Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΛ.ΣΤΑΤ. πριν από λίγες ημέρες, ο πληθωρισμός των τροφίμων τον Ιούνιο έπεσε -για πρώτη φορά- μετά από πολλούς μήνες κάτω από τον Γενικό Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, στο 2,1%, ενώ σε πολλές κατηγορίες ειδών διατροφής, όπως τα βρώσιμα έλαια (με εξαίρεση το ελαιόλαδο), τα γαλακτοκομικά και αβγά, τα φρούτα και οι πατάτες οι τιμές κατέγραψαν έστω και μικρή μείωση σε ετήσια βάση.

Σε ορισμένα είδη, όμως, οι υψηλές τιμές επιμένουν. Για να μπει φρένο στις αυξήσεις των τιμών, η κυβέρνηση σχεδιάζει νέες παρεμβάσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα στην αγορά που θα ενισχύσουν τον ανταγωνισμό, ενώ αναμένει τη λήψη μέτρων και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις πολυεθνικές εταιρίες, που πωλούν ακριβότερα τα προϊόντα τους σε μικρές αγορές, όπως η ελληνική, εφόσον βέβαια ολοκληρωθεί η σχετική έρευνα που προανήγγειλε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.

Η τάση αποκλιμάκωσης επιβεβαιώνεται και από έρευνα αγοράς του «Ε.Τ.» από την οποία προκύπτει ότι ένα τυπικό καλάθι με 25 βασικά καταναλωτικά αγαθά κοστίζει πλέον 81,38 ευρώ, από 82,58 ευρώ έξι μήνες πριν, καταγράφοντας πτώση 1,45%.

Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών έως και 34% καταγράφονται στα χαρτικά και στα απορρυπαντικά, ως αποτέλεσμα του μέτρου που έχει τεθεί σε ισχύ από την 1^η Μαρτίου για «ψαλίδι» στις προωθητικές ενέργειες κατά 30% με αντίστοιχη υποχώρηση των τιμών και στο ράφι. Αν και τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του, υπήρχε ένα «μούδιασμα» στην αγορά σχετικά με το πώς θα κινηθούν οι προμηθευτές σε επίπεδο προσφορών μετά την υποχρεωτική μείωση των αρχικών τιμών, τελικά συνέχισαν την επιθετική τιμολογιακή πολιτική τους, προκειμένου να διατηρήσουν τα μερίδια αγοράς τους.

Ενδεικτικά, χαρτιά υγείας (12 ρολά) που τον Ιανουάριο σε προσφορά πωλούνταν στα 8,8 ευρώ, τώρα κοστίζουν 5,8 ευρώ (-34%), ενώ απορρυπαντικό πιάτων γνωστής εταιρίας από τα 2,16 ευρώ έχει πέσει στα 1,62 ευρώ (-25%). Σχεδόν στην ίδια τιμή διατίθεται το τελευταίο εξάμηνο και αφρόλουτρο από τα 3,06 στα 3,09 ευρώ, ωστόσο η μικρή άνοδος, που καταγράφεται, σχετίζεται με το εύρος των προσφορών.

Μεγάλη μείωση κατά 23,2% στα ράφια των σούπερ μάρκετ εμφανίζουν και οι εγχώριες ντομάτες, η τιμή των οποίων έχει πέσει στα 1,52, από 1,98 ευρώ το κιλό τον Ιανουάριο, λόγω της παραγωγής που παραδοσιακά είναι μεγαλύτερη τους καλοκαιρινούς μήνες. Αντίστοιχα, ελαφρά πτώση (-2,56%) παρατηρείται και στα μήλα στάρκιν από τα 1,56 στα 1,52 ευρώ το κιλό. Ελαφρώς φθηνότερα πωλείται στα ψυγεία και το φρέσκο παστεριωμένο γάλα (1 λίτρο), καθώς η τιμή του από τα 1,8 ευρώ τον Ιανουάριο μειώθηκε στα 1,74 ευρώ, πτώση (-3,3%) μεγαλύτερη από αυτή που καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ στα γαλακτοκομικά (-1,3%). Παράλληλα, μείωση κατά 4,38% παρατηρείται στο ρύζι για πιλάφι μεγάλης εταιρίας, από τα 4,8 ευρώ έξι μήνες πριν, στα 4,59 ευρώ, ενώ σταθερή είναι η τιμή στα φασόλια, τα οποία κοστίζουν 2,33 ευρώ.

Ανατιμήσεις 

Παρά τις πρώτες μειώσεις των τιμών στα ράφια, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να έχει θετικό πρόσημο, πράγμα που σημαίνει ότι οι ανατιμήσεις, έστω και με μικρότερο ρυθμό, συνεχίζονται.

Την κούρσα των ανατιμήσεων οδηγεί το ελαιόλαδο, το οποίο τον Ιούνιο έτρεξε, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., με ετήσιο ρυθμό +54,8%. Οπως προκύπτει από την έρευνα του «Ε.Τ.», μόνο το τελευταίο εξάμηνο, η τιμή του ελαιολάδου γνωστής εταιρίας αυξήθηκε κατά 8,17%, από τα 13,22 στα 14,3 ευρώ το λίτρο.

