Η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών θα πληρώσει το ίδιο ποσό ΕΝΦΙΑ με αυτό που κατέβαλε το 2022, καθώς πέρυσι δεν καταγράφηκε καμία μεταβολή στην ακίνητη περιουσία τους, ενώ φέτος δεν αλλάζει καμία από τις παραμέτρους υπολογισμού του φόρου.
Μεταβολές
Οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι θα δουν, φέτος, μεταβολές στα ποσά του ΕΝΦΙΑ, που θα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά τους, θα είναι κυρίως εκείνοι οι οποίοι κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους είτε απέκτησαν ακίνητα με αγορές, δωρεές, γονικές παροχές ή κληρονομιές είτε απέκτησαν ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων (ψιλή κυριότητα ή επικαρπία) είτε τακτοποίησαν κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους που είχαν μετατρέψει σε χώρους κύριας χρήσης είτε πούλησαν είτε μεταβίβασαν με δωρεές ακίνητα ή ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων. Οι φορολογούμενοι αυτοί είχαν χρονικό περιθώριο μέχρι τις 12 Απριλίου 2023 να δηλώσουν στην ΑΑΔΕ όλες αυτές τις μεταβολές στα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους, υποβάλλοντας τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 έτους 2023.
Οσοι δήλωσαν ότι το 2022 απέκτησαν ακίνητα ή ποσοστά ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, καθώς και όσοι δήλωσαν ότι τακτοποίησαν το 2022 ημιυπαίθριους χώρους δηλώνοντάς τους πλέον ως χώρους κύριας χρήσης θα δουν τον φετινό λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ αυξημένο σε σύγκριση με το 2022, ενώ όσοι δήλωσαν ότι πούλησαν ή μεταβίβασαν ακίνητα ή ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων θα δουν μειωμένα τα ποσά του ΕΝΦΙΑ που θα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά τους.
Αυξημένο ΕΝΦΙΑ όμως θα κληθούν να καταβάλουν και όσοι θα χάσουν φέτος δικαιώματα μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον φόρο αυτόν, λόγω αύξησης του οικογενειακού εισοδήματός τους πάνω από τα όρια που προβλέπονται για τη χορήγηση των απαλλαγών αυτών.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία:
1 Εκπτωση 50% στον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται οι ιδιοκτήτες ακινήτων εφόσον:
α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του φορολογικού έτους, για το οποίο υποβλήθηκαν οι πιο πρόσφατες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων που κατείχαν την 1η-1-2023 δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.
γ) Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας που κατείχαν την 1η-1-2023 δεν υπερβαίνει τις 85.000 ευρώ για τον άγαμο, τις 150.000 ευρώ για τον έγγαμο με ένα εξαρτώμενο τέκνο και τις 200.000 ευρώ για τον έγγαμο με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
2 Πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται οι οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, εφόσον πληρούν τα παρακάτω κριτήρια:
α) Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του φορολογικού έτους, για το οποίο υποβλήθηκαν οι πιο πρόσφατες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, δεν υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.
Για τον προσδιορισμό των δικαιούχων των παραπάνω απαλλαγών ελήφθησαν υπ’ όψιν πέρυσι τα στοιχεία των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2020, ενώ για τον προσδιορισμό των φετινών δικαιούχων θα ληφθούν υπ’ όψιν τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021, οι οποίες υποβλήθηκαν πέρυσι (τα δεδομένα των πιο πρόσφατα υποβληθεισών δηλώσεων).
Συνεπώς, όσοι από τους περυσινούς δικαιούχους των παραπάνω απαλλαγών απέκτησαν κατά τη διάρκεια του 2021 εισοδήματα μεγαλύτερα από τα παραπάνω εισοδηματικά όρια είτε θα κληθούν να καταβάλουν διπλάσιο ΕΝΦΙΑ, λόγω απώλειας του δικαιώματος απαλλαγής από το 50% του φόρου, είτε θα κληθούν για πρώτη φορά να πληρώσουν το 50% ή ακόμη και το 100% του αναλογούντος ΕΝΦΙΑ, λόγω μετάβασής τους από την ολική στη μερική απαλλαγή ή λόγω πλήρους απώλειας της απαλλαγής από το 100% του φόρου.
Επιπλέον εξαιρέσεις: Φυσικές καταστροφές, διατηρητέα
Από την υποχρέωση πληρωμής ΕΝΦΙΑ του 2023 θα εξαιρεθούν, πάντως, όσα ακίνητα βρίσκονται σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, καθώς επίσης και δικαίωμα σε ακίνητα που θεωρούνται ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή έργα τέχνης.
Πιο συγκεκριμένα, από τον ΕΝΦΙΑ του 2023 θα απαλλαγούν πλήρως τα ακίνητα που βρίσκονται:
- Σε περιοχές της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας, τις οποίες έπληξαν οι πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018.
- Εντός ρητά κατονομαζόμενων υπό αναγκαστική απαλλοτρίωση, πολεοδομικά ανενεργών ή μεταφερόμενων οικισμών και κοινοτήτων των Περιφερειακών Ενοτήτων Φλώρινας, Κοζάνης και Γρεβενών.
- Στα διοικητικά όρια των Δήμων Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Αννας και Ιστιαίας – Αιδηψού της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν, αρχής γενομένης την 27η Ιουλίου 2021.
- Σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Σάμου, Ικαρίας και Χίου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, που επλήγησαν από τον σεισμό και την πλημμύρα της 30ής Οκτωβρίου 2020.
- Σε πληγείσες περιοχές από τις πυρκαγιές Ιουλίου 2022. Για τη χορήγηση της απαλλαγής υποβάλλεται αίτηση για το έτος 2023 στη Φορολογική Διοίκηση από τον δικαιούχο αυτής, η οποία ισχύει και για τα δύο επόμενα έτη.
Επίσης, από τον ΕΝΦΙΑ του 2023 εξαιρούνται και τα δικαιώματα επί ιστορικών διατηρητέων μνημείων ή έργων τέχνης, που προστατεύονται από τον κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και σε δικαιώματα επί κτιρίων, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί μέχρι την 31η-12-2021 ως διατηρητέα, εφόσον τα ως άνω μνημεία, έργα τέχνης ή κτίρια είναι προγενέστερα της 1ης Ιανουαρίου 1940, και για τα αναλογούντα σε αυτά ποσοστά επί των γηπέδων ή οικοπέδων, με σκοπό την προστασία των διατηρητέων μνημείων και έργων τέχνης της χώρας.