ΟΙ απόμαχοι της εργασίας, στο παρελθόν, κέρδισαν αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις και άλλες περιπτώσεις επανυπολογισμού, και η κυβέρνηση τα κατέβαλε σε όλους. Για τις περιπτώσεις που «τρέχουν» τώρα, έχουν ήδη υπάρξει δικαστικές αποφάσεις υπέρ των συνταξιούχων. Η αναμενόμενη απόφαση από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο θα κρίνει τις επιστροφές για επικουρικές και Δώρα και αποτελεί τη «μητέρα των μαχών». Η απόφαση έχει καθυστερήσει επιδεικτικά και θα έπρεπε να έχει ανακοινωθεί. Δεν γίνεται να περιμένουν οι συνταξιούχοι τόσο πολλά χρόνια.
ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, τίθεται ένα ακόμα πιο σοβαρό ζήτημα. Το αν τα αναδρομικά θα δοθούν μόνο στους 370.000 που έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη ή σε όλους τους συνταξιούχους. Η κυβέρνηση οφείλει να δει με προσοχή το θέμα. Οι αντισυνταγματικές περικοπές πρέπει να επιστραφούν σε όλους. Γιατί αυτό θα σημάνει Δικαιοσύνη για όλους, αλλά και για να σταλεί ένα μήνυμα να σταματήσει η «βιομηχανία αγωγών» που έχει στηθεί εδώ και μία δεκαετία. Παράλληλα, θα κλείσει για πάντα το επώδυνο μνημονιακό παρελθόν.
ΠΡΟΦΑΝΩΣ, η καταβολή όλων αυτών των αναδρομικών, που κοστίζει πάνω από 1,5 δισ. ευρώ, δεν πρέπει να διαταράξει τη δημοσιονομική ισορροπία. Η κυβέρνηση, λοιπόν, θα μπορούσε να πληρώσει τα αναδρομικά σε μηνιαίες δόσεις μέσα στην επόμενη πενταετία-εξαετία, έτσι ώστε και να υπάρξει αποκατάσταση δικαίου για τους συνταξιούχους, αλλά και να τηρηθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Συντάξεις: Πότε αναμένεται η απόφαση για τα αναδρομικά [Οι πίνακες με τα ποσά 11 μηνών για επικουρικές – Δώρα ανά Ταμείο]
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τα αναδρομικά των συνταξιούχων από αντισυνταγματικές περικοπές σε επικουρικές συντάξεις, Δώρα, ΕΑΣ και επιστροφές επανυπολογισμού σε συντάξεις χηρείας με ποσά που ενδεικτικά φτάνουν τις 8.500 ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ενθέτου «Ασφάλιση και Συντάξεις», στα μέσα Φεβρουαρίου επίκειται η δημοσίευση της τελικής απόφασης του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου που θα κρίνει τα αναδρομικά 11 μηνών από περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και στα Δώρα των συνταξιούχων.
Εφόσον η απόφαση βγει, όπως αναμένεται, υπέρ των συνταξιούχων, θα «ξεκλειδώσει» πληρωμές και σε άλλες κατηγορίες μέσα στους επόμενους μήνες.
Οι πληρωμές θα αφορούν τόσο όσους διεκδίκησαν τις παράνομες περικοπές των 11 μηνών με δικαστικές προσφυγές όσο και συνταξιούχους που δεν έχουν προσφυγές αλλά καλύπτονται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Στην αναμονή και με την προσμονή για το Ταμείο είναι περίπου 1,2 εκατ. συνταξιούχοι, εκ των οποίων οι 370.000 δικαιούνται επιστροφές για περικοπές 11 μηνών κατόπιν προσφυγών στα δικαστήρια.
Με αφορμή την απόφαση θα ανοίξει όμως ο δρόμος για να φέρει η κυβέρνηση μια συνολική ρύθμιση για τα αναδρομικά, καθώς στη λίστα των πληρωμών με βάση τις αποφάσεις των δικαστηρίων βρίσκονται τουλάχιστον 4 κατηγορίες, που είναι οι εξής:
Συντάξεις χηρείας: Τι θα συμβεί με τις διακρίσεις και τις αδικίες στα ποσά για παλαιούς και νέους δικαιούχους
- Οι συνταξιούχοι από Ταμεία ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τραπεζών κ.ά.) και Δημοσίου (ΤΑΔΚΥ, ΤΕΑΠΟΚΑ ΤΕΑΔΥ) που είχαν περικοπές 11 μηνών στις επικουρικές συντάξεις και στα Δώρα επικουρικών συντάξεων από τους νόμους 4051 και 4093 του 2012. Τα ποσά επιστροφών για αυτήν την κατηγορία δικαιούχων φτάνουν ως 4.000 ευρώ. Προσοχή: Από το Δημόσιο δεν δικαιούνται αναδρομικά Δώρων στις επικουρικές όλοι οι συνταξιούχοι, καθώς εντός του ΤΕΑΔΥ υπήρχαν Ταμεία που δεν κατέβαλλαν Δώρα στις επικουρικές.
- Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που έχουν περικοπές από την εισφορά αλληλεγγύης για το διάστημα από Φεβρουάριο 2017 ως Δεκέμβριο 2018, δηλαδή περικοπές 23 μηνών. Οι εν λόγω περικοπές κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Ελεγκτικό Συνέδριο και αφορούν περίπου 350.000 συνταξιούχους με κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Οσοι έχουν ασκήσει και προσφυγές μετά το 2017, έχουν «κλειδωμένα» τα αναδρομικά, με ποσά επιστροφών που ενδεικτικά φτάνουν τις 8.500 ευρώ.Οσοι δεν κατέθεσαν προσφυγές, που είναι και οι περισσότεροι, περιμένουν να δικαιωθούν με κάποιο ποσό από την κυβέρνηση, δεδομένου ότι συνηθίζεται τέτοιες αποφάσεις να τους καλύπτουν όλους.
- Οι επιζώντες σύζυγοι θανόντων συνταξιούχων του Δημοσίου μετά το 2016, στους οποίους οι συντάξεις χηρείας απονεμήθηκαν κατόπιν επανυπολογισμού στο 70%, ενώ το Ελεγκτικό Συνέδριο όπου προσέφυγαν έκρινε ότι θα έπρεπε να πάρουν κανονικά το ποσοστό της αρχικής σύνταξης του θανόντος και όχι της επανυπολογισμένης, γιατί ήταν μικρότερο.
- Οι συνταξιούχοι που έχουν περικοπές Δώρων κύριων αλλά και επικουρικών συντάξεων, οι οποίες έχουν ήδη κριθεί αντισυνταγματικές, αλλά δεν τις διεκδίκησαν με ατομικές ή ομαδικές προσφυγές στα δικαστήρια, θεωρώντας ότι καλύπτονται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Από τις 4 παραπάνω κατηγορίες των 1,2 εκατ. συνταξιούχων συνολικά, σίγουρη θεωρείται η πληρωμή αναδρομικών από μειώσεις επικουρικών συντάξεων και Δώρων για 370.000 συνταξιούχους, καθώς έχουν διασφαλίσει τις διεκδικήσεις τους με δικαστικές προσφυγές.
Για τους υπόλοιπους 800.000 συνταξιούχους, ωστόσο, όλα είναι ανοιχτά: Από το να πάρουν ένα ποσό έναντι και όχι το σύνολο των περικοπών μέχρι να μην πάρουν τίποτα. Με τα τωρινά δεδομένα, το να μην πάρουν τίποτα μοιάζει το λιγότερο πιθανό σενάριο, καθώς ένα μέρος της ευθύνης για το ότι οι εν λόγω συνταξιούχοι δεν κατάφεραν ποτέ να καταθέσουν προσφυγές έχει και η κυβέρνηση, που απαγόρευσε τις νέες δικαστικές διεκδικήσεις με νόμο τον Οκτώβριο του 2020.
Η απόφαση του ΑΕΔ και τι αναμένεται
Ολα για τα αναδρομικά θα ξεκαθαριστούν στα μέσα Φεβρουαρίου, που σύμφωνα με τις πληροφορίες του ενθέτου «Ασφάλιση και Συντάξεις» έχει προγραμματιστεί διάσκεψη του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου και εφόσον δεν αναβληθεί αναμένεται ότι σε αυτήν τη διάσκεψη θα δημοσιευτεί και η απόφασή του για τις επιστροφές που περιμένουν οι συνταξιούχοι.
Η απόφαση του ΑΕΔ θα κρίνει τα αναδρομικά από περικοπές 11 μηνών οι οποίες ήδη έχουν βγει αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Με βάση την εισήγηση του ΑΕΔ, πιστεύεται βασίμως από νομικούς κύκλους ότι η τελική απόφαση θα είναι θετική για τους συνταξιούχους.
Εφόσον επιβεβαιωθεί και από το περιεχόμενό της, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για πληρωμές εντός των επόμενων μηνών.
