Η υπουργική απόφαση που θα καθορίζει στην ουσία «ποιος θα πληρώνει τι και σε ποια βάση μισθού ή εισοδήματος» είναι στο τελικό της στάδιο. Στο σχέδιο της απόφασης, σημεία της οποίας αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος, έχουν κλειδώσει οι πρώτες οριστικές αλλαγές που έρχονται από το 2017 και συνοψίζονται σε 6+1 σημεία:

1 Εισφορές με το μήνα όπως και οι μισθωτοί θα πληρώνουν από 1/1/2017 αγρότες και ελεύθεροι επαγγελματίες. Απορρίφθηκε κάθε άλλη πρόταση γιατί θα κατέρρεε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και οι συντάξεις θα πληρώνονταν με καθυστέρηση από τον Ιανουάριο κιόλας.

2 Βάση υπολογισμού των εισφορών για τους αγρότες, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους επιστήμονες αυτοαπασχολούμενους (μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους) θα είναι το εισόδημα που αποκτήθηκε το 2015 και δηλώθηκε-εκκαθαρίστηκε το 2016. Αυτό κλείδωσε οριστικά στο σχέδιο της απόφασης. Οπως και ότι οι εισφορές θα πληρώνονται επί του φορολογητέου εισοδήματος (αφαιρουμένων των δαπανών).

Το εισόδημα του 2015 θα το δώσει η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, με βάση τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις του 2016, όπου και αναλύεται το φορολογητέο εισόδημα. Σε αυτό το ποσό θα μπουν οι νέες εισφορές με πρώτη πληρωμή τους 31/1/2017. Ειδικά οι 650.000 αγρότες θα μείνουν «κόκκαλο» γιατί ως το τέλος Δεκεμβρίου 2016 θα πρέπει να πληρώσουν τις παλιές εισφορές του α’ εξαμήνου του 2016. Από 1/1/2017 θα πρέπει να καταβάλουν σε μηνιαία βάση τις νέες εισφορές στον ΕΦΚΑ βάσει εισοδήματος, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του 2017 θα τους έρθει και το ραβασάκι με τις εισφορές του β’ εξαμήνου του 2016. Οι επιβαρύνσεις στους αγρότες είναι ανάλογα με το εισόδημα που δήλωσαν και την κατηγορία που πλήρωναν εισφορά. Το ελάχιστο εισόδημα για τον υπολογισμό των εισφορών του 2017 είναι το 70% του κατώτατου μισθού, δηλαδή 410,2 ευρώ το μήνα ή 4.923 ευρώ το χρόνο. Είτε δηλώσουν μηδέν είτε 2.000 ευρώ, οι εισφορές του 2017 θα υπολογιστούν σε εισόδημα 4.923 ευρώ. Η μεγάλη παγίδα έρχεται το 2018 γιατί σε αυτό το εισόδημα θα μπουν και οι επιδοτήσεις. Με μια ελάχιστη επιδότηση των 3.000 ευρώ, τα 4.923 ανεβαίνουν στα 7.923 και η εισφορά πολλαπλασιάζεται.

Για παράδειγμα, αγρότης με εισόδημα 4.000 ευρώ στην 3η κατηγορία του ΟΓΑ πληρώνει 1.357 ευρώ ετήσια εισφορά το 2016. Με το εισόδημα των 4.000 ευρώ, η εισφορά του 2017 βγαίνει στα 1.044 ευρώ. Στο εισόδημα του 2016 που θα δηλώσουν το 2017, προστίθενται και οι επιδοτήσεις.

Με 3.000 ευρώ που είναι η μέση επιδότηση για τους μικρούς αγρότες, το εισόδημα βάσης, δηλαδή τα 4.923 ανεβαίνει στα 7.923 ευρώ και η ελάχιστη εισφορά του 2018 εκτινάσσεται στα 1.838 ευρώ. Πέραν αυτών ένας αγρότης με εισόδημα 10.000 ευρώ που είναι στην 3η κατηγορία, πληρώνει 1.357 ευρώ, ενώ το 2017 θα πληρώσει 2.125 ευρώ, δηλαδή 37% περισσότερο. Αν μπουν στο εισόδημα και 3.000 ευρώ από την επιδότηση, τότε το 2018 θα πληρώσει 3.021 ευρώ, δηλαδή 50% παραπάνω από το 216 και 30% παραπάνω από το 2017. Αν δεν αποσαφηνιστεί ότι οι επιδοτήσεις αποτελούν μεν εισόδημα μέχρι το αφορολόγητο των 8.500 ευρώ, αλλά δεν υπολογίζονται για τις εισφορές, τότε οι αγρότες θα πληρώσουν το μάρμαρο των νέων μέτρων.

