Προσερχόμενοι στη Σύνοδο, οι περισσότεροι ηγέτες -με πρώτη την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μερκελ- παραδέχθηκαν ότι η ΕΕ δεν βρίσκεται σε καλή κατάσταση, ωστόσο η αναζήτηση ενός κοινού οράματος που θα ενώσει φαίνεται πως απέχει ακόμη αρκετά.

Ενδεικτικό του κατακερματισμού που επικρατεί εντός του ευρωπαϊκού οικοδομήματος είναι το γεγονός πως η ομάδα των χωρών του Βίζεγκραντ προσήλθε στη Σύνοδο με δικό της κοινό κείμενο προτάσεων.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, στην πρώτη συνεδρίαση που έλαβε χώρα το πρωί, η συζήτηση επικεντρώθηκε στο μεταναστευτικό και την οικονομία, με τις χώρες του Νότου να εκφράζουν την κοινή τους ανησυχία να υπάρξει μια κοινή πολιτική για το προσφυγικό και μια ουσιαστική προοπτική για ανάπτυξη.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου σκέλους της Συνόδου, ο πρόεδρος της Κομισιόν παρουσίασε μάλιστα έναν οδικό χάρτη με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν μέσα στους επόμενους 12 μήνες προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Μετά την μίνι-κρουαζιέρα που απόλαυσαν οι ηγέτες στο Δούναβη και το γεύμα εργασίας στο πλωτό εστιατόριο Regina Danubia, επέστρεψαν στο χώρο της Συνόδου για το δεύτερο σκέλος της συνεδρίασης το οποίο -σημειωτέον- άρχισε μισή ώρα νωρίτερα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στη νέα συνεδρίαση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναμένεται να παρουσιάσει τον δικό του οδικό χάρτη για το μέλλον της ΕΕ.

Ο οδικός χάρτης του Γιούνκερ

Τον δικό του οδικό χάρτη για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβει η ΕΕ τους επόμενους δώδεκα μήνες -μεταξύ αυτών μέτρα για τη ασφάλεια των συνόρων και τη μετανάστευση- παρουσίασε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη Σύνοδο της Μπρατισλάβα.

Όπως αναφέρει το Politico, η λίστα του προέδρου της Κομισιόν καταρτίστηκε κατόπιν παρότρυνσης από ορισμένες ηγέτες, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο στενός συνεργάτης του Martin Selmayr.

Στο έγγραφο Γιούνκερ -τo οποία έδωσε στη δημοσιότητα το Politico- προτείνονται προθεσμίες για την υιοθέτηση νομοθεσίας που θεωρείται ότι θα συμβάλει στην αποκατάσταση της πίστης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μεταξύ αυτών η δημιουργία της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής μέχρι τον Δεκέμβριο και ο διπλασιασμός του πακέτου Γιούνκερ μέχρι το Μάρτιο του 2017.

Επενδύσεις

Διπλασιασμός του πακέτου Γιούνκερ.

Έναρξη επενδυτικών δραστηριοτήτων σε Αφρική και άλλες γειτονικές χώρες.

Εντατικοποίηση της ενοποίησης των χρηματαγορών και απελευθέρωση κονδυλίων για τις επιχειρήσεις.

Ψηφιακή αγορά

Μεταρρύθμιση της αγοράς των τηλεπικοινωνιών και προσέλκυση νέων επενδύσεων.

Ενίσχυση της νομοθεσίας περί πνευματικών δικαιωμάτων υπέρ των δημιουργών.

Πλήρης εγκατάσταση δικτύου 5G σε όλη την Ευρώπη ως το 2025.

Παροχή δωρεάν Wi-Fi σε κεντρικές τοποθεσίες σε όλη την Ευρώπη.

Ασφάλεια

Δημιουργία νέας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής από τον Οκτώβριο.

Σύστημα καταγραφής εισόδου-εξόδου μη Ευρωπαίων πολιτών.

Αυτοματοποιημένο σύστημα αδειοδότησης μη Ευρωπαίων ταξιδιωτών εντός της ΕΕ.

Άμυνα

Εγκαθίδρυση μόνιμων δομών συνεργασίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ και δυνατότητα παρέμβασης σε συνθήκες κρίσης.

Δημιουργία ευρωπαϊκού αρχηγείου για άμεση συνεννόηση και γρηγορότερη δράση.

Δημιουργία Αμυντικού Ταμείου για επενδύσεις.

Νεολαία

Δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης στο οποίο θα συμμετέχουν εθελοντικά νέοι. Στόχος να φτάσει τις 100.000 συμμετοχές ως το 2020.

Το προσφυγικό στο επίκεντρο

Η κοινή ανησυχία των χωρών κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου, να υπάρξει μια κοινή πολιτική για το προσφυγικό και μια ουσιαστική προοπτική για ανάπτυξη, αποτυπώθηκε στη συζήτηση που έγινε στο πρώτο μέρος της Συνόδου.

Το πρώτο σκέλος της Συνόδου, η πρώτη συνεδρία εργασιών που αφορούσε στην ανίχνευση/διάγνωση των προβλημάτων, ολοκληρώθηκε. Η συζήτηση επ’ αυτών συνεχίστηκε και στο ανεπίσημο γεύμα των ηγετών σε πλωτό εστιατόριο, στο Δούναβη, καθώς λόγω χρόνου 7 εκ των 27 αρχηγών -μεταξύ των οποίων και οι Αλέξης Τσίπρας και Ματέρο Ρέντσι- δεν είχαν τοποθετηθεί στην πρώτη συνεδρία. Η συζήτηση στο ανεπίσημο γεύμα θα αφορούσε σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, παρεμπίπτοντα θέματα. Το τρίτο σκέλος της Συνόδου, δηλαδή τη δεύτερη συνεδρία εργασιών, θα απασχολήσει η συζήτηση για τις προτάσεις και λύσεις επί των προβλημάτων.