Οι εκτιμήσεις που υπάρχουν είναι πως το Δικαστήριο θα υιοθετήσει την εισήγηση που κατατέθηκε για την υπόθεση των αναδρομικών, επαναβεβαιώνοντας ουσιαστικά τις αποφάσεις του ΣτΕ που έκριναν ότι οι συνταξιούχοι δικαιούνται επιστροφές από μειώσεις επικουρικών συντάξεων και των Δώρων για το 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαϊ̈́ου 2016.
Τα αναδρομικά από επικουρικές και Δώρα επικουρικής σύνταξης ανάλογα με το Ταμείο στο οποίο ανήκουν οι συνταξιούχοι είναι:
*Για συνταξιούχους ΙΚΑ, από 410 ευρώ ως 2.372 ευρώ.
*Για συνταξιούχους Δημοσίου, από 668 ευρώ ως 2.604 ευρώ.
*Για συνταξιούχους από Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών, από 1.111 ευρώ ως 4.004 ευρώ.
*Για συνταξιούχους λοιπών επικουρικών ταμείων (Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.), από 1.242 ευρώ ως 2.399 ευρώ.
*Για συνταξιούχους ΝΑΤ, από 503 ευρώ ως 1.985 ευρώ.
Τα δύο τελικά σενάρια πληρωμών
Το δίλημμα στο οποίο καλείται να απαντήσει όμως η κυβέρνηση είναι αν θα δικαιώσει με κάποιον τρόπο και τους 800.000 συνταξιούχους που, παρότι είχαν τις ίδιες περικοπές, τους απαγορεύθηκε να τις διεκδικήσουν παρά μόνον αν είχαν κατατεθεί προσφυγές μέχρι τον Ιούλιο του 2020.
Δύο είναι τα σενάρια που θα εξεταστούν στην κυβέρνηση σε μια συνολική λύση πληρωμών στα διεκδικούμενα αναδρομικά:
- Να πληρωθούν τα αναδρομικά στους 370.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αγωγές.
- Να πληρωθούν αναδρομικά με ένα εφάπαξ ποσό της τάξης των 600 ως 800 ευρώ και στους 800.000 συνταξιούχους που δεν έχουν κάνει προσφυγή για να τα διεκδικήσουν.
Ο λογαριασμός για τις πληρωμές των αναδρομικών ετοιμάζεται στο υπουργείο Εργασίας. Το ποσό των επιστροφών για επικουρικές και Δώρα μόνον για τους 370.000 συνταξιούχους με προσφυγές δεν ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ. Αν μπουν και τα Δώρα των κύριων συντάξεων για τους 370.000 συνταξιούχους, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 750 εκατ. ευρώ. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει να επιστραφούν οι περικοπές και σε όσους δεν άσκησαν προσφυγή, τότε ο λογαριασμός ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και μπορεί να πληρωθεί μόνον σε δόσεις.
Ποιοι συνταξιούχοι θα πληρωθούν πρώτοι και ποιοι αργότερα;
Πρώτοι στις πληρωμές θα είναι οι συνταξιούχοι που έχουν εκκρεμοδικία. Εφόσον η απόφαση του ΑΕΔ βγει υπέρ τους, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για μαζική έκδοση χιλιάδων δικαστικών αποφάσεων που εκκρεμούν στα Πρωτοδικεία από ομαδικές αγωγές συνταξιούχων για αναδρομικά 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις και Δώρα. Εκτιμάται ότι οι ομαδικές αγωγές είναι πάνω από 7.000 και καλύπτουν περίπου 370.000 συνταξιούχους. Υπάρχει, όμως, και το ενδεχόμενο να επιστραφούν αυτόματα τα ποσά με νομοθετική ρύθμιση, για να τελειώσει η δικαστική ταλαιπωρία χιλιάδων συνταξιούχων. Μια τέτοια λύση μπορεί να περιλαμβάνει στη συνέχεια και την καταβολή ενός εφάπαξ επιδόματος σε συνταξιούχους που δεν έχουν κάνει προσφυγές.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ 2016
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
294 | 1.069 | 642 | 661 | 2.372 |
262 | 899 | 360 | 589 | 1.848 |
235 | 807 | 323 | 528 | 1.658 |
229 | 787 | 315 | 515 | 1.616 |
212 | 728 | 291 | 477 | 1.496 |
201 | 690 | 276 | 452 | 1.418 |
191 | 438 | 124 | 429 | 992 |
181 | 415 | 118 | 406 | 939 |
176 | 254 | 114 | 394 | 762 |
160 | 230 | 104 | 358 | 692 |
142 | 0 | 92 | 318 | 410 |
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
