Εναλλακτικές επιλογές ανάλογα με τις προτιμήσεις, το προφίλ της κατανάλωσης και το ρίσκο που είναι διατεθειμένος να αναλάβει ο καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας εξασφαλίζει το νέο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς που θέσπισε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Κάθε επιλογή συγκεντρώνει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, που συνδέονται κυρίως με το μέγεθος του ρίσκου: μικρότερο ρίσκο, σημαίνει σχετικά υψηλότερες τιμές. Το θετικό ωστόσο για όποια επιλογή και αν κάνουν οι καταναλωτές είναι ότι η μετάβαση στο νέο πλαίσιο γίνεται σε περίοδο που οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας υποχωρούν. Ενδεικτικά η μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στο ελληνικό χρηματιστήριο το Δεκέμβριο κυμαίνεται κοντά στα 102 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έναντι 110 το καλοκαίρι και 190 στην αρχή του 2023 ενώ το 2022 στην κορύφωση της κρίσης είχε ξεπεράσει τα 430 ευρώ. Έτσι, εκτιμήσεις της αγοράς αναφέρουν ότι το “πράσινο” τιμολόγιο μπορεί να εκκινήσει το 2024 χαμηλότερα και από τα 14 λεπτά ανά κιλοβάτώρα.

Όπως ανέφεραν στο ΑΠΕ παράγοντες της ενεργειακής αγοράς η επάρκεια εφοδιασμού και τα μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου στις αποθήκες της Ευρώπης σε συνδυασμό με τον ήπιο έως τώρα χειμώνα προδιαγράφουν περαιτέρω μείωση των τιμών χωρίς ωστόσο να μπορεί ποτέ να αποκλειστεί κάποια αιτία που θα οδηγούσε σε άνοδο.

Χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος: Αυτές είναι οι επιλογές των καταναλωτών

Οι επιλογές των καταναλωτών περιλαμβάνουν τα εξής:

–Πράσινα τιμολόγια, που θεσπίστηκαν από το υπουργείο προκειμένου να προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στο νέο πλαίσιο και στα οποία θα μεταπέσουν το σύνολο των καταναλωτών (εκτός αν δηλώσουν διαφορετική επιλογή στον προμηθευτή τους). Οι χρεώσεις του πράσινου τιμολογίου θα ανακοινώνονται από κάθε προμηθευτή την 1η του μήνα και θα είναι και εύκολα και άμεσα συγκρίσιμες μεταξύ τους. Οι ανακοινώσεις των προμηθευτών για τις τιμές με τις οποίες θα κάνει πρεμιέρα το “πράσινο” τιμολόγιο σύμφωνα με το νόμο πρέπει να γίνουν την Πρωτοχρονιά. Δεν αποκλείεται όμως όπως διευκρίνιζαν πηγές του υπουργείου λόγω της αργίας αλλά και του γεγονότος ότι το σύστημα εφαρμόζεται για πρώτη φορά ορισμένοι πάροχοι να ανακοινώσουν τις τιμές έως τις 2-3 Ιανουαρίου.

–Μπλε τιμολόγια, με σταθερή τιμή χρέωσης της κιλοβατώρας για όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης (π.χ. ένα χρόνο). Το βασικό πλεονέκτημα του μπλε τιμολογίου είναι ότι ο καταναλωτής προστατεύεται από πιθανή άνοδο των τιμών. Από την άλλη αν οι τιμές υποχωρήσουν, ο καταναλωτής δεν θα επωφεληθεί καθώς η χρέωση του μπλε τιμολογίου θα παραμείνει ίδια. Τις τελευταίες εβδομάδες αναπτύχθηκε ανταγωνισμός μεταξύ των προμηθευτών στα σταθερά τιμολόγια, με προσφορές που ξεκινούν κάτω και από τα 15 σεντς ανά κιλοβατώρα.

–Κίτρινα τιμολόγια τα οποία είναι κυμαινόμενα και ακολουθούν τη διακύμανση των τιμών στη διεθνή και ελληνική αγορά. Οι χρεώσεις ανακοινώνονται είτε εκ των προτέρων (στην αρχή του μήνα κατανάλωσης) είτε εκ των υστέρων. Οι καταναλωτές που θα τα επιλέξουν, θα έχουν όφελος αν συνεχιστεί η πτωτική πορεία των τιμών ή αντίστροφα θα επιβαρυνθούν αν οι τιμές ανέβουν.

–Πορτοκαλί τιμολόγια με διαφορετικές χρεώσεις ανά χρονική ζώνη τα οποία απευθύνονται σε όσους έχουν έξυπνο μετρητή.