Ειδικότερα, από πληροφορίες που προέκυπταν σε σχέση με τον πρώτο κύκλο τοποθετήσεων στη Σύνοδο:

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ φαίνεται ότι έκανε μια γενική τοποθέτηση, χωρίς αιχμές, προς το παρόν τουλάχιστον.

Ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολαντ φέρεται να τοποθετήθηκε για την ανάγκη κοινωνικής προστασίας, κοινής άμυνας και ασφάλειας, και αναφέρθηκε σε έναν οδικό χάρτη, σχέδιο της Μπρατισλάβα, για την ανάπτυξη, την ασφάλεια και τους νέους.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι έχει μιλήσει για κοινή μεταναστευτική πολιτική και ασφάλεια, για ανάπτυξη με έμφαση σε ανταγωνιστικούς τομείς (π.χ. ψηφιακή τεχνολογία).

Σύμφωνα επίσης με πληροφορίες, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα χαρακτήρισε σημαντική την παρέμβαση Γιούνκερ την Τετάρτη στο Ευρωκοινοβούλιο, επισημαίνοντας ότι στην Ευρώπη επικρατεί ανασφάλεια και φόβος για την απώλεια της απασχόλησης και της κοινωνικής προστασίας. Τόνισε ότι χρειάζεται κοινή προσπάθεια για το προσφυγικό, καθώς δεν μπορεί ο καθένας μόνος του. Επίσης, κατά πληροφορίες, ο κ. Κόστα, αναφερόμενος στη Σύνοδο των Μεσογειακών Χωρών της ΕΕ, στην Αθήνα, και στο σχετικό σχόλιο που είχε κάνει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είπε ότι δεν μπορεί ένας υπουργός να σχολιάζει το «ποιος» συναντιέται και «γιατί».

Ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Τζόζεφ Μουσκάτ, υπογράμμισε την ανάγκη για κοινωνική Ευρώπη, ανάπτυξη και κοινή πολιτική για το Μεταναστευτικό.

Μεταξύ των τοποθετήσεων που έγιναν, ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Στεφάν Λεβάν επίσης μίλησε για την ανάγκη κοινωνικής Ευρώπης.

Μίνι-κρουαζιέρα στο Δούναβη

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες απόλαυσαν λίγες στιγμές χαλάρωσης κάνοντας μια μικρή κρουαζιέρα στον Δούναβη. Λίγο μετά το μεσημέρι, οι ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων έφυγαν από το επιβλητικό κάστρο που φιλοξενεί τη σύνοδό τους για να περάσουν ένα δίωρο στον ποταμό-σύμβολο της Ευρώπης.

“Ο Δούναβης συνδέει ουσιαστικά όλη την Ευρώπη”, σχολίασε ο οικοδεσπότης της συνόδου, ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, εξηγώντας την επιλογή της κρουαζιέρας.

Παρά τη ζέστη που επικρατεί στη σλοβακική πρωτεύουσα, οικοδεσπότες και φιλοξενούμενοι επιβιβάστηκαν στο Regina Danubia, ένα πολυτελές κρουαζιερόπλοιο μήκους 70 μέτρων, που νοικιάστηκε από την Μπρατισλάβα για σήμερα, με την ευκαιρία της συνόδου. Η “Βασίλισσα του Δούναβη”, που περιγράφεται ως “Πλωτό συνεδριακό μέγαρο”, σήκωσε άγκυρα συνοδευόμενη από έναν στολίσκο από περιπολικά σκάφη ασφαλείας.

“Λόγω της συνόδου δεν επιτρέπεται σε κανένα πλοίο” να πλεύσει τον Δούναβη από το μεσημέρι έως τις 18.00 (ώρα Ελλάδας), διευκρίνισε ο Πετρ Πάβλασεκ, ένας υπεύθυνος για τις ποτάμιες συγκοινωνίες της Σλοβακίας.

Το κυρίως “πιάτο” του γεύματος των Ευρωπαίων ηγετών περιλάμβανε τις σχέσεις της ΕΕ με το Λονδίνο μετά το δημοψήφισμα υπέρ του Brexit.

“Η σύνοδος της Μπρατισλάβας ήταν μέχρι στιγμής μια ειλικρινής συζήτηση για τις επιλογές που έχουμε ώστε να προχωρήσει προς τα εμπρός η ΕΕ. Βρισκόμαστε στην ίδια βάρκα – κυριολεκτικά”, ήταν το μήνυμα που έστειλε στο Twitter ο πρωθυπουργός της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ.

Για να κυλήσει πιο ευχάριστα η συζήτηση, οι Ευρωπαίοι ηγέτες μπόρεσαν να γευτούν το λευκό κρασί της Σλοβακίας που, όπως είπε με υπερηφάνεια ο Φίτσο, είναι “παγκόσμιας κλάσης”.

Το πρόγραμμα της συνόδου περιλάμβανε επίσης μια επίσκεψη στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Danubiana Meulensteen Art Museum στο Κούνοβο, κοντά στα σύνορα της Σλοβακίας με την Αυστρία και την Ουγγαρία, όμως ματαιώθηκε λόγω της χαμηλής στάθμης των υδάτων του Δούναβη. Όπως εξήγησε ο Σλοβάκος πρωθυπουργός, το κρουαζιερόπλοιο είναι αδύνατον να πιάσει στην Ντανουμπιάνα, γι’ αυτό θα επιστρέψει στην Μπρατισλάβα.