323 | 1.174 | 704 | 726 | 2.604 |
296 | 1.076 | 646 | 665 | 2.387 |
269 | 976 | 586 | 603 | 2.165 |
241 | 874 | 524 | 540 | 1.938 |
224 | 769 | 308 | 503 | 1.579 |
205 | 503 | 281 | 459 | 1.242 |
187 | 452 | 256 | 419 | 1.128 |
175 | 422 | 239 | 392 | 1.053 |
181 | 262 | 118 | 407 | 787 |
168 | 242 | 109 | 376 | 727 |
154 | 222 | 100 | 345 | 668 |
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
504 | 1.832 | 1.099 | 1.073 | 4.004 |
436 | 1.584 | 950 | 979 | 3.514 |
399 | 1.447 | 868 | 896 | 3.211 |
386 | 1.402 | 841 | 867 | 3.110 |
361 | 1.311 | 786 | 811 | 2.908 |
326 | 1.119 | 448 | 732 | 2.299 |
288 | 989 | 395 | 647 | 2.031 |
235 | 855 | 513 | 528 | 1.896 |
224 | 767 | 307 | 502 | 1.575 |
205 | 495 | 281 | 459 | 1.235 |
184 | 446 | 252 | 413 | 1.111 |
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (*)
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | ||
341 | 1.168 | 467 | 764 | 2.399 | |
317 | 1.086 | 435 | 711 | 2.232 | |
296 | 1.076 | 646 | 665 | 2.387 | |
286 | 1.039 | 624 | 643 | 2.306 | |
269 | 976 | 586 | 603 | 2.165 | |
259 | 939 | 563 | 580 | 2.083 | |
251 | 911 | 547 | 563 | 2.021 | |
241 | 874 | 524 | 540 | 1.938 | |
235 | 807 | 323 | 528 | 1.658 | |
215 | 738 | 295 | 483 | 1.517 | |
205 | 503 | 281 | 459 | 1.242 | |
(*) Δικηγόρων, Μηχανικών, Χημικών, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||
Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
449 | 978 | 1.007 | 1.985 |
381 | 830 | 855 | 1.685 |
310 | 675 | 696 | 1.371 |
286 | 624 | 643 | 1.267 |
252 | 345 | 565 | 910 |
237 | 325 | 533 | 858 |
223 | 306 | 500 | 806 |
215 | 295 | 482 | 777 |
200 | 274 | 449 | 723 |
185 | 254 | 415 | 669 |
174 | 113 | 390 | 503 |
Αναδρομικά: Επιστροφές έως 8.556 ευρώ από την ΕΑΣ σε συντάξεις του Δημοσίου [πίνακες]
Αναδρομικά που φτάνουν ως τις 8.556 ευρώ για τους συνταξιούχους των ειδικών μισθολογίων και ως 5.000 ευρώ για τους συνταξιούχους των υπόλοιπων κατηγοριών δικαιούνται περίπου 350.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου από τις κρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), που βγήκε αντισυνταγματική για τη διετία 2017-2018 με αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η πληρωμή των αναδρομικών αυτών βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά προς το παρόν αφορά σε συνταξιούχους του Δημοσίου που κερδίζουν τις επιστροφές με ατομικές προσφυγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο, τις οποίες οι περισσότεροι άσκησαν μετά την πρώτη απόφαση που βγήκε το Φεβρουάριο του 2017 (η απόφαση Ελεγκτικού Συνεδρίου 244/2017).
Τις ίδιες επιστροφές δικαιούνται όμως και όσοι δεν προσέφυγαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς καλύπτονται από την αρχική απόφαση, που έκρινε ότι οι κρατήσεις που επιβάλλονταν στις συντάξεις του Δημοσίου ήταν αντισυνταγματικές διότι από αυτές χρηματοδοτούνταν τα ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος, υποκαθιστώντας μέρος της κρατικής χρηματοδότησης.
Οι κρατήσεις της ΕΑΣ επιβάλλονται σε όσους λαμβάνουν μικτή κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ μηνιαίως. Σύμφωνα μάλιστα με μία νέα απόφαση του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αναδρομικά για το ίδιο διάστημα δικαιούνται και οι νέοι, μετά το 2016, συνταξιούχοι, εφόσον άσκησαν αγωγές ως και το 2021. Στις περιπτώσεις αυτές -με βάση την απόφαση 0695/2024 του 6ου Τμήματος του Ε.Σ.- τα αναδρομικά θα είναι για τη διετία 2017-2018 για αγωγές που ασκήθηκαν μέχρι το 2020, και για το 2018, εφόσον οι αγωγές ασκήθηκαν το 2021.
