Η βάση των αλλαγών είναι οι παροχές που χορηγεί το ΙΚΑ. Σύμφωνα με το περιεχόμενο του πορίσματος -τα βασικά σημεία του οποίου αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής-, ο νέος κανονισμός για τις παροχές περίπου 6 εκατ. ασφαλισμένων (άμεσων και έμμεσων μελών) του ΕΦΚΑ περιλαμβάνει αυξήσεις σε επιδόματα μητρότητας, εξορθολογισμό στην αποζημίωση ασθενείας των δημοσίων υπαλλήλων, μειώσεις στα έξοδα κηδείας των Ταμείων που υπερβαίνουν τα 900 ευρώ και συνδυασμό των παροχών ΙΚΑ και ΟΑΕΕ για τα επιδόματα εργατικού ατυχήματος.
Το πόρισμα έχει παραδοθεί στην υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, και επίκειται η νομοθέτησή του στο προσεχές διάστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.» της Κυριακής, οι αλλαγές δεν έχουν κλειδώσει στο σύνολό τους και σε κάποιες προτάσεις της επιτροπής είναι πιθανόν να υπάρξουν οριακές βελτιώσεις. Το μοντέλο, ωστόσο, των παροχών που θα καταβάλει ο ΕΦΚΑ σε όλους τους ασφαλισμένους του θα είναι αυτό του ΙΚΑ.
Οι αποκλίσεις στα εν λόγω επιδόματα είναι τεράστιες, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση με τα έξοδα κηδείας, που για τους ασφαλισμένους στο πρώην Ταμείο του ΗΣΑΠ ανέρχονται στις 7.773 ευρώ, ενώ του ΝΑΤ είναι 690 ευρώ.
Στο πόρισμα προτείνεται να ληφθούν υπ’ όψιν τα έξοδα που χορηγεί το ΙΚΑ, που είναι 840 ευρώ, και είναι πιθανό το τελικό ποσό να φτάσει και στα 900 ευρώ.
Η μεγάλη τομή είναι στο επίδομα κύησης και λοχείας, που προτείνεται να χορηγείται για 150 ημέρες, αντί για 119 ημέρες που είναι τώρα, πριν και μετά τον τοκετό. Με την αύξηση της επιδότησης κατά 30 ημέρες, όλες οι μητέρες ασφαλισμένες θα λαμβάνουν την ίδια παροχή, ανεξάρτητα από ποιο Ταμείο προέρχονται.
Το επίδομα κύησης και λοχείας για τις ασφαλισμένες του ΙΚΑ ξεκινά από 1.418 ευρώ, ενώ στα Ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών το ανώτατο ποσό είναι 800 ευρώ. Με την αύξηση των ημερών επιδότησης, κερδίζουν, αφενός, οι μητέρες μισθωτές του ιδιωτικού τομέα, αλλά περισσότερο οι μητέρες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, καθώς για κάθε κύηση θα λαμβάνουν μεγαλύτερο επίδομα.
Στο επίδομα ασθενείας προτείνεται εξορθολογισμός, όσον αφορά το Δημόσιο, με πρόταση να καταβάλλεται ο μισός μισθός μετά τον πρώτο μήνα ασθενείας του υπαλλήλου.
Στα εργατικά ατυχήματα προτείνεται συνδυασμός μεταξύ των παροχών που καταβάλλει το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ.
Ο νέος κανονισμός παροχών καταργεί όλα τα επιμέρους ποσά που καταβάλλουν τα Ταμεία, σύμφωνα με τα καταστατικά τους, για έξοδα κηδείας, επιδόματα ασθενείας-ατυχήματος και επιδόματα μητρότητας. Αποτελεί, δε, το πρώτο βήμα για την απλοποίηση της πολυνομίας και την κατάργηση των επιμέρους καταστατικών, που ακόμη και σήμερα εφαρμόζονται από τα Ταμεία, παρότι όλα έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ.
Ο ενιαίος κανονισμός παροχών του ΕΦΚΑ θα έπρεπε να έχει εφαρμοστεί εντός δύο ετών από τη σύσταση του ΕΦΚΑ, δηλαδή από την 1η/1/2019, αλλά τελικά με τις αλλεπάλληλες παρατάσεις η εφαρμογή του θα ξεκινήσει πιθανότατα από την 1η/1/2025, αφού προηγηθεί η νομοθέτησή του έως τον Δεκέμβριο του 2024.
Το δεύτερο βήμα είναι ο ενιαίος κανονισμός ασφάλισης, που θα καταργήσει τις επιμέρους διατάξεις που εφαρμόζονται από τα Ταμεία ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και, κυρίως, ως προς τα όρια ηλικίας, που είναι διαφορετικά, ανάλογα με την ομάδα όπου ανήκουν οι ασφαλισμένοι (π.χ. γονείς με ανήλικο τέκνο) ή ανάλογα με τα απαιτούμενα έτη για την κατοχύρωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (π.χ. 25ετία).
ΤΙ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥΣ
Οι αποκλίσεις στα ποσά που καταβάλλουν σήμερα τα Ταμεία για επιδόματα μητρότητας, ασθενείας, ατυχήματος είναι μεγάλες.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής από το πόρισμα της επιτροπής:
- Στο επίδομα μητρότητας, πριν από την παροχή των 830 ευρώ τον μήνα που δίνει η ΔΥΠΑ για 9 μήνες σε όλες τις μητέρες, το κάθε Ταμείο καταβάλλει στις ασφαλισμένες του επίδομα κυοφορίας-λοχείας, το οποίο είναι από 1.418 ευρώ έως 6.086 ευρώ (ανάλογα με τον μισθό) στις μισθωτές ασφαλισμένες του πρώην ΙΚΑ, για 119 ημέρες συνολικά πριν και μετά τον τοκετό, 800 ευρώ για τις ασφαλισμένες στο πρώην ΕΤΑΑ, 600 ευρώ για τις ασφαλισμένες του πρώην ΟΑΕΕ και 487 ευρώ για τις ασφαλισμένες του πρώην ΟΓΑ. Στις μισθωτές η προϋπόθεση είναι να έχουν ασφάλιση και στις μη μισθωτές να μη χρωστούν εισφορές. Με τον νέο κανονισμό προτείνεται το επίδομα να χορηγείται σε όλες τις μητέρες για 150 ημέρες με βάση τα ποσά του ΙΚΑ.
- Στο επίδομα ασθενείας τα Ταμεία καταβάλλουν διαφορετικά ποσά, ενώ είναι διαφορετική και η διάρκεια χορήγησης της παροχής. Το επίδομα ασθενείας-ατυχήματος για τους μισθωτούς (πρώην ΙΚΑ) ξεκινά από 3,07 ευρώ την ημέρα και μετά τις πρώτες 15 ημέρες κυμαίνεται από 6,14 ευρώ έως 32,62 ευρώ την ημέρα, ανάλογα με τις αποδοχές (ασφαλιστική κλάση) του εργαζομένου. Το επίδομα είναι από 138,15 ευρώ για τον έναν μήνα έως 978,60 ευρώ για τον δεύτερο και κάθε επόμενο μήνα. Η παροχή καταβάλλεται για 6, 12 ή 24 μήνες κατ’ ανώτατο όριο, ανάλογα με τον χρόνο ασφάλισης. Στο πρώην ΤΑΞΥ (ξενοδοχοϋπάλληλοι) το επίδομα ασθενείας-ατυχήματος καταβάλλεται έως 12 μήνες με 184 ευρώ για τον πρώτο μήνα και 1.580 ευρώ από τον δεύτερο μήνα και μετά. Ο ΟΑΕΕ καταβάλλει μόνον επίδομα ατυχήματος για διάρκεια από 30 ημέρες έως 4 μήνες, με ποσό ίσο με το τριπλάσιο της μηνιαίας εισφοράς των ασφαλισμένων. Το ΕΤΑΑ καταβάλλει επίδομα λόγω ασθενείας ή ατυχήματος για 3 μήνες, με ποσά από 8 ευρώ έως 27 ευρώ την ημέρα.
«ΨΑΛΙΔΙ» ΣΕ ΚΗΔΕΙΕΣ ΤΩΝ 7.773 ΕΥΡΩ!
Ενιαίο ποσό γύρω στα 800 με 900 ευρώ εξετάζεται να θεσπιστεί με τον νέο κανονισμό παροχών για τα έξοδα κηδείας όλων των Ταμείων.
Οι αποκλίσεις στα έξοδα κηδείας που καταγράφονται στο πόρισμα της επιτροπής είναι μεγάλες. Το πιο πλούσιο Ταμείο ως προς αυτήν την παροχή είναι το πρώην Ειδικό Ταμείο του ΗΣΑΠ, το οποίο καταβάλλει για έξοδα κηδείας 7.773,76 ευρώ.
Οι διαφορές στα ποσά δείχνουν ότι τα καταστατικά των ασφαλιστικών φορέων είναι ισχυρότερα από τους νόμους, διότι οι παροχές αυτές έμειναν αναλλοίωτες σε όλες τις ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις.
Τα έξοδα κηδείας που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ, ανάλογα με το Ταμείο, είναι:
* Στο πρώην Ταμείο ΗΣΑΠ, 7.773,76 ευρώ (η υψηλότερη παροχή).
*Στο ΝΑΤ, 690 ευρώ (η χαμηλότερη παροχή).
* Στον ΟΑΕΕ, 762 ευρώ.
* Στον ΟΓΑ, 800 ευρώ.
* Στο ΙΚΑ, 843 ευρώ.
* Στο Δημόσιο, 1.000 ευρώ.
* Στο Ταμείο Νομικών, 1.100 ευρώ.
* Στο ΤΣΜΕΔΕ, 1.800 ευρώ.
* Στο ΤΣΑΥ, 2.743 ευρώ.