«Καταγράψαμε ακόμη ένα σημαντικό βήμα στη μακρά προσπάθειά μας να προστατεύσουμε πολίτες και επιχειρήσεις από την αύξηση στις τιμές ενέργειας κάτι που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ο Μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς – ελληνική πρόταση που υποβλήθηκε πριν από εννέα μήνες – υιοθετήθηκε επιτέλους από τους Ευρωπαίους υπουργούς Ενέργειας» έγραψε στο Twitter ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Ο μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι όταν οι αγορές αποτυγχάνουν, οι κυβερνήσεις παρεμβαίνουν. Δεν θα επιτρέψουμε στους θεσμούς μας να οπλιστούν εναντίον μας. Αυτό είναι ένα πρόσθετο εργαλείο που βοηθά στην προστασία των οικονομιών μας από την έκτακτη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου» επισημαίνεται ακόμη στην ανάρτηση του πρωθυπουργού.
Για ιστορική απόφαση και νίκη της Ευρώπης αλλά και δικαίωση της ελληνικής πρότασης για το πλαφόν στο φυσικό αέριο μιλά ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας μετά την συμφωνία για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Μετά από πολύωρες διαβουλεύσεις, το Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία, με την ψήφιση πλαφόν όσον αφορά στις αγορές φυσικού αερίου. Το ανώτατο όριο τιμής ορίστηκε στα 180 ευρώ/MWh και θα ισχύει από 15 Φεβρουαρίου για τον δείκτη τιμών TTF και από 31 Μαρτίου 2023 για όλους τους υπόλοιπους δείκτες, μετά από αξιολόγηση του ESMA και του ACER.
Σχετικά με την αναστολή του Μηχανισμού διόρθωσης της αγοράς αποφασίστηκε πως, σε περιπτώσεις που η εφαρμογή του σε κάποιο hub οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις τις χρηματοπιστωτικές αγορές ή τις αγορές φυσικού αερίου, η Επιτροπή μπορεί να εξαιρεί ορισμένα παράγωγα από την εφαρμογή του Μηχανισμού.
Μετά το τέλος της Συνόδου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε: «Σήμερα η Ευρώπη πήρε μια ιστορική απόφαση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Μια απόφαση υπέρ των πολιτών της. Χρειάστηκαν 9 μήνες από τη μέρα που ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πρότεινε πρώτος την επιβολή ενός ρεαλιστικού πλαφόν στις αγορές φυσικού αερίου από την Ε.Ε. Το σημερινό αποτέλεσμα δεν ήρθε τυχαία και χωρίς κόπο. Αποτελεί προϊόν συστηματικής προσπάθειας που καταβάλλαμε όλο αυτόν τον καιρό αλλά και της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης που – για μια ακόμη φορά – επέδειξαν τα κράτη- μέλη, προκειμένου η Ενωμένη Ευρώπη να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση. Η Ελλάδα αποδείχθηκε ακόμα μια φορά πρωτοπόρα στις κοινές πολιτικές των κρατών – μελών, ενώπιον των μεγάλων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια Σήμερα, κάναμε το χρέος μας απέναντι στους Ευρωπαίους πολίτες».
Πώς θα λειτουργεί το πλαφόν στο φυσικό αέριο
Σύμφωνα με την απόφαση των ΥΠΕΝ, η ενεργοποίηση του πλαφόν θα γίνεται αν οι τιμές στον ολλανδικό κόμβο αερίου TTF υπερβαίνουν επί τρεις ημέρες τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα, με ημερομηνία ισχύς από τις 15 Φεβρουαρίου και μετά, ενώ δεν θα ισχύει αρχικά για τις συναλλαγές εκτός χρηματιστηρίου ενέργειας.
Παράλληλα, προβλέπεται η εφαρμογή του από 31 Μαρτίου 2023 για όλους τους υπόλοιπους δείκτες, μετά από αξιολόγηση του ESMAκαι του ACER.
Πιο συγκεκριμένα, ο Μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς θα έχει διάρκεια ισχύος ενός έτους θα ενεργοποιείται υπό δύο προϋποθέσεις:
Συντάξεις Φεβρουαρίου 2025: Δείτε τις ημερομηνίες που θα πληρωθούν
- όταν η τιμή του φυσικού αερίου θα υπερβαίνει τα 180 ευρώ για τρεις συνεχόμενες μέρες.
- εάν η διαφορά τιμής με τις παγκόσμιες τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) είναι μεγαλύτερη από 35 ευρώ. Οι τιμές στο συμβόλαιο TTF επόμενου μήνα θα πρέπει να παραμείνουν πάνω από τα δύο ανώτατα όρια (180 ευρώ και 35 ευρώ) για τρεις ημέρες ώστε να ενεργοποιηθεί.
Αμέσως μετά την ενεργοποίηση του, ο μηχανισμός θα βρίσκεται σε εφαρμογή για 20 εργάσιμες ημέρες, τουλάχιστον, ενώ αν τις τελευταίες τρεις συνεχόμενες εργάσιμες ημέρες οι τιμές κυμαίνονται κάτω από τα 180ευρώ / MWh, τότε ο μηχανισμός θα απενεργοποιείται αυτόματα.
Όπως αναφέρεται σχετικά στη συμφωνία των υπουργών Ενέργειας, ο μηχανισμός διόρθωσης θα μπορεί να παύσει ανά πάσα στιγμή εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κηρύξει «έκτακτη ανάγκη» σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Όσον αφορά την αναστολή του, αποφασίστηκε πως θα επιτρέπεται:
- σε περιπτώσεις που η εφαρμογή του σε κάποιο hub οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις τις χρηματοπιστωτικές αγορές ή τις αγορές φυσικού αερίου. Τότε η Κομισιόν μπορεί να εξαιρεί ορισμένα παράγωγα από την εφαρμογή του Μηχανισμού με τον ACER να παρακολουθεί συνεχώς τις αγορές.
- εάν η ζήτηση αυξηθεί κατά 15% σε ένα μήνα ή 10% σε δύο μήνες,
- έαν οι εισαγωγές LNG μειωθούν σημαντικά ή
- εάν ο όγκος συναλλαγών στο TTF υποχωρήσει αισθητά σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πριν από ένα χρόνο.
Φυσικό αέριο: «Απαράδεκτο» το πλαφόν στην τιμή του λέει η Ρωσία
Το Κρεμλίνο χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το ανώτατο όριο στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, που εγκρίθηκε λίγο νωρίτερα σήμερα από τους υπουργούς Ενέργειας των κρατών μελών της ΕΕ.
«Αυτό είναι μια παραβίαση της διαδικασίας της αγοράς για τη διαμόρφωση τιμών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων. «Οποιαδήποτε αναφορά σε “πλαφόν” (τιμών) είναι απαράδεκτη», συμπλήρωσε.