Οι επιστροφές ΕΑΣ, σύμφωνα με τους ενδεικτικούς πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», φτάνουν ως και 8.556 ευρώ, ανάλογα με τη μισθολογική κατηγορία όπου ανήκουν οι συνταξιούχοι.
Για παράδειγμα:
- Συνταξιούχοι Ειδικών Μισθολογίων, όπου ανήκουν οι δικαστικοί, οι πανεπιστημιακοί, οι γιατροί ΕΣΥ κ.ά., οι οποίοι δεν έχουν κάνει προσφυγές, δικαιούνται αναδρομικά για 23 μήνες από την ΕΑΣ με ποσά από 3.335 ευρώ έως 8.556 ευρώ. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 3.100 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.828 ευρώ, έχει κράτηση ΕΑΣ 372 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 8.556 ευρώ από την ακύρωση των κρατήσεων για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018.
- Συνταξιούχοι απόστρατοι, που ανήκουν επίσης στα ειδικά μισθολόγια, δικαιούνται αναδρομικά έως 8.027 ευρώ. Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 2.910 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.734 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 349 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 8.027 ευρώ από την ακύρωση των κρατήσεων για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018.
- Πολιτικοί συνταξιούχοι του Δημοσίου (εκπαιδευτικοί, υπουργείων, δημόσιων οργανισμών, νοσοκομείων, δήμων κ.λπ.) δικαιούνται αναδρομικά από 575 ευρώ έως 5.037 ευρώ. Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 2.435 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.540 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 219 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 5.037 ευρώ. Ενώ συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 1.865 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.280 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 112 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 2.576 ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι από το 2019 και μετά η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική στις συντάξεις, καθώς το ίδιο δικαστήριο (Ελεγκτικό Συνέδριο) έκρινε ότι με τον νόμο Κατρούγκαλου ο σκοπός της ΕΑΣ άλλαξε και πλέον οι κρατήσεις πηγαίνουν για τον λεγόμενο «κουμπαρά» των συντάξεων, το ΑΚΑΓΕ.
Αναδρομικά έχουν λαμβάνειν και οι χήρες του Δημοσίου που πήραν σύνταξη θανάτου από Μάιο του 2016 ως το 2019, καθώς πήραν το 50% από τη σύνταξη του θανόντος, αφού πρώτα επανυπολογίστηκε σε μικρότερο ποσό, ενώ σύμφωνα με απόφαση του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος, που ήταν υψηλότερη από την επανυπολογισμένη σύνταξη!
Αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ και για συντάξεις χηρείας
Με βάση την απόφαση 1038/2023 του Ε.Σ., που δικαίωσε προσφυγές χήρων αποστράτων, όλες οι συντάξεις χηρείας του Δημοσίου που απονεμήθηκαν στην τριετία 2016-2019 θα πρέπει να επανυπολογιστούν και να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος και επί της νέας σύνταξης να γίνει η αύξηση του ποσοστού στο 70%, που ισχύει από το 2019 και μετά.
Οι χήρες δικαιούνται μηνιαίες αυξήσεις για αυτήν την τριετία με ποσά ως και 300 ευρώ και αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ. Η απόφαση αφορά περίπου 15.000 συντάξεις χηρείας του Δημοσίου, αλλά για λόγους ίσης μεταχείρισης αφορά και τις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα για την επίμαχη τριετία 2016-2019, καθώς και σε αυτές πληρώθηκε το 50% της επανυπολογισμένης αντί της αρχικής σύνταξης των θανόντων συζύγων τους.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ (6/2/2018), στις συντάξεις χηρείας που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 για θανάτους παλαιών συνταξιούχων, το 50% αντιστοιχούσε στην επανυπολογισμένη σύνταξη του θανόντος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προκύπτουσα προσωπική διαφορά. Η χήρα, δηλαδή, έπαιρνε το 50% της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, ενώ η προσωπική διαφορά που ήταν συμπλήρωμα δεν έμπαινε στο 50%.
Με τον τρόπο που υπολογίστηκαν οι συντάξεις θανάτου, το ποσό που πήραν στην πραγματικότητα οι χήρες των αποστράτων αντιστοιχούσε στο 30% της αρχικής σύνταξης των θανόντων!