Μάλιστα, όπως αναφέρει στον «Ε.Τ.» εκπρόσωπος του κλάδου, αν και αρχικά οι παραγωγοί περίμεναν ότι την ελαιοκομική περίοδο 2024-2025 η εγχώρια παραγωγή θα αυξηθεί, τα πρώτα σημάδια δεν φαίνονται ιδιαίτερα αισιόδοξα, εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που καταγράφηκαν την άνοιξη. «Η παραγωγή δεν θα είναι τόσο υψηλή όσο περιμέναμε, πράγμα που σημαίνει ότι οι τιμές παραγωγού θα διατηρηθούν στα επίπεδα που είναι και σήμερα», επισημαίνει η ίδια πηγή.

Ανοδικά εξακολουθούν να κινούνται και οι τιμές των κρεάτων, με το μοσχάρι (σπάλα) να καταγράφει αύξηση κατά σχεδόν 4% από τα 11,45 στα 11,90 ευρώ το κιλό και το κοτόπουλο κατά 15% από τα 2,94 ευρώ τον Ιανουάριο στα 3,38 ευρώ το κιλό τον Ιούλιο.

Κατά 16,2% ακριβότερες πωλούνται στα σούπερ μάρκετ και οι φακές από τα 1,72 στα 2 ευρώ, ενώ σε αυξητική τροχιά κινήθηκε και η τιμή του ηλιέλαιου το τελευταίο εξάμηνο, από τα 4,53 στα 4,83 ευρώ το λίτρο (+6,62%).

Μικρές ανατιμήσεις παρατηρούνται επίσης στο αλεύρι για όλες τις χρήσεις από τα 1,52 στα 1,6 ευρώ το κιλό (+5,3%), αλλά και στη συσκευασμένη φέτα από τα 6,51 στα 6,75 ευρώ, παρά τη μείωση των τιμών παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα. Οριακή άνοδο, λίγο πάνω από το 1%, παρουσιάζουν  και οι τιμές των ζυμαρικών από τα 0,94 στα 0,95 ευρώ και του στιγμιαίου καφέ από τα 7,62 στα 7,7 ευρώ.

«Μαχαίρι» στα περιττά λόγω ακρίβειας

Οι πληθωριστικές πιέσεις, όμως, έχουν επηρεάσει και τις συνήθειες των καταναλωτών, οι οποίοι, στην προσπάθειά τους να εξοικονομήσουν χρήματα, θυσιάζουν την ποιότητα, καθώς βασικό κριτήριο για την επιλογή τροφίμων αποτελεί η τιμή.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, πάνω από 1 στους 2 καταναλωτές (55%) δηλώνει ότι έχει μειώσει τις αγορές του σε είδη τροφίμων και παντοπωλείου, ενώ το 42% ότι έχει αλλάξει μάρκα προϊόντος.

Παράλληλα, το 49% αναφέρει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο, το 27% ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του, προκειμένου να καλύψει τις αγορές του, ενώ ένα άλλο 27% δηλώνει ότι έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει

προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεών του.

Τέλος, μόνο 1 στους 2 καταναλωτές δηλώνει ότι θα κάνει διακοπές το 2024, ως αποτέλεσμα των μεγάλων αυξήσεων στις τιμές των ακτοπλοϊκών και αεροπορικών εισιτηρίων, αλλά και του κόστους διαμονής.

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΝΟΣ ΤΥΠΙΚΟΥ ΚΑΛΑΘΙΟΥ 

ΠΡΟΪΟΝ	ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024	ΙΟΥΛΙΟΣ 2024	ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%)
ΑΛΕΥΡΙ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ 1 ΚΙΛΟ	1,52	1,6	+5,3%
ΓΑΛΑ ΦΡΕΣΚΟ 1 ΛΙΤΡΟ	1,8	1,74	-3,3
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ ΚΑΦΕΣ 200 ΓΡΑΜ.	7,62	7,7	+1,1%
Αβγά 6 τεμάχια	3,10	3,12	+0,65%
COLA 1 ΛΙΤΡΟ	1,35	1,37	+1,48%
ΦΕΤΑ (ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ 400 ΓΡΑΜ.)	6,51	6,75	+3,7%
ΦΑΚΕΣ 500 ΓΡΑΜ.	1,72	2	+16,2%
ΦΑΣΟΛΙΑ ΜΕΤΡΙΑ 500 ΓΡΑΜ.	2,33	2,33	0%
ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ (1 ΛΙΤΡΟ)	13,22	14,3	+8,17%
ΗΛΙΕΛΑΙΟ (1 ΛΙΤΡΟ)	4,53	4,83	+6,62%
ΠΑΤΑΤΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΙΛΟ	1,19	1,27	+6,72%
ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΕΓΧΩΡΙΕΣ (1 ΚΙΛΟ)	1,98	1,52	-23,2
ΣΠΑΓΓΕΤΙ Νο.6 500 ΓΡΑΜ.	0,94	0,95	+1,06%
ΡΥΖΙ ΓΙΑ ΠΙΛΑΦΙ 1 ΚΙΛΟ	4,8	4,59	-4,38%
ΜΗΛΑ ΣΤΑΡΚΙΝ 1 ΚΙΛΟ	1,56	1,52	-2,56%
ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΙΑΤΩΝ (400 ML)	2,16	1,62	-25%
ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΟ 650 ML	3,06	3,09	+0,98%
ΧΑΡΤΙΑ ΥΓΕΙΑΣ (12 ΡΟΛΑ)	8,80	5,80	-34%
ΜΟΣΧΑΡΙ ΣΠΑΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ (1 ΚΙΛΟ)	11,45	11,90	+3,93%
ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ (1 ΚΙΛΟ)	2,94	3,38	+14,97
ΣΥΝΟΛΟ	82,58	81,38	-1,45%

Πηγή: e-katanalotis