Τα ποσά από την ΕΑΣ που δικαιούνται οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», φτάνουν ως και 12.236 ευρώ, ενώ στις συντάξεις χηρείας οι αυξήσεις που πρέπει να πληρωθούν ξεπερνούν τα 287 ευρώ το μήνα με αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ.

Η πληρωμή των αναδρομικών από την ΕΑΣ σε συνταξιούχους του Δημοσίου έχει «ξεπαγώσει» για όσους έχουν αποφάσεις με ατομικές προσφυγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Τις ίδιες επιστροφές δικαιούνται όμως και όσοι δεν προσέφυγαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Το δικαστήριο έκρινε (με την απόφαση 244/2017) ότι η κράτηση ΕΑΣ στις κύριες συντάξεις του Δημοσίου άνω των 1.400 ευρώ είναι αντισυνταγματική για το διάστημα από Φεβρουάριο 2017 ως Δεκέμβριο 2018 και δικαιούνται την επιστροφή των κρατήσεων αυτών όλοι οι συνταξιούχοι του Δημοσίου για το επίμαχο διάστημα.

Το κόστος των αναδρομικών από την ΕΑΣ για όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου εκτιμάται στα 400 εκατ. ευρώ. Ενα από τα σενάρια που εξετάζονται στην κυβέρνηση είναι να πάρουν πλήρη αναδρομικά όσοι έχουν προσφύγει και ένα εφάπαξ ποσό (π.χ. το 50% των αναδρομικών) όσοι δεν έχουν ασκήσει προσφυγές.

Οι επιστροφές ΕΑΣ, σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», φτάνουν ως και 12.235 ευρώ, ανάλογα με τη μισθολογική κατηγορία στην οποία ανήκουν οι συνταξιούχοι.

Για παράδειγμα:

1. Συνταξιούχοι από ειδικά μισθολόγια (δικαστικοί, πανεπιστημιακοί κ.ά.), χωρίς προσφυγές, δικαιούνται αναδρομικά για 23 μήνες, με ποσά από 3.335 ευρώ έως 12.236 ευρώ.
2. Συνταξιούχοι απόστρατοι, που ανήκουν επίσης στα ειδικά μισθολόγια, αλλά με μικρότερες συντάξεις έναντι των δικαστών και των πανεπιστημιακών, δικαιούνται αναδρομικά έως 10.120 ευρώ.
3. Πολιτικοί συνταξιούχοι του Δημοσίου (εκπαιδευτικοί, υπουργείων, δημόσιων οργανισμών, νοσοκομείων, δήμων κ.λπ.) δικαιούνται αναδρομικά από 575 ευρώ έως 6.256 ευρώ.

Αναδρομικά συντάξεων έχουν λαμβάνειν και οι χήρες του Δημοσίου που πήραν σύνταξη θανάτου από τον Μάιο του 2016 ως το 2019 με απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η σύνταξη που τους χορηγήθηκε πριν από την αλλαγή του νόμου που την πήγε στο 70% ήταν ίση με το 50% της σύνταξης του θανόντος, η οποία προηγουμένως είχε επανυπολογιστεί. Το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατόπιν προσφυγών από χήρες αποστράτων, έκρινε ότι έπρεπε να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης και όχι το 50% της επανυπολογισμένης, γιατί δεν το προβλέπει ο νόμος. Ακολούθως, με βάση το νέο αυξημένο ποσό, θα πρέπει ο ΕΦΚΑ να επανυπολογίσει και την αύξηση του ποσοστού από το 50% στο 70%.

Οι συντάξεις χηρείας του Δημοσίου που απονεμήθηκαν στην τριετία 2016-2019 θα πρέπει να επανυπολογιστούν και να δοθεί το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος, σύμφωνα με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (1038/2023).

Οι χήρες δικαιούνται μηνιαίες αυξήσεις για αυτή την τριετία με ποσά ως και 287 ευρώ και αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ. Η απόφαση αφορά περίπου 15.000 χήρες του Δημοσίου, αλλά καλύπτει, λόγω ίσης μεταχείρισης, και άλλες 30.000 χήρες του ιδιωτικού τομέα για την επίμαχη τριετία 2016-2019, καθώς και σε αυτές πληρώθηκε το 50% της επανυπολογισμένης αντί της αρχικής σύνταξης των θανόντων συζύγων τους.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ (6/2/2018) στις συντάξεις χηρείας που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 για θανάτους παλαιών συνταξιούχων, το 50% αντιστοιχούσε στην επανυπολογισμένη σύνταξη του θανόντος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προκύπτουσα προσωπική διαφορά. Η χήρα δηλαδή έπαιρνε το 50% της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, ενώ η προσωπική διαφορά, που ήταν συμπλήρωμα, δεν έμπαινε στο 50%.

Αναδρομικές αυξήσεις ως 287 ευρώ σε συντάξεις χηρείας του Δημοσίου

Με τον τρόπο που υπολογίστηκαν οι συντάξεις θανάτου για δικαιούχους του Δημοσίου, το ποσό που πήραν στην πραγματικότητα οι επιζώντες σύζυγοι αντιστοιχούσε στο 30% της αρχικής σύνταξης του θανόντος.

Η προσφυγή των χήρων αποστράτων στο Ελεγκτικό Συνέδριο ανέδειξε το πρόβλημα και το δικαστήριο τις δικαίωσε κρίνοντας ότι η σύνταξη του θανόντος δεν έπρεπε να επανυπολογιστεί, αλλά θα έπρεπε να μεταβιβαστεί στις χήρες με βάση το αρχικό ποσό που έπαιρνε ο θανών και με το ποσοστό που ορίζει ο νόμος (50% από 2016 ως 2019 και 70% μετά το 2019).

Η ερμηνεία που έγινε από τον ΕΦΚΑ, ότι δηλαδή θα έπρεπε να επανυπολογιστούν και οι συντάξεις θανάτου, κατέπεσε στο δικαστήριο και πλέον, με το δεδικασμένο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθίσταται άκυρος ο επανυπολογισμός όχι μόνον στις συντάξεις χηρείας του Δημοσίου, αλλά κατ’ επέκταση και στις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα.

Για παράδειγμα:

* Σε σύνταξη θανόντος 1.337 ευρώ μικτά από το Δημόσιο, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 426 ευρώ, δηλαδή σε ποσό που αντιστοιχεί στο 31% επί παλιού μικτού ποσού που είχε ο θανών! Ο λόγος είναι διότι η σύνταξη των 1.337 ευρώ επανυπολογίστηκε στα 853 ευρώ! Και από αυτό το ποσό η χήρα πήρε το 50%, δηλαδή τα 426 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει 668 ευρώ (το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.337 ευρώ) και δικαιούται αύξηση 242 ευρώ!

*Σε σύνταξη θανόντος 1.758 ευρώ μικτά, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 592 ευρώ. Η χήρα πήρε στην πραγματικότητα το 33% του παλιού μικτού ποσού που είχε ο θανών! Ο λόγος που συνέβη αυτό είναι επειδή η σύνταξη του θανόντος επανυπολογίστηκε με το νόμο Κατρούγκαλου και από τα 1.758 ευρώ βγήκε στα 1.184 ευρώ! Και η χήρα πήρε το 50% του νέου ποσού, δηλαδή 592 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει 879 ευρώ (το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.758 ευρώ) και δικαιούται αύξηση 287 ευρώ!

Πόσοι συνταξιούχοι έχουν πληρωθεί αναδρομικά από τον ΕΦΚΑ με δικαστική απόφαση;

Στις αρμόδιες υπηρεσίες βρίσκονται προς εκτέλεση δικαστικές αποφάσεις για περίπου 4.000 συνταξιούχους Ταμείων του ιδιωτικού τομέα για επικουρικές και Δώρα και για άλλους 5.000 συνταξιούχους του Δημοσίου που δικαιώθηκαν με προσφυγές τους για αναδρομικά από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).

Από τις αποφάσεις αυτές, για μεν το Δημόσιο έχουν εκτελεστεί περίπου 1.500 και για τον ιδιωτικό τομέα έχουν εκτελεστεί περίπου 1.250. Η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει λύση για να μην καθυστερήσουν οι πληρωμές για αναδρομικά που «ντε φάκτο» κερδίζονται στα δικαστήρια.

ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ

Οι συνταξιούχοι του δημόσιου τομέα που έχουν καταθέσει προσφυγές για να τους επιστραφεί η ΕΑΣ πριν βγει η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (πριν από τον Φεβρουάριο του 2017) θα πάρουν τα αναδρομικά τους για μια 5ετία. Οσοι προσέφυγαν εντός τριετίας μετά την απόφαση, δικαιούνται αναδρομικά για μια 2ετία. Οσοι δεν έχουν προσφύγει θα πρέπει να πάρουν επίσης αναδρομικά 2ετίας.

ΧΑΜΕΝΟΙ

Στις συντάξεις χηρείας τα αναδρομικά και οι αυξήσεις δεν αφορούν τις συντάξεις λόγω θανάτου που μεταβιβάστηκαν σε επιζώντες συζύγους ή και σε τέκνα από συνταξιούχους που συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016. Οι εν λόγω συνταξιούχοι χηρείας δεν καλύπτονται από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου διότι οι συντάξεις των θανόντων βγήκαν μετά το 2016.

Αναδρομικά ΕΑΣ για συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων του Δημοσίου (*)

Αναδρομικά ΕΑΣ για απόστρατους (*)

Αναδρομικά ΕΑΣ για πολιτικούς συνταξιούχους του Δημοσίου (*)

(*) ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΜΕ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 5ΕΤΙΑΣ