Για παράδειγμα:
*Σε σύνταξη θανόντος 1.758 ευρώ μικτά, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 592 ευρώ. Το ποσό ισοδυναμεί με το 33% και όχι με το 50%, γιατί η σύνταξη του θανόντος επανυπολογίστηκε με τον νόμο Κατρούγκαλου και μειώθηκε στα 1.184 ευρώ! Η χήρα δικαιώθηκε μεν με το 50%, αλλά επί του νέου ποσού των 1.184 ευρώ, και η σύνταξή της βγήκε στα 592 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.758 ευρώ, δηλαδή δικαιούται σύνταξη χηρείας 879 ευρώ, με αναδρομική αύξηση κατά 287 ευρώ!
* Σε σύνταξη θανόντος 1.337 ευρώ μικτά από το Δημόσιο, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 426 ευρώ, δηλαδή σε ποσό που αντιστοιχεί στο 31% επί παλιού μικτού ποσού που είχε ο θανών! Ο λόγος είναι διότι η σύνταξη των 1.337 ευρώ επανυπολογίστηκε στα 853 ευρώ! Η χήρα δικαιώθηκε μεν με το 50%, αλλά επί του νέου ποσού των 853 ευρώ, και η σύνταξή της βγήκε στα 426 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει 668 ευρώ (το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.337 ευρώ) και δικαιούται αύξηση 242 ευρώ!
Τι αλλαγές σχεδιάζονται στις συντάξεις χηρείας;
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης βρίσκεται σε αδιέξοδο με τις συντάξεις χηρείας, καθώς εφάρμοσε τον νόμο για περικοπές από το 70% στο 35% μόνον σε περίπου 5.000 χήρες ή χήρους του Δημοσίου και λόγω πολιτικού κόστους δεν έκανε τις ίδιες μειώσεις που προβλέπει ο νόμος σε περίπου 60.000 συνταξιούχους χηρείας από Ταμεία του ιδιωτικού τομέα. Επιπρόσθετα, μετά την ένταξη όλων των συντάξεων στο νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΦΚΑ, δεν επιβάλλονται νέες περικοπές σε καμία σύνταξη χηρείας που περνάει την τριετία. Το θέμα έγινε πλέον «γόρδιος δεσμός» και τώρα οι επιτελείς του υπουργείου μελετούν να απαλλάξουν όλες τις συντάξεις χηρείας από τις μειώσεις, και σε εκείνες που έγιναν (Δημόσιο) να επιστραφούν με αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης χηρείας από το 35% στο 70%.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι συνταξιούχοι που κατέθεσαν προσφυγές έχουν «κλειδώσει» τα αναδρομικά και σε πολλές περιπτώσεις, ανάλογα με τον χρόνο της προσφυγής τους, θα τα πάρουν με αυξημένους τόκους. Οσοι, δε, είχαν την προνοητικότητα να κάνουν προσφυγή πριν βγουν οι αποφάσεις των δικαστηρίων (ΣτΕ, Ελεγκτικό Συνέδριο) δικαιούνται αναδρομικά 5ετίας.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Στις συντάξεις χηρείας τα αναδρομικά και οι αυξήσεις δεν αφορούν τις μεταβιβάσεις συντάξεων λόγω θανάτου από συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016. Οι εν λόγω συνταξιούχοι χηρείας δεν καλύπτονται από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι οι αρχικές συντάξεις των θανόντων βγήκαν μετά το 2016, ενώ η απόφαση δικαιώνει συντάξεις χηρείας που βγήκαν μετά το 2016, αλλά οι θανόντες ήταν συνταξιούχοι πριν από το 2016.