3. Ερχεται αύξηση των ασφαλιστικών κρατήσεων κύριας σύνταξης και μείωση μισθού κατά έμμεσο τρόπο, για περισσότερους από 650.000 υπαλλήλους του Δημοσίου, καθώς στο σχέδιο της απόφασης υπάρχει αναφορά, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.», για αλλαγή της βάσης υπολογισμού των εισφορών, ώστε από τις συντάξιμες αποδοχές επί των οποίων πληρώνουν εισφορές σήμερα, οι κρατήσεις να γίνονται στις ονομαστικές τους αποδοχές, δηλαδή στον μισθό και σε όλα τα επιδόματα ή τις πρόσθετες, τακτικές ή έκτακτες απολαβές! Στον νόμο 4387 (σ.σ.: ο νόμος ΣΥΡΙΖΑ και Κατρούγκαλου που οδηγεί τις εισφορές στα ύψη και τις συντάξεις στα τάρταρα) μιλάει για εισφορές επί του συνόλου των αποδοχών, χωρίς να προσδιορίζει αν αυτές θα είναι και οι αποδοχές βάσει των οποίων θα υπολογιστούν οι συντάξεις. Με βάση υπολογισμού το σύνολο των αποδοχών οι δημόσιοι υπάλληλοι θα έχουν μια έμμεση μείωση μισθού της τάξης του 3,5% ως 6%. Το Γενικό Λογιστήριο εξετάζει να αφαιρείται η εισφορά για περίθαλψη από τις αποδοχές που θα υπόκεινται στη συνέχεια σε ασφαλιστικές κρατήσεις. Από το 2017 οι εισφορές περίθαλψης είναι 6,95% και όσοι έχουν εργοδότη θα πληρώσουν το 1/3, δηλαδή 2,31%. Αυτό το 2,31% λένε στο υπουργείο Οικονομικών να το αφαιρούν και ό,τι μένει από το σύνολο των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων να έχει κράτηση 6,67% για σύνταξη στον ΕΦΚΑ από το 2017. Ηδη οι εισφορές επικουρικής ασφάλισης υπολογίζονται από το 2014 στο σύνολο των αποδοχών. Τώρα γίνεται το ίδιο και στην κύρια σύνταξη. Για παράδειγμα:

* Υπάλληλος με πτυχίο ΑΕΙ (Π.Ε. κατηγορία) και 35 έτη υπηρεσίας πληρώνει σήμερα εισφορές επί των αποδοχών που θα υπολογιστούν για τη σύνταξη και είναι 1.912 ευρώ (1.666 ευρώ βασικός, 140,8 επίδομα και 105 ευρώ επίδομα θέσης). Αυτές οι αποδοχές είχαν καθοριστεί με το μισθολόγιο που ήταν σε ισχύ ως τον Οκτώβριο του 2011, και δεν περιελάμβαναν άλλα επιδόματα ή αποζημιώσεις (υπερωρίες κ.ά.). Επί των 1.912 ευρώ η εισφορά κύριας σύνταξης που καταβάλλει ο υπάλληλος με 35ετία είναι 128 ευρώ το μήνα. Από 1/1/2017 θα πληρώνει την ίδια εισφορά (6,67%) αλλά στο σύνολο των αποδοχών του. Εστω ότι το σύνολο είναι 2.212 ευρώ με τυχόν επιδόματα που ενσωματώθηκαν στις αποδοχές με το νέο μισθολόγιο από Νοέμβριο του 2011. Στα 2.212 η εισφορά 6,67% είναι 148 ευρώ, ήτοι αυξημένη κράτηση κατά 16%. Στην τσέπη ο υπάλληλος παίρνει σήμερα 2.084 ευρώ (2.212-128=2.084), ενώ από 1/1/2017 θα παίρνει 2.064 ευρώ (2.212-148=2.068). Η καθαρή μείωση μισθού είναι 1%.

