«Lame Duck», σε ακριβή μετάφραση «κουτσή πάπια», είναι η φράση που βρίσκεται στο στόμα διπλωματών, διεθνών παρατηρητών των ελληνικών εξελίξεων, ακόμα και επιχειρηματιών-υποψήφιων επενδυτών για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., που θεωρούν ότι η κυβέρνηση πορεύεται με ορίζοντα τον Σεπτέμβριο του 2018.

Η προσπάθεια του πρωθυπουργού για δυναμικό come back συνεχίζεται ερήμην της πλειονότητας της κοινής γνώμης, παρά το γεγονός ότι τόσο ο Αλέξης Τσίπρας όσο και η κυβέρνηση καταβάλλουν στο προσκήνιο, και κυρίως στο παρασκήνιο, πολύ μεγάλη προσπάθεια. Η ανάγνωση των τελευταίων δημοσκοπήσεων -ανεξάρτητα της απόστασης των δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας στην πρόθεση ή την εκτίμηση ψήφου που διαφέρει από εταιρία σε εταιρία- οδηγεί σε ένα κοινό συμπέρασμα που έχει απογοητεύσει την ηγεσία της κυβέρνησης. Η πολιτική κατάσταση δείχνει παγιωμένα χαρακτηριστικά και παρουσιάζει ελάχιστες διαφορές από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα, ενώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι κορώνες, οι ύβρεις και η αμφισβήτηση των μετρήσεων αντιμετωπίζονται ως αδυναμία κι όχι ως ένδειξη ισχύος.

Αρνητική έκπληξη ήταν για τον κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του το γεγονός ότι οι λεγόμενες «θετικές ειδήσεις», όπως η στήριξη των δανειστών, η στήριξη των ΗΠΑ, οι διεθνείς πρωτοβουλίες, το κοινωνικό μέρισμα κ.ά., δεν κατάφεραν όχι απλώς να αλλάξουν την κατάσταση, αλλά και να «κουνήσουν» τους αρνητικούς δείκτες για τον πρωθυπουργό προσωπικά και την κυβέρνηση συνολικά.

Αντιθέτως, τα αρνητικά γεγονότα, όπως η ακραία υπερφορολόγηση, η ανθρώπινη τραγωδία στην Μάνδρα και τη Νέα Πέραμο, νωρίτερα η πετρελαιοκηλίδα στον Σαρωνικό ή η πυρκαγιά στη Βορειοανατολική Αττική, αλλά και οι τραγικές συνθήκες στις οποίες ζουν οι μετανάστες στη χώρα μας, σε αντίθεση με το παρελθόν, τώρα χρεώνονται στην κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου. Μετά από περίπου τρία χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., η προσπάθεια καταλογισμού ευθυνών στους προηγούμενους και ο υπέρμετρος λαϊκισμός αντιμετωπίζονται ως προσπάθεια υποτίμησης των πολιτών, με αδιαφορία ως και οργή.

Σε ό,τι αφορά τη σκανδαλολογία, στην οποία επιδίδεται η κυβέρνηση προκειμένου να καλύψει τα δικά της άπλυτα, για την πλειονότητα της κοινής γνώμης -ακόμα και για ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ που πραγματικά πιστεύουν ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις ήταν διεφθαρμένες- αποτελεί απόσειση ευθυνών και προσπάθεια αποπροσανατολισμού και λιγότερο βούληση για διαφάνεια στο δημόσιο βίο.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Τσίπρας σχεδιάζει την προκήρυξη εκλογών τον Αύγουστο και τη διενέργειά τους τον Σεπτέμβριο του 2018, με την προϋπόθεση ότι ο οδικός χάρτης της οικονομίας θα υλοποιηθεί όπως έχει σχεδιαστεί και δεν θα υπάρξει απρόοπτο που θα τινάξει στον αέρα το σχεδιασμό. Η βασική παραδοχή είναι ότι θα μπορέσει να «ψαλιδίσει» κάπως τη μεγάλη διαφορά που τον χωρίζει από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Ν.Δ., χρησιμοποιώντας μία δέσμευση των δανειστών -συμπεριλαμβανομένου του ΔΝΤ- για λήψη μέτρων για το χρέος μετά το τέλος του προγράμματος, έγκαιρη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 και προεκλογικό διακύβευμα το ποιος θα οδηγήσει τη χώρα στη μεταμνημονιακή περίοδο.