Αναδρομικά ΕΑΣ για συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων του Δημοσίου (*)
Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου (μετά τις μειώσεις) | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 23 μηνών |
3.100 € | 1.828 € | 372 € | 8.556 € |
3.050 € | 1.803 € | 366 € | 8.418 € |
2.600 € | 1.624 € | 234 € | 5.382 € |
2.525 € | 1.586 € | 227 € | 5.221 € |
2.450 € | 1.547 € | 221 € | 5.083 € |
2.375 € | 1.509 € | 214 € | 4.922 € |
2.300 € | 1.497 € | 161 € | 3.703 € |
2.225 € | 1.457 € | 156 € | 3.588 € |
2.075 € | 1.379 € | 145 € | 3.335 € |
Αναδρομικά ΕΑΣ για απόστρατους (*)
Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου (μετά τις μειώσεις) | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 23 μηνών |
2.910 € | 1.734 € | 349 € | 8.027 € |
2.530 € | 1.588 € | 228 € | 5.244 € |
2.245 € | 1.468 € | 157 € | 3.611 € |
1.990 € | 1.346 € | 119 € | 2.737 € |
1.795 € | 1.316 € | 108 € | 2.484 € |
1.730 € | 1.279 € | 104 € | 2.392 € |
1.665 € | 1.273 € | 50 € | 1.150 € |
1.600 € | 1.235 € | 48 € | 1.104 € |
1.535 € | 1.197 € | 46 € | 1.058 € |
Αναδρομικά ΕΑΣ για πολιτικούς συνταξιούχους του Δημοσίου (*)
Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου (μετά τις μειώσεις) | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 23 μηνών |
2.435 € | 1.540 € | 219 € | 5.037 € |
2.150 € | 1.418 € | 151 € | 3.473 € |
2.000 € | 1.430 € | 120 € | 2.760 € |
1.865 € | 1.280 € | 112 € | 2.576 € |
1.700 € | 1.293 € | 51 € | 1.173 € |
1.550 € | 1.206 € | 47 € | 1.081 € |
1.475 € | 1.163 € | 44 € | 1.012 € |
1.425 € | 1.144 € | 25 € | 575 € |
1.400 € | 1.144 € | 0 | 0 |
(*) ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΜΕ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 5ΕΤΙΑΣ
Συντάξεις χηρείας: Τι θα συμβεί με τις διακρίσεις και τις αδικίες στα ποσά για παλαιούς και νέους δικαιούχους
Συντάξεις χηρείας πολλών ταχυτήτων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα έχει δημιουργήσει η εκκρεμότητα από τη μια με τις περικοπές που προβλέπει ο νόμος μετά την πρώτη τριετία, εφόσον οι δικαιούχοι παίρνουν και δική τους σύνταξη ή εργάζονται, και η διαφορετική αντιμετώπιση που ισχύει στις αποδιδόμενες συντάξεις χηρείας για δικαιούχους πριν και μετά τον νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου).
Στις συντάξεις χηρείας που απονεμήθηκαν μετά τον νόμο Κατρούγακλου και στις οποίες παρήλθε η πρώτη τριετία, οι περικοπές εφαρμόστηκαν μόνον στο Δημόσιο, ενώ στον ιδιωτικό τομέα δεν έχει εφαρμοστεί ο νόμος και πλέον εξετάζεται μια νέα ρύθμιση συνολικά για τις συντάξεις λόγω θανάτου, με μικρότερες περικοπές και μόνον στο ποσό της εθνικής σύνταξης.
Το τελευταίο διάστημα δε, που οι συντάξεις του Δημοσίου δεν πληρώνονται από το ΓΛΚ αλλά έχουν ενταχθεί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΦΚΑ, έχουν σταματήσει να γίνονται νέες περικοπές λόγω τριετίας σε συνταξιούχους με σύνταξη χηρείας.
Το θέμα των περικοπών στις συντάξεις χηρείας του Δημοσίου θίγει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτικών Συνταξιούχων (ΠΟΠΣ) σε επιστολή που απέστειλε στις 15 Ιανουαρίου στον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Π. Τσακλόγλου. Στην επιστολή αναφέρεται ότι για να μη βρεθούν να χρωστούν συντάξεις πολλών ετών «οι συνταξιούχοι χηρείας του Δημοσίου, κατά πλειοψηφία τουλάχιστον, έχουν υποβάλει αίτημα να γίνεται η προβλεπόμενη μείωση αμέσως μετά τη λήξη της πρώτης τριετίας». Αντί αυτού όμως, όπως επισημαίνεται στην επιστολή της ΠΟΠΣ, «οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ συνεχίζουν να τους καταβάλλουν το 70% και μετά την τριετία και ζητούνται εκ των υστέρων, αφότου δηλαδή παρέλθει η τριετία, τα χρωστούμενα από τις συντάξεις χηρείας σε δόσεις με μηνιαία παρακράτηση των συντάξεων.
Οι αποφάσεις αυτές αφορούν και σε επιστροφή χρημάτων από οικογενειακά επιδόματα που συνέχισαν να καταβάλλουν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ στους συνταξιούχους και μετά τον θάνατο των συζύγων τους και που τώρα ζητούνται πίσω με παρακράτηση 50 ευρώ κατ’ ελάχιστον από τη σύνταξη κάθε μήνα.
Μία από τις αποφάσεις αυτές που εστάλη σε συνταξιούχο με ημερομηνία 29/11/2024 δημοσιεύει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».
Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, ο συνταξιούχος ειδοποιείται από την αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων του ΓΛΚ ότι οφείλει να επιστρέψει σε δόσεις τα επιδόματα συζύγου που εκείνος συνέχισε να λαμβάνει ενώ η σύζυγός του απεβίωσε το 2020.
