συνάντηση. Ωστόσο, ο Τσίπρας δεν θα δώσεις στον Erdogan αυτό που θέλει. Και οι δύο πολιτικοί έχουν λίγα περιθώρια για συμβιβασμούς. Ο Erdogan έχει μπροστά του τοπικές εκλογές, ενώ ο Τσίπρας δέχεται ισχυρή πίεση στο εσωτερικό για τη συμφωνία των Πρεσπών.

Από την πλευρά του, το AFP/ Εuractiv μεταδίδει: Ο Έλληνας πρωθυπουργός Α. Τσίπρας επισκέπτεται σήμερα την Τουρκία, όπου θα έχει συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan για συνομιλίες προκειμένου να αμβλυνθούν οι εντάσεις έναντι διμερών διενέξεων και του μακροχρόνιου προβλήματος της Κύπρου. Οι δύο ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν τις ενεργειακές έρευνες στην Κύπρο, τα ζητήματα του Αιγαίου, μια μεταναστευτική συμφωνία και μια συμφωνία οικονομικής συνεργασίας, αν και οι αναλυτές δεν αναμένουν σημαντική πρόοδο.«Διερχόμαστε μια δύσκολη περίοδο στις σχέσεις μας με την Τουρκία, για αυτό το λόγο πρέπει να συνεχίσουμε το διάλογο», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος στoν σταθμό Κρήτη TV. «Η επίσκεψη μπορεί να συμβάλει στην αποκλιμάκωση των εντάσεων», πρόσθεσε.

Στην ίδια ανταπόκριση διαβάζουμε ότι ο Τούρκος ηγέτης έχει καταγγείλει «διακρίσεις» εις βάρος της ελληνικής Μουσουλμανικής μειονότητας σε πόλεις όπως η Κομοτηνή κοντά στα σύνορα, αμφισβητώντας σε προηγούμενη επίσκεψή του τον Δεκέμβριο του 2017 στην Αθήνα, τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923. Υποστηρίζει ότι τα δικαιώματα των μουσουλμάνων στην Ελλάδα δεν γίνονται «σεβαστά». «Κατά την επίσκεψή μου, θεωρώ ότι θα έχουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε το δύσκολο αλλά ειλικρινή διάλογο που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2017», δήλωσε ο Α. Τσίπρας στο κρατικό πρακτορείο Anadolu ενόψει της επίσκεψής του. Για τον Ozgur Unluhisarcikli της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund, «οι θέσεις των δύο χωρών είναι υπερβολικά αποκλίνουσες» για να υπάρξουν συγκεκριμένα αποτελέσματα και ο κύριος στόχος θα είναι να εξετάσουν «αν υπάρχουν περιθώρια διαλόγου για το μέλλον».

Η επίσκεψη του Τσίπρα έρχεται μερικές ημέρες μετά την 23η επέτειο της κρίσης του 1996, που έφερε τις δύο χώρες στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης έναντι της κυριαρχίας δύο βραχονησίδων – Kardak για την Άγκυρα και Ίμια για την Αθήνα. Το ταξίδι πραγματοποιείται επίσης, 20 χρόνια μετά την έναρξη μιας διαδικασίας προσέγγισης και σύσφιξης των δεσμών το 1999, όταν η Ελλάδα έσπευσε να βοηθήσει την Τουρκία, μετά τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε την Κωνσταντινούπολη.

«Ακόμα και εάν αυτές οι συνομιλίες δεν οδηγήσουν πουθενά, η ουσία είναι ότι υπάρχει ένας προσχηματικός διάλογος και αυτό είναι σημαντικό», σύμφωνα με τον Δ. Τριανταφύλλου, διευθυντή του Κέντρου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Μελετών του Πανεπιστημίου Kadir Has της Κωνσταντινούπολης. «Κάτι συγκεκριμένο θα ήταν η εικόνα ενός χαμογελαστού Προέδρου και ενός χαμογελαστού πρωθυπουργού, ενισχύοντας τη βούλησή τους να διατηρήσουν καλές γειτονικές σχέσεις», είπε, προσθέτοντας ότι η επίσκεψη «αναμενόταν εδώ και πολύ καιρό». Ένα από τα κύρια ζητήματα είναι οι κυπριακές ενεργειακές έρευνες. Ο εκπρόσωπος του Erdogan δήλωσε χθες ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει «τετελεσμένα» στην Αν. Μεσόγειο και θα υπερασπιστεί «την ισότιμη και δίκαιη κατανομή» των φυσικών πόρων. «Οι προσπάθειες των Ελληνοκυπρίων να δημιουργήσουν μια de facto κατάσταση είναι μάταιη. Η Τουρκία δεν πρόκειται να δεχθεί κάτι τέτοιο», είπε στους δημοσιογράφους.

Οι δύο ηγέτες αναμένεται επίσης να συζητήσουν τη μεταναστευτική συμφωνία ΕΕ – Άγκυρας το 2016, για την ανακοπή των μεταναστευτικών ροών. Ο Τσίπρας δήλωσε στο Anadolu ότι ως αποτέλεσμα της συμφωνίας, «έχουν μειωθεί δραστικά, οι ροές λαθρομετανάστευσης και κυρίως οι θάνατοι στο Αιγαίο».

Αναλυτικά το πρόγραμμα του Τσίπρα την Τουρκία

16:00 Άφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο και συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Fuat Oktay.

16:45 Συνάντηση του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Recep Tayyip Erdoğan και εν συνεχεία διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής αποστολής με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας.

18:50 Δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τους εκπροσώπους του Τύπου.

19:30 Δείπνο παρατιθέμενο από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τιμήν του Έλληνα Πρωθυπουργού.

Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου

09:15 Επίσκεψη και ξενάγηση του Πρωθυπουργού στην Αγία Σοφία.

11:30 Μετάβαση του Πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου αφού ξεναγηθεί θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο.

18:30 Συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας.