Για τις επικουρικές εφαρμόζεται διπλός τρόπος υπολογισμού που χωρίζει τα ποσά σε δύο περιόδους ασφάλισης:
- Το πρώτο ποσό επικουρικής αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης ως το 2014 και υπολογίζεται με συντελεστή 0,45% ανά έτος επί τις συντάξιμες αποδοχές ως το 2014.
- Το δεύτερο ποσό αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης από το 2015 και μετά και υπολογίζεται με βάση τις εισφορές που πληρώθηκαν και την ηλικία συνταξιοδότησης. Οσο περισσότερες είναι οι εισφορές και όσο πιο αργά (προς τα 67) βγαίνει κάποιος τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η επικουρική του για το διάστημα μετά το 2015.
Για παράδειγμα:
*Ασφαλισμένος του ιδιωτικού τομέα που συνταξιοδοτείται το 2023 με 33 έτη ασφάλισης σε ηλικία 62 ετών, με καθεστώς μειωμένης σύνταξης και με συντάξιμες αποδοχές 1.500 ευρώ, θα πάρει επικουρική σύνταξη 160 ευρώ. Αν όμως βγει με 40 έτη και πλήρη σύνταξη, θα πάρει 255 ευρώ. Αν έχει τα 40 έτη στην κύρια, μπορεί να αναγνωρίσει 7 έτη για να έχει 40ετία και στην επικουρική ασφάλιση.
* Ασφαλισμένος του δημόσιου τομέα που συνταξιοδοτείται το 2023 σε ηλικία 62 ετών, με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ, θα πάρει επικουρική σύνταξη 332 ευρώ, ενώ στα 67 θα είναι 341 ευρώ.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Στο τμήμα σύνταξης για τα έτη ως το 2014 επιβάλλεται μείωση 6% ως 30% στην επικουρική όταν ο ασφαλισμένος αποχωρεί με καθεστώς μειωμένης σύνταξης. Αντίθετα, για τα έτη από 2015 και μετά, η ποινή πρόωρης εξόδου «αντικαταστάθηκε» από τους συντελεστές υπολογισμού (ράντες) με βάση την ηλικία.
Στις επικουρικές συντάξεις ο μηχανισμός αύξησης είναι διαφορετικός σε σχέση με τις κύριες. Οι επικουρικές συντάξεις θα αυξηθούν το 2023, εφόσον υπάρχει θετικό αποτέλεσμα (πλεόνασμα) στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) του ΕΦΚΑ. Δεν αυξάνονται δηλαδή «αυτόματα» με βάση την αύξηση του πληθωρισμού και της ανάπτυξης, όπως οι κύριες συντάξεις.
Ο νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) προβλέπει ότι οι επικουρικές δεν αυξάνονται (ούτε μειώνονται) ως το 2022, εφόσον υπάρχει αρνητικό αποτέλεσμα ίσο με το 0,5% των εσόδων του ΕΤΕΑΕΠ, ενώ από το 2023 και μετά παρέχεται η ευελιξία για αύξηση επικουρικών συντάξεων, εφόσον δεν προκύπτει έλλειμμα.
Το αν θα δοθεί αύξηση φέτος θα εξαρτηθεί από το αν το Ταμείο είχε έλλειμμα ή όχι το 2022. Στα έσοδα του Ταμείου προσμετράται -σύμφωνα με το νόμο- και η περιουσία του, κυρίως τα ρευστά διαθέσιμα. Η περιουσία του ΕΤΕΑΕΠ μαζί με το αποθεματικό από τους τομείς πρόνοιας που έχουν ενσωματωθεί στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης υπερβαίνει τα 3,5 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αποφασιστεί αύξηση επικουρικών αφού οριστικοποιηθούν, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023, τα οικονομικά στοιχεία του 2022.
Σύνταξη - Όρια ηλικίας: Αυτοί μπορούν να αποχωρήσουν από τα 58,5 έτη [πίνακες]
Ο Κρατικός Προϋπολογισμός έχει προβλέψει πάντως και έξτρα ποσό 165 εκατ. ευρώ για το 2023, για να αναπληρωθεί η απώλεια εσόδων από την υποχρεωτική ένταξη των νέων ασφαλισμένων στο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) που ψηφίστηκε με το νόμο 4826/2021 και ξεκίνησε να λειτουργεί το 2022.
Η πρόβλεψη στο νόμο για το ΤΕΚΑ είναι ότι ο Κρατικός Προϋπολογισμός θα αναπληρώνει την απώλεια εσόδων που προκαλείται στο ΕΤΕΑΕΠ κάθε χρόνο.
Οι επικουρικές θα είναι μεγαλύτερες για όσους πάρουν σύνταξη το 2023, καθώς θα υπολογιστούν με υψηλότερους μισθούς και περισσότερα έτη ασφάλισης.
Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές που ευνοούν τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, καθώς υπολογίζονται οι μισθοί και οι εισφορές με τα Δώρα, δηλαδή 14 μισθοί, ενώ στο Δημόσιο οι επικουρικές βγαίνουν με εισφορές 12 μισθών, αφού τα Δώρα έχουν καταργηθεί.
