Το περιθώριο αυτό ισχύει συγκεκριμένα για όσους φορολογούμενους πρέπει να διορθώσουν λάθη ή παραλείψεις που έχουν γίνει στην αποτύπωση των ακινήτων περιουσιακών τους στοιχείων στα Ε9 των προηγουμένων ετών, ώστε να μην επιβαρυνθούν άδικα με υπέρογκες χρεώσεις στα εκκαθαριστικά του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του 2024, τα οποία θα εκδοθούν εντός των προσεχών εβδομάδων.

Μεταβολές

Ισχύει όμως και για όσους υποχρεούνται να δηλώσουν μεταβολές που επήλθαν στην ακίνητη περιουσία τους κατά τη διάρκεια του 2023, όπως, για παράδειγμα, η προσθήκη νέου ακινήτου λόγω αγοράς ή απόκτησης μέσω δωρεάς, γονικής παροχής ή κληρονομιάς, η διαγραφή ακινήτου λόγω πώλησης ή άλλης μεταβίβασής του, η μείωση ή αύξηση ποσοστού συνιδιοκτησίας, λόγω μεταβίβασης ή απόκτησης ποσοστού, η συνένωση ψιλής κυριότητας με επικαρπία, η αύξηση του αριθμού των τετραγωνικών μέτρων των κύριων χώρων λόγω μετατροπής βοηθητικών ή ημιυπαίθριων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης, η αύξηση της επιφάνειας των κύριων χώρων ενός ακινήτου λόγω νομιμοποίησης αυθαίρετων κτισμάτων, η αλλαγή της κατάστασης ενός κτίσματος από ημιτελές σε αποπερατωμένο λόγω ολοκλήρωσης της κατασκευής του, η μετατροπή ενός ακινήτου από αποπερατωμένο σε ημιτελές λόγω καταστροφής του από πλημμύρα, πυρκαγιά ή σεισμό κ.λπ.

Aυτόματα

Φέτος, πάντως, μερικές δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που πραγματοποίησαν αγοραπωλησίες ακινήτων στο δεύτερο εξάμηνο του 2023 δεν θα χρειαστεί να υποβάλουν Ε9 καθώς οι τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 με τις μεταβολές στα ακίνητά τους συμπληρώθηκαν αυτόματα μέσω ενημέρωσης από την ηλεκτρονική εφαρμογή myProperty όπου υπέβαλαν τις δηλώσεις φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων.

Η υποβολή των εμπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έτους 2024, για όσους είναι υπόχρεοι, μπορεί να γίνει στην ηλεκτρονική εφαρμογή «Δήλωση Ε9/ ΕΝΦΙΑ» στην ψηφιακή πύλη της ΑΑΔΕ (στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.aade.gr/polites/akinita/dilosi-e9-enfia).

Λάθη και διορθώσεις

Τα 5+1 σημεία που χρειάζονται προσοχή για να αποφύγουμε επιπλέον ποσά ΕΝΦΙΑ

Ο «Ε.Τ.» σας παρουσιάζει τα πιο συχνά λάθη στη συμπλήρωση του Ε9 που μπορεί να προκαλέσουν άδικες υπερχρεώσεις, με σημαντικού ύψους επιπλέον ποσά ΕΝΦΙΑ, καθώς και τις οδηγίες για να διορθωθούν.

1 Κτίσματα σε αγροτεμάχια

Υπάρχει κίνδυνος ο φορολογούμενος να χρεωθεί με υπέρογκο φόρο για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα που κατέχει και δήλωσε στο Ε9. Για να εξαλείψει το λάθος και να αποφύγει την άδικη χρέωση θα πρέπει να προσέξει τι στοιχεία αναγράφονται στο Ε9 για το συγκεκριμένο κτίσμα. Η νομοθεσία για τον ΕΝΦΙΑ προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται. Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται.

Σύμφωνα τώρα με τις οδηγίες μηχανογραφικής επεξεργασίας των δηλώσεων Ε9 που έχει εκδώσει η ΑΑΔΕ, σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ), τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία!

Συνεπώς, αν ο φορολογούμενος έχει αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, πρέπει να ελέγξει εάν στο Ε9 έχει συμπληρώσει μία από τις στήλες 17α ή 17β ή 17γ. Αν αυτό δεν συμβαίνει, τότε σημαίνει ότι έχει παραλείψει να δηλώσει ορθά το είδος του κτίσματος. Στην περίπτωση αυτή το μηχανογραφικό σύστημα της ΑΑΔΕ θα εκλάβει το κτίσμα ως «κατοικία» και κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του 2024 ο φόρος του αγροτεμαχίου θα πενταπλασιαστεί. Για να προληφθεί και να αποφευχθεί η άδικη επιπλέον χρέωση στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του 2024 ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει διορθωτική-τροποποιητική δήλωση Ε9 έτους 2024, στην οποία οφείλει να ξαναδηλώσει το αγροτεμάχιο και να συμπληρώσει ορθά την κατηγορία του κτίσματος που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου, συμπληρώνοντας κατά περίπτωση είτε τη στήλη 17α είτε τη στήλη 17β είτε τη στήλη 17γ.