Η μετάβαση από το ένα τιμολόγιο στο άλλο όπως και η αλλαγή προμηθευτή είναι ελεύθερη, χωρίς αποζημίωση για τον προμηθευτή εκτός από όσους έχουν συμβάσεις σταθερής τιμής (μπλε τιμολόγιο) η αποχώρηση από τις οποίες γίνεται με την καταβολή αποζημίωσης για πρόωρη λήξη της σύμβασης.

Πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι η πλειονότητα των καταναλωτών θα περάσει στο πράσινο τιμολόγιο (αν και διακρίνεται αυξημένο ενδιαφέρον και για το μπλε τιμολόγιο σταθερής χρέωσης) και πολλοί θα επανεκτιμήσουν τη στάση τους στις αρχές του έτους έχοντας την πλήρη εικόνα των τιμολογίων που θα ανακοινώσουν οι προμηθευτές.

Χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος: Πως θα κάνω την καλύτερη επιλογή;

Μπορούμε να αξιολογήσουμε τα διάφορα προσφερόμενα προγράμματα τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος με βάση τις παρακάτω παραμέτρους (ξεκινώντας με φθίνοντα βαθμό σημασίας):

1. Τιμή: Η σημαντικότερη παράμετρος είναι η χαμηλή τιμή. Διότι μπορεί ένα μπλε τιμολόγιο σταθερής τιμής να προκύπτει για μια συγκεκριμένη κατανάλωση φτηνότερο από ένα κυμαινόμενο πράσινο ή μπορεί ένα κυμαινόμενο κίτρινο να συμφέρει καλύτερα από ένα άλλο κυμαινόμενο κίτρινο ή και πράσινο της ίδιας ή άλλης εταιρείας. Δηλαδή, η τιμή δεν διαμορφώνεται μόνο από το χρώμα, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως η φόρμουλα υπολογισμού που εφαρμόζει ο εκάστοτε πάροχος. Για τον υπολογισμό τιμής των μεταβλητών τιμολογίων θα χρειαστούμε βοήθεια. Στην περίπτωση των πράσινων τιμολογίων μπορούμε να πληροφορηθούμε την τελική τιμή κάθε 1η του μήνα από τις ανακοινώσεις των παρόχων. Έκτος από την τιμή ενέργειας καλό θα ειναι να μην ξεχνάμε και το μηνιαίο πάγιο. Ένα εργαλείο σύγκρισης τιμών (πχ το εργαλείο της ΡΑΕΥΥ ή η πλατφόρμα allazorevma.gr) μπορεί να βοηθήσει αρκετά
2. Εκπτώσεις/Δώρα: Σημαντικό είναι να λάβουμε υπόψη εάν η προσφερόμενη τιμή περιλαμβάνει κάποια έκπτωση και πότε αυτή αποδίδεται. Για παράδειγμα, μια τιμή χωρίς έκπτωση είναι πολύ καλύτερη από μια τιμή με έκπτωση συνέπειας, η οποία μπορεί να στην πορεία να αποσυρθεί ή μπορεί να αποδίδεται με καθυστέρηση ενός λογαριασμού. Επίσης ένα δώρο είναι προτιμότερο να αποδίδεται στον πρώτο λογαριασμό από ότι κάθε μήνα. Τέλος εάν έχουμε πολύ μικρή κατανάλωση όπως σε ένα εξοχικό το δώρο (πχ επιστροφή χρημάτων) μπορεί να είναι και ο πιο σημαντικός παράγοντας επιλογής.
3. Σταθερότητα τιμής: Η σταθερότητα μιας τιμής δεν μας προστατεύει μόνο από τις αυξήσεις στην χονδρική αγορά (Χρηματιστήριο Ενέργειας) αλλά και από τυχόν αλλαγές στα χαρακτηριστικά του προγράμματος. Για παράδειγμα, μπορεί ένα πράσινο τιμολόγιο να έχει αρχικά έκπτωση 50% και τον επόμενο μήνα η έκπτωση να πέσει στο 10%. Σε αυτή την περίπτωση ακόμη και με σταθερή την τιμή της χονδρικής (δηλαδή χωρίς κρίση στο Χρηματιστήριο Ενέργειας) η χρέωσή μας στο λιανικό τιμολόγιο μπορεί να ανεβαίνει! Ένα τιμολόγιο σταθερής τιμής (μπλε) μας δίνει σιγουριά και μας απαλλάσσει από τον διαρκή έλεγχο τιμών που θα πρέπει να κάνουμε κάθε 3 με 6 μήνες εάν είμαστε σε ένα τιμολόγιο μεταβλητής τιμής (πράσινο ή κίτρινο)
4. Δέσμευση: Τα σταθερά τιμολόγια επιτρέπεται να έχουν ποινή αποχώρησης. Όσο μικρότερη η ποινή αποχώρησης τόσο το καλύτερο. Και στα μεταβλητά τιμολόγια όμως θα πρέπει να εξετάσουμε εάν κάποιο δώρο που έχουμε λάβει προϋποθέτει την παραμονή μας για ορισμένο χρονικό διάστημα.
5. Πρόσθετες υπηρεσίες/Προγράμματα επιβράβευσης: Πρόσθετες υπηρεσιες όπως δωρεάν τεχνική βοήθεια ή κάρτες υγείας αλλά και προγράμματα επιβράβευσης με πόντους σε προγράμματα τραπεζών συχνά προσφέρονται από τους παρόχους
6. Άλλες παράμετροι: Τέλος υπάρχουν και άλλες παράμετροι μικρότερης σημασίας που μπορεί όμως να μας ενδιαφέρουν, όπως η ύπαρξη συστήματος ebill, η δυνατότητα καταχώρησης μέτρησης ηλεκτρονικά, η πληρωμή με πάγια εντολή πιστωτικής κλπ.