Συντάξεις: Ερώτηση & Απάντηση
Πόσα πλασματικά έτη επιτρέπεται να αξιοποιήσουν οι ασφαλισμένοι στην επικουρική ασφάλιση και τι ρόλο παίζουν στην ηλικία καταβολής σύνταξης;
Οι ασφαλισμένοι μπορούν να αναγνωρίσουν ως και 7 πλασματικά έτη (από σπουδές, στρατιωτική θητεία, τέκνα) για να συμπληρώσουν 40ετία στην επικουρική ασφάλιση. Για λιγότερα από 40 έτη, οι πλασματικοί χρόνοι που έχουν δικαίωμα να αναγνωρίσουν διαφέρουν από Ταμείο σε Ταμείο. Οι μισθωτοί του ΙΚΑ, για παράδειγμα (και στα περισσότερα επικουρικά του ιδιωτικού τομέα), μπορούν να αναγνωρίσουν στην επικουρική ασφάλιση μόνον στρατιωτική θητεία και 200+200 ημέρες από διάστημα ανεργίας και ασθένειας την τελευταία δεκαετία πριν τη συνταξιοδότηση. Στο Δημόσιο, για λιγότερα από 40 έτη στην επικουρική ασφάλιση αναγνωρίζονται η στρατιωτική θητεία και επιπλέον χρόνος λόγω τέκνων και σπουδών. Η ηλικία συνταξιοδότησης δεν αλλάζει, αλλά η επικουρική, αν δεν συμπληρώνονται οι ίδιες προϋποθέσεις με την κύρια, θα πληρωθεί αργότερα. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που βγαίνει με πλήρη κύρια σύνταξη στα 62 έχοντας 37 έτη, αλλά στην επικουρική του λείπουν έτη ασφάλισης για να συμπληρώσει προϋποθέσεις πλήρους σύνταξης, θα την πάρει είτε μειωμένη είτε θα περιμένει να γίνει 67 για να την πάρει ολόκληρη.
Οι νέες επικουρικές συντάξεις για όσους αποχωρήσουν το 2023
- Μισθωτοί ιδ. τομέα (εισφορές για 14 μισθούς ετησίως με Δώρα)
Ηλικία | Αποδοχές 1.000€ | Αποδοχές 1.500€ | Αποδοχές 2.000€ | ||||||
Σύνταξη με 25 έτη(*) | Σύνταξη 33 έτη(*) | Σύνταξη 40 έτη | Σύνταξη με 25 έτη(*) | Σύνταξη 33 έτη(*) | Σύνταξη 40 έτη | Σύνταξη με 25 έτη(*) | Σύνταξη 33 έτη(*) | Σύνταξη 40 έτη | |
62 | 81 | 113 | 170 | 122 | 160 | 255 | 112 | 137 | 341 |
63 | 86 | 121 | 171 | 130 | 171 | 257 | 118 | 146 | 343 |
65 | 97 | 137 | 173 | 146 | 193 | 260 | 131 | 163 | 347 |
67 | 108 | 153 | 176 | 163 | 217 | 264 | 145 | 181 | 352 |
- Δημόσιοι υπάλληλοι (εισφορές για 12 μισθούς ετησίως χωρίς Δώρα)
Ηλικία | Αποδοχές 1.000€ | Αποδοχές 1.500€ | Αποδοχές 2.000€ | ||||||
Σύνταξη με 25 έτη(*) | Σύνταξη 33 έτη(*) | Σύνταξη 40 έτη | Σύνταξη με 25 έτη(*) | Σύνταξη 33 έτη (*) | Σύνταξη 40 έτη | Σύνταξη με 25 έτη(*) | Σύνταξη 33 έτη(*) | Σύνταξη 40 έτη | |
62 | 77 | 108 | 166 | 115 | 153 | 249 | 154 | 204 | 332 |
63 | 82 | 116 | 167 | 123 | 164 | 250 | 164 | 219 | 333 |
65 | 92 | 132 | 169 | 139 | 186 | 253 | 185 | 248 | 337 |
67 | 103 | 148 | 171 | 155 | 209 | 256 | 206 | 278 | 341 |
(*) Το τμήμα της επικουρικής σύνταξης που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης ως το 2014 έχει μείωση 6% και μέχρι 30%, εφόσον η ηλικία συνταξιοδότησης υπολείπεται του 67ου έτους. Στα 40 έτη ασφάλισης δεν επιβάλλεται μείωση λόγω ορίου ηλικίας.
3 Δημόσιοι υπάλληλοι με πλήρη επικουρική σύνταξη σε ηλικίες από 60 ως 65 ετών (χωρίς μείωση στο ποσό που αντιστοιχεί ως το 2014)
Ηλικία
| Αποδοχές 1.500€ | Αποδοχές 1.800€ | Αποδοχές 2.100€ | ||||||
Σύνταξη με 36 έτη | Σύνταξη με 38 έτη | Σύνταξη με 40 έτη | Σύνταξη με 36 έτη | Σύνταξη με 38 έτη | Σύνταξη με 40 έτη | Σύνταξη με 36 έτη | Σύνταξη με 38 έτη | Σύνταξη με 40 έτη | |
60 | 220 | 233 | 247 | 264 | 280 | 296 | 307 | 326 | 345 |
62 | 222 | 235 | 249 | 266 | 282 | 299 | 311 | 329 | 348 |
63 | 223 | 237 | 250 | 268 | 284 | 300 | 312 | 331 | 350 |
65 | 226 | 239 | 253 | 271 | 287 | 303 | 316 | 335 | 354 |
Ποσά συντάξεων μικτά.