* Υπάλληλος με 25 έτη στη Υ.Ε. κατηγορία πληρώνει σήμερα 82 ευρώ εισφορά σύνταξης επί συντάξιμων αποδοχών 1.231 ευρώ, ενώ παίρνει 1.531 ευρώ με επιδόματα. Από 1/1/2017 η εισφορά 6,67% θα επιβάλλεται στα 1.531 ευρώ και θα πληρώνει 102 ευρώ. Θα έχει αύξηση κρατήσεων κατά 24%, και έμμεση μείωση μισθού κατά 2,5%. Αν οι πρόσθετες απολαβές του είναι περισσότερες τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η έμμεση μείωση του μισθού. Το πλαφόν των κρατήσεων είναι σε αποδοχές ως τα 5.860 ευρώ, που σημαίνει ότι αν ένας γενικός διευθυντής παίρνει σήμερα κοντά στις 3.000 ευρώ μικτά θα πληρώνει από 1/1/2017 εισφορά 200 ευρώ, ενώ σήμερα πληρώνει εισφορά στα 1.912 ευρώ, δηλαδή 128 ευρώ. Η αύξηση της εισφοράς οδηγεί σε έμμεση μείωση μισθού κατά 4%.

4 Στους λειτουργούς του Δημοσίου (δικαστικούς πανεπιστημιακούς, γιατρούς ΕΣΥ κ.ά.) η έμμεση μείωση των αποδοχών τους από τις εισφορές επί του συνόλου των αποδοχών θα είναι γύρω στο 6%, καθώς οι αποδοχές τους από ειδικά επιδόματα και αποζημιώσεις φτάνουν στο πλαφόν των 5.860 ευρώ μικτά. Τώρα πληρώνουν 6,67% στα 1.950-2.100 ευρώ, ενώ από 1/1/2017 θα πληρώνουν 6,67% επί των 4.000 η 5.000 ευρώ.

5 Ερχεται κρυφή αύξηση για χιλιάδες εποχικούς ασφαλισμένους του ΟΓΑ που περνούν στο ΙΚΑ και θα επιβαρυνθούν και με εισφορά 3,5% για επικουρική ασφάλιση και 1% στον κλάδο ανεργίας. Ανάλογη θα είναι και η επιβάρυνση για τους εργοδότες – αγροτικές επιχειρήσεις (π.χ. ιχθυοκαλλιέργειες, αγροδιατροφικές εταιρίες) που σήμερα τους ασφαλίζουν στον ΟΓΑ. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι μισθωτοί – ανειδίκευτοι εργάτες, που απασχολούνται σε αγροτικές εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας σε επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις και συνεταιρισμούς. Επειδή έχουν εργοδότες, υπάγονται από την 1/1/2-017 σε εισφορά 6,67% για κύρια σύνταξη και 3,5% για επικουρική, ενώ θα έχουν και 1% κράτηση ανεργίας. Σήμερα ασφαλίζονται στην 5η κατηγορία με εισφορά γύρω στα 100 ευρώ. Από το 2017 το ποσό θα βγαίνει με βάση τις μικτές αποδοχές τους και θα πληρώνουν στην ουσία 11,1% του μισθού και άλλα 24% οι εργοδότες.

6 Μειώνονται σταδιακά στα επίπεδα του ΙΚΑ από το 2017 ως το 2020 οι εισφορές παλαιών και νέων ασφαλισμένων που προσλήφθηκαν σε ΔΕΚΟ και τράπεζες μέχρι και το 2005. Η μείωση θα γίνει με ουδέτερο τρόπο, δηλαδή ό,τι γλιτώσουν από εισφορές θα το χάσουν από σύνταξη. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το σχέδιο της απόφασης, η εισφορά σύνταξης για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ από 11% σήμερα μειώνεται στο 9,92% το 2017, στο 8,84% το 2018, στο 7,75% το 2019 και στο 6,67% το 2020.

7 Σοκ έρχεται στους απασχολούμενους με «μπλοκάκι», καθώς υπάρχει αλλαγή πλεύσης και πλέον όλοι θα πληρώνουν 26,95% επί της αμοιβής τους από την 1/1/2017 και ένα 7% επιπλέον αν υπόκεινται λόγω επαγγέλματος σε κρατήσεις επικουρικής ασφάλισης. Μόνον όσοι είναι σταθερά αμειβόμενοι σε έναν εργοδότη με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας θα γλιτώσουν το χαράτσι 26,95%+7% και θα πληρώνουν ως μισθωτοί, δηλαδή 6,67% εισφορά κύριας ασφάλισης και άλλο ένα 3,5% για επικουρική. Τα υπόλοιπα θα τα καταβάλουν οι εργοδότες. Αν είναι μισθωτοί με καθεστώς ΙΚΑ και έχουν μπλοκάκι σε δύο εργοδότες, θα πληρώνουν και πάλι οι ίδιοι το σύνολο των εισφορών, εφόσον η εξαρτημένη τους εργασία είναι με εργοδότη που τους ασφαλίζει στο ΙΚΑ.

Συνέχεια από το παραπάνω

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου