Το Peripatoides novaezealandiae ανήκει στην οικογένεια των «velvet worms» (αυτοί οι σκουληκοειδείς οργανισμοί είναι γνωστοί και ως Ngāokeoke στη γλώσσα Māori). Αυτά τα ασπόνδυλα έχουν σειρές από χοντρά πόδια και δέρμα που μοιάζει με γαλαξία, και θεωρούνται «ζωντανά απολιθώματα», αφού έχουν παραμείνει σχεδόν αμετάβλητα για 500 εκατομμύρια χρόνια.

«Προέρχονται από αυτό το αρχαίο γενεαλογικό δέντρο και είναι μοναδικά», λέει ο Ον Λι Λάου, ο οποίος εργάζεται στην ομάδα συλλογών του Μουσείου Tūhura Otago και υποστήριξε το πλάσμα για να κερδίσει το ετήσιο βραβείο «έντομο της χρονιάς» της χώρας.

«Φαίνονται πολύ μαλακά και μοιάζουν με μια αργά κινούμενη, χοντροκομμένη κάμπια», είπε ο Λάου. «Αλλά έχουν αυτό το σκοτεινό μυστικό, όπου είναι πραγματικά καταπληκτικοί κυνηγοί και μπορούν να εκτοξεύουν βλέννα από τις στοματικές τους αποφυάδες».

Τα velvet worms δεν είναι στην πραγματικότητα σκουλήκια ή κάμπιες, παρά το όνομά τους και την ομοιότητά τους. Αντίθετα, θεωρούνται κάτι σαν έναν χαμένο κρίκο μεταξύ σκουληκιών και εντόμων και είναι τόσο χαρακτηριστικά από άλλα ασπόνδυλα που έχουν τη δική τους ταξινομική κατηγορία κάτω από το «βασίλειο» και πάνω από την «τάξη», που ονομάζεται Onychophora.

Το Holacanthella duospinosa, ή Γιγαντιαία Άνοιξη, ήταν επίσης υποψήφιο για τον διαγωνισμό.

Το Peripatoides novaezealandiae είναι ένα από τα περίπου 30 velvet worms που είναι ενδημικά στη Νέα Ζηλανδία. Συνήθως ζουν στο δάσος, όπου εκτοξεύουν πίδακες κολλώδους υγρού στο θήραμά τους, το οποίο διαλύεται σε σούπα και το ρουφούν. Τα velvet worms πιστεύεται ότι ζουν περίπου πέντε χρόνια και παράγουν από 10 έως 20 απογόνους ετησίως. Ορισμένα, όπως ο νικητής, εκκολάπτουν τα αυγά τους εσωτερικά και γεννούν ζωντανά μικρά.

Τα δύσκολα εντοπίσιμα velvet worms είναι δύσκολο να μελετηθούν, καθώς είναι δύσκολο να τα βρει κανείς, και ενώ το είδος που κέρδισε θεωρείται ότι έχει σταθερό πληθυσμό, αντιμετωπίζουν απειλές όπως η απώλεια ενδιαιτημάτων και θηρευτές, σύμφωνα με το Υπουργείο Διατήρησης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο πληθυσμός των εντόμων καταρρέει λόγω της εντατικής γεωργίας, της αστικοποίησης και της κλιματικής αλλαγής.

Η Εντομολογική Εταιρεία της Νέας Ζηλανδίας ξεκίνησε τον διαγωνισμό «έντομο της χρονιάς» το 2023, εμπνευσμένη από τον δημοφιλή διαγωνισμό «πουλί της χρονιάς» της χώρας. Η δημοτικότητα των βραβείων εντόμων αυξάνεται, με τον διαγωνισμό φέτος να συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό ψηφοφόρων μέχρι στιγμής – σχεδόν 10.000.

Το velvet worm κέρδισε με 2.652 ψήφους, μόλις 110 ψήφους πάνω από τον δεύτερο νικητή – μια ενδημική πράσινη προσευχητική μάντισσα. Άλλοι διεκδικητές περιλάμβαναν μια άπτερη μύγα που ταξιδεύει με τις νυχτερίδες, έναν γυμνοσάλιαγκα που μοιάζει εκπληκτικά με πίκλα, μια υπέροχη πεταλούδα με χρώμα λειχήνα και έναν θαλάσσιο γυμνοσάλιαγκα που πήρε το όνομά του από τον Σμίγκολ από την ταινία «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών».