Πριν λάβουν τα εκκαθαριστικά, οι φορολογούμενοι θα πρέπει, ωστόσο, να ελέγξουν πολύ προσεκτικά τα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας τους, όπως τα έχουν δηλώσει στην ηλεκτρονική εφαρμογή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για το «περιουσιολόγιο» και, ειδικότερα, στα έντυπα Ε9.
Τροποποιητικές
Οσοι φορολογούμενοι διαπιστώσουν ότι διέπραξαν λάθη ή υπέπεσαν σε παραλείψεις όταν είχαν δηλώσει τα στοιχεία των ακινήτων τους στα έντυπα Ε9 και εξαιτίας αυτών των λαθών ή των παραλείψεων κινδυνεύουν να χρεωθούν άδικα με επιπλέον ΕΝΦΙΑ για το έτος 2024, θα πρέπει να προχωρήσουν στις απαραίτητες διορθώσεις, υποβάλλοντας τροποποιητικές δηλώσεις Ε9. Ετσι, θα αποφύγουν τον κίνδυνο τα λάθη και οι παραλείψεις τους να μεταφερθούν στα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ του έτους 2024 και να τους στοιχίσουν πρόσθετες επιβαρύνσεις. Στην ουσία θα καταφέρουν να προκαλέσουν σημαντική μείωση του ΕΝΦΙΑ του 2024 που θα προέκυπτε αν δεν γίνονταν οι διορθώσεις. Διορθώνοντας εγκαίρως, πριν την έκδοση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ, τα λάθη ή τις παραλείψεις τους στο Ε9, μπορούν πετύχουν μειώσεις στις επιβαρύνσεις, οι οποίες φθάνουν ενδεικτικά:
* στο 20% ή στο 40% για τα πολύ παλαιά κτίσματα,
* στο 60% για τα ημιτελή κτίσματα,
* στο 80% για τα αγροτεμάχια με υφιστάμενα κτίσματα,
* στο 90% για τους βοηθητικούς χώρους που έχουν δηλωθεί λανθασμένα ως χώροι κύριας χρήσης.
Η υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έτους 2024 είναι εφικτή για τους φορολογουμένους μέχρι και το τέλος Μαρτίου του τρέχοντος έτους, δηλαδή πριν εκδοθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ για το τρέχον έτος. Η υποβολή μπορεί να γίνει στην ηλεκτρονική εφαρμογή «Δήλωση Ε9/ΕΝΦΙΑ» στην ψηφιακή πύλη της ΑΑΔΕ (στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.aade.gr/polites/akinita/dilosi-e9-enfia).
Χωρίς πρόστιμο
Εφόσον οι φορολογούμενοι θελήσουν να διορθώσουν και τις δηλώσεις Ε9 των προηγουμένων ετών, 2014-2023, μπορούν να το πράξουν υποβάλλοντας τις σχετικές εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις, χωρίς την επιβάρυνση με το αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής των 100 ευρώ. Αυτή η ευνοϊκή ρύθμιση ισχύει τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθεί η ένταξη των περιοχών των ακινήτων τους στο Κτηματολόγιο. Σε κάθε περίπτωση, μετά την ηλεκτρονική υποβολή διορθωτικής δήλωσης Ε9, για κάθε ένα από τα έτη 2014-2023, θα εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό σημείωμα ΕΝΦΙΑ. Αν από την υποβολή της κάθε διορθωτικής δήλωσης Ε9 προκύψει μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος ΕΝΦΙΑ για κάθε ένα από τα έτη 2014-2023, τότε το συνολικό ποσό των μειώσεων θα συμψηφιστεί είτε με ληξιπρόθεσμες είτε με μη ληξιπρόθεσμες οφειλές του φορολογουμένου.
Πιθανά λάθη
Τα πιο συχνά λάθη στη συμπλήρωση του Ε9 που μπορεί να προκαλέσουν άδικες υπερχρεώσεις με σημαντικού ύψους επιπλέον ποσά ΕΝΦΙΑ, καθώς και οι οδηγίες για να διορθωθούν με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έχουν αναλυτικά ως εξής:
Συντάξεις Φεβρουαρίου 2025: Δείτε τις ημερομηνίες που θα πληρωθούν
1 Μη ορθή συμπλήρωση στοιχείων για ημιτελή κτίσματα. Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωσης 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, προκειμένου να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει οπωσδήποτε και τις ακόλουθες ενδείξεις:
* Στη στήλη 10 του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99, που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».
* Στη στήλη 30 του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη «ΟΧΙ» εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη «ΝΑΙ» εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30, θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1.
* Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8, που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».
Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2024 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από το νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ δεν θα υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του έτους 2024. Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος, πρέπει να υποβάλει τροποποιητική δήλωση Ε9 για το 2024, στην οποία οφείλει να αναγράψει ξανά όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32 αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο ή 10, 30, 31 και 32 εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).
