Αν συνυπολογίσει κανείς ότι από το 2016 έως το 2020 που εφαρμόστηκαν οι εισφορές βάσει εισοδήματος, η πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών πλήρωνε εισφορά με βάση τον κατώτατο μισθό, τότε είναι προφανές ότι η μείωση των συντάξεων για τους περισσότερους ασφαλισμένους είναι μονόδρομος.

Η επιλογή της 1ης κατηγορίας εισφορών οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε συντάξεις-φιλοδωρήματα με μόνιμες και δυσαναπλήρωτες απώλειες εισοδήματος.

Για παράδειγμα, η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 1ης κατηγορίας με 40 χρόνια είναι 887,85 ευρώ και μετά την κράτηση ασθένειας υποχωρεί στα 834 ευρώ. Για τα ίδια έτη με την εισφορά της 6ης κατηγορίας η σύνταξη ανεβαίνει στα 1.893 ευρώ μικτά και μετά τις κρατήσεις ΕΑΣ και ασθένειας διαμορφώνεται στα 1.673 ευρώ.

Στα 35 χρόνια η εισφορά της 1ης κατηγορίας οδηγεί σε σύνταξη 773 ευρώ και μετά την κράτηση ασθένειας υποχωρεί στα 727 ευρώ, ενώ για τα ίδια έτη με την εισφορά της 6ης κατηγορίας η σύνταξη ανεβαίνει στα 1.523 ευρώ και μετά τις κρατήσεις πάει στα 1.389 ευρώ.

Στα 30 χρόνια η εισφορά της 1ης κατηγορίας οδηγεί σε σύνταξη 674 ευρώ και μετά την κράτηση ασθένειας υποχωρεί στα 634 ευρώ, ενώ για τα ίδια έτη με την εισφορά της 6ης κατηγορίας η σύνταξη ανεβαίνει στα 1.204 ευρώ και μετά την κράτηση ασθένειας υποχωρεί στα 1.132 ευρώ.

Για να αποφύγουν τις συντάξεις «πείνας», οι επαγγελματίες θα πρέπει να διανύσουν τουλάχιστον το 60% του ασφαλιστικού βίου τους στην 3η και την 4η κατηγορία.

Για παράδειγμα, με μια μέση εισφορά στα επίπεδα της 4ης κατηγορίας (422,900 ευρώ), η σύνταξη για 40 έτη ασφάλισης είναι 1.301 ευρώ, για 35 έτη βγαίνει στα 1.082 ευρώ και για 30 έτη είναι 893 ευρώ.

Τα στοιχεία δείχνουν, όμως, ότι οι 9 στους 10 επαγγελματίες και αγρότες μένουν στο χαμηλότερο ασφάλιστρο και το 2025.

Τα τελικά στοιχεία της κατηγορίας που επέλεξαν για το 2025 οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες δημοσιεύει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής και σύμφωνα με αυτά:

1. Την εισφορά της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας με ποσό 244,65 ευρώ επέλεξαν 1.021.183 επαγγελματίες και αγρότες.
2. Την εισφορά της 2ης ασφαλιστικής κατηγορίας με ποσό 293,59 ευρώ επέλεξαν 48.565 επαγγελματίες.
3. Την εισφορά της 3ης κατηγορίας με ποσό 351,84 ευρώ επέλεξαν 38.019 επαγγελματίες.
4. Την εισφορά της 4ης ασφαλιστικής κατηγορίας με ποσό 422,90 ευρώ επέλεξαν 20.699 επαγγελματίες.
5. Την εισφορά της 5ης ασφαλιστικής κατηγορίας με ποσό 506,78 ευρώ επέλεξαν 10.468 επαγγελματίες.
6. Την εισφορά της 6ης ασφαλιστικής κατηγορίας με ποσό 659,39 ευρώ επέλεξαν 13.290 επαγγελματίες.

Αν μπει στην εξίσωση και η ρύθμιση χρεών σε 120 δόσεις με τον Νόμο 4611/2019 που προέβλεπε διαγραφή οφειλών μέσω του επανυπολογισμού των παλιών εισφορών με το ελάχιστο ασφάλιστρο των 158 ευρώ (επί του μνημονιακού κατώτατου μισθού των 586 ευρώ), τότε γίνεται αντιληπτό ότι για μια μεγάλη μερίδα των μη μισθωτών ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ έχει διαγραφεί και ένα ποσοστό από τη μελλοντική σύνταξή τους. Στη ρύθμιση του Νόμου 4611/2019 με επανυπολογισμό των εισφορών και διαγραφή χρεών αλλά και μελλοντικής σύνταξης είχαν ενταχθεί περίπου 600.000 επαγγελματίες, εκ των οποίων οι 295.000 την εγκατέλειψαν, οι 125.000 την τηρούν πληρώνοντας τις δόσεις και 190.000 την ολοκλήρωσαν.

