Το σχέδιο έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης με την αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος του Ταμείου που αποφάσισε ο νέος του πρόεδρος, Επαμεινώνδας Ατσαβές, ώστε να απλοποιηθούν ακόμη περισσότερο οι διαδικασίες υπολογισμού, κανονισμού και απονομής των μερισμάτων, τα οποία πληρώνονται πριν βγει η κύρια σύνταξη.
Τα αποθεματικά του Ταμείου, καθώς και ο συντελεστής βιωσιμότητάς του επιτρέπουν στη διοίκηση να προχωρήσει σε πρόσθετες διευκολύνσεις προς τους ασφαλισμένους του και να αξιοποιήσει τις καταστατικές διατάξεις του ΜΤΠΥ για την προπληρωμή των μερισμάτων 12 μηνών σε νέους συνταξιούχους.
Μέχρι το 2012, το Ταμείο χορηγούσε δάνεια, προεξόφληση σύνταξης και προεξόφληση μερίσματος με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια, αλλά όλες οι συμπληρωματικές αυτές παροχές ανεστάλησαν λόγω των Μνημονίων, και τώρα ήρθε, όπως φαίνεται, η ώρα να «ξεπαγώσουν».
Στο τραπέζι
Σύμφωνα με τα βασικά σημεία του σχεδίου που αποκαλύπτει ο «Ελεύθερος Τύπος», εξετάζεται από το φθινόπωρο να δίδεται η επιλογή σε όσους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης, και εφόσον πληρούν τα κριτήρια λήψης μερίσματος από το ΜΤΠΥ (καταβολή εισφορών για 20ετία), να παίρνουν προκαταβολικά τα μερίσματα 12 μηνών. Στην ουσία να προπληρώνονται τα ποσά ενός έτους, για να καλύψουν τις άμεσες ή και τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες τους μέχρι να βγουν η σύνταξη και το εφάπαξ.
Το μέσο μηνιαίο μέρισμα ανέρχεται στα 110 ευρώ, που σημαίνει ότι η προκαταβολή 12 μερισμάτων θα ισοδυναμεί με 1.320 ευρώ κατά μέσο όρο.
Για υπαλλήλους με 40ετή υπηρεσία κατηγορίας Π.Ε., καθώς και για όσους λαμβάνουν επίδομα θέσης (κατηγορίας Τ.Ε. και Π.Ε.), το μέρισμα φτάνει στα 180 ευρώ το μήνα και η προκαταβολή 12 μερισμάτων μπορεί να φτάνει στα 2.160 ευρώ.
Τo ΜΤΠΥ καταβάλλει μερίσματα σε 280.000 συνταξιούχους του Δημοσίου και των Σωμάτων Ασφαλείας (ΕΛ.ΑΣ.), με ένα συνολικό ποσό περίπου στα 260 εκατ. ευρώ. Τα μερίσματα πληρώνονται ανά τρίμηνο, δηλαδή μέσα στο έτος γίνονται 4 καταβολές στους συνταξιούχους. Εισφορές στο Ταμείο πληρώνουν περισσότεροι από 300.000 ασφαλισμένοι του Δημοσίου, πλην των υπαλλήλων στους ΟΤΑ.
Ευελιξία
Συντάξεις: Σε ποιους καταργείται η ΕΑΣ, σε ποιους μειώνεται και σε ποιους μένει ίδια [πίνακες]
Το σχέδιο για την προκαταβολή των μερισμάτων μπορεί, ανάλογα με το ποσό που θα αποφασιστεί να διατεθεί, να είναι ευέλικτο και αντί για 12 μερίσματα να πληρώνονται προκαταβολικά 6 μερίσματα με την αίτηση συνταξιοδότησης. Με βάση τα στοιχεία του 2021, συνταξιοδοτήθηκαν από το Δημόσιο 23.000 υπάλληλοι. Ιδιος αναμένεται να είναι και φέτος ο αριθμός των συνταξιοδοτήσεων. Πρακτικά, αν η προκαταβολή μερίσματος δοθεί σε όλους τους συνταξιοδοτούμενους για 12 μήνες, το κόστος για το ΜΤΠΥ θα ανέλθει έως τα 30 εκατ. ευρώ. Αν αποφασιστεί να δοθούν ως προκαταβολή 6 μερίσματα, το κόστος περιορίζεται έως τα 15 εκατ. ευρώ.