2 Λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων για τις επιφάνειες των κύριων και των βοηθητικών χώρων του ακινήτου. Συνηθέστερο λάθος που διαπράττουν οι φορολογούμενοι είναι η καταχώριση βοηθητικών χώρων ως κύριων. Στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με το φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Συχνά επίσης έχει παρατηρηθεί η δήλωση των υπόγειων επιφανειών ακινήτων ως χώρων κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα μαζί με τους κύριους χώρους του ακινήτου. Επίσης έχουν παρατηρηθεί λάθη που αφορούν στην αναγραφή περισσότερων τετραγωνικών μέτρων για τις επιφάνειες των κύριων ή και των βοηθητικών χώρων. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι αναγκαία η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για την αποκατάσταση των λαθών. Συγκεκριμένα, το ακίνητο για το οποίο έχουν γίνει τα λάθη θα πρέπει να ξαναδηλωθεί με αναγραφή του σωστού αριθμού τετραγωνικών μέτρων τόσο για τους κύριους όσο και για τους βοηθητικούς χώρους.
3 Λάθη στη δήλωση της παλαιότητας. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για κτίρια που ανεγέρθηκαν προ του 1930 εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής παλαιότητας 0,8. Δηλαδή για τα ακίνητα αυτά προβλέπεται έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ. Επιπλέον για κτίρια με παλαιότητα άνω των 100 ετών εφαρμόζεται συντελεστής παλαιότητας 0,6, δηλαδή ισχύει έκπτωση 40% στον ΕΝΦΙΑ. Τυχόν μη ορθή δήλωση του έτους κατασκευής για παλαιό κτίσμα πρέπει να διορθωθεί με τροποποιητική δήλωση Ε9 έτους 2024, ώστε να κερδηθεί η ανάλογη έκπτωση.
4 Προσοχή στα λάθη από το παρελθόν. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, αν τα λάθη ξεκινούν από δηλώσεις Ε9 παρελθόντων ετών (2014-2023), τότε θα πρέπει οι διορθώσεις να ξεκινήσουν από το πρώτο εκ των ετών αυτών, ώστε ο ΕΝΦΙΑ να μειωθεί αναδρομικά για τα συγκεκριμένα έτη.
Τα εμπράγματα δικαιώματα… καίνε
5 Παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων για τα εμπράγματα δικαιώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και κινδυνεύουν να χρεωθούν με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9, ή παραλείποντας να αναγράψουν κάποιον κωδικό στις συγκεκριμένες στήλες. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίζεται η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή, καθώς θεωρείται αυτόματα ότι το ακίνητο ανήκει στον δηλούντα κατά πλήρη κυριότητα. Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί και να εξαλειφθεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9 του 2024, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου, ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο. Αν όντως εντοπιστεί κάποιο λάθος σε μια από τις στήλες αυτές, θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 και να ξαναδηλωθούν τα στοιχεία του ακινήτου, με ορθή συμπλήρωση της στήλης που αφορά στο εμπράγματο δικαίωμα.
Παγίδα τα ποσοστά συνιδιοκτησίας
6 Παραλείψεις και λάθη στα στοιχεία για τα ποσοστά συνιδιοκτησίας. Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, το μηχανογραφικό σύστημα της ΑΑΔΕ υπολογίζει τον ΕΝΦΙΑ θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου. Αν, για παράδειγμα, το ακίνητο ανήκει στο φορολογούμενο κατά 50% κι αυτός έχει ξεχάσει να δηλώσει το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή έχει δηλώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, τότε θα χρεωθεί για το συγκεκριμένο ακίνητο με ΕΝΦΙΑ σημαντικά υψηλότερο από αυτόν που του αναλογεί πραγματικά για το εν λόγω ακίνητο. Για να αποφευχθεί μια τέτοια άδικη υπερχρέωση στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του 2024, θα πρέπει ο φορολογούμενος να ανατρέξει στο Ε9 που αποτυπώνει την περιουσιακή του κατάσταση την 1η-1-2024 και να ελέγξει εάν έχει παραλείψει εντελώς να αναγράψει το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή εάν έχει αναγράψει λάθος ποσοστό. Σε περίπτωση εντοπισμού παράλειψης ή λάθους πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία το ακίνητο πρέπει να δηλωθεί ξανά με συμπληρωμένο το σωστό ποσοστό συνιδιοκτησίας στην αντίστοιχη στήλη (στη στήλη 16 του πίνακα 1 αν πρόκειται για κτίσμα, στη στήλη 19 του πίνακα 1 αν πρόκειται για οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 20 του πίνακα 2 αν πρόκειται για εδαφική έκταση εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού).
Ειδήσεις σήμερα
Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα Σάββατο 20 Ιανουαρίου
Τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα 20 Ιανουαρίου