«Δεσμευόμαστε στην Μπρατισλάβα να προσφέρουμε στους πολίτες μας, τους επόμενους μήνες, το όραμα μιας ελκυστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία θα μπορούν να εμπιστεύονται και την οποία θα μπορούν να υποστηρίζουν» επισημαίνεται στο έγγραφο. Η Διακήρυξη συνιστά έναν «οδικό χάρτη» κατά την διάρκεια του οποίου, οι ηγέτες συμφώνησαν να καταθέσουν τις προτάσεις τους ώστε η να συζητηθούν για να υπάρξουν αποφάσεις για το μέλλον της Ευρώπης τον επόμενο Μάρτιο στην Ρώμη.

Στη διάσκεψη αναδείχθηκαν οι αντιθέσεις μεταξύ Βορρά Νότου αλλά και μεταξύ Ανατολής Δύσης για το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτωρ Ορμπάν ο οποίος υποστήριξε ότι η Σύνοδος απέτυχε να αλλάξει τη μεταναστευτική πολιτική που ακολουθούν οι Βρυξέλλες και προανήγγειλε ότι οι ηγέτες των βαλκανικών χωρών και της ΕΕ θα συναντηθούν στις 24 Σεπτεμβρίου στη Βιέννη και ότι ο ίδιος έχει ως στόχο να αλλάξει την «αυτοκαταστροφική και αφελή» μεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης.

Συγκρατημένα αισιόδοξος ότι κάτι μπορεί να αλλάξει εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στις δηλώσεις του μετά τη Σύνοδο.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών όπως και μετά ο κ. Τσίπρας υποστήριξε την αναγκαιότητα για ένα νέο όραμα και γενναίες αποφάσεις.

Στο προσφυγικό ο πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη για ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο, σημειώνοντας ότι «αυτό που απαιτείται είναι ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, όχι blame game». Επεσήμανε με σαφήνεια: «Μη νομίζουμε ότι υιοθετώντας την ατζέντα της Ακροδεξιάς αποτρέπουμε την άνοδό της. Η Ακροδεξιά ατζέντα, ενισχύει την ίδια την Ακροδεξιά». Ο κ. Τσίπρας είπε ότι «υπάρχει κρίση στην Ευρώπη υπάρχει κρίση ενότητας, κρίση εμπιστοσύνης. Οι λαοί δεν εμπνέονται από το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και η αιτία βρίσκεται στο ότι η ζωή τους τα τελευταία χρόνια δεν γίνεται καλύτερη, το αίσθημα ανασφάλειας γενικεύεται, οι ανισότητες διευρύνονται, η ανεργία εξαπλώνεται. Η ΕΕ δίνει την αίσθηση γραφειοκρατικού οργανισμού, χωρίς διαφάνεια και συνέπεια στις αποφάσεις, απειλείται από την άνοδο της ακροδεξιάς και των αντιευρωπαϊκών λαϊκιστικών δυνάμεων».

Επανέλαβε δε ότι «χρειάζεται νέο όραμα και γενναίες αποφάσεις» και πρότεινε περισσότερη διαφάνεια και δημοκρατία, ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμοποίησης των ευρωπαϊκών θεσμών, διατήρηση και ενίσχυση του κοινωνικού κεκτημένου, αλληλεγγύη και αποτελεσματικότητα.

«Χρειαζόμαστε νέο όραμα», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι αν σε έξι μήνες στη Ρώμη παρουσιάσουμε μόνο γραφειοκρατικούς και διπλωματικούς συμβιβασμούς, χωρίς όραμα, θα έχουμε την ίδια τύχη με την καμπάνια του Bremain.

Ως προς τον άξονα της Ασφάλειας, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι πρέπει να ενισχυθεί η ασφάλεια και η αντιτρομοκρατική συνεργασία. Αλλά με αναβάθμιση του παγκόσμιου και περιφερειακού ρόλου της ΕΕ στην αντιμετώπιση και διαχείριση κρίσεων στην περιοχή μας. Σε αυτό το πλαίσιο μίλησε για στήριξη της καθιέρωσης ευρωπαϊκής ακτοφυλακής και συνοριοφυλακής, είπε ότι χρειάζονται συμφωνίες με χώρες διέλευσης, αντιμετώπιση παράνομης διακίνησης, νόμιμες οδοί μετανάστευσης, στήριξη των χωρών πρώτης υποδοχής, δίκαιη αναθεώρηση του Δουβλίνου, ώστε να μην πέφτει το βάρος σε αυτές, και βεβαίως μετεγκαταστάσεις.

Κοινές δηλώσεις έκαναν ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ σε μία συμβολική κίνηση ανασύστασης του γαλλογερμανικού άξονα μετά την αποχώρηση της Βρετανίας.

Η Γερμανίδα καγκελάριος αναγνώρισε ότι η ΕΕ δεν τηρεί επαρκώς την υπόσχεση στους πολίτες της για ευημερία. «Συμφωνήσαμε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση μετά το δημοψήφισμα στη Βρετανία» είπε η Γερμανίδα καγκελάριος και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να συμφωνηθεί ένα σχέδιο εργασίας, εν όψει και της επετείου των 60 χρόνων από την ιδρυτική συνθήκη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, που θα πρέπει να ακολουθηθεί μέχρι τον Μάρτιο του 2017. Τόνισε ότι οι εργασίες θα γίνουν στη βάση της ομιλίας του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Αναφέρθηκε στην ανάγκη μείωσης των προσφυγικών ροών και στην ανάγκη να υπάρξουν περισσότερες συμφωνίες με χώρες όπως η Τουρκία ενώ «Όσον αφορά την εσωτερική ασφάλεια, και την τρομοκρατία συμφωνήσαμε να συζητηθούν μέσα στους ερχόμενους μήνες οι γαλλογερμανικές προτάσεις». Τέλος είπε ότι «χρειαζόμαστε μεγαλύτερες συνεργασίες και στον τομέα της Άμυνας, όπου μπορούν να επιτευχθούν πολλά».

Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ επισήμανε ότι η άτυπη Σύνοδος Κορυφής της Μπρατισλάβας, κατόπιν γαλλογερμανικής πρωτοβουλίας, έδειξε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να προχωρήσει μπροστά μετά την απόφαση των Βρετανών και ότι η Ευρώπη έχει την πρόθεση να προχωρήσει με σαφείς προτεραιότητες που να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των Ευρωπαίων για προστασία, ασφάλεια, ευημερία και το μέλλον των νέων. “Συζητήσαμε πώς μπορούμε να απαντήσουμε στις προσδοκίες των λαών και ποιες είναι οι ιστορικές μας ευθύνες, είπε. Τι πρέπει να κάνουμε σήμερα για την Ευρώπη και θέσαμε το χρονικό πλαίσιο για τη γραμμή που πρέπει να χαράξουμε τους επόμενους μήνες” ανέφερε. Στις προτεραιότητες των «27», ανήκει η ασφάλεια και η προστασία των εξωτερικών συνόρων με σεβασμό στο δικαίωμα ασύλου αλλά και με γνώμονα τις ευθύνες ως προς την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης και την προστασία των χωρών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή -Ιταλία, Ελλάδα, Βουλγαρία.

Προτεραιότητα είναι επίσης η άμυνα της Ευρώπης, στη βάση προτάσεων που έχουν καταθέσει Βερολίνο και Παρίσι, παράλληλα με την ανάπτυξη, τις επενδύσεις, την απασχόληση και τις υποδομές του μέλλοντος, την ψηφιακή τεχνολογία και την οικονομία.