Γιατί παραμένουν στην 1η κατηγορία

Ο λόγος που σήμερα οι επαγγελματίες λένε «όχι» στις νέες κλίμακες παραμένοντας αναγκαστικά στην 1η κατηγορία, που έχει φτάσει στα 244,65 ευρώ, είναι γιατί εξακολουθεί να θεωρείται ακριβότερη για τους περισσότερους που πλήρωναν χαμηλότερη εισφορά με βάση το εισόδημα.

Σε σύνολο 1.150.224 ασφαλισμένων επαγγελματιών και αγροτών μόνον 26.300 ασφαλισμένοι, δηλαδή το 2,2%, επέλεξαν να καταβάλουν υψηλότερη εισφορά από τη 2η κατηγορία και άνω για το 2025.

Περίπου 1 εκατ. ασφαλισμένοι έμειναν στην 1η κατηγορία.

Στις πιο υψηλές κατηγορίες δε, 5η και 6η, είναι μόνον 23.000 επαγγελματίες.

Η επιλογή ασφαλιστικών κατηγοριών στον ΕΦΚΑ γίνεται κάθε χρόνο μέχρι 31 Ιανουαρίου μετά την αύξηση των εισφορών.

Ολες οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών (από την 1η έως την 6η κατηγορία), καθώς και η ειδική κατηγορία των νέων επαγγελματιών, επιβαρύνονται με μηνιαία εισφορά ανεργίας 10 ευρώ.

Για το 2025 η αύξηση των εισφορών είναι 2,7%, με το μηνιαίο ποσό της πρώτης κατηγορίας να διαμορφώνεται στα 254,65 ευρώ μαζί με τα 10 ευρώ της εισφοράς ανεργίας, και την 6η κατηγορία να φτάνει στα 669,39 ευρώ αντίστοιχα.

Οσοι δεν κάνουν επιλογή κατηγορίας έως τις 31 Ιανουαρίου κάθε έτους τεκμαίρεται ότι επιλέγουν την 1η.

Στην πιο φθηνή οι επιστήμονες για επικουρική και εφάπαξ

Την εισφορά της πρώτης και φθηνότερης κατηγορίας επέλεξαν να πληρώνουν στους κλάδους επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ οι περισσότεροι επιστήμονες, γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί.

Στην επικουρική ασφάλιση καταβάλλουν εισφορές οι μηχανικοί και οι δικηγόροι και η κατάταξή τους για το 2025 έχει ως εξής:

* Την εισφορά της 1ης κατηγορίας με ποσό 45,43 ευρώ επέλεξαν να πληρώνουν 107.515 αυτοαπασχολούμενοι.

* Την εισφορά της 2ης κατηγορίας με ποσό 54,76 ευρώ επέλεξαν να πληρώνουν 4.219 αυτοαπασχολούμενοι.

Την εισφορά της 3ης κατηγορίας με ποσό 65,25 ευρώ επέλεξαν να πληρώνουν 6.628 αυτοαπασχολούμενοι.

Στον κλάδο εφάπαξ καταβάλλουν εισφορές οι μηχανικοί και οι γιατροί – υγειονομικοί και η κατάταξή τους για το 2025 έχει ως εξής:

* Την εισφορά της 1ης κατηγορίας με ποσό 30,29 ευρώ επέλεξαν να πληρώνουν 125.206 αυτοαπασχολούμενοι.

* Την εισφορά της 2ης κατηγορίας με ποσό 36,12 ευρώ επέλεξαν να πληρώνουν 5.468 αυτοαπασχολούμενοι.

Την εισφορά της 3ης κατηγορίας με ποσό 43,10 ευρώ επέλεξαν να πληρώνουν 9.807 αυτοαπασχολούμενοι.

Σε ποιες κατηγορίες ασφαλίζονται ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες

 Τι σύνταξη βγάζουν οι νέες εισφορές για τους ελ. επαγγελματίες

Ποσά συντάξεων μικτά.

 Eιδική κατηγορία νέων επαγγελματιών (για 5 έτη)

Σύνολο μηνιαίων εισφορών κύριας ασφάλισης επαγγελματιών και αγροτών