Αν και στην αρχή υπήρχε επιφυλακτικότητα στην αγορά σχετικά με την αποτελεσματικότητα της δεύτερης παρέμβασης, με στελέχη του κλάδου να θεωρούν δεδομένη τη μείωση των προωθητικών ενεργειών από τους προμηθευτές, τελικά το μέτρο φαίνεται ότι απέδωσε. Παράλληλα, δεδομένου ότι οι καταναλωτές κυνηγούν τις προσφορές, οι περισσότερες βιομηχανίες φαίνεται να κράτησαν τις τιμές τους στα ίδια επίπεδα, ώστε να αποφύγουν τον πέλεκυ της απαγόρευσης των προωθητικών ενεργειών για τρεις μήνες, κυρίως στα τρόφιμα, ενώ με την πάροδο του χρόνου και την αποκατάσταση της εφοδιαστικής αλυσίδας οι τιμές στα περισσότερα προϊόντα ακολούθησαν φθίνουσα πορεία. Γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό των τροφίμων, που από το +8,3%, τον Ιανουάριο του 2024, τον Δεκέμβριο εμφάνισε για πρώτη φορά αρνητικό πρόσημο, ύστερα από περίπου 3,5 χρόνια, στο -0,5%.
Αν και δεν αναμένεται να ληφθούν νέα μέτρα, ο «κόφτης» στις προσφορές θα παραμείνει, καθώς πρόκειται για ένα διαρθρωτικό μέτρο που διορθώνει χρόνιες στρεβλώσεις στην αγορά, ενώ προς το παρόν πολλές επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην πρωτοβουλία μείωσης της τιμής, αν και τυπικά έχει λήξει, φαίνεται ότι διατηρούν τις χαμηλότερες τιμές, καθώς θέλουν να διατηρήσουν τα μερίδια αγοράς τους.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις
Σύμφωνα με έρευνα αγοράς που διενήργησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, ένα τυπικό «καλάθι» με 22 προϊόντα τον Φεβρουάριο του 2024, πριν δηλαδή τεθούν σε εφαρμογή τα τελευταία μέτρα της κυβέρνησης, κόστιζε 116,43 ευρώ, ενώ σήμερα, 11 μήνες μετά, το κόστος του έχει υποχωρήσει στα 108,57 ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 6,75%.
Φθηνότερα κατά περίπου 40% πωλούνται στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ τα ρολά υγείας (12 τεμάχια), από τα 9,79 στα 5,94 ευρώ, καθώς, παρά τον «κόφτη» στις προωθητικές ενέργειες με αντίστοιχη μείωση της τιμής στο ράφι, οι εταιρίες συνεχίζουν με αμείωτη ένταση τις προωθητικές ενέργειες, καθώς πρόκειται για μια κατηγορία που τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν μερίδιο της τάξεως του 70%, λόγω των χαμηλών τιμών.
Μεγάλη πτώση κατά 34,6% εμφανίζουν και τα αβγά γνωστής εταιρίας, με την τιμή τους να διαμορφώνεται στα 2,08 από 3,18 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ σημαντικά χαμηλότερες (-34%) είναι οι τιμές των μήλων στάρκιν από τα 2,03 στα 1,34 ευρώ το κιλό. Η μείωση αυτή αποδίδεται στο γεγονός ότι η παραγωγή έχει αποκατασταθεί και το προϊόν δεν παρουσιάζει ελλείψεις, όπως πέρυσι την αντίστοιχη περίοδο, που τα μήλα ήταν είδος υπό εξαφάνιση, λόγω των καταστροφών που προκάλεσε η κακοκαιρία «Daniel», στις καλλιέργειες τον Σεπτέμβριο του 2023.
Κατά 30,3% φθηνότερα αγοράζουν φέτος οι καταναλωτές και τα μακαρόνια μεγάλης βιομηχανίας, με τη μέση τιμή τους να διαμορφώνεται στα 0,76 από 1,09 ευρώ το πακέτο, καθώς πρόκειται για μια κατηγορία που οι προωθητικές ενέργειες είναι συνεχείς, ενώ η εν λόγω εταιρία συμμετέχει και στην πρωτοβουλία της μειωμένης τιμής που ξεκίνησε στα μέσα Οκτωβρίου.
Αισθητά χαμηλότερες είναι και οι τιμές στα κοτόπουλα (ολόκληρα), στα 3 ευρώ το κιλό, από 3,98 ευρώ, λόγω της έντασης των προσφορών. Ωστόσο, και η αρχική τιμή του έχει μειωθεί κατά περίπου 0,20 ευρώ, καθώς το κόστος των ζωοτροφών έχει περιοριστεί και η παραγωγή είναι μεγάλη.
