Ετσι, και ενώ για τις ημέρες των Χριστουγέννων είχε διαμορφωθεί το εορταστικό πλαίσιο (απαγόρευση πρόσβασης ανεμβολίαστων σε κλειστούς χώρους, παρεμβάσεις για την ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης για τους άνω των 60 ετών, καθώς και αυστηρή σύσταση για διπλό αυτοδιαγνωστικό έλεγχο όλων των πολιτών, εμβολιασμένων και μη), νέα μέτρα βρέθηκαν στο προσκήνιο μόλις λίγα 24ωρα πριν από τα Χριστούγεννα.

Ο παράγοντας που ανατρέπει τα δεδομένα και την επιδημιολογική κατάσταση της χώρας είναι η μετάλλαξη «Ομικρον», η μεταδοτικότητα της οποίας έχει θέσει σε… κόκκινο συναγερμό τον κόσμο και την Ευρώπη ειδικότερα. Μάλιστα, εκτιμάται ότι πολύ άμεσα στην Ελλάδα θα… αναδυθεί το πέμπτο κύμα.

Τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι οδηγεί σε διπλασιασμό των λοιμώξεων μόλις σε 2-3 ημέρες, ενώ το μεταλλαγμένο στέλεχος Δέλτα προκαλεί διπλασιασμό σε 15 ημέρες. Ενώ ήδη λοιπόν η Δέλτα έχει δραματική επίδραση στα συστήματα υγείας και σε απώλειες ανθρώπινων ζωών τους τελευταίους μήνες, είναι ευνόητο τι μπορεί να ακολουθήσει με την μετάλλαξη «Ομικρον». Πολλοί ειδικοί, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων θα οδηγήσει σε ισχυρή πίεση το ΕΣΥ, ακόμη και εάν αποδειχθεί ότι πράγματι η νέα παραλλαγή προκαλεί λιγότερο σοβαρή νόσο.

Υπό αυτά τα δεδομένα πρέπει να θεωρούνται σίγουρα ακόμη περισσότερα μέτρα αμέσως μετά την εορταστική περίοδο, πολύ πιθανόν βέβαια ακόμη και πριν από την Πρωτοχρονιά. Οι αποφάσεις λαμβάνονται πάντα με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα που αξιολογούνται καθημερινά. Ο πρωθυπουργός έδωσε ένα «στίγμα» του τι μέλλει γενέσθαι στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου την περασμένη Τρίτη. Ανέφερε πως η «δεύτερη φάση της άμυνάς μας αφορά στις πρώτες εβδομάδες του 2022. Και ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας έχουμε στη διάθεσή μας ένα εύρος επιλογών, όπως η επέκταση της τηλεργασίας, οι ρυθμίσεις ωραρίων στην εστίαση και τη διασκέδαση».

Η επιβολή συγκεκριμένου ωραρίου στην εστίαση και στα κέντρα διασκέδασης είναι ένα μέτρο που οι ειδικοί ισχυρίζονται πως θα έχει επίδραση στην αναχαίτιση της διασποράς ανάμεσα σε εμβολιασμένους. Οπως δείχνει η ιχνηλάτηση, εκεί όπου υπάρχει πλήρης ελευθερία, δηλαδή δεν υπάρχουν αποστάσεις και χρήση της μάσκας, και οι χώροι είναι κλειστοί, συμβαίνουν πολλές μεταδόσεις σε εμβολιασμένους.

Η επέκταση της τηλεργασίας, επίσης, είναι ένα μέτρο που δεν έχει οικονομικό κόστος και είναι εύκολο να εφαρμοστεί. Ολοι οι ειδικοί στηρίζουν και το αυξημένο τέστινγκ για όλους τους πολίτες, εμβολιασμένους και μη, επομένως ενδεχομένως η στρατηγική του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου την περίοδο των εορτών μέσω διάθεσης δωρεάν self tests να… μείνει και μετά από αυτές. Επιπλέον, εξετάζεται η λειτουργία των γηπέδων χωρίς θεατές. Πολλά εξ αυτών των μέτρων θα συζητηθούν σε νέα συνεδρίαση της Επιτροπής την ερχόμενη εβδομάδα.

Εκτιμήσεις-σοκ

Δεν πρέπει να αποκλείεται, βέβαια, το χειρότερο σενάριο, αυτό του lockdown μέσα στον Ιανουάριο εάν οι πανδημικοί δείκτες επιδεινωθούν κατά πολύ. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν εκτιμήσεις ειδικών σύμφωνα με τις οποίες τα κρούσματα στην κορύφωση του κύματος της «Ομικρον» θα φτάσουν ακόμη και τα… 20.000 ημερησίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ήδη φωνές για παράταση των σχολικών διακοπών προκειμένου να μην επιστρέψουν οι μαθητές στις σχολικές τάξεις, αν και η πλειονότητα των ειδικών κρατά την αναστολή λειτουργίας των σχολείων και πανεπιστημίων ως το τελευταίο στη σειρά μέτρο που θα ήθελαν να ληφθεί.

Παράλληλα, η αναστολή λειτουργίας των κέντρων νυχτερινής διασκέδασης είναι ένα από τα πρώτα «ακραία» μέτρα προς συζήτηση όταν η κατάσταση ζορίζει.

Η πρώτη φάση άμυνας για τον κορονοϊό είναι τα μέτρα που είναι ήδη σε ισχύ, σε συνδυασμό με τη διάθεση των δωρεάν self tests και την ισχυρή σύσταση συνεχόμενων αυτοδιαγνωστικών ελέγχων, πέρα από αυτά που διαθέτει το κράτος.

Η πρόσβαση ανεμβολίαστων πολιτών δεν επιτρέπεται σε κλειστούς χώρους εστίασης, ψυχαγωγίας και διασκέδασης, η τρίτη δόση για τους άνω των 60 ετών είναι απαραίτητη, αλλιώς επτά μήνες μετά τη δεύτερη παύουν να έχουν ενεργό πιστοποιητικό εμβολιασμού, ενώ από τις 16 Ιανουαρίου ο εμβολιασμός των πολιτών άνω των 60 ετών είναι υποχρεωτικός.

Παράλληλα, η τρίτη δόση έχει ανοίξει για όλους τους ενήλικες στους τρεις μήνες μετά τη δεύτερη, τα πιστοποιητικά νόσησης έχουν διάρκεια μόνο τρεις μήνες και μετά απαιτείται εμβολιασμός. Επιπλέον, πρόσφατα στην εμβολιαστική εκστρατεία εντάχθηκαν και τα μικρότερα παιδιά 5-11 ετών.