Το Μέγαρο Μαξίμου κατηγορεί την αντιπολίτευση για μικροκομματική εκμετάλλευση του θέματος, ότι δεν επιδεικνύει διάθεση «εθνικής συνεννόησης», ενώ αντίθετα η αντιπολίτευση καταγγέλλει την κυβέρνηση ότι δεν έχει ενιαία «εθνική γραμμή» και ότι, εάν συνεχιστούν οι διαφωνίες των δυο κυβερνητικών εταίρων (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.) επί του ονοματολογικού, τότε είναι προτιμότερο να πέσει η κυβέρνηση, παρά να της δώσει «ψήφο εμπιστοσύνης» με αφορμή το θέμα της ονομασίας.

Βέβαια, άπαντες αναμένουν να δουν εάν θα συμφωνηθεί κάτι με τα Σκόπια και ποια θα είναι η πρόταση για συγκεκριμένη ονομασία. Στο τέλος Ιανουαρίου αναμένεται να γίνει η δεύτερη συνάντηση του Μάθιου Νίμιτς, ειδικού χειριστή του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το όνομα, με τους εκπροσώπους της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, Αδαμάντιο Βασιλάκη και Ζόραν Γιόλεφσκι. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, ο κ. Νίμιτς να υποβάλει και συγκεκριμένη πρόταση ονομασίας. Η πρώτη συνάντησή τους, που έγινε στις Βρυξέλλες, τον Δεκέμβριο του 2017, είχε τυπικό χαρακτήρα και, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, δεν ετέθη καν θέμα συγκεκριμένου ονόματος.

Να σημειωθεί πως πρόσφατα μια δημοσκόπηση έδειξε ότι η ελληνική κοινή γνώμη με απόλυτη πλειοψηφία δεν επιθυμεί επίλυση του ονοματολογικού που στη σύνθετη ονομασία του θα περιλαμβάνεται ο όρος «Μακεδονία». Αντίθετα, κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι διαθέτουν στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η εικόνα της ελληνικής κοινής γνώμης είναι μάλλον μοιρασμένη, με ελαφρώς πλειοψηφικό προβάδισμα σε εκείνο το κομμάτι που θέλει επίλυση του προβλήματος της ονομασίας.

Αρκετά «δύσκολη», όμως, φαίνεται να είναι η εικόνα και στην κοινή γνώμη των Σκοπίων, όπου η συντριπτική πλειοψηφία του σλαβικού πληθυσμού δεν θέλει να απεμπολήσει την ονομασία «Μακεδονία», ενώ, όπως ήταν αναμενόμενο, το εντελώς αντίθετο συμβαίνει με τον αλβανικό πληθυσμό (αποτελεί το 1/3 των κατοίκων της γείτονος), τον οποίον αφήνει παγερά αδιάφορο το συγκεκριμένο όνομα. Ωστόσο, Σλάβοι και Αλβανοί συγκλίνουν σε ένα κοινό συμπέρασμα: Θέλουν σε συντριπτικό ποσοστό την είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Ετσι, στο τραπέζι υπάρχει ακόμα το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος στα Σκόπια για το ονοματολογικό. Κάτι το οποίο δεν επιθυμούν δυνάμεις με μεγάλη εμπλοκή στη χώρα, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, και -κυρίως- η Γερμανία. Κι αυτό διότι ο κίνδυνος της καταψήφισης είναι ορατός.

Κοινή πεποίθηση είναι ότι, εν όψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Ιούλιο του 2018, θα πυκνώσουν οι «διεθνείς» πιέσεις για την επίλυση του ζητήματος. Ο λόγος είναι απλός: Ειδικά οι ΗΠΑ έχουν πολύ σοβαρότερα προβλήματα (π.χ. Μέση Ανατολή, Τουρκία) και το μόνο που δεν θα ήθελαν είναι ένα ακόμα πρόβλημα στα Βαλκάνια. Εξάλλου, οι τοποθετήσεις του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάγιατ, περί στήριξης της Ελλάδας και αισιοδοξίας για την επίλυση του θέματος, δίνουν το στίγμα των διαθέσεων της Ουάσιγκτον.

Πάντως, παρότι, έως τώρα, δεν φαίνεται να έχουν ασκηθεί πιέσεις προς την κατεύθυνση της Αθήνας, δεν αποκλείεται ένας σκληρός πυρήνας ευρωπαϊκών κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, ενδεχομένως και η Γερμανία, να επιδιώξουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2018 να εξασφαλιστεί μια «υποσχετική», σύμφωνα με την οποία τα Σκόπια θα λάβουν πρώτα τη διαβεβαίωση ότι θα μπουν στον Οργανισμό και κατόπιν, μέχρι την οριστική ένταξή τους, θα γίνονται διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ονοματολογικού. Κάτι τέτοιο βρίσκει ευήκοον ους σε σημαντική μερίδα της σκοπιανής ηγεσίας. Αντίθετα, κάθετα αρνητική είναι η Αθήνα, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, επανειλημμένως έχει δηλώσει ότι πρώτα θα λυθεί το πρόβλημα και μετά θα ενταχθούν τα Σκόπια σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε.

Ως γνωστόν, το 2008, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, είχε υιοθετηθεί η ελληνική θέση ότι πρώτα θα λυθεί το ονοματολογικό και κατόπιν θα μπουν τα Σκόπια στον Οργανισμό. Προηγουμένως, για πρώτη φορά η Ελλάδα διακήρυξε δημόσια τα εξής: «Η ελληνική κυβέρνηση έχει προτείνει ένα ρεαλιστικό και βιώσιμο πλαίσιο διευθέτησης, το οποίο στοχεύει στην εξεύρεση οριστικής λύσης στο θέμα του ονόματος. Η θέση μας είναι σαφής: σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό πριν από τη λέξη “Μακεδονία” που θα ισχύει έναντι όλων (erga omnes), για κάθε χρήση, εσωτερική και διεθνή».

Η θέση αυτή ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2007 από την τότε κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή και, έως σήμερα, βρίσκεται αναρτημένη στο site του υπουργείου Εξωτερικών. Στη συνέχεια την επανέλαβαν ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος. Σε αυτήν αναφέρεται σήμερα και η τωρινή ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας. Ωστόσο, προ μηνών, ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, πρότεινε τον όρο «Κεντρική Δημοκρατία των Βαλκανίων».

Τώρα, όμως, ο υπουργός Αμυνας, Πάνος Καμμένος, επανέρχεται στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών του 1992, οπότε ο τότε γενικός γραμματέας της Προεδρίας της Δημοκρατίας, Πέτρος Μολυβιάτης, είχε ανακοινώσει τα εξής: «Σχετικά με το θέμα των Σκοπίων, η πολιτική ηγεσία της χώρας, με εξαίρεση το ΚΚΕ, συμφώνησε ότι η Ελλάδα θα αναγνωρίσει ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων μόνον αν τηρηθούν και οι τρεις όροι που έθεσε η ΕΟΚ, στις 16 Δεκεμβρίου 1991, με την αυτονόητη διευκρίνιση ότι στο όνομα του κράτους αυτού δεν θα υπάρχει η λέξη “Μακεδονία”».

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΒΑΜΒΑΚΑ

 avamvaka@e–typos.com

Aπό την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής