Για τον επανακαθορισμό θα ληφθούν υπόψη γνωμοδοτήσεις που θα κληθούν να υποβάλουν οι ίδιοι οι δήμοι της χώρας οι οποίοι διαμαρτύρονται για αδικαιολόγητα μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές των χωρικών τους αρμοδιοτήτων.
Συνέπειες
Η επανάληψη της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας θα έχει ως συνέπεια να μειωθεί εκ νέου ο ΕΝΦΙΑ από το 2023 για χιλιάδες φορολογουμένους που κατοικούν στις περιοχές αυτές.
Επιπλέον, το αποτέλεσμα του επανακαθορισμού θα είναι να μειωθούν οι φορολογικές επιβαρύνσεις στις μεταβιβάσεις, τις γονικές παροχές, τις δωρεές και τις κληρονομιές ακινήτων, καθώς και πλήθος άλλων φορολογικών και λοιπών επιβαρύνσεων στην κατοχή και απόκτηση ακινήτων για τους φορολογουμένους των συγκεκριμένων περιοχών.
Υπάρχει μάλιστα η πιθανότητα ο επανακαθορισμός των αντικειμενικών αξιών σε επίπεδα χαμηλότερα να ισχύσει αναδρομικά από την 1η-1-2022, οπότε το υπουργείο Οικονομικών θα υποχρεωθεί να επιστρέψει σε χιλιάδες φορολογουμένους τα επιπλέον ποσά ΕΝΦΙΑ που πλήρωσαν φέτος λόγω των υπέρμετρων αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων τους ή τυχόν επιπλέον ποσά φόρων μεταβίβασης, γονικών παροχών, δωρεών ή κληρονομιών που κατέβαλαν επίσης για τον ίδιο λόγο.
Σε μια τέτοια περίπτωση, χιλιάδες άλλοι φορολογούμενοι θα επανακτήσουν αναδρομικά από την 1η-1-2022 το δικαίωμα είσπραξης κοινωνικών παροχών και επιδομάτων που έχασαν φέτος εξαιτίας του γεγονότος ότι οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων τους αυξήθηκαν υπέρμετρα και ξεπέρασαν τα όρια αντικειμενικών αξιών που προβλέπουν τα περιουσιακά κριτήρια χορήγησης των συγκεκριμένων παροχών και επιδομάτων. Ετσι, θα κληθούν να λάβουν αναδρομικά για όλο το 2022 τα ποσά των επιδομάτων που έχασαν!
Διορθώσεις
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε να θεσπίσει μια έκτακτη διορθωτική διαδικασία ανάκλησης των αυξήσεων που επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε πολλούς δήμους της ελληνικής επικράτειας.
Η διαδικασία θα προβλέπει για τους συγκεκριμένους δήμους την ακύρωση των υψηλών αντικειμενικών τιμών ζώνης που καθορίστηκαν την 1η-1-2022, την επανάληψη της διαδικασίας αναπροσαρμογής των τιμών από μηδενική βάση και τον επαναπροσδιορισμό τους έπειτα από μια πιο προσεκτική εξέταση και εκτίμηση των συνθηκών της κτηματαγοράς. Ο εκ νέου προσδιορισμός των αντικειμενικών τιμών θα γίνει αυτή τη φορά όχι με βάση εισηγήσεις πιστοποιημένων εκτιμητών, αλλά απευθείας με βάση στοιχεία και προτάσεις που θα υποβάλουν στο υπουργείο Οικονομικών οι ίδιοι οι δήμοι που διαμαρτύρονται για τις υπερβολικές αυξήσεις, προβάλλοντας μάλιστα και το επιχείρημα ότι δεν ελήφθη καν υπόψη η δική τους γνώμη κατά τον καθορισμό των νέων αντικειμενικών αξιών.
Σε διαβούλευση
Η έκτακτη αυτή διαδικασία θεσπίζεται με νομοθετική ρύθμιση που περιλαμβάνεται σε ένα νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο έθεσε σε δημόσια διαβούλευση αργά το βράδυ της περασμένης Παρασκευής ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Η εν λόγω ρύθμιση βρίσκεται στο άρθρο 34 του νομοσχεδίου και προβλέπει, συγκεκριμένα, τη δυνατότητα επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ., δηλαδή των τιμών εκκίνησης των περιοχών οι οποίες είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων. Η επανάληψη της διαδικασίας θα γίνει κατόπιν υποβολής από την 1η-12-2022 έως και την 31η-12-2022 της προβλεπόμενης γνώμης των Δημοτικών Συμβουλίων των οικείων δήμων.
Οι γνώμες θα πρέπει να κατατεθούν ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και να συνοδεύονται από κάθε πραγματικό αποδεικτικό στοιχείο που ανάγεται στο χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων… Η αρμόδια Επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών, ύστερα από πρόσβαση στη βάση δεδομένων, θα εξετάσει τις γνώμες χωρίς προηγούμενη εισήγηση του Αυτοτελούς Τμήματος Εκτιμήσεων και Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων, και θα εισηγηθεί στον υπουργό Οικονομικών τις ζώνες για τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης για τις οποίες πιθανολογείται έντονα η ανάγκη επανάληψης της διαδικασίας. Ο υπουργός Οικονομικών δύναται, βάσει της εισήγησης αυτής, να αποφασίσει την επανάληψη της διαδικασίας.
Οι 5 αλλαγές που έρχονται
1 Ακυρώνονται μεγάλες αυξήσεις σε πολλές περιοχές
2 Οι διορθωτικές παρεμβάσεις μπορεί να ισχύσουν και αναδρομικά από 01.01.2022
3 Νομοθετείται έκτακτη διαδικασία επανάληψης του προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών με γνωμοδοτήσεις των δήμων
4 Νέες μειώσεις σε ΕΝΦΙΑ, φόρους μεταβιβάσεων, γονικών παροχών, δωρεών, κληρονομιάς
5 «Κούρεμα» και σε άλλες 14 φορολογικές επιβαρύνσεις για ακίνητα
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΑΠΟ ΔΗΜΟΥΣ
Ο… χάρτης με τις περιοχές όπου εκτοξεύθηκαν οι τιμές ζώνης
Οπως προκύπτει από στοιχεία που συνέλεξε ο «Ε.Τ.», στο υπουργείο Οικονομικών έχει αποσταλεί πλήθος επιστολών διαμαρτυρίας από δήμους της χώρας οι οποίοι επισημαίνουν ότι οι αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 στις περιοχές τους ήταν υπέρμετρες, αδικαιολόγητα υψηλές. Ορισμένες από τις επιστολές αυτές χρησιμοποιήθηκαν από βουλευτές του ίδιου του κυβερνόντος κόμματος αλλά και κομμάτων της αντιπολίτευσης για την κατάθεση σχετικών ερωτήσεων κοινοβουλευτικού ελέγχου προς τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα. Από τα κείμενα των ερωτήσεων αυτών αναδεικνύονται τα εξής χαρακτηριστικά παραδείγματα υπέρμετρων και άδικων αυξήσεων στις αντικειμενικές αξίες:
Νομός Θεσσαλονίκης: Στην πόλη του Λαγκαδά, αλλά και σε κωμοπόλεις του δήμου, όπως το Ζαγκλιβέρι και σε μικρά χωριά και οικισμούς του ίδιου δήμου, η τιμή ζώνης διαμορφώθηκε στα 750 ευρώ ανά τ.μ. Αντίστοιχα, στα Κύμινα του Δήμου Δέλτα η αντικειμενική αξία διαμορφώνεται στα 800 ευρώ ανά τ.μ., όπως δηλαδή και στην έδρα του Δήμου Δέλτα, την πόλη της Σίνδου, ενώ στη Νεοχωρούδα του Δήμου Ωραιοκάστρου η τιμή ζώνης είναι στα 1.000 ευρώ ανά τ.μ., όσο δηλαδή και στην πόλη του Ωραιοκάστρου. Ο οριζόντιος καθορισμός των τιμών ζώνης σημαίνει στην πράξη με συγκεκριμένο παράδειγμα, ότι σήμερα η αξία μίας ακατοίκητης και προς κατεδάφιση κατοικίας 125 ετών στο Ζαγκλιβέρι του Δήμου Λαγκαδά έχει εκτιναχθεί στα 60.500 ευρώ το 2022, από 13.300 ευρώ το 2021!