Η ναρκοθέτηση της «μεταμνημονιακής περιόδου» από τα μέτρα που έχει αποφασίσει η κυβέρνηση Τσίπρα από τον Μάιο του 2017 για το 2018 και την τριετία 2019-2021, αφενός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν θα γίνουν -εκτός απροόπτου, που αφορά στις εξελίξεις στη Γερμανία- εκλογές το 2019 και αφετέρου, δεν θα περιλαμβάνεται στην προεκλογική ατζέντα της κυβέρνησης.

Περιμένοντας το Βερολίνο

Είναι ενδεικτικός του άγχους που έχει κυριεύσει την κυβέρνηση να μην ξεφύγουν τα πράγματα από τον πολιτικό σχεδιασμό, ο τρόπος με τον οποίο ο κ. Τσίπρας απευθύνθηκε στον επικεφαλής των Γερμανών Σοσιαλιστών Μάρτιν Σουλτς την Παρασκευή το μεσημέρι στο αεροδρόμιο. «Μη χαθεί η ευκαιρία, να κάνεις κάτι καλό για τους πολλούς, ακόμα και κάνοντας υποχωρήσεις» του είπε εκλιπαρώντας τον να μπει σε κυβέρνηση συνεργασίας με την Ανγκελα Μέρκελ. Ο λόγος είναι ότι ενδεχόμενη -με μικρές πιθανότητες πλέον- συνέχιση της αβεβαιότητας στη Γερμανία θα σήμαινε αβεβαιότητα για το ελληνικό πρόγραμμα και παράταση που θα τίναζε στον αέρα το σχέδιο Τσίπρα. Ωστόσο, μετά την προσέγγιση του CDU με το SPD όλα δείχνουν ότι οι Γερμανοί οδεύουν προς συγκρότηση κυβέρνησης.

Σκανδαλολογίας το ανάγνωσμα

Οπως οι περισσότερες κυβερνήσεις στην Ελλάδα πράττουν όταν αντιλαμβάνονται ότι τελειώνει ο πολιτικός τους χρόνος, έτσι και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. ετοιμάζει μπαράζ αποκαλύψεων υποθέσεων με οσμή διαφθοράς με σκοπό να επιβαρύνει το κλίμα, να επικρατήσουν η όξυνση και η πόλωση, να κερδίσει τις εντυπώσεις έναντι των αντιπάλων της, στο μαλακό υπογάστριο της πολιτικής που παραδοσιακά είναι η ηθική της πλευρά. Η κυβέρνηση ετοιμάζει επιθέσεις επί δικαίων και αδίκων, έχει συντονιστεί με το σύστημα των ΜΜΕ που υποστηρίζει και την υποστηρίζουν, με σκοπό οι τελευταίοι μήνες να κατακλυστούν από «σκάνδαλα» που θα αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από τη συνέχιση της λιτότητας, την ακραία φορολόγηση της κοινωνικής πλειοψηφίας, τη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης και την προσπάθεια εξάρτησής της από την πολιτική των έκτακτων επιδομάτων, την έλλειψη επενδύσεων, προοπτικής και ανάπτυξης της οικονομίας.

 Περιμένουν δημοσκοπήσεις για οριστικές αποφάσεις

Οι δημοσκοπήσεις του Νοεμβρίου ήταν απογοητευτικές για τον πρωθυπουργό σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες αλλαγής κλίματος που ρεαλιστικά υπάρχουν υπέρ του ιδίου και της κυβέρνησής του, το Μαξίμου όμως αναμένει άλλα δύο κύματα δημοσκοπήσεων πριν ληφθούν οριστικές αποφάσεις για το χρόνο των εκλογών. Ενα προς το τέλος του χρόνου και ένα στα τέλη Φεβρουαρίου-αρχές Μαρτίου.

Τότε θα έχει καταγραφεί η ολοκλήρωση -εκτός συγκλονιστικού απροόπτου- της τρίτης αξιολόγησης, το ΔΝΤ θα έχει δημοσιοποιήσει τι θα κάνει με το ελληνικό πρόγραμμα και -όπως πιστεύει το Μαξίμου- η νέα γερμανική κυβέρνηση θα έχει συναινέσει στα μέτρα που θα αφορούν στο χρέος, το τέλος του τρίτου προγράμματος αλλά και το καθεστώς της επόμενης ημέρας για την ελληνική οικονομία, δηλαδή για την περίοδο μετά τον Αύγουστο του 2018. Σε αυτό το «πικ» -όπως λένε οι αναλυτές- οι μετρήσεις θα είναι καθοριστικές.

