Αν πριν από μερικά χρόνια το ζητούμενο ήταν να ξεκολλήσουν από το 40% τα ποσοστά ανεργίας των νέων, τώρα ζητούμενο είναι η αύξηση απασχόλησης στις γυναίκες και τους ανέργους μέσης ηλικίας, καθώς αποτελούν μια μεγάλη δεξαμενή για την περαιτέρω τόνωση της απασχόλησης και ταυτόχρονα την ηλικιακή ομάδα που οι προοπτικές επανένταξης στην αγορά εργασίας είναι δυσμενέστερες.

Νέα φιλοσοφία

Ηδη, μέσω του νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος 2024-2027, θα υλοποιηθούν πέντε προγράμματα επιδότησης απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα για 41.500 ανέργους, με έμφαση σε επιδοτούμενες προσλήψεις γυναικών, και στην απόκτηση επαγγελματικής/εργασιακής εμπειρίας για ανέργους μέσης ηλικίας (45-64 ετών).

Η μεγάλη στροφή που θα επιχειρηθεί από το υπουργείο Εργασίας και τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) θα αφήσει πίσω τα προγράμματα επιδότησης θέσεων εργασίας για νέους ανέργους έως 30 ετών, αφενός, γιατί η ανεργία υποχωρεί στις νέες ηλικίες και, αφετέρου, διότι δεν απορροφώνται από τις επιχειρήσεις όλες οι θέσεις για την απασχόληση νέων, παρά την αυξημένη επιδότηση που παρέχουν τα προγράμματα της ΔΥΠΑ με κάλυψη μισθού και εισφορών έως 715 ευρώ μηνιαίως.

Αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι επιχειρήσεις που χρειάζονται εξειδικευμένο προσωπικό δεν κάνουν αιτήσεις για να μπουν στα προγράμματα της ΔΥΠΑ, αλλά προσλαμβάνουν «έτοιμους» εργαζομένους με γνώση του αντικειμένου, ακόμη και με μοναδικό προσόν τις σπουδές τους, αν δεν έχουν προϋπηρεσία. Αντιθέτως, όταν πρόκειται για θέσεις χαμηλής ειδίκευσης, τότε η πρόσφορη επιλογή πολλών μικρών, κυρίως, επιχειρήσεων είναι να κάνουν προσλήψεις από τα προγράμματα της ΔΥΠΑ, λαμβάνοντας και την ανάλογη επιδότηση.

Υποχώρηση

Οι νέοι βρίσκουν πιο εύκολα δουλειά και χωρίς τη στήριξη των προγραμμάτων και αυτό φαίνεται από το ποσοστό ανεργίας στους νέους έως 24 ετών, που έχει υποχωρήσει στο 16,3%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τον Οκτώβριο του 2024, από 23,1% που ήταν τον ίδιο μήνα του 2023. Σε σχέση, δε, με το «εφιαλτικό» ποσοστό 39,3% του 2019, η ανεργία στους νέους έχει υποχωρήσει θεαματικά.

Σε σύνολο 833.058 εγγεγραμμένων ανέργων στη ΔΥΠΑ, οι άνεργοι από 20 έως 24 ετών αποτελούν μόλις το 6% και οι άνεργοι από 25 έως 29 ετών το 8,5%.

Στις επόμενες ηλικιακές ομάδες, όμως, τα ποσοστά ανεβαίνουν εντυπωσιακά. Το 31% των εγγεγραμμένων ανέργων είναι από 30 έως 44 ετών, το 23,9% είναι από 45 έως 54 ετών, ενώ στις ηλικίες 55-64 ετών βρίσκεται το 22% των εγγεγραμμένων ανέργων.

Περιορισμός

Με τις αλλαγές που σχεδιάζει η ΔΥΠΑ δεν θα εκλείψουν οι επιδοτούμενες προσλήψεις των νέων, θα περιοριστούν όμως δραστικά, προκειμένου να δοθεί βαρύτητα σε προσλήψεις ανέργων μεγαλύτερης ηλικίας, που οι προοπτικές ένταξης στην αγορά εργασίας είναι δυσμενέστερες.

Παράλληλα, όμως, θα δοθεί έμφαση σε περισσότερες δράσεις κατάρτισης, καθώς η αγορά εργασίας αναπτύσσεται ραγδαία και οι καταρτισμένοι άνεργοι είναι αυτοί που βρίσκουν πιο εύκολα καλές θέσεις με καλύτερους μισθούς.

Οι εργαζόμενοι 55-64 ετών, σωσίβιο για το δημογραφικό

Η αύξηση των απασχολουμένων στις μέσες ηλικίες μπορεί να αποτελεί τη λύση, ως έναν βαθμό, στο δημογραφικό πρόβλημα, καθώς στα επόμενα χρόνια η μεγαλύτερη αύξηση της απασχόλησης αναμένεται στις ηλικίες 55-65 ετών.

Σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις ηλικίες από 55 έως 64 ετών, αναμένεται μια αύξηση απασχόλησης της τάξης των 20,8 μονάδων! Από το 57,4% που είναι σήμερα το ποσοστό απασχόλησης αυτής της ηλικιακής ομάδας, θα αυξηθεί στο 78,2% έως το 2070. Ηδη, έως το 2030 θα βρίσκεται στο 65,5% και το 2050 θα έχει φτάσει στο 74%.

Το ίδιο εντυπωσιακή προβλέπεται να είναι και η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών σε ηλικίες 55-64 ετών στην απασχόληση, καθώς από 44,8% που είναι σήμερα το ποσοστό απασχόλησης αυτής της κατηγορίας, θα φτάσει στο 71% έως το 2070, καταγράφοντας αύξηση κατά 26,4 μονάδες.