Λήμνος: Σε επιστολή του έπαρχου της Λήμνου και του Αγίου Ευστρατίου που εστάλη στο υπουργείο Οικονομικών εκφράστηκε η δυσαρέσκεια των κατοίκων της Λήμνου και του Αγίου Ευστρατίου για τις νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που τέθηκαν σε ισχύ από 1ης-1-2022. Χαρακτηριστικά, στην επιστολή αναφέρονταν μεταξύ των άλλων και τα εξής: «…Στην Π.Ε. Λήμνου επιβλήθηκε τα τελευταία χρόνια αύξηση των αντικειμενικών αξιών της τάξης του 50%, και μάλιστα σε χωριά και οικισμούς που δεν δικαιολογείται. Δεν υπάρχει καμία λογική εξήγηση για την αύξηση από 600€ σε 900€ σε χωριά και οικισμούς όπως η Φυσίνη (25 κάτοικοι), η Αγία Σοφία (30 κάτοικοι), η Δάφνη (60 κάτοικοι), η Παναγιά (200 κάτοικοι), τα οποία τα τελευταία χρόνια οδηγούνται σε εγκατάλειψη και δεν έχουν καμιά τουριστική δραστηριότητα, όταν τουριστικές περιοχές και η πρωτεύουσα του νησιού έχουν ίσες ή μικρότερες αντικειμενικές αξίες…».
Εύβοια: Με τον προσδιορισμό των νέων αντικειμενικών αξιών έχουν προκύψει περιπτώσεις που εμφανίζουν υπερβολική αύξηση, χωρίς να συντρέχουν πραγματικοί λόγοι που να δικαιολογούν αυτές τις αυξήσεις. Ενώ, λοιπόν, η εμπορική αξία των ακινήτων δεν έχει μεταβληθεί ή έχει μεταβληθεί κατ’ ελάχιστον, η αντικειμενική τους αξία έχει αυξηθεί υπέρμετρα. Αυτό συνέβη διότι ελήφθησαν υπόψη πλασματικά στοιχεία αγοραπωλησιών ακινήτων, που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να εκσφενδονιστούν οι αντικειμενικές αξίες. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις παρατηρούνται σε περιοχές του πυρόπληκτου Δήμου Ιστιαίας – Αιδηψού. Για παράδειγμα, στο Ασμήνιο της Δ.Ε. Αρτεμισίου η αντικειμενική αξία ανά τ.μ. υπερδιπλασιάστηκε, καθώς από 499 ευρώ ανά τ.μ. πήγε στα 1.100 ευρώ ανά τ.μ.. Στη Β’ Ζώνη Ωρεών η αντικειμενική αξία από 950 ευρώ ανά τ.μ. διαμορφώθηκε στα 1.400 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στη Γ’ Ζώνη Ωρεών η νέα αντικειμενική αξία είναι 1.200 ευρώ ανά τ.μ. από 700 ευρώ ανά τ.μ. που ήταν πριν από την αναπροσαρμογή.