2 Εμπράγματα δικαιώματα

Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και κινδυνεύουν να χρεωθούν με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9 ή παραλείποντας να αναγράψουν κάποιον κωδικό στις συγκεκριμένες στήλες. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίζεται η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή, καθώς θεωρείται αυτόματα ότι το ακίνητο ανήκει στον δηλούντα κατά πλήρη κυριότητα. Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί και να εξαλειφθεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9 του 2024, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο.

3 Ποσοστά συνιδιοκτησίας

Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, η ΑΑΔΕ υπολογίζει τον ΕΝΦΙΑ θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου. Αν, για παράδειγμα, το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο κατά 50% κι αυτός έχει ξεχάσει να δηλώσει το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή έχει δηλώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, τότε θα χρεωθεί για το συγκεκριμένο ακίνητο με ΕΝΦΙΑ σημαντικό υψηλότερο από αυτόν που του αναλογεί πραγματικά για το εν λόγω ακίνητο. Για να αποφευχθεί μια τέτοια άδικη υπερχρέωση στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του 2024, θα πρέπει ο φορολογούμενος να ανατρέξει στο Ε9 που αποτυπώνει την περιουσιακή του κατάσταση την 1η-1-2024 και να ελέγξει εάν έχει παραλείψει εντελώς να αναγράψει το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή εάν έχει αναγράψει λάθος ποσοστό. Σε περίπτωση εντοπισμού παράλειψης ή λάθους, πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία το ακίνητο πρέπει να δηλωθεί ξανά με συμπληρωμένο το σωστό ποσοστό συνιδιοκτησίας στην αντίστοιχη στήλη.

4 Βοηθητικοί χώροι

Συνηθέστερο λάθος που διαπράττουν οι φορολογούμενοι είναι η καταχώριση βοηθητικών χώρων ως κύριων. Στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με το φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Συχνά επίσης έχει παρατηρηθεί η δήλωση των υπογείων επιφανειών ακινήτων ως χώρων κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα μαζί με τους κύριους χώρους του ακινήτου. Επίσης έχουν παρατηρηθεί λάθη που αφορούν στην αναγραφή περισσότερων τετραγωνικών μέτρων για τις επιφάνειες των κύριων ή και των βοηθητικών χώρων. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι αναγκαία η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για την αποκατάσταση των λαθών.

5 Παλαιότητα ακινήτου

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για κτίρια που ανεγέρθηκαν προ του 1930 εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής παλαιότητας 0,8. Δηλαδή για τα ακίνητα αυτά προβλέπεται έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ. Επιπλέον για κτίρια με παλαιότητα άνω των 100 ετών εφαρμόζεται συντελεστής παλαιότητας 0,6 , δηλαδή ισχύει έκπτωση 40% στον ΕΝΦΙΑ. Τυχόν μη ορθή δήλωση του έτους κατασκευής για παλαιό κτίσμα πρέπει να διορθωθεί με τροποποιητική δήλωση Ε9 έτους 2024, ώστε να κερδηθεί η ανάλογη έκπτωση.

Σημειώνεται ότι, σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, αν τα λάθη ξεκινούν από δηλώσεις Ε9 παρελθόντων ετών (2014-2023), τότε θα πρέπει οι διορθώσεις να ξεκινήσουν από το πρώτο εκ των ετών αυτών, ώστε ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. να μειωθεί αναδρομικά για τα συγκεκριμένα έτη.

Πώς «κλειδώνει» η έκπτωση του 60%

6 Ημιτελή κτίσματα

Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωσης 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα.

Προκειμένου να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα, το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει, οπωσδήποτε και τις ακόλουθες ενδείξεις:

– Στη στήλη 10 του πίνακα 1, θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».

– Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ, εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1.

– Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».

Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2024 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ δεν θα υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του έτους 2024. Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει τροποποιητική δήλωση Ε9 για το 2024 στην οποία οφείλει να αναγράψει ξανά όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32 αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο ή 10, 30, 31 και 32 εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).

Ειδήσεις σήμερα

Πειραιάς: Ισχυρή έκρηξη βόμβας σε πάρκινγκ δίπλα σε βενζινάδικο

Μη κρατικά ΑΕΙ: Τρεις δεκαετίες με… «κωλοτούμπες» από το ΠΑΣΟΚ

Φορολογικός οδηγός: Τα 12 SOS στις εφετινές δηλώσεις