Σχεδόν 20% φθηνότερα διατίθεται το υγρό απορρυπαντικό πιάτων (900 ml), στα 3,1 από 3,84 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ στο 10,1% διαμορφώνεται η μείωση της τιμής στις βρεφικές πάνες (60 τεμάχια) μεγάλης πολυεθνικής, από τα 14,9 στα 13,4 ευρώ, λόγω της παρέμβασης του υπουργείου Ανάπτυξης για τις προωθητικές ενέργειες, αλλά και της συνέχισης των προσφορών.
Χατζηδάκης για δασμούς: Δεν είναι προς όφελος κανενός ο εμπορικός πόλεμος
Διψήφια πτώση, όμως, εμφανίζει και το ηλιέλαιο (-11,7%), από τα 5,47 στα 4,83 ευρώ το λίτρο, αλλά και η συσκευασμένη φέτα ΠΟΠ (400 γραμμ.), από τα 6,28 στα 5,59 ευρώ, λόγω της υποχώρησης της τιμής της πρώτης ύλης, αλλά και των προσφορών.
Μονοψήφιες είναι οι μειώσεις των τιμών σε μια σειρά τροφίμων, όπως οι ντομάτες, από τα 2,07 στα 1,87 ευρώ το κιλό, το αλεύρι για όλες τις χρήσεις, από τα 1,78 στα 1,65 ευρώ, καθώς και το υγρό απορρυπαντικό ρούχων (70 μεζούρες), από τα 15 στα 13,9 ευρώ, γεγονός που οφείλεται τόσο στην αποκατάσταση της εφοδιαστικής αλυσίδας όσο και στα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Την ίδια ώρα, οριακή μείωση, κατά 1,1%, εμφανίζει το φρέσκο παστεριωμένο γάλα, στα 1,78 από 1,8 ευρώ ο λίτρο, ενώ αξιοσημείωτη είναι η έστω και μηδαμινή πτώση της τιμής στον στιγμιαίο καφέ, από τα 7,64 στα 7,5 ευρώ, δεδομένου ότι η πρώτη ύλη καταγράφει απανωτά ρεκόρ, λόγω της κλιματικής κρίσης και κατ’ επέκταση της μειωμένης παραγωγής.
Κλίμα και ενέργεια
Πάντως, στελέχη του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων σημειώνουν ότι η τάση αποκλιμάκωσης των τιμών θα συνεχιστεί τουλάχιστον για το α’ τρίμηνο του έτους, ωστόσο στην εξίσωση βάζουν δύο παράγοντες, που μπορεί να ωθήσουν και πάλι τιμές προς τα πάνω. Ο πρώτος είναι η κλιματική κρίση, που έχει ήδη επηρεάσει τις τιμές προϊόντων, όπως ο καφές, το κακάο και ο χυμός πορτοκαλιού – και έδειξε και πέρυσι έντονα τα σημάδια του στο ελαιόλαδο-, και ο άλλος είναι το ενεργειακό κόστος, καθώς το τελευταίο διάστημα η τιμή του ρεύματος έχει πάρει και πάλι την ανηφόρα.
Σε ό,τι αφορά τα μέτρα, εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ ζητούν την κατάργησή τους, κυρίως του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους και του «καλαθιού του νοικοκυριού», τονίζοντας ότι περιορίζουν την αγορά, δεν ευνοούν τον ανταγωνισμό και δημιουργούν πρόσθετο γραφειοκρατικό κόστος στις επιχειρήσεις.
Ποια προϊόντα επιμένουν ανοδικά
Πέρα, όμως, από την αποκλιμάκωση των τιμών σε πολλές κατηγορίες, υπάρχουν κάποια προϊόντα που οι ανατιμήσεις επιμένουν, παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Ενδεικτικό παράδειγμα, αφρόλουτρο πολυεθνικής (650 ml) πωλείται 38,1% ακριβότερα σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2024, από τα 2,99 στα 4,13 ευρώ, καθώς η εταιρία -τουλάχιστον αυτήν την περίοδο- δεν διαθέτει το προϊόν σε προσφορά. Μάλιστα, έχει κυκλοφορήσει και νέα συσκευασία των 500 ml, την οποία διαθέτει περίπου στα 3,2 ευρώ, ακολουθώντας την τακτική του shrinkflation (μικρότερη συσκευασία και ίδια τιμή).
Κατά 33% ακριβότερα πωλούνται φέτος και οι πατάτες Κύπρου, από 1,39 σε 1,85 ευρώ το κιλό. Ανατιμήσεις καταγράφονται και στα όσπρια μεγάλης εταιρίας, με τα φασόλια να διατίθενται στα 2,47 από 2,09 ευρώ (+18,2%) και τις φακές στα 2,11 από 1,99 ευρώ (+6%).