Αν δείξουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να «ψαλιδίσει» τη διαφορά με τη Ν.Δ., θα ενισχύσει και το φλερτ προς τη Δημοκρατική Συμπαράταξη που τότε θα κάνει το ιδρυτικό συνέδριο του νέου κόμματος -που θα βασίζεται και πάλι στο ΠΑΣΟΚ- και θα περιμένει το κατάλληλο timing του τέλους του προγράμματος για να προκηρύξει εκλογές.
Αν δείξουν ότι η βελόνα συνεχίζει να μην κουνιέται για τον κ. Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, τότε τίποτε δεν πρέπει να αποκλειστεί. Από την αιφνιδιαστική προσφυγή στις κάλπες ως την προκήρυξη εκλογών το 2019. Εδώ το Μαξίμου θα πρέπει να σχεδιάσει τι θα κάνει με το χρόνο των ευρωεκλογών και των τοπικών εκλογών και αν θα πάει σε διπλές ή τριπλές εκλογές ή αν θα εξαντλήσει τη συνταγματική προθεσμία.

 ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

Τσίπρας-Καμμένος… Δάμων και Φιντίας, παρά τις γκρίνιες μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ

Η υπόθεση της πώλησης στρατιωτικού υλικού στη Σαουδική Αραβία βάρυνε εξαιρετικά το κλίμα για τον Πάνο Καμμένο καθώς προστέθηκε σε μία σειρά υποθέσεων που θέτουν εν αμφιβόλω το επιχείρημα περί ηθικού πλεονεκτήματος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Το ότι ο κ. Καμμένος είναι «κόκκινο πανί» για κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, της Κ.Ο. ή και της κυβέρνησης δεν σημαίνει τίποτε για την πολιτική και προσωπική σχέση Τσίπρα-Καμμένου που παραμένει στενή και δυνατή, όπως και η σχέση του υπουργού Εθνικής Αμυνας με στελέχη πολύ κοντά στον πρωθυπουργό, όπως ο Νίκος Παππάς, ο Παύλος Πολλάκης και άλλοι, καθώς τους δένει και η συχνή κοινωνική παρέα.

Ως εκ τούτου, οι ενστάσεις ενάντια στη στρατηγική επιλογή για συγκυβέρνηση με τους ΑΝ.ΕΛ. και τον κ. Καμμένο ή οι επιθέσεις εναντίον του υπουργού Αμυνας αποτελούν και μηνύματα της εσωκομματικής αντιπολίτευσης προς το Μαξίμου. Πολλώ δε μάλλον, όταν το τελευταίο διάστημα και μετά την απόσταση που έχει πάρει ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος από τους «53+», προσεγγίζοντας περισσότερο το Μαξίμου -παρά την κακή του σχέση με τον Νίκο Παππά- έχει διαπιστωθεί συντονισμός μεταξύ των κινήσεων των «53+» και στελεχών όπως ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Σκουρλέτης, ο πρώην υπουργός και βουλευτής Νίκος Φίλης, ο πρώην υπουργός και βουλευτής Νίκος Ξυδάκης, ο βουλευτής Γιώργος Κυρίτσης κ.ά.

Η διαχείριση αυτών των αντιδράσεων από την πλευρά του Μαξίμου εξελίσσεται παράλληλα σε προσκήνιο και παρασκήνιο.

Στο προσκήνιο, ο Αλέξης Τσίπρας μετατρέπει -όπως θα κάνει και αύριο Δευτέρα στη Βουλή- τις επιθέσεις κατά του υπουργού Αμυνας σε απειλή για την κυβέρνηση στο σύνολό της, αναγκάζοντας βουλευτές και στελέχη, που διαφωνούν ή αντιδρούν, να υποταχθούν «στον υπέρτατο στόχο».

Στο παρασκήνιο, η ηγετική ομάδα όχι απλώς δεν πιστεύει ότι μπορούν να συντονιστούν κινήσεις πραγματικής αμφισβήτησης της συνεργασίας με τους ΑΝ.ΕΛ. και πτώσης της κυβέρνησης, αλλά αφήνουν να εξελίσσονται τέτοιες αντιδράσεις, ώστε να λειτουργούν ως ιδεολογικό αντίβαρο σε στελέχη και ψηφοφόρους που δεν βλέπουν με καλό μάτι τη σύμπραξη με τον Πάνο Καμμένο και τους ΑΝ.ΕΛ. Με άλλα λόγια, ο κ. Τσίπρας χρησιμοποιεί τις αντιδράσεις εναντίον του κ. Καμμένου, όσο διατηρούνται σε επίπεδο γκρίνιας, με ισχυρό ενδεχόμενο κάποιες διαφωνίες να είναι και… προσυνεννοημένες για να εκλαμβάνονται ως αντίβαρο.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ

jkampourakis@e–typos.com

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής