- Η μητέρα δικαιούται την άδεια μητρότητας.
- Ο πατέρας είναι μισθωτός με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα.
Η ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας για τις γυναίκες μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα από τους 6 μήνες που είχε θεσπιστεί με τον νόμο 3655/2008, αυξάνεται στους 9 μήνες όπως προβλέπει το άρθρο 36 του μίνι ασφαλιστικού νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας που πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή έως το τέλος Οκτωβρίου.
Στην 9μηνη πλέον άδεια, που θα μπορούν από την ψήφιση του νόμου και μετά να κάνουν χρήση οι μητέρες, είτε λαμβάνοντας όλο το εννεάμηνο είτε επεκτείνοντας υφιστάμενη 6μηνη άδεια μητρότητας, έρχεται να προστεθεί και η γονική άδεια των 4 μηνών που ήδη ισχύει από πέρυσι τον Ιούνιο με τον νόμο 4808/2021.
Ενα έτος προϋπηρεσία
Η γονική άδεια δίδεται και στους δυο γονείς εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα αρκεί να έχουν συμπληρώσει ένα έτος προϋπηρεσίας και είναι 4 μήνες για κάθε παιδί έως την ηλικία των 8 ετών, εκ των οποίων οι 2 πρώτοι μήνες είναι πληρωμένοι με τον κατώτατο μισθό από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (όπως μετονομάστηκε ο ΟΑΕΔ) ενώ οι άλλοι δυο μήνες είναι χωρίς ο νόμος να προβλέπει αποδοχές. Σημειώνεται ότι η γονική άδεια των 4 μηνών χορηγείται και στους γονείς υπαλλήλους του Δημοσίου με τον κατώτατο μισθό για τους δυο πρώτους μήνες και χωρίς αποδοχές για τους υπόλοιπους δυο.
Για τον ιδιωτικό τομέα ωστόσο και με δεδομένο ότι ο νόμος προβλέπει την καταβολή του κατώτατου μισθού ανεξαρτήτως αν η εργαζόμενη αμειβόταν με μικρότερες αποδοχές, η επέκταση της άδειας μητρότητας από τους 6 στους 9 μήνες και το επιπλέον 2μηνο της γονικής άδειας σημαίνουν ότι οι νέες μητέρες, καθώς και όσες κάνουν ήδη χρήση της 6μηνης άδειας, θα έχουν άδεια μητρότητας έως 11 μήνες με μισθό και πλήρη ασφαλιστική κάλυψη.
Ο κατώτατος μισθός είναι σήμερα 713 ευρώ μικτά και 614 ευρώ μετά τις ασφαλιστικές εισφορές, ενώ από τον Μάιο του 2013 αναμένεται νέα αύξησή του, ίσως και στα 770 ευρώ μικτά.
Η επέκταση της άδειας μητρότητας στους 9 μήνες και η προσθήκη του 2μήνου της γονικής άδειας είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για τις νέες μητέρες αφενός γιατί θα μπορούν να είναι κοντά στο παιδί τους για έναν χρόνο, εξομοιούμενες με τις μητέρες του Δημοσίου και αφετέρου διότι θα έχουν μισθό και πλήρη ασφαλιστική κάλυψη. Το όφελος είναι σημαντικό για τις εργαζόμενες που αμείβονται με μισθούς μερικής απασχόλησης (370-400 ευρώ) καθώς στην άδεια μητρότητας έως και 11 μήνες θα παίρνουν 713 ευρώ!
Σημειώνεται ότι η επέκταση της ειδικής άδειας στους 9 μήνες δεν επηρεάζει τους 3,6 μήνες απουσίας με αποδοχές από την εργασία της που μπορεί να πάρει η μητέρα μετά τη λοχεία, αντί του μειωμένου ωραρίου. Στην πράξη αν γίνει ο συνδυασμός της άδειας των 3,6 μηνών της άδειας μητρότητας των 9 μηνών και της γονικής άδειας των 2 μηνών, το συνολικό διάστημα που μπορεί να αξιοποιήσει μια μητέρα για την ανατροφή του παιδιού της φτάνει στους 14,6 μήνες.
Η νέα ρύθμιση εκτιμάται ότι θα αυξήσει τον αριθμό των δικαιούχων, αφενός γιατί προβλέπεται περισσότερος χρόνος άδειας μητρότητας και αφετέρου διότι παρέχεται η δυνατότητα μέρος της άδειας έως 7 μήνες να μεταβιβαστεί από τη μητέρα στον πατέρα μισθωτό του ιδιωτικού τομέα.
Σε ετήσια βάση κάνουν χρήση της άδειας μητρότητας περίπου 30.000 μητέρες ενώ με την επέκτασή της και τη μεταβίβαση της άδειας στον πατέρα εκτιμάται ότι οι δικαιούχοι θα ξεπεράσουν τους 45.000.
Δαπάνη
Το αυξημένο ενδιαφέρον σε συνδυασμό με την επέκταση της άδειας στους 9 μήνες θα ανεβάσει και τη δαπάνη για την εφαρμογή του μέτρου και μάλιστα τη στιγμή που έχουν πάψει να καταβάλλονται εισφορές υπέρ του λογαριασμού κοινωνικών παροχών του πρώην ΟΑΕΔ, πλην του 0,85% που συνεχίζουν να πληρώνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι.
Βασική προϋπόθεση για να μεταβιβαστεί η άδεια μητρότητας είναι να τη δικαιούται η μητέρα. Για παράδειγμα αν η μητέρα δεν εργάζεται τότε δεν μπορεί να πάρει την άδεια ο πατέρας. Επίσης αν η μητέρα είναι μισθωτή και ο πατέρας ελεύθερος επαγγελματίας, πάλι δεν μπορεί να του μεταβιβάσει την άδεια.
Η μεταβίβαση της άδειας μπορεί να είναι και για μικρότερο διάστημα, για παράδειγμα 2 ή 3 μήνες, ανάλογα με τις δυνατότητες απουσίας από την εργασία του πατέρα ή της μητέρας.
Για παράδειγμα, ένα νέο ζευγάρι μπορεί να αξιοποιήσει την 9μηνη άδεια κατά 4,5 μήνες η μητέρα και 4,5 μήνες ο πατέρας και επιπλέον να έχουν 2 μήνες γονικής άδειας ο πατέρας και 2 μήνες γονικής άδειας η μητέρα, μένοντας κοντά στο παιδί τους εναλλάξ για διάστημα 13 μηνών.
Η επέκταση της άδειας στους 9 μήνες καθώς και η αύξηση των δικαιούχων από τη μεταβίβαση μέρους της άδειας θα ανεβάσει και τη δαπάνη για την εφαρμογή του μέτρου και μάλιστα τη στιγμή που έχουν πάψει να καταβάλλονται εισφορές υπέρ του λογαριασμού κοινωνικών παροχών του πρώην ΟΑΕΔ, πλην του 0,85% που συνεχίζουν να πληρώνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι.
Την ειδική άδεια μητρότητας 9 μηνών δικαιούνται και οι παρένθετες μητέρες καθώς και όσες υιοθετούν παιδί έως 8 ετών.