Ακριβότερο μεν σε σχέση με πέρυσι, αλλά πολύ φθηνότερο συγκριτικά με τους προηγούμενους μήνες, είναι το ελαιόλαδο μεγάλης εταιρίας, με την τιμή του να διαμορφώνεται στα 11 ευρώ, από 9,79 ευρώ (+12,36%), ωστόσο η ψαλίδα το προηγούμενο διάστημα ήταν στο 35%. Μάλιστα, το επόμενο διάστημα, που θα διοχετευθεί στην αγορά το λάδι της φετινής σοδειάς, η τιμή του αναμένεται να υποχωρήσει, καθώς η παραγωγή αναμένεται σημαντικά αυξημένη σε σχέση με πέρυσι και οι τιμές παραγωγού έχουν μειωθεί κατά 30%-40%.
Μικρότερες ανατιμήσεις εμφανίζουν το μοσχάρι, από τα 13,36 στα 14,1 ευρώ το κιλό, τα αναψυκτικά τύπου cola, από 1,35 σε 1,4 ευρώ το λίτρο, και το ρύζι για πιλάφι, από τα 4,62 στα 4,77 ευρώ το κιλό.
ΤΙΜΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
| ΠΡΟΪΟΝ | ΤΙΜΗ ΠΡΟ ΜΕΤΡΩΝ | ΤΙΜΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2025 | ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) |
| ΑΛΕΥΡΙ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ (1 ΚΙΛΟ) | 1,78 | 1,65 | -7,3% |
| ΓΑΛΑ ΦΡΕΣΚΟ (1 ΛΙΤΡΟ) | 1,8 | 1,78 | -1,1% |
| ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ ΚΑΦΕΣ (200 ΓΡΑΜΜ.) | 7,64 | 7,5 | -1,8% |
| COLA (1 ΛΙΤΡΟ) | 1,35 | 1,4 | +3,7% |
| ΦΕΤΑ ΠΟΠ (ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ 400 ΓΡΑΜΜ.) | 6,28 | 5,59 | -11% |
| ΦΑΚΕΣ (500 ΓΡΑΜΜ.) | 1,99 | 2,11 | +6% |
| ΦΑΣΟΛΙΑ ΜΕΤΡΙΑ (500 ΓΡΑΜΜ.) | 2,09 | 2,47 | +18,2% |
| ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ (1 ΛΙΤΡΟ) | 9,79 | 11 | +12,36% |
| ΗΛΙΕΛΑΙΟ (1 ΛΙΤΡΟ) | 5,47 | 4,83 | -11,7% |
| ΠΑΤΑΤΕΣ ΚΥΠΡΟΥ (1 ΚΙΛΟ) | 1,39 | 1,85 | +33% |
| ΝΤΟΜΑΤΕΣ | 2,07 | 1,87 | -9,7% |
| ΣΠΑΓΓΕΤΙ Νο6 (500 ΓΡΑΜΜ.) | 1,09 | 0,76 | -30,3% |
| ΑΥΓΑ (6 ΤΕΜΑΧΙΑ) | 3,18 | 2,08 | -34,6% |
| ΡΥΖΙ ΓΙΑ ΠΙΛΑΦΙ (1 ΚΙΛΟ) | 4,62 | 4,77 | +3,3% |
| ΜΗΛΑ ΣΤΑΡΚΙΝ (1 ΚΙΛΟ) | 2,03 | 1,34 | -34% |
| ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΙΑΤΩΝ (900 ML) | 3,84 | 3,1 | -19,3% |
| ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΟ (650 ML) | 2,99 | 4,13 | +38,1% |
| ΧΑΡΤΙΑ ΥΓΕΙΑΣ (12 ΡΟΛΑ) | 9,79 | 5,94 | -39,3% |
| ΥΓΡΟ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΡΟΥΧΩΝ (70 ΜΕΖΟΥΡΕΣ) | 15 | 13,9 | -7,3% |
| ΒΡΕΦΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ ΝΟΥΜΕΡΟ 3 (60 ΤΕΜΑΧΙΑ) | 14,9 | 13,4 | -10,1% |
| ΜΟΣΧΑΡΙ ΣΠΑΛΑ (1 ΚΙΛΟ) | 13,36 | 14,1 | +5,5% |
| ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ (1 ΚΙΛΟ) | 3,98 | 3 | -24,6% |
| ΣΥΝΟΛΟ | 116,43 | 108,57 | –6,75% |
Ροή Ειδήσεων 