Το ποσό που του ζητείται είναι 1.579 ευρώ και θα του παρακρατείται κάθε μήνα η ανάλογη δόση από τη σύνταξη.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία του Δημοσίου, όταν πρόκειται για επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών παρακρατείται το 1/10 της σύνταξης κάθε μήνα, εφόσον η σύνταξη είναι μέχρι τα 1.000 ευρώ, και το 1/6 για το τμήμα της σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.
Το ποσό που παρακρατείται κάθε μήνα είναι τουλάχιστον 50 ευρώ.
Στην επιστολή της για να τη ρύθμιση του ζητήματος των παρακρατούμενων ποσών από τις συντάξεις χηρείας, η ΠΟΠΣ υπέβαλε και προτάσεις προς το υπουργείο με τρεις εναλλακτικές δυνατότητες, που είναι οι εξής:
- Σε περίπτωση που ο κληρονόμος συνταξιούχος δεν εργάζεται ή δεν παίρνει άλλη σύνταξη, να απονέμεται σε αυτόν το 100% της σύνταξης του αποβιώσαντος συζύγου εφ’ όρου ζωής.
- Σε περίπτωση που ο κληρονόμος χήρος/-α εργάζεται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος, να κληρονομεί το 70% του αποβιώσαντος εφ’ όρου ζωής.
- Να δικαιούται ο κληρονόμος να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα κρατήσει ως πρώτη και ποια ως δεύτερη.
Οι δικαιούχοι πριν από το 2016
Στους δε συνταξιούχους που πήραν σύνταξη χηρείας πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση αν προέρχονται από το Δημόσιο, καθώς το ποσοστό που παίρνουν οι επιζώντες σύζυγοι, εφόσον οι ίδιοι είναι συνταξιούχοι του Δημοσίου, πέφτει εξαρχής στο 25% της σύνταξης του θανόντος. Αν ο επιζών δεν είναι συνταξιούχος του Δημοσίου, τότε σε περίπτωση που δικαιωθεί με σύνταξη χηρείας παίρνει το 70% και αν λαμβάνει ήδη και δική του σύνταξη, τότε εξαρχής καλείται να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%. Διαφορετικό καθεστώς ισχύει και στις συντάξεις θανάτου του ΟΓΑ, καθώς ο επιζών σύζυγος παίρνει το 50% της σύνταξης του θανόντος και αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα ή παιδιά που δικαιούνται μερίδιο από τη σύνταξη, τότε καταβάλλεται το υπόλοιπο 50% της σύναξης του θανόντος.
Πότε δεν μπορεί να ζητήσει την επιστροφή χρημάτων ο ΕΦΚΑ;
Εξαιρούνται από την επιστροφή χρημάτων οι συνταξιούχοι που αποδεικνύουν ότι θα περιέλθουν σε δυσμενή οικονομική θέση εφόσον έλαβαν τις παροχές καλόπιστα και όχι με δόλο. Με πρόσφατη απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας ανοίγει τον δρόμο ακύρωσης των απαιτήσεων του ΕΦΚΑ εις βάρος συνταξιούχων για επιστροφές χρημάτων από συντάξεις ή επιδόματα που συνέχισαν να τους καταβάλλονται χωρίς να τα δικαιούνται! Η απόφαση του ΣτΕ με αριθμό 2137/2024, την οποία αποκάλυψε ο «Ελεύθερος Τύπος» με το σκεπτικό που παραθέτει, μπορεί να ακυρώσει όλες οι ποινές που εκκρεμούν για την επιστροφή συντάξεων χηρείας που συνεχίζουν να καταβάλλονται χωρίς περικοπή μετά την πρώτη τριετία, καθώς οι συνταξιούχοι χηρείας δικαιούνται να επικαλεστούν, πρώτον, ότι έλαβαν τις παροχές καλόπιστα και, δεύτερον, ότι αν τους ζητηθούν τα χρήματα, θα περιέλθουν σε δυσμενή οικονομική θέση!
Ειδήσεις σήμερα
Politico: Η Ευρώπη κρατάει την… ανάσα της – Ποια θα είναι η πρώτη κίνηση του Τραμπ
Τα 3 «κλειδιά» για τον αναδασμό χωραφιών
Εξοχικά σε εναλλακτικούς προορισμούς και με λιγότερα τετραγωνικά
Συντάξεις Φεβρουαρίου: Ώρα πληρωμής για τους δικαιούχους – Πότε πάνε ταμείο
Φθηνά δάνεια έως 25.000 ευρώ χωρίς εγγυήσεις για μικρές επιχειρήσεις