Αστυπάλαια: Για ένα οικόπεδο στη Χώρα Αστυπάλαιας η τιμή ζώνης κυμαινόταν από 120 έως 400 ευρώ και τώρα έχει ανέλθει στις 2.150€. Το ίδιο για μια μονοκατοικία στην ίδια περιοχή του νησιού, όπου η τιμή ζώνης ήταν ανάμεσα στα 420-504 ευρώ ανά τ.μ. και τώρα ανήλθε στις 2.150 ευρώ ανά τ.μ. Η ίδια εικόνα διαμορφώνεται και στον οικισμό Λιβάδι όπου οι περισσότεροι κάτοικοι κατέχουν εκεί χωράφια με οπωροκηπευτικά και εσπεριδοειδή: ένα οικόπεδο με τις προηγούμενες αντικειμενικές τιμές κυμαινόταν ανάμεσα στα 50 έως 250 ευρώ ανά στρέμμα και τώρα εκτοξεύτηκε στα 1.450 ευρώ. Ο δε απόλυτος παραλογισμός λαμβάνει χώρα στις νέες αντικειμενικές των οικισμών στο Μέσα Βαθύ και Εξω Βαθύ, περιοχές που δεν έχουν δίκτυο υδροδότησης και αποχέτευσης, ούτε καν εσωτερικούς δρόμους, ενώ το καλοκαίρι λόγω έλλειψης βασικών υποδομών και εγκαταστάσεων έχουν μηδενική τουριστική κίνηση και ανάπτυξη. Οι αντικειμενικές για τους παλιούς αυτούς οικισμούς διαμορφώνονταν ανάμεσα στα 420 και τα 520 ευρώ ανά τ.μ. για ένα σπίτι και από 80 έως 90 ευρώ για ένα οικόπεδο, ενώ οι νέες τιμές έχουν ανέλθει στα 800 ευρώ ανά τ.μ.!
Στο άρθρο 34 η «έκπληξη»
Στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τη νέα αυτή έκτακτη νομοθετική ρύθμιση η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνει για το άρθρο 34 «ότι, κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, βάσει της υπό στοιχεία 57732 ΕΞ 2021 Κοινής Απόφασης του υπουργού και του υφυπουργού Οικονομικών (Β΄ 2375) (σ.σ.: η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η-1-2022), διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν περιοχές στη χώρα για τις οποίες δεν εκφράστηκε η γνώμη των Δημοτικών Συμβουλίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη σημαντική άνοδο των τιμών εκκίνησης σε ορισμένες περιοχές δημιούργησε σε κάποιους δήμους επιφυλάξεις, καθώς επικαλούνται πραγματικά στοιχεία τα οποία ίσως δεν ελήφθησαν υπόψη και σε επανεξέταση θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε διαφορετικά αποτελέσματα ως προς τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης του συστήματος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των εντός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού ακινήτων».
Αιτίες
Από την αιτιολογική έκθεση προκύπτει -εμμέσως πλην σαφώς- ότι ο βασικό λόγος για τον οποίο αποφασίστηκε από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να επαναληφθεί η διαδικασία καθορισμού των αντικειμενικών τιμών σε πολλές περιοχές της χώρας είναι ότι εξαιτίας των υπέρμετρων αυξήσεων των τιμών αυτών πολλοί φορολογούμενοι υποχρεώθηκαν να πληρώσουν σημαντικά αυξημένους φόρους για τα ακίνητά τους ή έχασαν δικαιώματα να εισπράξουν από το κράτος κοινωνικές παροχές για τις οποίες ισχύουν περιουσιακά κριτήρια χορήγησης που αφορούν στο ύψος της συνολικής αντικειμενικής αξίας των ακινήτων τους.
Παρατείνονται φοροελαφρύνσεις
Με το φορολογικό νομοσχέδιο, επίσης, επεκτείνονται χρονικά αρκετές φοροελαφρύνσεις, όπως:
* Αναστέλλονται ξανά ο ΦΠΑ στα νεόδμητα κτίσματα και ο φόρος υπεραξίας ακινήτων.
* Παρατείνεται η διάταξη για την έκπτωση του 40% των δαπανών ανακαίνισης και λειτουργικής αναβάθμισης κτιρίων από το φόρο εισοδήματος των ιδιοκτητών.
* Παρατείνονται για άλλο ένα εξάμηνο (μέχρι 30-6-2023) οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ για αναψυκτικά, καφέ, μη αλκοολούχα ποτά, μεταφορές και τουριστικό πακέτο.
* Παρατείνεται για άλλο ένα έτος και η διευκόλυνση των φορολογουμένων που χρωστούν στην εφορία πάνω από 50.000 ευρώ, για να εντάσσονται εύκολά στην πάγια ρύθμιση των 24-48 δόσεων.
Ειδήσεις σήμερα
Κωνσταντίνα Σπυροπούλου: Η ανακοίνωση του δικηγόρου της μετά τον καυγά με την Φωτεινή Πετρογιάννη