Τιμολόγια ρεύματος: Χαμηλές χρεώσεις στα πράσινα

Χωρίς εκπλήξεις και πιθανότατα άκρως ομαλή θα είναι όπως φαίνεται η μετάβαση στα τιμολόγια ρεύματος χωρίς τις κρατικές επιδοτήσεις, δεδομένου ότι η τιμή του αερίου -που διαμορφώνει αυτή του ρεύματος- παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, παρέχοντας τη δυνατότητα στις εταιρίες να προσφέρουν χαμηλές τιμές στα πράσινα τιμολόγια. Μάλιστα, όπως αναφέρουν πηγές στον «Ε.Τ.» οι τιμές που θα ανακοινωθούν θα είναι κάτω από 15 λεπτά ανά κιλοβατώρα.

Σε κάθε περίπτωση, από την 1η Ιανουαρίου κάθε προμηθευτής είναι υποχρεωμένος να αναρτήσει στην ιστοσελίδα του και να ενημερώσει τη ΡΑΑΕΥ για την τελική τιμή χρέωσης στο πράσινο τιμολόγιο. Τότε, θα γνωρίζει ο καταναλωτής εκ του ασφαλούς πόσο θα πληρώσει για το ρεύμα που θα καταναλώσει κατά τον πρώτο μήνα του επόμενου έτους. Το ίδιο θα γίνεται κάθε 1η του μηνός σε όλη τη διάρκεια του 2024.

ΔΕΗ

Η ΔΕΗ, που σηματοδότησε την αρχή της σταθερής πρότασης, έχει ανακοινώσει δύο σταθερά προγράμματα: το ΔΕΗ myHome Enter και το ΔΕΗ myHome Online.

Τo ΔΕΗ myHome Enter, είναι 12μηνης διάρκειας, με πάγιο 5 ευρώ και χρέωση στο 0,179 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Για όσους διαθέτουν νυχτερινό τιμολόγιο η χρέωση τη νύχτα είναι 0,169 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Επιπλέον, με την ενεργοποίηση πάγιας εντολής οι καταναλωτές κερδίζουν έκπτωση 2% στον λογαριασμό τους.

Η χρέωση στο ΔΕΗ myHome Online είναι 0,175 ευρώ ανά κιλοβατώρα την ημέρα και 0,166 ευρώ τη νύχτα, πάγιο 3,5 ευρώ και 12μηνη διάρκεια.

Protergia

Η Protergia διαθέτει το Value Safe, ένα σταθερό οικιακό τιμολόγιο διάρκειας 12 μηνών, με πάγιο στα 3,5 ευρώ και χρέωση 0,165 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Η ίδια χρέωση ισχύει και για τις νυχτερινές ώρες.

Elpedison

Η Elpedison προσφέρει το πρόγραμμα Elpedison Bright, διάρκειας 12 μηνών, με σταθερή χρέωση 0,169 ευρώ ανά κιλοβατώρα και πάγιο 3 ευρώ.

Ελίν

Η Ελίν έχει ανακοινώσει δύο σταθερά τιμολόγια: το Power On! Blue Day, με 12μηνη διάρκεια, πάγιο 5 ευρώ και σταθερή χρέωση 0,149 ευρώ ανά κιλοβατώρα, και το Power On! Blue Day & Night, με πάγιο 5 ευρώ, 12μηνη διάρκεια και χρέωση 0,149 ευρώ ανά κιλοβατώρα την ημέρα και 0,139 ευρώ ανά κιλοβατώρα τη νύχτα.

Ηρων

O Ηρων διαθέτει το ΗΡΩΝ HOME FIX, με σταθερή χρέωση 0,165 ευρώ ανά κιλοβατώρα, 12μηνη διάρκεια και πάγιο 7,5 ευρώ.