Είναι πιθανό να τεθούν και «κόφτες» κριτηρίων, προκειμένου η προπληρωμή των μερισμάτων να έχει, πέραν του ασφαλιστικού, και κοινωνικό χαρακτήρα, ώστε οι συνταξιούχοι που έχουν άμεσες ανάγκες να τις καλύπτουν με την προκαταβολή μερισμάτων μέχρι να πάρουν τη σύνταξη και το εφάπαξ.
Σημειώνεται ότι, πέραν της αναστολής των χρηματικών διευκολύνσεων, τα μερίσματα μειώθηκαν κατά 50% με το νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), και μάλιστα είχε προβλεφθεί ότι οι χήρες που μετά την πρώτη τριετία καταβολής του «χηρικού» μερίσματος θα ήταν κάτω από 55 ετών, θα το έχαναν για πάντα! Τελικά, η διάταξη αυτή άλλαξε και οι χήρες κάτω των 55 ετών ξαναπαίρνουν το μέρισμα στο 67ο έτος, εφόσον μετά την πρώτη τριετία δεν έχουν κλείσει το 55ο έτος της ηλικίας τους.
Πρόταση για μικροδάνεια ως 5.000€
Μια δεύτερη πρόταση που επεξεργάζεται η νέα διοίκηση του ΜΤΠΥ είναι να επαναφέρει και τα μικροδάνεια τόσο για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου όσο και για τους συνταξιούχους/μερισματούχους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ποσά που θα μπορούσαν να δοθούν ως βραχυπρόθεσμη χρηματική διευκόλυνση προς ασφαλισμένους και συνταξιούχους είναι ως 5.000 ευρώ. Δεν θα είναι άτοκα αλλά έντοκα, με επιτόκιο γύρω στο 2%-2,5%, πολύ χαμηλότερο, δηλαδή, από αυτά των τραπεζών. Η διάρκεια των δανείων θα εξαρτάται από παράγοντες που έχουν να κάνουν με την ηλικία του ωφελούμενου προσώπου που θα λαμβάνει τη διευκόλυνση, με το αν υπάρχουν συγγενικά πρόσωπα ως δυνητικοί κληρονόμοι, καθώς και με την εισοδηματική και εν γένει οικονομική κατάσταση του ασφαλισμένου.
Διαφάνεια
Μία από τις καινοτομίες που μελετάται, για να αποφευχθούν φαινόμενα παρεμβάσεων και έγκρισης χρηματικών διευκολύνσεων χωρίς αξιολόγηση, είναι τα δάνεια να εγκρίνονται απευθείας με έναν αυτόματο μηχανισμό που θα συνδέει τράπεζες, ΜΤΠΥ και ΑΑΔΕ και στην ουσία θα ελέγχεται αυτόματα η οικονομική κατάσταση των αιτούντων δανειακής διευκόλυνσης.
Για παράδειγμα, εξετάζεται το αίτημα για τη λήψη δανείου να υποβάλλεται από τους ασφαλισμένους στην τράπεζα με την οποία θα συνεργάζεται το ΜΤΠΥ (πιθανολογείται να είναι η Εθνική) και μέσω της αυτοματοποιημένης πληροφόρησης θα ειδοποιείται το Ταμείο ότι ο εν λόγω ασφαλισμένος του αιτείται τη λήψη δανείου. Το Ταμείο θα «βλέπει» τα στοιχεία του ασφαλισμένου και παράλληλα μέσω της ΑΑΔΕ θα υπάρχει πρόσβαση στα οικονομικά στοιχεία, τα οποία θα αξιολογούνται αυτόματα με ένα μηχανισμό πιστοληπτικής ικανότητας, ώστε να προχωρούν η τελική έγκριση και η εκταμίευση του δανείου.
Οι διευκολύνσεις των 5.000 ευρώ θα αφορούν κυρίως όσους έχουν έκτακτες ανάγκες είτε για κάποια νοσηλεία είτε για άλλους κοινωνικούς λόγους (γάμος, σπουδές παιδιών κ.ά.).
Στο παρελθόν, τέτοια δάνεια δίνονταν αφειδώς και σε πολλές περιπτώσεις ήταν αγύριστα. Η τακτική που σκοπεύει να ακολουθήσει τώρα το ΜΤΠΥ θα είναι στη λογική των στοχευμένων κοινωνικών παροχών για όσους αντιμετωπίζουν έκτακτες ανάγκες.
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Αναδρομικά 873€ σε 9.009 δικαιούχους
Το ΜΤΠΥ έχει καταφέρει να μηδενίσει το στοκ των ληξιπρόθεσμων μερισμάτων και επιπλέον να απονέμει τα μερίσματα σε χρόνο- ρεκόρ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε στον υπουργό Εργασίας, Κωστή Χατζηδάκη, ο πρόεδρος του ΜΤΠΥ, Επαμεινώνδας Ατσαβές, το 2019 απονεμήθηκαν 7.100 νέα μερίσματα, το 2020 απονεμήθηκαν 7.600 νέα μερίσματα, ενώ το 2021 το ΜΤΠΥ απένειμε περίπου 14.600 νέα μερίσματα.
Το 2022 αναμένεται νέο ρεκόρ, καθώς την ερχόμενη Παρασκευή 20 Μαΐου πληρώνονται 9.009 νέα μερίσματα, με εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης για το χρονικό διάστημα από 1ης/9/2021 ως 31/1/2022.
Οι 9.009 συνταξιούχοι θα πληρωθούν τα μερίσματα με αναδρομικά μέχρι και 30/4/2022 συνολικού ύψους 7,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά μέσο όρο 873 ευρώ αναδρομικά στον καθένα.
Χρονοδιάγραμμα
Στο τέλος Ιουνίου θα πληρωθούν άλλα 2.000 νέα μερίσματα σε ορφανικές οικογένειες.
Σε επόμενες πληρωμές (κάθε 3 μήνες) μέχρι το τέλος του έτους θα εκκαθαριστούν με τον ίδιο τρόπο όλες οι αιτήσεις που πρόκειται να υποβληθούν μέχρι και το φθινόπωρο του 2022.
Εκτιμάται ότι για όλο το 2022 θα απονεμηθούν περίπου 20.000 νέα μερίσματα.
Στην επιτάχυνση των πληρωμών συμβάλλει καθοριστικά η ένταξη των αιτήσεων συνταξιοδότησης του Δημοσίου στο ψηφιακό σύστημα απονομής συντάξεων.
Επιτάχυνση
Από τη στιγμή της αίτησης και εντός 3 μηνών, το Δημόσιο θα πρέπει να εκδίδει την οριστική απόφαση κύριας σύνταξης. Ακολούθως, μέσα στο επόμενο τρίμηνο μετά την κύρια σύνταξη, θα βγαίνει η επικουρική (πλην των περιπτώσεων αναπηρίας, που απαιτείται γνωμάτευση) και εντός 6 μηνών από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης θα βγαίνει το εφάπαξ.
Το μέρισμα του ΜΤΠΥ μέχρι τώρα προηγείται όλων των άλλων συνταξιοδοτικών παροχών, καθώς το αυτοματοποιημένο σύστημα εφαρμόζεται ήδη μέσω του Δελτίου Ατομικής Υπηρεσιακής Κατάστασης (ΔΑΥΚ) κάθε υπαλλήλου, οπότε ο υπολογισμός του μερίσματος γίνεται άμεσα και πληρώνεται στο τρίμηνο.
Με τη χρήση του ηλεκτρονικού ΔΑΥΚ στις συντάξεις θα συντομευθεί ο χρόνος απονομής για την κύρια σύνταξη, την επικουρική και το εφάπαξ.